Mùa Đông năm 1965, hai Đoàn Văn công Nghệ An và Hà Tĩnh ra Hà Nội dự Liên hoan Ca múa nhạc chống Mỹ, cứu nước “Tiếng hát át tiếng bom”. Nhân dịp này Văn phòng Phủ Chủ tịch mời và tổ chức cho một số nghệ sĩ, diễn viên hai đoàn đến thăm Bác Hồ.
Bác Hồ với Nghệ sĩ diễn viên Đoàn Tổng cục Chính trị
Khi chiếc xe u oát chở các nghệ sĩ: Sông Thao, Thanh Xuân, Xuân Năm, Bích Hòa, Minh Hòa tới phòng khách Phủ Chủ tịch thì một đồng chí cán bộ văn phòng hỏi:
- Hôm nay các cô, các chú đến thăm Bác có mang theo hoa không?
Một nghệ sĩ trả lời:
- Dạ, vì hồi hộp quá nên bọn em quên mất rồi! Bây giờ chúng em đi mua.
- Không kịp nữa rồi, chúng tôi đã chuẩn bị sẵn hoa cho các cô, các chú đây!
Các nghệ sĩ đặt hoa lên chiếc bàn nhỏ, rồi háo hức đón chờ Bác. Mấy phút sau, khi vừa trông thấy Bác Hồ và Thủ tướng Phạm Văn Đồng cùng bước vào cửa chính, tất cả các nghệ sĩ, diễn viên đã chạy ùa lại ôm lấy Bác và Thủ tướng Phạm Văn Đồng. Bác và Thủ tướng Phạm Văn Đồng ân tình trò chuyện, thăm hỏi về đời sống và cách thức biểu diễn của Đoàn trong thời chiến ra sao. Một lúc sau, Bác hỏi:
- Bây giờ các cháu có bài hát gì hát cho Bác và Thủ tướng nghe nào?
Theo sự chuẩn bị từ trước, chúng tôi lần lượt hát cho Bác và Thủ tướng nghe những bài hát về quê hương. Khi Xuân Năm hát bài “Thần sấm ngã”, đến câu “trốc thì nậy hơn đuôi”, Bác Hồ bảo Xuân Năm dừng lại để Bác giải nghĩa cho mọi người cùng hiểu ý của lời hát. Bác bảo: Trốc là đầu, còn nậy là to, có nghĩa là “đầu to hơn đuôi”. Khi Bác nói đến đó, Thủ tướng Phạm Văn Đồng và mọi người đều cười thoải mái.
Nghe xong bài “Thần sấm ngã”, Bác hỏi:
- Có cháu nào biết hát phường vải không?
Mọi người đồng thanh trả lời: Dạ thưa Bác, có ạ!
Như đã chuẩn bị trước, Bích Hòa đứng lên hát, trong đó có đoạn: “Thương nhau tam tứ núi cũng trèo/ Ngũ lục sông cũng lội, thất bát đèo cũng qua...". Vừa nghe đến đó, Bác khen Bích Hòa hát hay đấy nhưng còn thiếu một từ, ngày xưa Bác nghe bà con hát là: “Thương nhau tam tứ núi cũng trèo/ Ngũ lục sông cũng lội, thất bát cửu đèo cũng qua”.
Tiếp sau đó, Bác lấy kẹo thưởng cho mọi người và không quên bảo lấy phần về cho những người ở nhà. Bấy giờ, bỗng mọi người mới chợt nhớ ra bó hoa, nên cử một chị đến bàn lấy hoa tặng Bác. Bác Hồ nhìn bó hoa rồi bảo:
Hoa này trông giống như hoa Bác trồng trong vườn thì phải?
Nghe Bác nói vậy, Thủ tướng cũng bật cười, còn chúng tôi thì ngơ ngác không hiểu vì sao Bác có thể biết đây là hoa trong vườn Bác.
Theo kế hoạch, lúc đầu dự kiến được gặp Bác Hồ chừng 30 phút, nhưng do Bác cháu quá say sưa, nên buổi gặp kéo dài gần một giờ đồng hồ. Bây giờ, Bác đã đi xa nhưng giọng nói và cử chỉ ân tình của Bác mãi mãi in đậm trong tâm trí mỗi nghệ sĩ, diễn viên chúng tôi được gặp Bác Hồ lần ấy./.
ĐÀO HỮU NGUYÊN
Ghi theo lời kể của các nghệ sĩ: Xuân Năm, Xuân Hòa, Sông Thao
Theo qdnd.vn
Minh Thu (st)
