Bài hát “Hồ Chí Minh kính yêu muôn đời”, một trong những bài hát được yêu thích ở Lào bằng song ngữ Việt - Lào, do nhạc sĩ Lào sáng tác, thường được biểu diễn trong các buổi sinh hoạt văn nghệ, giao lưu nghệ thuật Việt Nam - Lào. Và đây cũng là bài hát về Bác Hồ hay nhất xứ Lào. Người sáng tác bài hát này là Nghệ sĩ Quốc gia, nhạc sĩ Bua-ngơn-Sa-phu-vông (Buangeun Saphouvong).
Nhạc sĩ Bua- ngơn - Sa - phu- vông
Gặp nhạc sĩ, ông cho biết ông viết về Bác Hồ với tâm huyết của một người con ngưỡng vọng một lãnh tụ. “Bác Hồ là của chúng ta, không chỉ là Bác Hồ của nhân dân Việt Nam, mà cũng là của nhân dân Lào chúng tôi”, ông nói. Với ông, Bác Hồ là tấm gương sáng suốt đời cho các thế hệ người Lào học tập, nên khi viết xong bài hát về Người ông mới cảm thấy thanh thản.
Âm hưởng bài hát “Hồ Chí Minh kính yêu muôn đời” được ông sáng tạo giữa hai miền âm nhạc dân ca Việt Nam và dân ca Lào, theo nhịp lăm–vông, dành cho hợp xướng và đồng ca. Theo điệu nhạc, mọi người có thể múa lăm-vông tập thể theo phong tục Lào. Ca từ nhẹ nhàng như một lời kể, tâm sự đầy ngưỡng vọng, đề cao công lao to lớn của Chủ tịch Hồ Chí Minh. “Hồ Chí Minh kính yêu muôn đời”, một con người rất vĩ đại mà rất đỗi giản dị, cả nhân loại tiến bộ trên thế giới đều yêu kính Người. Chân lý của Người là “Không có gì quý hơn độc lập tự do”, Buangeun đã dùng chủ đề này xuyên suốt bài hát.
Bài hát “Hồ Chí Minh kính yêu muôn đời” được Nghệ sĩ Buangeun sáng tác cách đây 5 năm, hưởng ứng phong trào sáng tác bài hát về Bác Hồ do Trung tâm Văn hóa Việt Nam tại Lào phát động. Ngay sau khi được công bố, bài hát đã được công chúng Lào trân trọng đón nhận, được bà con Việt kiều yêu thích; tại các hội diễn nghệ thuật toàn quốc Lào hay giao lưu của cộng đồng người Việt tại Lào đều được đem biểu diễn. Mỗi lần tham gia hội diễn, tiết mục thường đoạt giải cao. Năm ngoái, tại hội diễn kỷ niệm Ngày sinh nhật Bác do Đại sứ quán Việt Nam tại Lào tổ chức, Đội văn nghệ Câu lạc bộ đồng hương Việt kiều Xiêng Khoảng đã đoạt giải đặc biệt xuất sắc. Không chỉ trong các hội diễn, mỗi lần sinh hoạt giao lưu, đón khách hay lễ hội, bài hát đều được đem biểu diễn.
Nghệ sĩ Bua Ngơn-Sa-phu-vông sinh năm 1949, là một nghệ sĩ nổi tiếng và đa tài, quê ở bản Tôn-muồng (Tonmuang), huyện Na-xai-thong (Naxaithong), thủ đô Viêng chăn (Vientiane). Ông vừa là một nhạc sĩ, lại vừa là ca sĩ nổi tiếng, không một người dân Lào nào không biết tên ông và những bài hát do ông sáng tác. Ông đến với công chúng Lào trước tiên bằng giọng hát đằm thắm, trẻ trung, mềm mại, say đắm lòng người. Đã sang lứa tuổi “lục tuần” (60 tuổi) nhưng giọng hát và phong cách biểu diễn của ông vẫn trẻ trung không có tuổi. Nhiều bài hát ông sáng tác đã trở thành những tác phẩm đi cùng năm tháng, được công chúng Lào yêu thích như “Nhớ ơn Đảng Lào”, “Quê mẹ ta”, “Si-phan-đon xinh đẹp”, “Yêu lắm Át-ta-pư”...
Tôi còn nhớ, một Lào kiều sống ở Mỹ hơn 30 năm, tìm đến ông chỉ để được nghe ông hát “Si-phan-đon xinh đẹp”, là mãn nguyện cho chuyến trở về. Hay một buổi giao lưu thắm tình Việt - Lào giữa các đồng chí lãnh đạo cấp cao hai nước, Phó thủ tướng Lào Sổm-sa-vạt-leng-sa-vát (Somsavat Lengsavad) đã hát tặng các đại biểu bài hát “Quê mẹ ta” của ông. Đại ý bài hát, dù ở đâu, nơi nào trên thế giới cũng không bằng quê mẹ, nơi ta được sinh ra, trưởng thành. Về quê ta, ăn xôi chấm mắm cá ngon hơn mọi cao lương mĩ vị...
Một lợi thế dẫn đến thành công của bài hát “Hồ Chí Minh kính yêu muôn đời” là Nhạc sĩ Bua-ngơn-Sa-phu-vông đã có thời gian học tại Trường Âm nhạc Việt Nam (từ 1966-1969), sau đó về công tác tại Đài Phát thanh Quốc gia Lào, sơ tán về Ninh Bình - Việt Nam cùng với Đài Tiếng nói Việt Nam (từ 1969- 1972), sau đó đi học tiếp ở Nga. Ông hiện là Thứ trưởng Bộ Thông tin - Văn hóa và Du lịch Lào. Dù ở cương vị nào, nghệ sĩ Bua-ngơn-Sa-phu-vông vẫn là người nghệ sĩ của nhân dân, gần gũi và giản dị.
Theo Quốc Khánh (VOV/Vientiane)
Thanh Huyền (st)
