Ngày 29/8/1975, Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh khánh thành, bắt đầu mở cửa đón đồng bào và khách quốc tế vào Lăng viếng Bác. Sau một thời gian dài sử dụng hệ thống máy móc, thiết bị kỹ thuật và kiến trúc Công trình Lăng cũng đã đến lúc phải cải tạo, sửa chữa và thay thế. Công tác bảo đảm kỹ thuật, nhất là những nội dung thi công lớn đòi hỏi phải có sự phối hợp đồng bộ của nhiều ngành nghề với nhiều thiết bị máy móc, trang bị khác nhau. Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, chấp hành quyết định của Bộ Tổng Tham mưu Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam, ngày 15/8/1992 Bộ Tư lệnh Bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh (Bộ Tư lệnh) ký quyết định số 404/QĐ-BVL thành lập Đoàn bảo quản, sửa chữa thiết bị kỹ thuật và công trình kiến trúc, phiên hiệu là Đoàn 595 trên cơ sở sáp nhập Đoàn 295 và Đoàn 395.
Ngày 05/9/1992, Bộ Tư lệnh Bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh chính thức công bố quyết định thành lập Đoàn 595. Đơn vị được giao nhiệm vụ: Quản lý công trình Lăng về kiến trúc và kết cấu xây dựng, tổ chức thực hiện việc bảo dưỡng, sửa chữa, cải tạo, thay thế hệ thống thiết bị kỹ thuật, kiến trúc Công trình Lăng và các công trình có liên quan.
Đơn vị triển khai thực hiện nhiệm vụ chính trị.
Lăng Bác là công trình kiến trúc hiện đại, có ý nghĩa chính trị, văn hóa sâu sắc, với hệ thống thiết bị máy móc liên quan đến nhiều ngành kỹ thuật như: Lạnh, nước, điều hoà, điện, cơ khí, kiến trúc, xây dựng… Các máy móc, thiết bị kỹ thuật đã vận hành liên tục trong gần 50 năm nên dễ xảy ra sự cố và hư hỏng. Với ý thức trách nhiệm và quyết tâm cao, các thế hệ cán bộ, nhân viên, chiến sĩ Đoàn 595 đã kiên trì, tích cực, chủ động thực hiện công tác bảo dưỡng, sửa chữa, đảm bảo kỹ thuật cho Công trình Lăng vận hành liên tục, có hệ số dự phòng cao, an toàn, tin cậy, đáp ứng các yêu cầu khắt khe của nhiệm vụ giữ gìn thi hài Bác, phục vụ đồng bào và khách quốc tế đến viếng Bác; để Công trình Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn được giữ vững và phát huy giá trị lịch sử và ý nghĩa thời đại.
Kế thừa và phát huy kết quả đạt được của các đơn vị tiền thân, trong suốt chiều dài 31 năm qua, Đoàn 595 đã thực hiện hàng nghìn đầu việc sửa chữa, bảo dưỡng thường xuyên hệ thống thiết bị máy móc Công trình Lăng và các công trình liên quan, với hàng vạn ngày công lao động, trong đó có hàng trăm đầu việc đột xuất sửa chữa, khắc phục các sự cố hư hỏng về máy móc, thiết bị kỹ thuật. Đặc biệt, đơn vị đã tham gia hiệu quả một số nhiệm vụ trọng tâm thực hiện Đề án 2341 của Chính phủ, Nghị quyết số 122-NQ/QUTW và Kết luận số 308-KL/QUTW ngày 09/9/2022 về tiếp tục triển khai thực hiện Nghị quyết số 122-NQ/QUTW ngày 08/3/2012 của Thường vụ Quân ủy Trung ương về nhiệm vụ giữ gìn thi hài Bác. Cùng với đó, đơn vị đã thi công nhiều hạng mục quan trọng, có hàm lượng kỹ thuật cao cả ở trong công trình và khu vực Lăng Bác, Quảng trường Ba Đình.
Cán bộ, nhân viên Đoàn 595 thực hiện nhiệm vụ.
Với đội ngũ cán bộ, nhân viên kỹ thuật có tay nghề cao, đơn vị còn tham gia thi công lắp đặt hệ thống phòng chống cháy rừng Khu Di tích K9. Năm 2021, đơn vị thực hiện nhiệm vụ cải tạo, sửa chữa Nhà Công nghệ cao (số 4 Vũ Thạnh) phục vụ việc điều chỉnh vị trí làm việc của các cơ quan, Ban Quản lý dự án và khu cách ly y tế phòng, chống dịch bệnh COVID-19 của Bộ Tư lệnh Bảo vệ Lăng tiến hành trong điều kiện Hà Nội thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16 của Thủ tướng Chính phủ. Khối lượng công việc lớn, thời gian thi công ngắn, nhưng đơn vị đã làm tốt công tác giáo dục, động viên, phát huy trí tuệ tập thể, tập trung lực lượng, phương tiện, vừa thực hiện nhiệm vụ vừa phòng chống dịch bệnh và đã hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Năm 2022, tham gia gia công lắp đặt, vận hành hệ thống kéo cờ cột Cờ Tổ quốc tại huyện đảo Cô Tô, tỉnh Quảng Ninh. Đặc biệt, trong đợt tu bổ định kỳ năm 2023, đơn vị đã tham gia thi công lắp đặt thay thế toàn bộ hệ thống chiếu sáng 04 cột đèn 32m tại Quảng trường Ba Đình đạt kết quả tốt.
Đoàn đại biểu dự Đại hội Công đoàn Bộ Tư lệnh Bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh
lần thứ VI bên các sản phẩm kỹ thuật, sáng kiến của đơn vị trưng bày tại Đại hội.
Từ thực tiễn thực hiện nhiệm vụ đã phát huy tính chủ động, sáng tạo của cán bộ, nhân viên, đặc biệt là phong trào “Phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật”, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công việc và năng suất lao động. Trong 31 năm, đơn vị đã có hơn 70 sáng kiến được Bộ Quốc phòng và Bộ Tư lệnh công nhận, tiêu biểu như: Sáng kiến dùng phương pháp gia nhiệt tháo lắp STATO động cơ máy lạnh Daikin; sáng kiến chống xoắn cáp cột cờ trước Lăng; sáng kiến Thiết kế hệ thống bia huấn luyện bắn súng AK bài 2, mục tiêu bia ẩn hiện di động ban ngày. Tháng 5/2023 vừa qua, sáng kiến “Đầu đạn phát laser và phần mềm bổ trợ huấn luyện bắn súng ngắn” đã đạt giải Khuyến khích Giải thưởng Tuổi trẻ sáng tạo trong Quân đội lần thứ 23.
Cùng với thực hiện nhiệm vụ chính trị, công tác xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” được quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện, với nhiều chủ trương, biện pháp đúng đắn, phù hợp với tình hình thực tế đơn vị. Công tác huấn luyện quân sự, huấn luyện chuyên môn nghiệp vụ được thực hiện đúng quy định. Hiện nay, 100% cán bộ kỹ thuật có trình độ đại học, trong đó 66,7% trình độ sau đại học; đội ngũ công nhân bậc cao chiếm 60%. Đây là cơ sở thực tiễn và là tiềm lực kỹ thuật để nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện nhiệm vụ của đơn vị.
Đoàn 595 dâng hương tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại ATK Định Hóa, Thái Nguyên.
Công tác giáo dục chính trị, tuyên truyền phổ biến pháp luật và rèn luyện phẩm chất đạo đức cách mạng cho cán bộ, nhân viên, chiến sĩ luôn được Đảng ủy, Chỉ huy Đoàn đặc biệt quan tâm triển khai thực hiện. Công tác chính sách đối với cán bộ, nhân viên, chiến sĩ và hậu phương quân đội được tiến hành chu đáo. Công tác dân vận, công tác hậu cần được triển khai hiệu quả. Các tổ chức quần chúng luôn hoạt động đúng chức năng, nhiệm vụ, tiêu biểu là Công đoàn cơ sở nhiều năm liền được Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam và Bộ Tư lệnh Bảo vệ Lăng tặng Cờ thi đua, Bằng khen.
Những thành tích đạt được trong những năm qua là nguồn động lực cổ vũ, động viên, khích lệ cán bộ, nhân viên, chiến sĩ trong toàn đơn vị quyết tâm khắc phục khó khăn, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ những năm tới, xứng đáng với niềm vinh dự, tự hào là người chiến sĩ được làm nhiệm vụ chính trị đặc biệt. Đoàn 595 sẽ không ngừng phấn đấu vươn lên xây dựng Đảng bộ vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức, đạo đức và cán bộ, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị được giao./.
Thượng tá Nguyễn Hoàng Phong
Bí thư Đảng ủy, Chính trị viên Đoàn 595