Ngày 30/3/1953, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký quyết định thả 200 tù binh Bắc Phi đã bị quân ta bắt trên các chiến trường để thể hiện thiện chí của Chính phủ và nhân dân Việt Nam đối với dân các nước thuộc địa của Pháp.
Cần nói rằng chính sách đối với tù binh của Chủ tịch Hồ Chí Minh là nhất quán. Không đầy một tuần sau khi đưa ra Lời kêu gọi “Toàn quốc kháng chiến”, nhiều binh sĩ của quân đội Pháp đã bị bắt làm tù binh. Là người tha thiết không muốn cuộc chiến tranh bùng nổ, chủ trương hoà hiếu nhưng quyết tâm bảo vệ nền độc lập của mình, nhân Ngày Giáng sinh, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết thư “Gửi các tù binh Pháp” (24/12/1946). Thư viết :
12 vạn quân Pháp bị bắt làm tù binh tại Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954
“Các bạn, tôi rất lấy làm phiền lòng vì thấy các người đang ở trong tình trạng như thế này. Tôi coi các người là bạn của tôi. Tôi biết rằng đó không phải là bởi các bạn, nhưng các bạn cũng như chúng tôi, đều là nạn nhân của bọn thực dân Pháp. Bọn này vì quyền lợi ích kỷ riêng của họ, chỉ muốn đi chinh phục nước người khác.
Tôi mong một ngày gần đây, hai dân tộc Pháp - Việt có thể cùng cộng tác trong vòng hoà bình và thân ái để mưu cầu hạnh phúc chung cho hai dân tộc. Trong khi chờ đợi, các bạn hãy yên lòng và sống dưới sự che chở của chúng tôi, cho đến khi hết chiến tranh, khi đó các bạn sẽ được tự do. Tôi chúc các bạn một ngày Noel vui và một năm tốt đẹp”.
Trong suốt những năm tháng chiến tranh gian khổ và đầy hy sinh, Bác cũng thực hiện một chính sách nhân dân đối với các tù binh của quân đội Pháp, nuôi dưỡng trong hoàn cảnh chính những chiến sĩ của mình còn đói, rét, thiếu thuốc men... Do chính sách binh vận tốt nên nhiều tù binh Pháp và Đoàn quân Lê dương cũng như những lính thuộc địa đã tình nguyện đi theo kháng chiến.
Sau Chiến dịch Biên giới (1950), cả 2 viên Đại tá Chỉ huy cấp binh đoàn là Lepage và Charton đều bị quân ta bắt sống. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng đích thân đến nơi giam giữ để an ủi.
Hồi ức của Đại tá Hoàng Thế Dũng, người tháp tùng Bác kể lại rằng, khi giải thích những khó khăn của tù binh Pháp gặp phải, Bác trong vai Cố vấn chính trị của Mặt trận, nói: “Các ông biết chiến tranh là chiến tranh. Nhưng quân đội Việt Nam chỉ làm chiến tranh trong các trận đánh thôi. Sau trận đánh, đối với quân đội bại trận, quân đội Việt Nam coi binh sĩ của nó như là nhân dân Pháp. Sự thiếu thốn chỉ là vì hoàn cảnh...”.
Và trong một lần thăm tù binh Pháp, Bác đã cởi tấm áo khoác của mình cho một sĩ quan ốm yếu của đối phương mà người nhận không hề biết rằng người nhường tấm áo rét cho mình là người đứng đầu Việt Minh đang tổ chức kháng chiến.
Theo X&N
Huyền Trang (st)
