Hơn nửa thế kỷ đã trôi qua kể từ ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh viết bài báo “Dân vận” đăng trên Báo Sự Thật với bút danh X.Y.Z (ngày 15 tháng 10 năm 1949) nhưng những tâm tư, tình cảm vừa tâm huyết, lại vừa mang tính giáo dục sâu sắc đó của Người cho đến hôm nay như vẫn còn nguyên giá trị, nhất là trong giai đoạn hiện nay những lời dạy đó của Bác càng trở thành những bài học có tính sống còn trong đường lối lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, trong mỗi hoạt động của chính quyền và từng việc làm cụ thể của cán bộ, công chức, viên chức trong hệ thống các cơ quan Nhà nước.
Ảnh Tư liệu
Mở đầu bài viết Hồ Chủ tịch đã viết rất ngắn gọn “NƯỚC TA LÀ NƯỚC DÂN CHỦ”, đã tóm tắt nêu lên bản chất của Nhà nước Việt Nam mới là: Nhà nước của dân; bao nhiêu lợi ích đều vì dân; bao nhiêu quyền hạn đều của dân; công việc đổi mới và sự nghiệp kháng chiến, kiến quốc là trách nhiệm và công việc của dân; chính quyền, đoàn thể từ Trung ương đến xã đều do dân cử ra, tổ chức nên; tất cả quyền hành và lực lượng đều ở nơi dân. Đây chính là cơ sở, tiền đề có tính chất quyết định trong công tác Dân vận. Chính từ quan điểm này, mà từ khi Nhà nước Việt Nam ra đời, chúng ta luôn nhận thấy mọi vấn đề quan trọng của quốc gia từ Trung ương đến địa phương của Nhà nước ta đều đặt nhân dân lên hàng đầu.
Người rất coi trọng công tác Dân vận, theo Người công tác Dân vận là công tác vô cùng quan trọng quyết định tới vận mệnh của dân tộc, quyết định sự thành bại của cách mạng. Trong bài báo Người viết: “Nước ta là nước dân chủ. Bao nhiêu lợi ích đều vì nhân dân. Bao nhiêu quyền hạn đều của dân. Công việc đổi mới, xây dựng là trách nhiệm của dân. Sự nghiệp kháng chiến kiến quốc là công việc của dân. Chính quyền từ xã đến Chính phủ Trung ương do dân cử ra. Đoàn thể từ Trung ương đến xã do dân tổ chức nên. Nói tóm lại, quyền hành và lực lượng đều ở nơi dân.” Đây chính là tiền đề về công tác Dân vận, quyết định cách thức, mục đích làm công tác Dân vận của Đảng ta.
Trong bài báo Người cũng đã đặt ra vấn đề “Dân vận là gì ?”. Hiểu như thế nào là “Dân vận”. Theo Người “Dân vận là vận động tất cả lực lượng của mỗi một người dân, không để sót một người dân nào, góp thành lực lượng toàn dân, để thực hành những công việc nên làm, những công việc Chính phủ và đoàn thể đã giao cho”. Theo quan điểm của Người, nhiệm vụ của công tác dân vận đó là vận động mọi người mang toàn bộ: “Lực lượng của mỗi người dân” - lực lượng của mỗi người dân ở đây có thể là của cải, vật chất, hay thậm chí là cả sức lực, tính mạng.
Trong bài báo Người đã chỉ ra 4 bước quan trọng, nhất thiết phải làm trong công tác Dân vận, đó là:
1. Phải tìm mọi cách giải thích cho mỗi một người dân hiểu rõ ràng: Việc đó là lợi ích cho họ và nhiệm vụ của họ, họ phải hăng hái làm cho kỳ được.
2. Bất cứ việc gì đều phải bàn bạc với dân, hỏi ý kiến và kinh nghiệm của dân, cùng với dân đặt kế hoạch cho thiết thực với hoàn cảnh địa phương, rồi động viên và tổ chức toàn dân ra thi hành.
3. Trong lúc thi hành phải theo dõi, giúp đỡ, đôn đốc, khuyến khích dân.
4. Khi thi hành xong phải cùng với dân kiểm thảo lại công việc, rút kinh nghiệm, phê bình, khen thưởng.
Công tác Dân vận là trách nhiệm của tất cả các tổ chức trong hệ thống chính trị, của mọi cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, đoàn viên, hội viên các đoàn thể nhân dân, cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang. Tại bài báo, Người chỉ rõ: tất cả cán bộ chính quyền, đoàn thể và tất cả hội viên của các tổ chức nhân dân đều phải phụ trách dân vận và phải “Cùng nhau bàn tính kỹ càng, cùng nhau chia công rõ rệt, rồi cùng nhau đi giải thích cho dân hiểu, cổ động dân, giúp dân đặt kế hoạch, tổ chức nhân công, sắp xếp việc làm, khuyến khích, đôn đốc, theo dõi, giúp đỡ dân giải quyết những điều khó khăn...”
Để công tác Dân vận thực sự đem lại hiệu quả, phục vụ sự nghiệp cách mạng, Người đã chỉ rõ những người phụ trách dân vận phải “óc nghĩ, mắt trông, tai nghe, chân đi, miệng nói, tay làm. Chứ không phải chỉ nói xuông, chỉ ngồi viết mệnh lệnh”, họ phải thật thà nhúng tay vào việc, và rõ ràng khi người cán bộ, đảng viên làm được như thế thì qua đó nắm được ý nguyện chính đáng của nhân dân để phản ánh với cơ quan, đoàn thể, tổ chức Đảng, từ đó xây dựng thành chủ trương, đường lối để lãnh đạo quần chúng, lãnh đạo nhân dân. Người cũng nhắc nhở khuyết điểm của nhiều nơi đã mắc sai lầm rất to, rất có hại, đó là “ xem khinh việc dân vận. Cử ra một ban hoặc vài người, mà thường cử những cán bộ kém rồi bỏ mặc họ. Vận được thì tốt, vận không được cũng mặc. Những cán bộ khác không trông nom, giúp đỡ, tự cho mình không có trách nhiệm dân vận”.
Cuối bài báo, Người kết luận: “Lực lượng của dân rất to. Việc dân vận rất quan trọng. Dân vận kém thì việc gì cũng kém. Dân vận khéo thì việc gì cũng thành công”. Do đó, chúng ta có thể thấy rằng để có được thành công lớn thì phải có sự đoàn kết một lòng, muốn có sự đoàn kết một lòng trong nhân dân thì phải có công tác Dân vận tốt. Nếu như tập hợp được sức mạnh của nhân dân thì việc gì cũng thành công.
Bài báo “Dân vận” chỉ hơn 600 chữ của Chủ Tịch Hồ Chí Minh viết cách đây 64 năm, nhưng đã đề cập những vấn đề rất căn bản, cấp thiết của công tác Dân vận. Nội dung bài báo đến nay vẫn còn nguyên giá trị, thực sự là một bài học lớn về triển khai thực hiện công tác vận động quần chúng trong giai đoạn hiện nay./.
Minh Thu