Ngày 20/8/2024, Bộ trưởng Bộ Nội vụ đã ban hành Thông tư 06/2024/TT-BNV sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 12/2022/TT-BNV ngày 30/12/2022 của Bộ trưởng Bộ Nội vụ hướng dẫn về vị trí việc làm công chức lãnh đạo, quản lý; nghiệp vụ chuyên môn dùng chung; hỗ trợ, phục vụ trong cơ quan, tổ chức hành chính và vị trí việc làm chức danh nghề nghiệp chuyên môn dùng chung; hỗ trợ, phục vụ trong đơn vị sự nghiệp công lập.
1. Xác định đúng vị trí việc làm để thực hiện tinh giản biên chế và cải cách tiền lương
Vị trí việc làm (VTVL) là công việc gắn với chức danh, chức vụ, cơ cấu và ngạch (đối với công chức) hoặc chức danh nghề nghiệp, chức vụ quản lý (đối với viên chức). Vị trí việc làm là căn cứ quan trọng để trả lương và kiện toàn bộ máy nhà nước theo hướng gọn nhẹ, tinh giản.
Các nghiên cứu lý thuyết và thực tiễn tổ chức hành chính công vụ tại Việt Nam những năm qua đã cho thấy: Xác định đúng VTVL chính là “nút thắt” trong việc thực hiện tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế và cải cách tiền lương ở Việt Nam. Mặc dù đã được Đảng, Nhà nước quan tâm chỉ đạo, nhưng công tác xác định VTVL trong bộ máy nhà nước Việt Nam vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế.
Trên cơ sở Nghị định số 62/2020/NĐ-CP ngày 01/6/2020 của Chính phủ về vị trí việc làm và biên chế công chức, Nghị định số 106/2020/NĐ-CP ngày 10/9/2020 của Chính phủ về VTVL và số lượng người làm việc trong đơn vị sự nghiệp công lập, ngày 30/12/2022, Bộ trưởng Nội vụ đã ban hành Thông tư số 12/2022/TT-BNV hướng dẫn về VTVL công chức lãnh đạo, quản lý; nghiệp vụ chuyên môn dùng chung; hỗ trợ, phục vụ trong cơ quan, tổ chức hành chính và vị trí việc làm chức danh nghề nghiệp chuyên môn dùng chung; hỗ trợ, phục vụ trong đơn vị sự nghiệp công lập.
Sau hơn một năm thi hành (từ ngày 15/02/2023), thực tiễn đặt ra cần phải tiếp tục sửa đổi Thông tư số 12/2022/TT-BNV, hoàn thiện hành lang pháp lý về xác định VTVL, cụ thể:
- Trên cơ sở Luật Thanh tra năm 2022 có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2023, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 03/2024/NĐ-CP ngày 11/01/2024 quy định về cơ quan thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành và hoạt động của cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành, Nghị định số 43/2023/NĐ-CP ngày 30/6/2023 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thanh tra. Do đó cần sửa đổi, bổ sung danh mục VTVL, bản mô tả công việc và khung năng lực của các VTVL công chức lãnh đạo, quản lý có liên quan đến công tác thanh tra.
- Chính phủ đã ban hành Nghị định số 29/2024/NĐ-CP quy định tiêu chuẩn chức danh công chức lãnh đạo, quản lý trong cơ quan hành chính nhà nước, theo đó cần sửa đổi, bổ sung bản mô tả VTVL công chức lãnh đạo, quản lý tại Phụ lục VI, đảm đồng bộ, thống nhất với Nghị định số 29/2024/NĐ-CP.
- Chính phủ ban hành Nghị định số 56/2024/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 55/2011/NĐ-CP ngày 04/7/2011 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức bộ máy của tổ chức pháp chế. Theo đó, cần xác định các VTVL về pháp chế thuộc danh mục VTVL công chức chuyên ngành thuộc ngành, lĩnh vực tư pháp cho phù hợp.
- Qua quá trình rà soát VTVL, một số bộ quản lý ngành, lĩnh vực đã có đề nghị bổ sung VTVL đặc thù theo ngành, lĩnh vực, bảo đảm bao quát các VTVL theo từng lĩnh vực.
Từ thực tiễn kể trên, ngày 20/8/2024, Bộ trưởng Bộ Nội vụ đã ban hành Thông tư 06/2024/TT-BNV sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 12/2022/TT-BNV ngày 30/12/2022 của Bộ trưởng Bộ Nội vụ hướng dẫn về VTVL công chức lãnh đạo, quản lý; nghiệp vụ chuyên môn dùng chung; hỗ trợ, phục vụ trong cơ quan, tổ chức hành chính và VTVL chức danh nghề nghiệp chuyên môn dùng chung; hỗ trợ, phục vụ trong đơn vị sự nghiệp công lập.
2. Những điểm mới cơ bản của Thông tư số 06/2024/TT-BNV
Thông tư số 06/2024/TT-BNV sửa đổi, bổ sung Điều 4, Điều 5, Điều 6 của Thông tư số 12/2022/TT-BNV, cụ thể là:
2.1. Sửa đổi, bổ sung Điều 4 Thông tư số 12/2022/TT-BNV
a) Thay thế danh mục VTVL công chức lãnh đạo, quản lý:
- Đổi tên VTVL “Tổng Thư ký Hội đồng Chính sách khoa học và công nghệ quốc gia” thành “Tổng Thư ký Hội đồng Quốc gia về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo”.
- Bổ sung 02 VTVL: Giám đốc Sở Giao dịch, Phó Giám đốc Sở Giao dịch Kho bạc Nhà nước thuộc ngành, lĩnh vực tài chính.
- Bổ sung 04 VTVL: Chánh Thanh tra Cục thuộc Bộ, Phó Chánh Thanh tra Cục thuộc Bộ Chánh Thanh tra Sở, Phó Chánh Thanh tra Sở; bỏ 04 VTVL, gồm: Đội trưởng, Phó Đội trưởng đội Thanh tra - An toàn thuộc Cục thuộc Bộ; thuộc Cục thuộc Tổng cục; thuộc Chi cục thuộc Cục thuộc Bộ và bỏ VTVL Đội trưởng Đội nghiệp vụ, Phó Đội trưởng Đội nghiệp vụ bảo đảm thống nhất với Luật Thanh tra, Nghị định số 03/2024/NĐ-CP và Nghị định số 43/2023/NĐ-CP.
Sau khi sửa đổi, bổ sung (bổ sung 06 VTVL, giảm 04 VTVL), tổng số VTVL công chức lãnh đạo, quản lý là 119 vị trí, tăng 02 vị trí so với số lượng VTVL công chức lãnh đạo, quản lý được quy định tại Thông tư số 12/2022/TT-BNV.
b) Thay thế danh mục vị trí việc làm công chức nghiệp vụ chuyên môn dùng chung
- Mục IV, Phụ lục II “lĩnh vực tổ chức cán bộ, thi đua khen thưởng, cải cách hành chính” sửa thành “Lĩnh vực tổ chức cán bộ (tổ chức bộ máy và quản lý nguồn nhân lực), thi đua khen thưởng, cải cách hành chính”, bảo đảm đồng bộ, thống nhất với điểm c khoản 2 Điều 1 dự thảo Thông tư.
- Đối với lĩnh vực thông tin truyền thông (bao gồm công nghiệp công nghệ thông tin, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số), an toàn thông tin, gồm 06 vị trí việc làm: (1) Chuyên viên chính về công nghệ thông tin; (2) Chuyên viên về công nghệ thông tin; (3) Nhân viên về công nghệ thông tin; (4) Chuyên viên chính về an toàn thông tin mạng; (5) Chuyên viên về an toàn thông tin mạng; (6) Cán sự về an toàn thông tin mạng.
- Đối với lĩnh vực pháp chế có 07 vị trí, gồm: (1) Pháp chế viên cao cấp; (2) Pháp chế viên chính; (3) Pháp chế viên; (4) Chuyên viên về pháp chế; (5) Chuyên viên cao cấp về phòng ngừa và giải quyết tranh chấp đầu tư quốc tế; (6) Chuyên viên chính về phòng ngừa và giải quyết tranh chấp đầu tư quốc tế; (7) Chuyên viên về phòng ngừa và giải quyết tranh chấp đầu tư quốc tế.
Lưu ý: Trong đó bản mô tả công việc và khung năng lực của 04 VTVL về pháp chế thực hiện theo hướng dẫn của Bộ trưởng Bộ Tư pháp, bảo đảm phù hợp với Nghị định số 56/2024/NĐ-CP; 03 VTVL về phòng ngừa và giải quyết tranh chấp đầu tư quốc tế được sử dụng chung với các VTVL công chức nghiệp vụ chuyên ngành thuộc ngành, lĩnh vực tư pháp, bảo đảm thống nhất với Thông tư số 02/2023/TT-BTP.
Sau khi sửa đổi, bổ sung, tổng số VTVL công chức nghiệp vụ chuyên môn dùng chung là 47 vị trí, tăng 7 vị trí so với số lượng VTVL công chức nghiệp vụ chuyên môn dùng chung được quy định tại Thông tư số 12/2022/TT-BNV.
c) Thay thế danh mục VTVL hỗ trợ, phục vụ trong cơ quan, tổ chức hành chính nhà nước
- Tại các VTVL: (1) Thuyền trưởng; (2) Thuyền phó; (3) Thủy thủ; (4) Máy trưởng; (5) Máy hai; (6) Thợ máy; (7) Người lái phương tiện: Bổ sung thêm ngành, lĩnh vực tài chính vào ngành, lĩnh vực đặc thù có vị trí việc làm.
- Tại VTVL nhân viên lái tàu: Bổ sung thêm ngành, lĩnh vực công thương vào ngành, lĩnh vực đặc thù có vị trí việc làm.
- Tại các VTVL đặc thù thuộc ngành, lĩnh vực nông nghiệp và PTNT, gồm: (1) Nhân viên y tế tàu kiểm ngư; (2) nhân viên cấp dưỡng tàu kiểm ngư; (3) Thủy thủ; (4) Thợ máy: Bổ sung cấp tỉnh được sử dụng những VTVL này.
Sau sửa đổi, bổ sung, Danh mục VTVL hỗ trợ, phục vụ trong cơ quan, tổ chức hành chính nhà nước có 22 vị trí, bằng với số lượng VTVL đã được quy định tại Thông tư số 12/2022/TT-BNV.
2.2. Sửa đổi, bổ sung Điều 5 Thông tư số 12/2022/TT-BNV
a) Thay thế danh mục VTVL chức danh nghề nghiệp chuyên môn dùng chung trong đơn vị sự nghiệp công lập
- Tại cột “tương ứng ngạch công chức” sửa thành “tương ứng ngạch công chức/Chức danh nghề nghiệp”, vì danh mục VTVL bao gồm cả các VTVL chức danh nghề nghiệp chuyên ngành.
- Tại lĩnh vực pháp chế: quy định Bản mô tả công việc và khung năng lực của các vị trí việc làm về công tác pháp chế, gồm: (1) Chuyên viên chính về pháp chế; (2) Chuyên viên về pháp chế thực hiện theo hướng dẫn của Bộ trưởng Bộ Tư pháp, bảo đảm thống nhất, đồng bộ trong triển khai thực hiện Nghị định số 56/2024/NĐ-CP.
- Tại lĩnh vực tổ chức cán bộ (tổ chức bộ máy và quản lý nguồn nhân lực), thi đua khen thưởng, sửa lại như sau: Được áp dụng chung với các VTVL công chức nghiệp vụ chuyên ngành thuộc ngành, lĩnh vực nội vụ (tương ứng ngạch chuyên viên, chuyên viên chính) vì các đơn vị sự nghiệp công lập không có nhiệm vụ của chuyên viên cao cấp.
- Đổi tên VTVL Lưu trữ viên hạng III, Lưu trữ viên hạng IV thành VTVL Lưu trữ viên, Lưu trữ viên trung cấp, bảo đảm phù hợp với quy định Thông tư số 14/2022/TT-BNV ngày 31/12/2022 của Bộ trưởng Bộ Nội vụ hướng dẫn về vị trí việc làm lãnh đạo, quản lý và chức danh nghề nghiệp chuyên ngành trong đơn vị sự nghiệp công lập thuộc lĩnh vực lưu trữ.
- Đối với vị trí nhân viên y tế học đường: Chuyển vị trí nhân viên y tế học đường từ danh mục VTVL hỗ trợ, phục vụ trong đơn vị sự nghiệp sang danh mục VTVL chức danh nghề nghiệp chuyên môn dùng chung trong các đơn vị sự nghiệp công lập, bảo đảm phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của vị trí y tế trường học và bổ sung lĩnh vực y tế vào danh mục VTVL chức danh nghề nghiệp chuyên môn dùng chung trong đơn vị sự nghiệp công lập; sửa đổi, bổ sung tên gọi của VTVL “nhân viên y tế học đường” thành “y tế trường học”.
- Về lĩnh vực công nghệ thông tin (bao gồm công nghiệp công nghệ thông tin, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số), an toàn thông tin: Được sử dụng chung với VTVL viên chức chuyên ngành công nghệ thông tin (bao gồm công nghiệp công nghệ thông tin, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số), an toàn thông tin.
Sau khi sửa đổi, bổ sung, danh mục VTVL chức danh nghề nghiệp chuyên môn dùng chung trong đơn vị sự nghiệp công lập có 31 vị trí, tăng 01 vị trí so với số lượng VTVL chức danh nghề nghiệp chuyên môn dùng chung được quy định tại Thông tư số 12/2022/TT-BNV.
b) Thay thế danh mục VTVL hỗ trợ, phục vụ trong đơn vị sự nghiệp công lập
- Bỏ VTVL nhân viên y tế học đường do đã chuyển sang danh mục VTVL chức danh nghề nghiệp chuyên môn dùng chung trong đơn vị sự nghiệp công lập.
- Bỏ VTVL Thư ký y khoa vì Thông tư số 03/2023/TT-BYT ngày 17/02/2023 của Bộ trưởng Bộ Y tế hướng dẫn VTVL, định mức số lượng người làm việc, cơ cấu viên chức theo chức danh nghề nghiệp trong đơn vị sự nghiệp y tế công lập đã quy định VTVL Thư ký y khoa thuộc danh mục VTVL chức danh nghề nghiệp y tế chuyên ngành.
Sau khi sửa đổi, bổ sung, danh mục VTVL hỗ trợ, phục vụ trong đơn vị sự nghiệp công lập có 25 vị trí, giảm 02 vị trí so với số lượng VTVL hỗ trợ, phục vụ trong đơn vị sự nghiệp công lập được quy định tại Thông tư số 12/2022/TT-BNV.
2.3. Sửa đổi, bổ sung Điều 6 Thông tư số 12/2022/TT-BNV
a) Thay thế bản mô tả công việc và khung năng lực của VTVL lãnh đạo, quản lý
- Bảo đảm thống nhất với danh mục vị trí việc làm đã được sửa đổi, bổ sung và thống nhất với tiêu chuẩn chức danh công chức lãnh đạo, quản lý trong cơ quan hành chính nhà nước được quy định tại Nghị định số 29/2024/NĐ-CP; Luật Thanh tra và Nghị định hướng dẫn thi hành.
- Có 05 VTVL không sửa đổi, bổ sung bản mô tả công việc và khung năng lực của VTVL, gồm: Trợ lý Thủ tướng Chính phủ; Trợ lý Phó Thủ tướng Chính phủ; Thư ký Thủ tướng Chính phủ; Thư ký Phó Thủ tướng Chính phủ; Thư ký Bộ trưởng do không thuộc đối tượng điều chỉnh của Nghị định số 29/2024/NĐ-CP.
b) Thay thế bản mô tả công việc và khung năng lực của VTVL công chức nghiệp vụ chuyên môn dùng chung trong cơ quan, tổ chức hành chính
- Sửa đổi bản mô tả công việc và khung năng lực của VTVL Kế toán trưởng (hoặc phụ trách kế toán); Kế toán viên chính; Kế toán viên, bảo đảm phù hợp với Luật Kế toán và các Nghị định hướng dẫn thi hành.
- Bỏ bản mô tả công việc và khung năng lực của VTVL về pháp chế để thống nhất với danh mục VTVL công chức nghiệp vụ chuyên môn dùng chung trong cơ quan, tổ chức hành chính đã được sửa đổi, bổ sung.
- Sửa đổi bản mô tả công việc và khung năng lực của VTVL Chuyên viên chính về lưu trữ, Chuyên viên về lưu trữ. Cụ thể:
+ Đối với VTVL Chuyên viên chính về lưu trữ: (1) Bổ sung yêu cầu về kiến thức bổ trợ: “Có chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng quản lý nhà nước đối với công chức ngạch Chuyên viên chính và tương đương”;(2) Sửa đổi yêu cầu về kinh nghiệm (thành tích công tác): Sửa quy định “Có thời gian giữ chức danh nghề nghiệp lưu trữ viên và tương đương từ đủ 09 năm trở lên (không kể thời gian tập sự, thử việc).
+ Đối với VTVL Chuyên viên về lưu trữ: (1) Bổ sung yêu cầu về kiến thức bổ trợ: “Có chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng quản lý nhà nước đối với công chức ngạch chuyên viên và tương đương”; (2) Sửa đổi yêu cầu về kinh nghiệm (thành tích công tác): Sửa quy định“Có thời gian giữ chức danh nghề nghiệp lưu trữ viên trung cấp và tương đương từ đủ 03 năm trở lên (không kể thời gian tập sự, thử việc).
- Sửa đổi, bổ sung bản mô tả công việc và khung năng lực của các VTVL.
- Bổ sung bản mô tả công việc và khung năng lực của các VTVL: (1) Chuyên viên chính về công nghệ thông tin; (2) Chuyên viên về công nghệ thông tin; (3) Nhân viên về công nghệ thông tin; (4) Chuyên viên chính về an toàn thông tin mạng; (5) Chuyên viên về an toàn thông tin mạng; (6) Cán sự về an toàn thông tin mạng, bảo đảm phù hợp với danh mục VTVL công chức nghiệp vụ chuyên môn dùng chung trong cơ quan, tổ chức hành chính đã được sửa đổi, bổ sung.
- Sửa tên mục “trình độ đào tạo”, “kiến thức bổ trợ” thành “trình độ đào tạo, bồi dưỡng” tại các bản mô tả công việc, bảo đảm thống nhất với bản mô tả VTVL công chức lãnh đạo, quản lý.
c) Sửa đổi, bổ sung khoản 3 Điều 6
Sửa đổi cụm từ “Riêng đối với vị trí việc làm Lưu trữ viên hạng III và Lưu trữ viên hạng IV được sử dụng chung với vị trí việc làm viên chức nghiệp vụ chuyên ngành lưu trữ thuộc ngành, lĩnh vực nội vụ” thành “Riêng đối với VTVL Lưu trữ viên và Lưu trữ viên trung cấp được sử dụng chung với VTVL chức danh nghề nghiệp viên chức nghiệp vụ chuyên ngành lưu trữ thuộc ngành, lĩnh vực nội vụ” bảo đảm phù hợp với tên gọi của VTVL được quy định tại Thông tư số 14/2022/TT-BNV ngày 31/12/2022 của Bộ trưởng Bộ Nội vụ.
d) Thay thế bản mô tả công việc và khung năng lực của VTVL hỗ trợ, phục vụ trong cơ quan, tổ chức hành chính
- Sửa đổi bản mô tả của VTVL nhân viên bảo vệ: yêu cầu về trình độ “tốt nghiệp từ trung học phổ thông trở lên và qua lớp bồi dưỡng về nghiệp vụ bảo vệ” thành “tốt nghiệp trung học cơ sở trở lên và qua lớp bồi dưỡng về nghiệp vụ bảo vệ”; chuyển yêu cầu “Nắm được chủ trương, đường lối của Đảng và pháp luật Nhà nước nói chung” từ mục kiến thức bổ trợ sang mục các yêu cầu khác.
- Sửa đổi bản mô tả của VTVL nhân viên phục vụ: yêu cầu về trình độ “tốt nghiệp trung học phổ thông trở lên” thành “tốt nghiệp trung học cơ sở trở lên”.
- Sửa đổi bản mô tả của VTVL nhân viên Lái xe: chuyển yêu cầu “Nắm được chủ trương, đường lối của Đảng và pháp luật Nhà nước nói chung” từ mục kiến thức bổ trợ sang mục các yêu cầu khác.
- Sửa tên mục “trình độ đào tạo”, “kiến thức bổ trợ” thành “trình độ đào tạo, bồi dưỡng” tại các bản mô tả công việc, bảo đảm thống nhất với bản mô tả VTVL công chức lãnh đạo, quản lý.
e) Thay thế bản mô tả công việc và khung năng lực của VTVL hỗ trợ, phục vụ trong đơn vị sự nghiệp công lập
- Sửa đổi bản mô tả của VTVL nhân viên nấu ăn (ngành, lĩnh vực giáo dục và đào tạo):
+ Sửa yêu cầu về trình độ đào tạo từ “có trình độ trung cấp trở lên” thành “đã qua lớp bồi dưỡng về nghiệp vụ nấu ăn trở lên”;
+ Bỏ quy định về kiến thức bổ trợ sau: bồi dưỡng nghiệp vụ, đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp;
+ Ngoại ngữ: có khả năng sử dụng ngoại ngữ trong thực hiện nhiệm vụ;
+ Tin học: Có khả năng ứng dụng công nghệ thông tin trong thực hiện nhiệm vụ;
+ Bỏ các yêu cầu về năng lực: sử dụng công nghệ thông tin; có kỹ năng soạn thảo văn bản và thuyết trình các vấn đề được giao tham mưu, đề xuất; đáp ứng tiêu chuẩn về năng lực chuyên môn, nghiệp vụ của chức danh nghề nghiệp, để phù hợp với thực tiễn.
- Sửa đổi bản mô tả của VTVL nhân viên bảo vệ, phục vụ:
+ Sửa yêu cầu về trình độ của nhân viên bảo vệ “tốt nghiệp từ trung học phổ thông trở lên và qua lớp bồi dưỡng về nghiệp vụ bảo vệ” thành “tốt nghiệp trung học cơ sở trở lên và qua lớp bồi dưỡng về nghiệp vụ bảo vệ”; chuyển yêu cầu “Nắm được chủ trương, đường lối của Đảng và pháp luật Nhà nước nói chung” từ yêu cầu về kiến thức bổ trợ sang các yêu cầu khác.
+ Sửa yêu cầu trình độ của nhân viên phục vụ “tốt nghiệp trung học phổ thông trở lên” thành “tốt nghiệp trung học cơ sở trở lên”.
- Sửa bản mô tả của VTVL nhân viên lái xe: chuyển yêu cầu “Nắm được chủ trương, đường lối của Đảng và pháp luật Nhà nước nói chung” tại yêu cầu về kiến thức bổ trợ sang các yêu cầu khác.
- Bỏ bản mô tả công việc và khung năng lực của VTVL y tế học đường do đã quy định dẫn chiếu tại Phụ lục IV.
- Bỏ bản mô tả công việc và khung năng lực của VTVL Thư ký y khoa, bảo đảm phù hợp với danh mục VTVL hỗ trợ, phục vụ trong đơn vị sự nghiệp công lập.
- Sửa tên mục “trình độ đào tạo”, “kiến thức bổ trợ” thành “trình độ đào tạo, bồi dưỡng” tại các bản mô tả công việc, bảo đảm thống nhất với bản mô tả VTVL công chức lãnh đạo, quản lý.
Lương Lê Minh
