Chủ tịch Hồ Chí Minh không chỉ là danh nhân văn hóa, lãnh tụ vĩ đại của nhân dân ta, mà Người còn là một thiên tài quân sự. Thiên tài quân sự của Chủ tịch Hồ Chí Minh được thể hiện trên nhiều lĩnh vực, từ tư tưởng chỉ đạo, đến cách đánh, ở cả phạm vi chiến lược đến trận đánh cụ thể. Đây là yếu tố quan trọng tạo nên sức mạnh, để quân và dân ta đánh thắng kẻ thù giành thắng lợi...

nghe thuat quan su
Chủ tịch Hồ Chí Minh làm việc trước lều dựng tạm trên đường đi Chiến dịch Biên Giới
năm 1950. Ảnh tư liệu

Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ của nhân dân ta, được phát triển từ khởi nghĩa vũ trang thành chiến tranh cách mạng. Lực lượng vũ trang được xây dựng từng bước lớn mạnh. Trước sức mạnh về quân sự của kẻ thù, khả năng quốc phòng và quân sự của ta; kế thừa truyền thống đánh giặc của dân tộc, tiếp thu tinh hoa quân sự thế giới, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đề ra tư tưởng chỉ đạo: Giành và giữ vững quyền chủ động tiến công, đánh thắng quân địch. Người nói: “Giành được chủ động thì thế nào cũng thắng”. Tư tưởng tiến công được thực hiện trong cả khởi nghĩa vũ trang và chiến tranh cách mạng, đánh địch trên nhiều mặt trận: Quân sự, chính trị, kinh tế, binh vận và ngoại giao, ở cả phạm vi chiến lược đến chiến đấu. Tư tưởng chỉ đạo tiến công được tiến hành trên cơ sở đánh giá đúng so sánh địch, ta, tình hình chiến trường trong nước và quốc tế. Đó là yếu tố căn bản để ta đẩy mạnh tiến công địch. “Phải nhìn cho rộng suy cho kỹ/ Kiên quyết không ngừng thế tiến công”.

Tư tưởng tiến công còn được Hồ Chủ tịch vận dụng rất sáng tạo và phù hợp với điều kiện thực tiễn trên chiến trường, không rập khuôn máy móc. Tư tưởng đó luôn được chuyển hóa một cách linh hoạt và sáng tạo, giữ bí mật, quyết không cho kẻ thù đánh phá và sát thương lực lượng ta. Chủ tịch Hồ Chí Minh nêu rõ: “Tiến công thoái thủ nhanh như chớp”, “Tiến công phòng ngự không sơ hở”, “Tích cực tiêu diệt địch, phải bảo toàn lực lượng kháng chiến lâu dài”. Để giành và giữ vững quyền chủ động tiến công, các lực lượng phải làm tốt công tác chuẩn bị cả vật chất và tinh thần, tích cực tạo, nắm và hành động đúng thời cơ. Hồ Chủ tịch khẳng định: “Bất kỳ hòa bình hoặc chiến tranh, phải thấy trước, chuẩn bị trước”. Đây là những yếu tố vô cùng quan trọng, để ta giành và giữ vững quyền chủ động, liên tục tiến công tiêu diệt quân địch.

Cùng với tư tưởng, Chủ tịch Hồ Chí Minh còn chỉ đạo vận dụng cách đánh: Ta cần có cách đánh tài giỏi, “Tránh chỗ mạnh, đánh chỗ yếu”; phải động viên và phát huy sức mạnh của chiến tranh nhân dân, thực hiện toàn dân đánh giặc. Người nói: “Cuộc kháng chiến của ta là của toàn dân, cần phải động viên toàn dân, vũ trang toàn dân”. Trong tác chiến, ta cần kết hợp chặt chẽ chiến tranh du kích với chiến tranh chính quy, phối hợp giữa các lực lượng, các chiến trường và các mặt đấu tranh, đánh địch ở nhiều môi trường, cả tiền tuyến và hậu phương. “Bộ đội chủ lực đánh, bộ đội địa phương, dân quân du kích cùng đánh”. “Trước kia chỉ đánh nhau về quân sự, nhưng nay đánh nhau về đủ mọi mặt, quân sự, chính trị, kinh tế”. “Trước kia quân đội chỉ đánh nhau ở tiền tuyến và trên mặt đất hay trên mặt nước. Ngày nay, đánh nhau cả ở trên không và cả ở tiền tuyến cũng như hậu phương”. Trong đánh địch, từng cấp phải tập trung ưu thế lực lượng, tiến công mạnh, thọc sâu và phát triển nhanh, đánh thắng ngay từ trận đầu, “Phải tập trung binh lực, đánh cho kỳ thắng trận đầu”. Các lực lượng cần vận dụng linh hoạt nhiều chiến thuật và biện pháp chiến đấu; thực hiện trong đánh ra, ngoài đánh vào, dưới đánh lên, trên đánh xuống, đánh gần, bám thắt lưng địch mà đánh, đánh trúng các mục tiêu chủ yếu và hiểm yếu, tiêu diệt lớn quân địch. Bác Hồ viết: “Khép chặt vòng vây, dưới đánh lên, trên đánh xuống”; “Đánh địch phải đánh cho đúng, như đánh rắn phải đánh giập đầu”; “Đánh bại 10 sư đoàn không bằng trừ diệt 1 sư đoàn”.

Để thực hiện thành công cách đánh, các lực lượng cần điều tra nắm chắc địch, giữ bí mật và tạo bất ngờ, “để ta thấy địch mà địch không thấy ta”. Cùng với giữ bí mật, từng lực lượng còn phải tích cực nghi binh, tạo thế ta phá thế địch, làm tăng sức mạnh của các lực lượng và phương tiện đánh thắng kẻ thù. Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng: “Việc quân không thể đường đường chính chính được, phải áp dụng chiến thuật lừa dối, muốn thắng địch phải bày mưu kế”. “Đánh địch bằng mưu, thắng địch bằng thế”. Cùng với nghi binh lừa địch, ta cần làm tốt công tác bảo đảm vật chất hậu cần và kỹ thuật, tinh thần và quyết tâm chiến đấu. Cơ động và triển khai lực lượng, phòng phi và phòng pháo…

Trên đây là những yếu tố căn bản tạo nên sức mạnh, đánh thắng kẻ thù của quân và dân ta. Chiến tranh có thể thay đổi, nhưng tư tưởng quân sự của Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn còn nguyên giá trị. Vì vậy, ta cần nghiên cứu phát triển và vận dụng sáng tạo vào xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ở thời kỳ mới./.

 Thiếu tướng, PGS, TS BÙI THANH SƠN

Theo Báo Quân đội nhân dân

Hồng Nhung (st)

Tài liệu tham khảo:

- Hồ Chí Minh (Toàn tập, NXB Chính trị quốc gia-Sự Thật, từ 1983 đến 1995)

- Tư liệu của Bảo tàng Hồ Chí Minh (Hồ sơ H6-C9/02)

- Những lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh (NXB Sự Thật, 1958)

 - Lịch sử Quân đội nhân dân Việt Nam (NXB Quân đội nhân dân, 1974)

Bài viết khác: