Trung tâm Nghiên cứu, Ứng dụng khoa học, công nghệ và môi trường ( Trung tâm) là đơn vị sự nghiệp khoa học công lập trực thuộc Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, chịu sự lãnh đạo của Đảng ủy Đoàn 969 và sự chỉ đạo trực tiếp của Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, có chức năng nghiên cứu ứng dụng các thành tựu khoa học, tiến bộ kỹ thuật công nghệ và môi trường phục vụ cho nhiệm vụ chính trị của Ban Quản lý Lăng, tư vấn và thực hiện một số hoạt động dịch vụ liên quan đến chuyên môn, nghiệp vụ được giao của Trưởng ban Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh và theo quy định của pháp luật.
Trung tâm được thành lập theo Quyết định số 312/QĐ-BQLL ngày 15/7/2004 của Trưởng ban Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ngày 15/3/2005, đơn vị tổ chức Lễ công bố Quyết định thành lập Trung tâm. Và ngày này được lấy làm Ngày truyền thống của Trung tâm.
Trải qua 10 năm xây dựng và trưởng thành, được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Đảng ủy Đoàn 969, Lãnh đạo Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, sự giúp đỡ nhiệt tình của các cơ quan, đơn vị có liên quan ở trong và ngoài Ban Quản lý Lăng, Trung tâm luôn hoàn thành toàn diện nhiệm vụ chính trị thường xuyên và đột xuất, trong đó nhiệm vụ nghiên cứu ứng dụng khoa học công nghệ (KHCN) và bảo vệ môi trường (BVMT) hoàn thành tốt.
Với tấm lòng kính yêu vô hạn và đời đời nhớ ơn Chủ tịch Hồ Chí Minh, các thế hệ cán bộ, viên chức trong Trung tâm luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm với công việc, không ngừng học hỏi, đoàn kết cùng nỗ lực hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, xây dựng Chi bộ TSVM, đơn vị VMTD, góp phần hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ chính trị đặc biệt của Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Công tác nghiên cứu khoa học luôn được xác định là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt của Trung tâm, được lãnh đạo đơn vị quan tâm đầu tư. Các đề tài nghiên cứu đã được lựa chọn đều có tính ứng dụng cao, ở cả lĩnh vực khoa học tự nhiên và khoa học xã hội và nhân văn như: Đề tài cấp Bộ “Nghiên cứu tôn tạo và phát huy giá trị cảnh quan vườn hoa, cây cảnh, cây xanh khu vực Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh” đã đề xuất được nhiều giải pháp và được ứng dụng trong trang trí cảnh quan khu vực Lăng và Quảng trường Ba Đình; đề tài hợp tác cấp Bộ: “Nghiên cứu giải pháp nâng cao độ tin cậy cung cấp và sử dụng tiết kiệm, hiệu quả năng lượng điện và nhiệt tại Khu Di tích K9” cung cấp cơ sở cho quản lý sử dụng năng lượng điện tiết kiệm hiệu quả; đề tài cấp cơ sở: “Nghiên cứu đề xuất giải pháp tôn tạo vườn tre khu vực Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh” cung cấp luận cứ khoa học để Lãnh đạo Ban Quản lý Lăng trình các cấp có thẩm quyền cho phép cải tạo toàn bộ 02 vườn tre bên Lăng Bác.
Lãnh đạo Ban Quản lý Lăng kiểm tra dàn pin năng lượng mặt trời tại Khu Di tích K9 theo ứng dụng của đề tài hợp tác cấp Bộ: “Nghiên cứu giải pháp nâng cao độ tin cậy cung cấp và sử dụng tiết kiệm, hiệu quả năng lượng điện và nhiệt tại Khu Di tích K9”
Năm 2015, đơn vị đang triển khai thực hiện 03 đề tài: Đề tài cấp Bộ: “Nghiên cứu tôn tạo kiến trúc cảnh quan tại Khu Di tích K9, Ba Vì, Hà Nội” và 02 đề tài cấp cơ sở: “Nghiên cứu giải pháp trang trí hoa thời vụ tại khu vực Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh và Quảng trường Ba Đình” và “Nâng cao hiệu quả cải cách hành chính trong Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh”.
Các nhiệm vụ KHCN được triển khai thực hiện tốt ở nhiều nội dung, phạm vi khác nhau như phối hợp với Viện Hàn Lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đánh giá chất lượng vật liệu đồng Đài tưởng niệm các Anh hùng liệt sỹ và đề ra giải pháp cải tạo nâng cấp; lập báo cáo tư vấn thiết kế tôn tạo cảnh quan khu vực Lăng và Quảng trường Ba Đình; đề xuất ứng dụng kỹ thuật công nghệ trong tẩy kẹo cao su, dàn giáo di động, xe quét rác, thiết bị vệ sinh môi trường khu vực Lăng; nhiệm vụ lựa chọn, trồng thử nghiệm một số giống hoa và ứng dụng một số chế phẩm sinh học thân thiện môi trường trong chăm sóc vườn hoa, thảm cỏ khu vực Lăng và Quảng trường Ba Đình đang đem lại kết quả bước đầu rất khả quan, có đóng góp quan trọng trong trang trí cảnh quan khu vực Lăng và Quảng trường Ba Đình...
Chăm sóc hoa trồng thử nghiệm tại vườn ươm Phú Thượng
Công tác BVMT luôn được quan tâm và triển khai thực hiện nghiêm túc. Duy trì quản lý, vận hành Trạm quan trắc môi trường không khí tự động và cảnh báo phóng xạ khu vực Lăng và Quảng trường Ba Đình và cung cấp thông tin có độ tin cậy cao cho hệ thống hiển thị thông tin môi trường trên màn hình khu vực Lăng phục vụ công tác tuyên truyền BVMT. Đã đánh giá hiện trạng môi trường khu vực Lăng Bác, Quảng trường Ba Đình và Khu Di tích K9, đề xuất giải pháp BVMT; tổ chức xây dựng Trạm xử lý nước thải Khu Di tích K9. Đã và đang thực hiện nhiệm vụ quan trắc, đánh giá môi trường trong Công trình Lăng, tổng hợp lưu trữ dữ liệu phục vụ công tác nghiên cứu và ứng dụng KHCN.
Trực vận hành Trạm quan trắc môi trường không khí và cảnh báo phóng xạ
Thực hiện nhiệm vụ vận hành Phòng thí nghiệm phân tích môi trường, các cán bộ, viên chức trong Trung tâm luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, tính tỉ mỉ, cẩn trọng, tác phong làm việc khoa học. Công tác lấy mẫu, phân tích, kiểm tra chất lượng môi trường các khu vực được phân công quản lý theo định kỳ hoặc đột xuất luôn được thực hiện nghiêm túc, đảm bảo thời gian và kết quả chính xác nhất.
Được sự quan tâm của lãnh đạo các cấp, thời gian vừa qua, Phòng thí nghiệm phân tích môi trường được tiếp nhận nhiều thiết bị phân tích môi trường hiện đại, chuyên sâu thuộc thuộc Dự án “Tăng cường năng lực trang thiết bị phục vụ nghiên cứu, ứng dụng khoa học, công nghệ và môi trường của Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh”như TOC, ICS, trạm quan trắc môi trường không khí di động thế hệ mới Airpointer... Hiện nay, Trung tâm đang tích cực triển khai kế hoạch xây dựng Hệ thống Quản lý chất lượng cho Phòng thí nghiệm và phân tích môi trường theo tiêu chuẩn ISO/IEC 17025: 2005 và đạt chuẩn VILAS; xây dựng hồ sơ đăng ký xin cấp “Giấy chứng nhận đủ điều kiện hoạt động dịch vụ quan trắc môi trường”, dự kiến sẽ hoàn thành trong tháng 4/2015.
Năm 2012, Trung tâm xây dựng thành công Đề án “Xác lập Khu rừng bảo vệ cảnh quan đặc biệt Di tích lịch sử về Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Đá Chông, Ba Vì, Hà Nội” và ngày 02/11/2012,Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 1649/QĐ-TTg về việc thành lập “Khu rừng bảo vệ cảnh quan đặc biệt Di tích lịch sử về Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Đá Chông, Ba Vì, Hà Nội” nằm trong hệ thống rừng đặc dụng quốc gia.
Hội thảo khoa học Đề án “Xác lập Khu rừng bảo vệ cảnh quan đặc biệt Di tích lịch sử
về Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Đá Chông, Ba Vì, Hà Nội”
Thực hiện đúng chức năng được giao, Trung tâm cũng đã chủ động nghiên cứu, lựa chọn nội dung “Giới thiệu công nghệ mới” có khả năng ứng dụng vào việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Trung tâm đã chủ trì và phối hợp thực hiện một số hạng mục dịch vụ KHCN và BVMT như: Đánh giá tác động môi trường Dự án xây dựng Nhà quốc hội mới; đánh giá tác động môi trường Dự án mở rộng quốc lộ 1A đoạn qua thành phố Bạc Liêu; quan trắc và phân tích chất lượng môi trường nước, không khí một số cơ sở công nghiệp, làng nghề trên địa bàn thành phố Hà Nội và các vùng lân cận…
Cùng với các nhiệm vụ nghiên cứu ứng dụng KHCN&BVMT, trong những năm qua, Trung tâm đã phát huy tốt vai trò tư vấn cho lãnh đạo Ban Quản lý Lăngtrong trang trí cảnh quan khu vực Lăng và Quảng trường Ba Đình, tạo ra nhiều điểm nhấn mới được dư luận đánh giá cao như trồng hàng Xoài ở đường Ông Ích Khiêm; tư vấn thiết kế bồn, chậu hoa và barie an ninh; thay thế cải tạo hai vườn tre; tuyên truyền vận động và phối hợp tiếp nhận tặng phẩm của các địa phương, các tổ chức xã hội dâng tặng để phục vụ trang trí tại khu vực Lăng (như tác phẩm gỗ lũa “Hào khí Trường Sơn” của Hà Tĩnh; tác phẩm gỗ hoá đá tự nhiên “Tản Viên huyền thoại” của tỉnh Đắk Lắk; 05 khối đá quý Corindon của Nghệ An; hòn non bộ “Ngũ phúc thạch lâm môn” của Hà Nam...).
Để hỗ trợ hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao, Trung tâm đã xây dựng, duy trì và phát triển mối quan hệ hợp tác sâu rộng, hiệu quả với các cơ quan chức năng trong Ban Quản lý Lăng; các Viện, nhà trường có uy tín đặc biệt là mối quan hệ với Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Trường Đại học Lâm nghiệp, Trung tâm Công nghệ sinh học Thành phố Hồ Chí Minh, Viện Kỹ thuật môi trường - Đại học Xây dựng, Viện Quy hoạch rừng, Trung tâm Quan trắc môi trường quốc - Tổng cục môi trường, Công ty Tài nguyên và môi trường miền Nam - Bộ Tài nguyên và Môi trường, Hội phong cảnh, Hội đá cảnh - đá phong thủy Việt Nam.
Ký Biên bản làm việc xây dựng mối quan hệ hợp tác với Trung tâm Công nghệ sinh học
Thành phố Hồ Chí Minh
Song song với việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ chuyên môn, đầu tư trang thiết bị hiện đại phục vụ nghiên cứu ứng dụng KHCN và BVMT, Trung tâm cũng luôn quan tâm xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên môn có trình độ và năng lực, tiến tới làm chủ hoàn toàn các nhiệm vụ trọng tâm của Trung tâm. Đến nay, Trung tâm đã có 05 cán bộ, nhân viên có học vị Thạc sĩ (trong đó có 01 Nghiên cứu sinh); 13 cán bộ, nhân viên có trình độ đại học (trong đó có 01 viên chức đang học cao học). Riêng đội ngũ cán bộ, viên chức chuyên môn 100% có trình độ đại học trở lên; đã và đang tham gia tích cực vào các khóa học chuyên môn sâu để không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ như lớp học quản lý phòng thí nghiệm theo tiêu chuẩn ISO/IEC 17025: 2005 do Văn phòng Công nhận chất lượng - Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức; học tập phân tích chỉ tiêu Phòng thí nghiệm tại Viện Công nghệ môi trường - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam…
Viên chức Trung tâm chủ động, tích cực học tập nâng cao trình độ, từng bước làm chủ được công nghệ mới
Chi bộ cơ sở Trung tâm thường xuyên quán triệt và thực hiện nghiêm túc các chỉ thị, nghị quyết của Đảng ủy Đoàn 969, của Chi bộ và hướng dẫn của cơ quan cấp trên; phát huy vai trò tiền phong gương mẫu, phát huy dân chủ trong sinh hoạt Đảng, sinh hoạt đơn vị, kiên quyết đấu tranh chống mọi biểu hiện tiêu cực, lệch lạc trong tổ chức thực hiện nhiệm vụ chính trị, trong xây dựng đơn vị; làm rõ trách nhiệm của cán bộ, đảng viên, nhất là cấp ủy, cán bộ chủ trì; giữ vững sự lãnh đạo của Đảng đối với mọi hoạt động của Trung tâm.
Thường xuyên duy trì nề nếp sinh hoạt Đảng theo quy định. Công tác quản lý, rèn luyện đảng viên được triển khai tích cực, đồng bộ, chú trọng trong công tác tư tưởng, nhận thức và trách nhiệm. Thực hiện nghiêm công tác cán bộ, công tác chính sách theo đúng quy định của cấp trên.
Vận dụng phù hợp giữa đặc thù của đơn vị nhà nước dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ quân đội, thực hiện đúng quy chế lãnh đạo của Đảng ủy Đoàn 969 với Chi bộ cơ sở Trung tâm. Những năm gần đây, từ 2010-2014, Chi bộ luôn đạt trong sạch vững mạnh, 03 năm liền (2012-2014) được tặng Giấy khen của Thường vụ Đảng ủy Đoàn 969.
Trải qua 10 năm xây dựng và trưởng thành, dù còn nhiều khó khăn song các thế hệ cán bộ, nhân viên luôn thể hiện lòng trung thành tuyệt đối với sự nghiệp giữ gìn lâu dài và bảo vệ tuyệt đối an toàn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh; yên tâm công tác; có đạo đức, lối sống trong sạch lành mạnh; trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ; tự giác chấp hành kỷ luật và xây dựng nề nếp chính quy.
Với những nỗ lực phấn đấu trong 10 năm qua, các tập thể, cá nhân trong Trung tâm đã vinh dự nhận được nhiều phần thưởng quý giá như 16 lượt tập thể, 16 lượt cá nhân được tặng Bằng khen Ban Quản lý Lăng. Tập thể Trung tâm vinh dự 5 năm liên tục (từ 2010-2014) được Ban Quản lý Lăng trao tặng Bằng khen và Danh hiệu Tập thể lao động tiên tiến xuất sắc.
Trong thời gian tới, cuộc cách mạng khoa học, công nghệ tiếp tục phát triển mạnh mẽ tạo ra nhiều thời cơ và thách thức cho các tổ chức KHCN, trong đó có Trung tâm. Phát huy những kết quả đã đạt được trong 10 năm qua, toàn thể cán bộ, nhân viên Trung tâm sẽ tiếp tục đoàn kết, quyết tâm hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, xây dựng Chi bộ TSVM, đơn vị VMTD, đóng góp vào thành công của sự nghiệp giữ gìn lâu dài, bảo vệ tuyệt đối an toàn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh và phát huy ý nghĩa chính trị, văn hóa của Công trình Lăng trong giai đoạn mới./.
Nguyễn Mạnh Tuyến
Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu, Ứng dụng KHCN&MT