Trong bài phát biểu nhân kỷ niệm 30 năm Ngày thành lập Đảng (03/02/1930 - 23/02/1960), Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ bản chất tốt đẹp của Đảng ta:
“Đảng ta vĩ đại như biển rộng, như núi cao,
Ba mươi năm phấn đấu và thắng lợi biết bao nhiêu tình.
Đảng ta là đạo đức là văn minh,
Là thống nhất, độc lập, là hòa bình, ấm no.
Công ơn đảng thật là to,
Ba mươi năm lịch sử Đảng là cả một pho lịch sử bằng vàng”.
Bác khẳng định: “Đảng là đạo đức, là văn minh” để nói rằng Đảng Cộng sản Việt Nam là chính đảng tiến bộ và nhân văn của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc Việt Nam. Đạo đức và văn minh đi liền với nhau, góp phần tôn tạo cho nhau để Đảng ta mãi trường tồn.
Chính vì Đảng ta là “đạo đức” và “văn minh” mà trong gần 9 thập kỷ qua, với bản lĩnh và chính trị vững vàng, với tài năng lãnh đạo và đức hy sinh cao cả, một lòng vì nước, vì dân, Đảng đã lãnh đạo cách mạng Việt Nam vượt qua những khó khăn, thử thách, lập nên những kỳ tích trong thế kỷ XX. Hiện nay, toàn Đảng, toàn dân đang ra sức phấn đấu thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, nhằm thực hiện thắng lợi mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội. Song trước yêu cầu cao của sự nghiệp cách mạng trong thời kỳ mới, một số cán bộ, đảng viên đã bộc lộ những yếu kém. Văn kiện Đại hội XII nhận định: “Trong tự phê bình và phê bình, tình trạng nể nang, né tránh, ngại va chạm vẫn còn khá phổ biến, một số cán bộ, đảng viên chưa tự giác nhìn nhận đúng mức khuyết điểm và trách nhiệm của mình trong công việc được giao phụ trách”(1). Hội nghị Trung ương 4 (Khóa XII) đã chỉ rõ: “Tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên chưa bị đẩy lùi, có mặt, có bộ phận còn diễn biến tinh vi, phức tạp hơn”(2). Thời gian qua, có một số cán bộ, đảng viên cấp cao được Đảng giáo dục, rèn luyện nhưng đã không giữ vững phẩm chất của người đảng viên cộng sản, mà bị đồng tiền làm hư hỏng, tha hóa. Những khuyết điểm nêu trên làm tổn hại đến bản chất của Đảng, ảnh hưởng uy tín của Đảng trong nhân dân, làm lu mờ thuộc tính cơ bản nhất cấu thành đảng tiên phong: Đạo đức, văn minh. Để xây dựng Đảng ngang tầm với yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp đổi mới đất nước, bên cạnh việc quán triệt sâu sắc Nghị quyết Trung ương 4 (Khóa XII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, mỗi cán bộ, đảng viên cần thực hiện lời dạy của Bác về xây dựng Đảng cầm quyền.
Thứ nhất, trong hoạt động thực tiễn, từng cán bộ, đảng viên phải trau dồi đạo đức cách mạng trên tinh thần tự giác, tự nguyện, thường xuyên.
Chủ tịch Hồ Chí minh đặc biệt quan tâm tới vấn đề xây dựng đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên, bởi vì đạo đức cách mạng là đặc trưng cơ bản nhất của người cách mạng. Người đã chỉ rõ: “Cũng như sông thì có nguồn mới có nước, không có nguồn thì sông cạn. Cây phải có gốc, không có gốc thì cây héo. Người cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì dù có tài giỏi mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân”(3). Đạo đức là gốc của mọi con người chân chính. Đạo lý làm người của người Việt Nam là “làm người có nhân”. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã kế thừa và suốt đời phấn đấu theo đạo lý đó. Trong Di chúc thiêng liêng, Người căn dặn toàn Đảng: “Đảng ta là một Đảng cầm quyền. Mỗi đảng viên, cán bộ phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư. Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, người đầy tớ trung thành của nhân dân”(4). Đạo đức mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đề cập không phải là cái gì cao siêu, trừu tượng mà rất gần gũi với người Việt Nam. Đó là những phẩm chất mà mỗi người cần tu dưỡng, rèn luyện, là định hướng để con người vươn tới chân, thiện, mỹ. Đối với mỗi cán bộ, đảng viên, đạo đức bao hàm trên nhiều khía cạnh cụ thể: Đạo đức về chính trị tư tưởng, đạo đức trong sinh hoạt lối sống, đạo đức trong sinh hoạt đảng, đạo đức trong mối quan hệ giữa người với người, quan hệ giữa cán bộ, đảng viên với quần chúng nhân dân… Hiện tượng một số cán bộ, đảng viên thoái hóa về chính trị tư tưởng là do họ đã xa rời các nguyên tắc của chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Giá trị đạo đức đầu tiên đối với mỗi cán bộ, đảng viên là lòng trung thành vô hạn và lòng tin khoa học vào lý tưởng chiến đấu được xây dựng trên cơ sở chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, lấy đó làm kim chỉ nam cho nhận thức và hành động. Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng đã răn dạy cán bộ, đảng viên phải thật sự cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư. Trước thực trạng một số người có chức, có quyền trong Đảng, Nhà nước đang lãng phí tiền bạc, của cải của Nhà nước, của nhân dân, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển bền vững của đất nước, làm xói mòn lòng tin nhân dân vào Đảng, vào Nhà nước, làm cho chế độ chính trị dần suy yếu từ bên trong, tạo điều kiện cho các thế lực thù địch tấn công ta. Biện pháp hàng đầu để khắc phục yếu kém trên là: “Trong Đảng thực hành dân chủ rộng rãi, thường xuyên và nghiêm chỉnh tự phê bình và phê bình là cách tốt nhất để củng cố và phát triển sự đoàn kết và thống nhất của Đảng”(5). Giải quyết tốt mối quan hệ giữa tổ chức đảng, giữa cán bộ, đảng viên với quần chúng nhân dân. Tổ chức cho quần chúng nhân dân đóng góp, phê bình tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên.
Thứ hai, chăm lo giáo dục, bồi dưỡng nâng tầm trí tuệ của cán bộ, đảng viện hiện nay.
Thời đại hiện nay là thời đại mà nhân loại gặt hái được nhiều thành tựu trên nhiều lĩnh vực. Trong đó, các chân lý của chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, các thành tựu do cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư là đỉnh cao của trí tuệ loài người, trở thành hành trang và sức mạnh tinh thần không thể thiếu được để đưa dân tộc Việt Nam và Đảng ta vững bước đi lên. Thực tế hiện nay đã khẳng định nếu thiếu trí tuệ khoa học tiên tiến, không biết vận dụng sáng tạo các quan điểm lý luận Mác-xít, các thành tựu của văn hóa, khoa học vào thực tiễn thì Đảng không thể làm tròn được vai trò tiên phong để xây dựng một xã hội văn minh. Sự phát triển sinh động, phong phú của khoa học, văn hóa, công nghệ tiên tiến, với sự phát triển trình độ dân trí của toàn xã hội và trước những vấn đề thực tiễn vô cùng mới mẻ phức tạp hiện nay, đòi hỏi đội ngũ cán bộ, đảng viên của Đảng phải vươn lên một tầm cao mới về nhận thức và năng lực tổ chức thực tiễn. Hiểu sâu sắc và vận dụng sáng tạo các nguyên tắc phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh vào xây dựng và tổ chức thực hiện cương lĩnh, đường lối, chính sách của Đảng; đồng thời biết giải quyết các vấn đề thực tiễn của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Đảng cần trí thức hóa đội ngũ cán bộ, đảng viên, chiếm lĩnh các đỉnh cao của khoa học tự nhiên và khoa học xã hội nhân văn, tận tụy với sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Có như vậy, Đảng mới đủ sức giải quyết những vấn đề cấp thiết của thời đại mới.
Thứ ba, giữ nghiêm kỷ luật, kỷ cương trong Đảng, xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhiều lần nhắc nhở Đảng ta rằng: Đảng ta là một Đảng cách mạng, một Đảng vì nước, vì dân, Đảng không phải là một tổ chức để làm quan phát tài, Đảng phải làm tròn nhiệm vụ giải phóng dân tộc, làm cho tổ quốc giàu mạnh, đồng bào được sung sướng. Để giữ kỷ luật nghiêm minh trong Đảng phải thường xuyên tẩy bỏ những phần tử thoái hóa ra khỏi Đảng. Nghị quyết Đại hội XII của Đảng đã chỉ rõ: “Kiên quyết đưa ra khỏi Đảng những người vi phạm nghiêm trọng Điều lệ Đảng, pháp luật Nhà nước”(6). Thể hiện quyết tâm của Đảng trong giữ vững kỷ cương, kỷ luật của Đảng, tạo động lực to lớn trong quá trình xây dựng Đảng thật sự trong sạch, vững mạnh, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng. Để lấy lại, củng cố lòng tin và tình thương yêu, quý trong của nhân dân. Các tổ chức đảng phải thường xuyên kiểm tra chặt chẽ việc thực hiện quy định của Đảng về những điều đảng viên không được làm. Tổ chức Đảng phải là nơi trước tiên tạo ra dư luận lên án những biểu hiện sai trái, không đúng với chuẩn mực đạo đức mới, lối sống mới của cán bộ, đảng viên; là nơi đầu tiên phát hiện và xử lý kịp thời những biểu hiện sai phạm của đảng viên. Tổ chức đảng phải thường xuyên nâng cao chất lượng sinh hoạt, thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ, đẩy mạnh tự phê bình và phê bình. Trong điều kiện hiện nay, để làm trong sạch nội bộ Đảng cần phải phát huy sức mạnh to lớn của nhân dân để phát hiện và đấu tranh với những hiện tượng tiêu cực. Mặt trái của cơ chế thị trường và các tiêu cực khác đang làm sói mòn đạo đức, lối sống tốt đẹp của bộ phận cán bộ, đảng viên, dẫn dến nguy cơ đe dọa nghiêm trọng sự trong sạch của Đảng. Khắc phục tình trạng đó phải bằng sức mạnh của lực lượng tổng hợp với những nội dung, biện pháp toàn diện và đồng bộ.
Đạo đức và văn minh vừa là các thuộc tính cơ bản nhất của Đảng Cộng sản, vừa là nỗ lực làm cho Đảng ta ngày càng vững mạnh. Tăng cường giáo dục, rèn luyện đảng viên mới góp phần nâng cao phẩm chất đạo đức, lối sống, đáp ứng kịp thời đòi hỏi mới của sự nghiệp cách mạng.
Đại úy Hoàng Đình Tú
Trường Sĩ quan Chính trị
Chú thích
(1). Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 2016, tr.184.
(2). Ban tuyên giáo Trung ương, Tài liệu học tập các văn kiện hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII, Nxb Chính trị quốc gia sự thật, Hà Nội 2016, tr.15
(3). Hồ chí Minh, Toàn tập, tập 5, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 1995, tr.252-253.
(4). Hồ chí Minh, Toàn tập, tập 12, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 1996, tr.498.
(5). Hồ chí Minh, Toàn tập, tập 12, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 1996, tr.497-498.
(6). Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 2016, tr.205.
