Bác Hồ năm 1962
Tấm ảnh “Bác Hồ đội mũ Hải quân” được Nhà nhiếp ảnh Vũ Đình Hồng chụp ngày 22/01/1962 trên Vịnh Hạ Long, khi Bác cùng nhà du hành vũ trụ Giéc-man-ti-tốp đi trên tàu Hải Lâm 100, đã trở thành kỷ vật thiêng liêng của Bộ đội Hải quân. 50 năm qua, người cho Bác mượn chiếc mũ hải quân ngày ấy đã già, nhưng ký ức về lần cho Bác mượn mũ hải quân của mình vẫn nguyên vẹn. Ông là Nguyễn Viết Khoan, nguyên chiến sĩ tàu Hải Lâm 100, quê ở Thanh Chương, Nghệ An.
Năm 1952, chiến sĩ Nguyễn Viết Khoan nhập ngũ vào quân đội. Ông đã từng tham gia Chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ trong đội quân chủ lực giải phóng đồi A1, rồi làm chiến sĩ tàu Hải Lâm của Đoàn 100. Gọi là 100 bởi đó là 100 chiến sĩ Hải quân ưu tú được cử sang nước bạn Trung Quốc để học tập đào tạo, sau đó về làm lực lượng nòng cốt của Hải quân Việt Nam. Tàu du lịch Hải Lâm do Trung Quốc tặng Bác năm 1960. Ông Khoan ở trên con tàu này từ khi là chiến sĩ, rồi thuyền phó, thuyền trưởng.
Ngày 22/01/1962, tàu Hải Lâm đưa Bác Hồ cùng đoàn khách quí đi thăm Vịnh Hạ Long. Đoàn thăm hôm ấy có bà Đặng Dĩnh Siêu là phu nhân của Thủ tướng Chu Ân Lai và nhà du hành vũ trụ Giéc-man- ti- tốp.
Ông Nguyễn Viết Khoan (bên trái) cùng con trai
kể chuyện chiếc mũ Hải quân mà Bác Hồ đội năm 1962.
“ Sau khi thăm Vịnh một vòng, lúc tàu Hải Lâm trở về bến cảng, tôi thấy Bác thân mật cầm tay Giéc-man nói chuyện rất phấn khởi. Giéc-man cầm thử tay lái tàu quay vô lăng sang phải, sang trái cười rất vui vẻ. Lúc ấy Bác Hồ hướng về phía Ca-bin nơi có chiếc mũ hải quân. Bác cầm chiếc mũ đội lên đầu, rồi Bác hỏi tôi:
- Chú Khoan xem Bác đội đúng kiểu Hải quân không? Ngắm nghía giây lát, tôi mạnh dạn thưa.
- Thưa Bác, theo điều lệnh Hải quân thì mép mũ bên trái cách lông mày phải một đốt ngón tay, còn mép mũ bên phải cách lông mày phải 2 đốt ngón tay ạ. Bác vui vẻ:
- Vậy chú sửa lại cho Bác xem nào?
Nói xong, Bác Hồ đứng nghiêm trang như một chiến sĩ. Tôi nâng chiếc mũ lên đội cho Bác đúng như qui định. Đúng lúc đó Nhà nhiếp ảnh Vũ Đình Hồng liền bấm máy”. Ông Khoan kể lại.
Tấm ảnh Bác Hồ đội mũ Hải quân đã trở thành báu vật quí giá. Suốt 50 năm qua, bức ảnh ấy như mệnh lệnh không lời hiệu triệu động viên cán bộ, chiến sĩ Hải quân Việt Nam đoàn kết, khắc phục khó khăn, chiến đấu bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa của Tổ quốc.
Mai Thắng
(Ghi theo lời kể của ông Nguyễn Viết Khoan
nguyên là chiến sĩ tàu Hải Lâm 10).
Theo tuyengiao.soctrang.gov.vn
Kim Yến (st)