Báo chí cách mạng Việt Nam đang trong quá trình hội nhập quốc tế. Đứng trước những yêu cầu mới, báo chí cách mạng Việt Nam kiên định mục tiêu, lý tưởng của chủ nghĩa cộng sản, Đảng Cộng sản Việt Nam và con đường Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chọn. Kể từ ngày 21/6/1925 ra đời tờ báo “Thanh Niên” đầu tiên đến nay, chưa bao giờ, báo chí cách mạng Việt Nam phát triển mạnh mẽ như hiện nay, cả về số lượng, chất lượng, nội dung và hình thức.
Báo chí cách mạng Việt Nam đã có những bước phát triển lớn mạnh. Các cơ quan báo chí từng bước nâng cao chất lượng, thực hiện tốt chức năng của mình, báo chí đã trở thành công cụ tuyên truyền của Đảng và Nhà nước, chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; báo chí cổ vũ, động viên, góp phần làm cho chủ trương, chính sách của Đảng, nhà nước đi vào cuộc sống, góp phần thực hiện thắng lợi sự nghiệp đổi mới.
Trong kỷ nguyên mới, hội nhập quốc tế, báo chí đã đi cùng sự phát triển của đất nước; Báo chílàm cầu nối giữa Việt Nam và thế giới trong xu thế hội nhập toàn cầu. Dưới ánh sáng tư tưởng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, báo chí cách mạng Việt Nam đã và đang phát huy vai trò là diễn đàn của nhân dân, tiếng nói của Đảng, Nhà nước, góp phần tạo sức mạnh khối đại đoàn kết dân tộc, góp phần hiện thực hóa con đường tiến lên CNXH ở Việt Nam.
Ý nghĩa của việc học tập tư tưởng đạo đức nhà báo của Hồ Chí Minh.
Học tập tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh, noi theo tấm gương thực hành đạo đức cách mạng của Người là rất cần thiết, để từ đó rút ra ý nghĩa và vận dụng vào việc rèn luyện, tu dưỡng đạo đức của mỗi người nhà báo. Phần lớn cán bộ đảng viên, trong đó có các nhà báo, lấy việc luôn trau dồi đạo đức cách mạng, tự rèn luyện, tự giáo dục, thực hiện tự phê bình và nghiêm túc theo yêu cầu mới làm tiêu chí phấn đấu.Mỗi giai đoạn, mỗi thời kỳ cách mạng bao giờ cũng đặt ra những nhiệm vụ mới với những khó khăn mới, thử thách mới.
Việc nâng cao đạo đức trong tình hình mới, đòi hỏi Đảng và nhân dân ta học tập và quán triệt tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh, ra sức bồi dưỡng các phẩm chất đạo đức, vận dụng các nguyên tắc xây dựng đạo đức mà Người đã nêu ra.
Những người làm báo hôm nay, có quyền tự hào nền báo chí cách mạng của chúng ta được sinh thành và phát triển do yêu cầu của sự nghiệp cách mạng, do Chủ tịch Hồ Chí Minh là người sáng lập nên và định hướng cho các hoạt động báo chí cách mạng Việt Nam. Đạo đức và sự nghiệp báo chí của Người cũng là tài sản tinh thần vô giá đơi với Đảng và nhân dân cả nước nói chung và người làm báo nói riêng.
Đội ngũ những người làm báo có vinh dự và trách nhiệm lớn, được kế thừa và phát triển tài sản, sự nghiệp báo chí của Người. Để báo chí có điều kiện phục vụ đất nước ngày càng tốt hơn và những nhà báo cũng sớm cùng chung mục tiêu, cùng chung nhiệm vụ chính trị và nâng cao ý thức trách nhiệm trong nghề nghiệp của mình.
Học tập và làm theo Người, những nhà báo cần ra sức nghiên cứu đường lối chính sách của Đảng, luật pháp của nhà nước, đi sát cuộc sống của nhân dân, không ngừng tu dưỡng, rèn luyện để nâng cao đạo đức và chuyên môn, tinh thông nghề nghiệp, tận tuỵ phục vụ nhân dân, góp phần tích cực trong công cuộc đổi mới, trong cuộc đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, thực hành tiết kiệm… xứng đáng với chỉ dạy của Người: Nhà báo là chiến sĩ trên mặt trận văn hoá, cây bút, trang giấy là vũ khí trong đấu tranh phò chính, trừ tà, phục vụ lợi ích cách mạng, phục vụ nhân dân.
Đối với mỗi nhà báo, việc thường xuyên học tập, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ; cụ thể hoá những quan điểm, tư tưởng đạo đức của Người để định hướng giá trị cho bạn đọc trong mỗi tác phẩm báo chí đã trở thành nguyên tắc. Do đó, việc kế thừa, phát huy các giá trị đạo đức trong tư tưởng Hồ Chí Minh là nhiệm vụ trực tiếp, vừa có tính lâu dài lại vừa có tính cấp bách của Đảng cũng như của mỗi cán bộ đảng viên và nhà báo.
Bài học kinh nghiệm từ việc học tập tấm gương đạo đức nhà báo của Người
Từ những bài học kinh nghiệm, với việc nâng cao đạo đức, nâng cao ý thức trách nhiệm của những người làm báo trong điều kiện hiện nay là hết sức cần thiết.Những nhà báo ngày nay hoạt động trong một nền báo chí tự do, được Hiến pháp và pháp luật bảo hộ. Đội ngũ những người làm báo hiện nay rất cần nắm vững tri thức và công nghệ hiện đại, đồng thời vẫn rất cần – nếu không nói là cần hơn trau dồi đạo đức nghề nghiệp, gìn giữ cái tâm.
Chính sách đào tạo cán bộ báo chí phải bước đều hai chân: Kiến thức và ý chí chính trị, công nghệ và đạo đức nghề nghiệp. Dù xu hướng tích cực vẫn là chủ đạo, nền tảng nhưng cũng có nhiều vấn đề cấp bách đặt ra đối với đạo đức nghề nghiệp của nhà báo trong thời gian tới.
Tựu chung lại, từ những vấn đề nêu trên, có thể đưa ra một số bài học kinh nghiệm, nhằm nâng cao đạo đức cho người làm báo hiện nay: Thứ nhất là, nhà báo chân chính thì phải phụng sự con người, nâng cao những phẩm giá của con người. Bên cạnh đó, việc trang bị kiến thức đối với các nhà báo là rất cần thiết bởi muốn hành nghề phải học nghề, thạo nghề.
Nhà báo chuyên nghiệp chắc chắn phải là người có bản lĩnh nghề nghiệp. Bản lĩnh đó của nhà báo sẽ hình thành lên những tác phẩm để lại ấn tượng trong lòng độc giả nâng cao sự hiểu biết của con người. Vì sự công bằng và tiến bộ của xã hội, vì cuộc sống tốt đẹp của con người; mỗi nhà báo cần phải ý thức được trách nhiệm xã hội và nghĩa vụ công dân của mình.
Chúng ta có may mắn được sinh ra và lớn lên trong thời đại Hồ Chí Minh, ngành báo chí cung rất vinh dự và tự hào được Người sáng lập và dìu dắt. Với vai trò và trách nhiệm của mình, những người làm báo phải kiên trì việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.
Trước hết, những người làm báo phải phấn đấu vì nước, vì dân, sống lành mạnh, trong sáng, làm tốt trách nhiệm công dân, yêu thương, đoàn kết giúp đỡ đồng nghiệp. Đó là đạo đức quan trọng của những nhà báo đồng thời cũng là làm tốt mối quan hệ đạo đức đối với bản thân, đối với người khác và đối với công việc mà mình theo đuổi.
Là người từng làm báo, Hồ Chí Minh truyền lại cho các thế hệ những người làm báo nước ta nhiều bài học kinh nghiệm quý giá. Người thường dạy, báo chí là một nghề, cho nên người làm báo cách mạng cần được bồi dưỡng lập trường cách mạng vững vàng, thường xuyên rèn luyện đạo đức, được đào tạo nghề nghiệp tinh thông, biết ngoại ngữ...
Những người làm báo cần ra sức trau đồi kiến thức, học tập lý luận, lăn lộn trong thực tiễn và gắn bó với nhân dân. Theo Người, để trở thành một nhà báo tốt, thì phải luôn luôn học hỏi, luôn luôn cầu tiến bộ; luôn tu dưỡng đạo đức cách mạng.
Học tập tư tưởng Hồ Chí Minh, đội ngũ những người làm báo phải thật sự chủ động, nhạy bén, bám sát nhiệm vụ chính trị của Đảng, Nhà nước và hơn ai hết là phải kiên định chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, giữ vững phẩm chất chính trị, luôn trung thành với lý tưởng của Đảng. Không ngừng ra sức phấn đấu rèn luyện tài đức.
Cần quán triệt sâu sắc lời dạy của Người “Mỗi đảng viên và cán bộ phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng” nghĩa là phải nắm vững nội dung thực chất của đạo đức cách mạng. Để có thể tạo có được như vậy, đòi hỏi nhà báo phải nâng cao tính chuyên nghiệp, cũng như phải nâng cao đạo đức cách mạng cho những người làm báo chân chính; nâng cao đời sống vật chất cho đội ngũ những người làm báo, đồng thời cũng để hạn chế những vi phạm đối với nhà báo; tăng tính hiệu lực của quy định đạo đức nghề nghiệp đối với người làm báo; tăng cường cơ chế giám sát của quy định đạo đức đối với nhà báo và phổ biến, giáo dục các quy định đạo đức; tăng cường sự quản lý, kiểm tra, giám sát của các cấp, các ngành, các đoàn thể và toàn xã hội đối với đội ngũ nhà báo; hoàn thiện và đổi mới hoạt động của hệ thống báo chí; tuân thủ pháp luật, đúng chức năng nhiệm vụ, đưa tin kịp thời, khách quan, đa dạng hóa đối tượng phản ánh, đối tượng tiếp nhận thông tin, đáp ứng kịp thời và chính xác mọi nhu cầu thông tin của nhân dân.
Với những nội dung cơ bản đã nêu ở trên, có thể khẳng định rằng, tư tưởng đạo đức báo chí của Hồ Chí Minh có ý nghĩa rất lớn đối với sự nghiệp báo chí cách mạng hiện nay. Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh là niềm vinh dự và tự hào đối với mỗi cán bộ, đảng viên và mỗi người dân Việt Nam. Với Nhà báo, thì việc học tập theo tấm gương đạo đức của Chủ tịch Hồ Chí Minh là nhiệm vụ rất quan trọng và cấp thiết.
Hiện nay, đất nước ta ngày càng phát triển bền vững và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng trên nhiều lĩnh vực, điều đó đòi hỏi cơ quan báo chí và những người làm báo tiếp tục phát huy truyền thống báo chí cách mạng 89 năm qua; hoạt động đúng tôn chỉ, mục đích; luôn quán triệt quan điểm có tính nguyên tắc, đó là báo chí đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp, toàn diện của Đảng, Nhà nước, cổ vũ toàn Đảng, toàn dân thực hiện thắng lợi sự nghiệp đổi mới.
Học tập tâm gương đạo đức của Chủ tịch Hồ Chí Minh, mỗi nhà báo cần nắm vững, thấm nhuần tư tưởng đạo đức báo chí cách mạng của Người, vận dụng sáng tạo tư tưởng đó vào quá trình tác nghiệp của mình. Trong điều kiện hiện nay, để xứng đáng là chiến sỹ xung kích trên mặt trận tư tưởng, văn hóa của Đảng, thực hiện tốt trách nhiệm xã hội và nghĩa vụ công dân, những người làm báo phải xây dựng lập trường chính trị vững vàng, không ngừng học tập, rèn luyện để nâng cao trình độ, kỹ năng làm báo, giữ vững sự trong sáng của đạo đức nghề nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Nhằm phát huy truyền thống tốt đẹp của báo chí cách mạng, nêu cao trách nhiệm của báo chí, của nhà báo trước xã hội, Ban Bí thư Trung ương Đảng quyết định lấy ngày 21/6 hàng năm là Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam. Suốt trong những chặng đường cách mạng, báo chí Việt Nam và đội ngũ nhà báo đã có những cống hiến to lớn đối với sự nghiệp cách mạng.Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký nhiều sắc lệnh về báo chí nhằm bảo đảm quyền tự do ngôn luận cho báo chí.
Người nói, đối tượng của tờ báo là đại đa số dân chúng, báo chí là tiếng nói của Đảng, là diễn đàn của nhân dân lao động dưới sự lãnh đạo của Đảng. Cả cuộc đời hoạt động cách mạng, gần 60 năm gắn bó và hoạt động trong lĩnh vực báo chí, Hồ Chí Minh đã để lại cho chúng ta một di sản quý báu về báo chí cách mạng Việt Nam.
Sự nghiệp báo chí cách mạng của Người gắn liền với hoạt động cách mạng của Người. Trong cuộc đời làm báo cách mạng, trong mọi thời kỳ, trong mọi hoàn cảnh, trong mọi thể loại, đề tài báo chí, Người luôn là một nhà báo tâm huyết, đầy bản lĩnh, là ngọn đuốc soi đường, xây dựng cho nền báo chí cách mạng Việt Nam – một nền báo chí dựa trên những quy tắc đạo lý căn bản của chủ nghĩa cộng sản và đạo đức truyền thống của dân tộc Việt Nam./.
Th.S Hoàng Anh Tuấn
