Đến tham quan ngôi Nhà sàn Bác Hồ tại Khu Di tích Phủ Chủ tịch, chúng ta đều thấy ngay ở vườn trước Nhà sàn có hai cây dừa cao, xanh tốt, sai quả, trồng đối xứng nhau được gọi là hai cây dừa miền Nam. Hai cây dừa này được lấy từ Công viên Thống nhất về trồng tại đây năm 1958, sau khi Bác Hồ chuyển sang Nhà sàn ở và làm việc. Dừa là hình ảnh của miền Nam thân thương, vì thế hằng ngày Bác Hồ thường trực tiếp chăm sóc cho hai cây dừa, theo dõi sự phát triển đều đặn của từng cây.
Cũng như đối với cây vú sữa miền Nam trồng ở phía sau Nhà sàn, mỗi khi mùa Đông đến, Bác Hồ luôn nhắc các đồng chí phục vụ chống rét cho hai cây dừa khi cây còn non. Khi một cây bị sâu bệnh, Bác hướng dẫn cụ thể cho các đồng chí phục vụ cách chữa trị cho cây. Được chăm sóc tốt hai cây dừa đều sai quả. Cứ đến mùa, Bác nhắc anh em phục vụ hái dừa chia cho mọi người. Người còn truyền cho anh em kinh nghiệm dân gian: Lấy muối bọc vào giấy bản rồi đặt vào phần ngọn cây trước lúc dừa trổ hoa để cây ra nhiều trái hơn.
Cây dừa vốn là hình ảnh đặc trưng của miền Nam. Trong thời gian bệnh nặng, Bác vẫn hướng về miền Nam với nỗi nhớ da diết. Trước giờ phút lâm chung, khi đang nằm trên giường bệnh, một lần tỉnh dậy Bác Hồ nói muốn uống nước dừa. Hiểu rõ tình cảm của Bác với miền Nam, anh em phục vụ đã hái dừa trên hai cây dừa trồng trước Nhà sàn, lấy nước dâng Bác. Người đã nhấp một chút nước dừa miền Nam như muốn mang về cõi vĩnh hằng hình ảnh của miền Nam yêu dấu. Sau khi Bác mất, nhà thơ Tố Hữu vào thăm lại Nhà sàn, nhìn hai cây dừa càng nhớ Bác, ông đã viết mấy vần thơ:
Dừa ơi! Cứ nở hoa đơm trái,
Bác vẫn chăm tay tưới ướt bồn...
Vào năm 1962, nhân dịp kỷ niệm Cách mạng Tháng Tám, Bác Hồ về thăm tỉnh Phú Thọ. Sau khi Bác nói chuyện với đồng bào, cán bộ và chiến sĩ trong cuộc mít tinh tại thị xã Phú Thọ, Bác đến thăm Nhà máy Supe phốt phát Lâm Thao, thăm Đền Hùng, thăm đơn vị bộ đội pháo binh. Đặc biệt, Bác còn dành thời gian trực tiếp đến thăm hỏi tình hình sản xuất, đời sống của bà con xã viên Hợp xã Nam Tiến, huyện Lâm Thao. Đồng chí chủ nhiệm hợp tác xã sau khi báo cáo với Bác về những cố gắng của bà con vượt qua những khó khăn trong sản xuất nông nghiệp và đời sống, đã thay mặt xã viên hợp tác xã biếu Bác quả dừa "đặc biệt". Đó là một quả dừa nảy ra hai mầm.
Ngày 19-8-1962, quả dừa hai mầm này được trồng trong khu vườn gần bờ ao cá đối diện với Nhà sàn tạo thành cây dừa đôi lạ mắt. Bác Hồ gợi ý trồng cây dừa hai mầm độc đáo này gần đường đi lại để mọi người đều được xem. Hơn bốn mươi năm qua, nay cây dừa hai mầm vẫn xanh tốt, vẫn cho quả sai và đều.
Ngoài ra, trong vườn Bác còn hai cây dừa Inđônêxia (nhân dân Inđônêxia đã biếu Bác nhân dịp Hồ Chủ tịch dẫn đầu Đoàn đại biểu Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà thăm hữu nghị nước Cộng hoà Inđônêxia tháng 2-1959); hai cây dừa Thanh Hoá trồng phía bên kia bờ ao, đối diện với Nhà sàn; hai cây dừa Xiêm trồng ven ao cá.
Theo http://ditichhochiminhphuchutich.gov.vn/
Minh Nguyệt (st)
