Sau hai năm xây dựng, ngày 29/8/1975 Lăng Bác được khánh thành với kiến trúc độc đáo trên nền không gian và môi trường thoáng đãng. Mỗi viên gạch, phiến đá, hàng cây, khóm hoa... là sự nâng niu của từng con người, vùng quê, để Bác Hồ yên nghỉ giữa lòng dân tộc Việt Nam. Lăng Bác, Quảng trường Ba Đình trở thành điểm đến của Nhân dân và khách quốc tế, là nơi đón tiếp các Nguyên thủ quốc gia và bầu bạn trên thế giới.
Cây xanh quanh Lăng Bác là một bộ phận của Lăng hoà vào hình khối và không gian kiến trúc Lăng, làm cho khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp, tô điểm cho công trình. Toàn bộ cây bóng mát, cây trang trí, cây hoa, cây cảnh được trồng theo mảng lớn: Hình khối rõ ràng, đối xứng, đường nét vuông vức, kích thước tỷ lệ phù hợp với kiến trúc công trình Lăng. Mọi công việc giữ gìn, tôn tạo, bố trí hàng ngàn cây cảnh, cây thế, cây hoa ở nơi Bác Hồ yên nghỉ phải bảo đảm tính khoa học với những yêu cầu nghiêm ngặt, công phu và tỉ mỉ nhằm làm nổi bật nội dung tư tưởng của kiến trúc Lăng Bác, thể hiện tính dân tộc, hiện đại, giản dị và trang nghiêm.
Mỗi loại cây, tượng trưng cho mỗi miền đất nước, được đưa về trồng quanh Lăng Bác có dáng thế đẹp, có hương sắc gần gũi thân quen với quê hương, đất nước, tiêu biểu cho mọi miền, mọi vùng để gợi lên hình ảnh của cả nước quây quần bên Bác, nhằm nâng niu dòng suy tưởng ở mỗi người về vị lãnh tụ vĩ đại đã cống hiến trọn đời mình vì dân, vì nước.
Đầu tiên phải kể đến là 18 cây vạn tuế được trồng trước lễ đài trông như hàng tiêu binh hùng dũng, chỉnh tề tạo cảm giác trang trọng và thiêng liêng. Vạn tuế là cây sống lâu năm, thân thẳng mập, tán lá mềm mại tỏa đều quanh thân như những chiếc nấm xanh quanh năm.
Trước hai bên Lễ đài là 10 bồn hoa được trồng thay đổi theo từng mùa, với màu sắc đỏ, vàng hoa nở quanh năm. Nối tiếp hai bên Lễ đài là vườn tre thanh thoát, đơn sơ, xanh quanh năm. Một loài cây vừa biểu hiện cho tinh thần con người Việt Nam, vừa tạo vẻ đẹp cho Lăng. Cây tre ấy đã đi vào tâm hồn mỗi người dân Việt và là biểu tượng cho cốt cách con người Việt Nam từ ngàn đời nay. Đây là mảng cây chuyển tiếp giữa công trình kiến trúc Lăng với không gian thiên nhiên xung quanh, làm cho toàn bộ công trình thêm hài hoà và sinh động.
Trên Quảng trường Ba Đình lịch sử là màu xanh lục của những ô cỏ kết hợp với hệ thống tưới phun bán tự động, làm dịu mát không khí Quảng trường Ba Đình. Những cây ban hoa trắng và ban hoa tím được đồng bào các dân tộc Điện Biên đưa từ rừng núi Tây Bắc về trồng hai bên đường Bắc Sơn, con đường lớn đối diện Quảng trường Ba Đình. Cây có hình dáng đẹp, nhiều cành nhánh tạo nên những đường nét phong phú sinh động.
Quanh khu vực còn có những bông hoa của các miền đất nước đua nhau nở, những hàng cây đứng bên nhau nhắc chúng ta nhớ lời Bác dạy “Đoàn kết”. Quanh vườn là những chậu cây cảnh, cây bóng mát của nhân dân cả nước dâng lên Bác, địa phương nào cũng mong muốn cây của mình được trồng bên Lăng Bác, trong đó có nhiều loại giống cây quý. Các loại cây hoa, cây cảnh quý của các địa phương gửi tặng, xuất xứ từ nhiều vùng sinh thái, mang đậm bản sắc của các miền từ Nam ra Bắc được hội tụ bên Lăng Bác. Tô điểm cho bức tường lưu niệm là hàng dâm bụt hoa màu đỏ từ Nam Đàn, Nghệ An, quê hương của Bác Hồ và hàng ngọc lan thẳng tắp, cao vút nở hoa trắng ngà, như một bức tường thành đúc bằng hương thơm giữ gìn không gian Lăng Bác.
Phố Ông Ích khiêm, con đường nối liền Lăng Bác với Khu Di tích Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch và Bảo tàng Hồ Chí Minh, được trồng thêm đường xoài được lựa chọn những cây to, cao vút, tán rộng để tỏa bóng mát cho Nhân dân từ mọi miền Tổ quốc vào viếng thăm Bác. Cuối vườn sau Lăng được trồng hai cây đa được lấy giống từcây đa Tân Trào lịch sử. Đặc biệt tiếp giáp giữa Lăng Bác và Bảo tàng Hồ Chí Minh, trong khuôn viên Chùa Diên Hựu - Chùa Một Cột còn có cây đa do Thủ tướng Ấn Độ Inđira Ganđi trồng và cây bồ đề có nguồn gốc từ cây bồ đề Đức Phật Thích Ca tọa thiền và tu thành đạo, được Tổng thống Ấn Độ tặng Bác Hồ nhân dịp Bác sang thăm Ấn Độ năm 1958. Cây xanh quanh Lăng Bác đã làm vơi đi với cái nắng chói chang của mùa hè, vơi bao nỗi niềm của cuộc sống, cảm nhận môi trường trong lành, với bao suy tư được bừng sáng.
Mùa Xuân đang về, cây và hoa bên Lăng Bác khoe sắc rực rỡ nhất, cả khu vực dường như lại được khoác lên mình màu áo mới đa sắc màu. Năm nào cũng vậy, Ủy ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh đều tặng cho Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh hai cây Mai vàng. Đây không chỉ là món quà mang ý nghĩa trang trí, tôn lên vẻ đẹp của khu vực Lăng, Quảng trường Ba Đình mà đó chính là tấm lòng của người dân miền Nam dành tới Bác Hồ kính yêu. Hiểu được điều đó, mỗi khi nhận được Mai vàng, lãnh đạo Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn sắp xếp hai cây Mai ở ngay trước cửa Lăng Bác, để mỗi đồng bào và khách quốc tế thấy rõ được vẻ đẹp của hoa Mai và hơn hết là cảm nhận được tình cảm, tấm lòng của người dân miền Nam dành cho Bác Hồ kính yêu. Đào - Mai song hình thể hiện tình cảm gắn bó keo sơn, tình nghĩa anh em ruột thịt của nhân dân hai miền. Sự kết hợp của sắc đỏ hoa Đào và sắc vàng hoa Mai trong không gian Quảng trường rộng lớn dường như khiến cho cảnh vật, lòng người càng thêm phấn khởi đón một mùa Xuân mới đầy hy vọng.
Một mùa Xuân đang về, cây và hoa bên Lăng Bác khoe sắc đã tạo nên một không gian, cảnh quan hấp dẫn, trang nghiêm và vô cùng thư thái. Qua đó, thể hiện tấm lòng đời đời biết ơn của Nhân dân ta đối với Bác Hồ muôn vàn kính yêu./.
Tâm Trang
