Nghị quyết Đại hội XII của Đảng với quyết tâm “tăng cường xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh” đã đặt ra nhiệm vụ “đổi mới mạnh mẽ công tác cán bộ”. Với quan điểm nhìn thẳng vào sự thật, Báo cáo Chính trị Đại hội XII đã nhận định: “Việc đổi mới công tác cán bộ chưa có đột phá lớn. Đánh giá cán bộ vẫn là khâu yếu nhất qua nhiều nhiệm kỳ nhưng chưa có những tiêu chí cụ thể và giải pháp khoa học để khắc phục”. Việc nhìn nhận thẳng thắn, khách quan như vậy của Đại hội đã nhận được sự đồng tình cao trong đông đảo cán bộ, đảng viên và nhân dân khi quán triệt, triển khai đưa Nghị quyết vào cuộc sống.
Từ khi khởi xướng và lãnh đạo công cuộc Đổi mới, Ðảng ta luôn nhất quán xác định xây dựng Ðảng là nhiệm vụ then chốt. Trong xây dựng Ðảng thì công tác cán bộ là khâu then chốt nhất. Việc đánh giá đúng cán bộ có vai trò rất quan trọng bởi đây là tiền đề, có tác động lớn đến các khâu tiếp theo. Ðánh giá đúng thì mới có thể sử dụng, luân chuyển, đào tạo, đề bạt, bổ nhiệm đúng. Cán bộ được đánh giá đúng thì có động lực tinh thần to lớn, niềm tin sâu sắc vào tổ chức, từ đó tích cực học tập, rèn luyện, không ngừng nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác. Còn nếu đánh giá cán bộ không đúng thì những cán bộ có tâm, có tài khó phát huy hết khả năng để cống hiến cho Ðảng.
Nét mới trong giải pháp về công tác cán bộ trong Nghị quyết Đại hội XII là Đảng ta nhấn mạnh việc đổi mới cách lấy phiếu tín nhiệm để đánh giá, nhận xét cán bộ theo hướng mở rộng đối tượng tham gia. Những người không đủ năng lực, không hoàn thành nhiệm vụ, có tín nhiệm thấp cần được sắp xếp phù hợp, có cơ chế để kịp thời thay thế, không chờ hết nhiệm kỳ, hết tuổi công tác. Nghị quyết cũng khẳng định cần tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về xây dựng Đảng, trong đó quy định việc thực hiện lấy phiếu tín nhiệm hàng năm đối với các chức danh lãnh đạo trong cơ quan Ðảng, Nhà nước, đoàn thể. Những người hai năm liền tín nhiệm thấp, không hoàn thành nhiệm vụ cần được xem xét, cho thôi giữ chức vụ, không chờ hết nhiệm kỳ, hết tuổi công tác... Những vấn đề trên khẳng định, thực hiện Nghị quyết Đại hội XII phải rất chú trọng khâu đánh giá cán bộ.
Năm 2016 là năm đầu tiên thực hiện đổi mới công tác đánh giá cán bộ theo Nghị quyết Đại hội XII. Cần phải nhấn mạnh, so với trước đây, công tác này ngày càng được đổi mới, có nhiều chuyển biến về nội dung, phương pháp; từng bước góp phần vào việc xây dựng đội ngũ cán bộ của Ðảng; đáp ứng tốt hơn yêu cầu, nhiệm vụ của sự nghiệp đổi mới. Quy chế đánh giá cán bộ, công chức do Bộ Chính trị (khóa X) ban hành đã từng bước đưa việc đánh giá cán bộ đi vào nền nếp, việc đánh giá cán bộ ngày càng được định lượng rõ ràng từng bước sát thực tế hơn.
Tuy vậy, để thực hiện đánh giá cán bộ theo Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, từng cấp ủy, chi bộ vẫn cần đặc biệt chú ý đến những mặt hạn chế đã tồn tại nhiều năm qua như vẫn còn nhiều biểu hiện chủ quan, hình thức, chưa phản ánh đúng thực chất; chưa thật sự lấy hiệu quả công tác của cán bộ làm thước đo chủ yếu để đánh giá cán bộ. Tình trạng "yêu nên tốt, ghét nên xấu" còn nhiều. Tình trạng chi bộ, tổ chức đảng dễ dãi trong đánh giá cán bộ thuộc diện cấp trên quản lý khá phổ biến. Có cán bộ trước khi bị bắt, bị kỷ luật vẫn được cấp ủy, tổ chức đảng trực tiếp quản lý dành cho những lời nhận xét tốt đẹp, thậm chí là làm quy trình bổ nhiệm giữ chức vụ cao hơn. Trường hợp cán bộ Trịnh Xuân Thanh vừa qua là một ví dụ, cấp ủy đảng nơi tiếp nhận cán bộ chỉ dựa hoàn toàn vào nhận xét của cấp ủy nơi chuyển đi, thiếu kiểm tra, thẩm định nên đã không nắm chắc cán bộ, gây hậu quả nghiêm trọng. Hay tình trạng cán bộ bị cấp ủy nơi này đánh giá thấp, thậm chí bị kỷ luật nhưng luân chuyển sang đơn vị khác lại được bổ nhiệm chức vụ cao khiến dư luận bất bình, nhân dân mất niềm tin.
Nguyên nhân của tình trạng trên là do bí thư và các cấp ủy chậm đổi mới tư duy về công tác đánh giá cán bộ trong điều kiện mới. Nhận thức chưa đầy đủ và sâu sắc, có mặt chưa rõ, chưa thống nhất một số vấn đề quan trọng ở tầm quan điểm, chủ trương của Đảng về công tác cán bộ. Chưa thật sự phát huy dân chủ trong Đảng, phát huy vai trò giám sát, tham gia của nhân dân vào công tác cán bộ. Việc tổ chức thực hiện nghị quyết, chủ trương về xây dựng Đảng chưa nghiêm, còn thiếu các biện pháp cụ thể, khả thi. Nhiều cấp ủy đảng và bí thư cấp ủy chưa đầu tư đúng mức thời gian, công sức cho công tác đánh giá cán bộ. Lãnh đạo, chỉ đạo, kiện toàn tổ chức, đổi mới công tác cán bộ thiếu đồng bộ, kiên quyết, hiệu quả thấp.
Ðánh giá cán bộ là một việc rất khó, rất nhạy cảm. Ðây là công việc liên quan tới con người với bản chất là tổng hòa các mối quan hệ xã hội. Cả người được đánh giá và người đánh giá đều bị các mối quan hệ xã hội chi phối. Nhiều nơi chưa công khai, dân chủ trong đánh giá cán bộ, cho nên không tạo được niềm tin, không chỉ ra khuyết điểm cho cán bộ sửa chữa. Có nơi việc đánh giá cán bộ vẫn được coi là việc riêng của cấp ủy, chưa thật sự mở rộng và phát huy dân chủ, chưa lấy ý kiến của đông đảo quần chúng trong cơ quan, đơn vị và địa bàn cư trú của cán bộ làm căn cứ đánh giá. Thậm chí, một số cấp ủy, nhất là cấp cơ sở chưa thực hiện tốt quy định đánh giá cán bộ thường xuyên và định kỳ, chỉ khi đề bạt, bổ nhiệm mới đánh giá.
Ðể giải quyết những yếu kém trong đánh giá cán bộ, cần triển khai thật tốt các nhóm giải pháp, nhất là nhóm giải pháp về cơ chế, chính sách. Việc cần làm ngay là khẩn trương rà soát, loại bỏ các cơ chế, chính sách không còn phù hợp; xây dựng, ban hành đồng bộ các chính sách để đổi mới mạnh mẽ công tác cán bộ. Trong đánh giá cán bộ, cần triển khai ngay giải pháp “Tiếp tục ban hành và thực hiện các quy định, quy chế, cơ chế trong công tác cán bộ bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ và chặt chẽ giữa các khâu, liên thông giữa các cấp; trong đó có quy chế về việc đánh giá đúng đắn, khách quan đối với cán bộ, để có cơ sở sử dụng, bố trí cán bộ, ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng chạy chức, chạy tuổi, chạy bằng cấp” mà Nghị quyết Đại hội XII đã chỉ ra; cần xây dựng tiêu chuẩn cán bộ theo chức danh làm cơ sở cho việc quy hoạch, quản lý, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng đội ngũ cán bộ; quy định rõ thẩm quyền và trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng và cơ quan, đơn vị.
Thực tiễn cuộc sống rất sinh động và luôn đi trước cơ chế, chính sách. Vì lẽ đó, sau khi đã có hệ tiêu chuẩn cho từng chức danh, việc công khai, dân chủ trong đánh giá cán bộ phải được đặt lên hàng đầu. Các cấp ủy cần tăng cường công tác kiểm tra, kết hợp chặt chẽ giữa đánh giá thường xuyên và đánh giá định kỳ. Sau mỗi lần đánh giá, nhận xét, phải công bố cho cán bộ biết để phát huy ưu điểm, sửa chữa khuyết điểm.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhấn mạnh: "Dựa vào dân để xây dựng Ðảng". Trong điều kiện hiện nay, các cấp ủy đảng cần biết lắng nghe các đoàn thể quần chúng, dư luận xã hội và báo chí để tiếp thu ý kiến góp ý của nhân dân, phân tích, sàng lọc ý kiến có tính chất xây dựng, bổ sung vào quá trình nhận xét, đánh giá cán bộ. Cũng cần có hình thức thông báo kết quả nhận xét, đánh giá cán bộ cho quần chúng theo dõi, giám sát và tiếp tục tham gia vào quá trình đánh giá cán bộ, bảo đảm việc đánh giá luôn khách quan, toàn diện./.
NGUYỄN THỊ CÚC
(Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang)
Theo Báo Quân đội nhân dân
Huyền Anh (st)
