Cách đây 30 năm, ngày 28/12/1992, Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh và Viện Cấu trúc sinh học Liên bang Nga (nay là Viện Nghiên cứu khoa học dược liệu và tinh dầu Liên bang Nga) đã ký kết bản thỏa thuận hợp tác trực tiếp.
Những dấu mốc lịch sử của quá trình hợp tác
Lễ ký kết là dấu mốc quan trọng, mở đầu cho một thời kỳ mới - thời kỳ vượt qua biết bao khó khăn thử thách và tiếp tục phát huy cao độ ý chí tự lực tự cường, từng bước tiến tới làm chủ khoa học công nghệ phục vụ nhiệm vụ giữ gìn lâu dài thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ở thời điểm này, Ban Quản lý Lăng là cơ quan tiên phong của Chính phủ ký văn bản hợp tác trực tiếp trong lĩnh vực y tế chuyên ngành giữ gìn lâu dài thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh với Liên bang Nga, đánh dấu bước ngoặt lịch sử trong hợp tác khoa học và kỹ thuật giữa Việt Nam và Liên bang Nga.
Với tinh thần độc lập tự chủ, tự lực tự cường, đồng thời tranh thủ sự giúp đỡ và học tập từ các chuyên gia Liên bang Nga, đội ngũ cán bộ y tế ngày càng trưởng thành. Từ tháng 3/1992 đến tháng 4/1994, chuyên gia y tế của Liên bang Nga ba lần không sang được, cán bộ y tế của ta đã tự đảm nhiệm làm thuốc thường xuyên thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ngày 29/4/1995, chuyên gia y tế Liên bang Nga rút hết về nước. Từ đó, việc làm thuốc thường xuyên thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh do ta hoàn toàn đảm nhiệm.
Giai đoạn năm 1995, được coi là giai đoạn quan trọng của hợp tác nghiên cứu khoa học giữa Ban Quản lý Lăng và Viện Nghiên cứu khoa học dược liệu và tinh dầu Liên bang Nga, khởi đầu hợp tác trong khuôn khổ các thỏa thuận hợp tác về khoa học và y tế - kỹ thuật 5 năm về giữ gìn lâu dài, bảo vệ tuyệt đối an toàn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh. Trong đó, đáng chú ý là bản Thỏa thuận về hợp tác giai đoạn 1996 - 2000 ký vào tháng 5/1995. Từ đây, các chuyên gia Việt Nam bắt đầu đảm nhiệm công tác làm thuốc y tế định kỳ hàng ngày, hàng tuần, hàng năm và công tác y tế - kỹ thuật, có sự tư vấn, hỗ trợ của các chuyên gia.
Ngày 4/6/2003, qua nhiều lần đàm phán, Liên bang Nga đã chính thức ký biên bản đồng ý phối hợp cùng với ta bắt đầu từ quý I năm 2004 tiến hành pha chế dung dịch đặc biệt tại Việt Nam. Ngày 08/3/2004, đơn vị đã kết hợp với chuyên gia Liên bang Nga pha chế thành công dung dịch đặc biệt đầu tiên tại Việt Nam, sau đó mang sang Liên bang Nga kiểm tra bảo đảm chất lượng theo yêu cầu và được các bên nhất trí đưa vào làm thuốc lớn thi hài Bác trong dịp tu bổ năm 2004 đạt kết quả tốt.
Cán bộ, nhân viên Ban Quản lý Lăng đã nhận được sự hỗ trợ tích cực của các chuyên gia
Liên bang Nga.
Phát huy những kết quả đã đạt được trong nghiên cứu khoa học y tế giữ gìn thi hài, nhiệm vụ pha chế dung dịch đặc biệt có bước phát triển mới. Viện 69 đã tích cực chuẩn bị đầy đủ các vật tư, hóa chất, trang bị máy móc, cũng như lực lượng cán bộ cho nhiệm vụ. Tính đến thời điểm này, Viện 69 đã nhiều lần pha chế thành công dung đặc biệt sử dụng trực tiếp cho việc giữ gìn lâu dài thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đây là những thành tích quan trọng, đánh dấu bước phát triển trưởng thành của đơn vị và khẳng định tinh thần độc lập, tự chủ, tự lực tự cường làm chủ nhiệm vụ giữ gìn lâu dài, bảo vệ tuyệt đối an toàn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Đến thời điểm năm 2010, sau gần 20 năm hợp tác trực tiếp giữa Ban Quản lý Lăng với Trung tâm Nghiên cứu y sinh Mátxcơva, nhiệm vụ giữ gìn lâu dài thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Từ chỗ các nhà khoa học y tế Liên bang Nga giữ vai trò chủ đạo trong làm thuốc thường xuyên và làm thuốc lớn đối với thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh, cán bộ, bác sĩ của Việt Nam đã từng bước làm chủ được nhiệm vụ làm thuốc thường xuyên và làm thuốc lớn.
Gần đây nhất, trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Liên bang Nga của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, ngày 01/12/2021, tại Mátxcơva, với sự chứng kiến của Phó Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Lê Văn Thành và Phó Thủ tướng Chính phủ Liên bang Nga Dmitry Nikolaievich Chernyshenko, Thiếu tướng Bùi Hải Sơn, Quyền Trưởng ban Ban Quản lý Lăng, Tư lệnh Bộ Tư lệnh Bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh và Viện sỹ N.I.Sidelnikov đã ký Bản Thỏa thuận hợp tác giai đoạn 2021 - 2025, nhằm triển khai chương trình hợp tác 5 năm (2021 - 2025). Theo đó, hai bên đã thảo luận về việc ký kết các văn bản hợp tác về nhiệm vụ y tế; thống nhất kế hoạch cử chuyên gia sang Việt Nam làm việc theo nội dung các thỏa thuận đã ký kết và dự kiến phương hướng hợp tác thực hiện các nhiệm vụ kỹ thuật trong thời gian tiếp theo.
Thiếu tướng, Tiến sĩ Bùi Hải Sơn, Quyền Trưởng ban Ban Quản lý Lăng, Tư lệnh Bộ Tư lệnh Bảo vệ Lăng và Viện Sĩ Sidelnikov N.I., Giám đốc Viện Nghiên cứu khoa học dược liệu và tinh dầu Liên bang Nga ký kết thỏa thuận hợp tác 2021 - 2025.
Tiếp tục thúc đẩy quan hệ hợp tác
Kế thừa những thành tựu đạt được trong 30 năm hợp tác Việt - Nga trực tiếp trong thực hiện nhiệm vụ giữ gìn lâu dài, bảo vệ tuyệt đối an toàn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh, bước vào giai đoạn mới, toàn thể cán bộ, nhân viên, chiến sĩ, người lao động trong Ban Quản lý Lăng tiếp tục phát huy truyền thống “Trung hiếu vẹn toàn, đoàn kết hiệp đồng, tự lực tự cường, chủ động sáng tạo”, nắm vững thời cơ phấn đấu vươn lên làm chủ vững chắc từng bước, tiến tới làm chủ hoàn toàn nhiệm vụ giữ gìn lâu dài, bảo vệ tuyệt đối an toàn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc Nghị quyết số 122 của Thường vụ Quân ủy Trung ương về “Lãnh đạo nhiệm vụ giữ gìn lâu dài, bảo vệ tuyệt đối an toàn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh và phát huy ý nghĩa chính trị, văn hóa của Công trình Lăng trong giai đoạn mới”. Trọng tâm là: Thực hiện các nội dung, định hướng lớn về nhiệm vụ y tế; kỹ thuật; kiến trúc Công trình Lăng; bảo đảm an ninh, nghi lễ, sẵn sàng chiến đấu; đón tiếp, tuyên truyền. Bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ y tế, kỹ thuật có kiến thức hiểu biết toàn diện, trình độ nghiệp vụ chuyên sâu, năng lực thực hành vững vàng, đủ sức kế thừa, tiếp nhận và làm chủ vững chắc nhiệm vụ chính trị trong giai đoạn mới. Tranh thủ sự tư vấn của các nhà khoa học trong và ngoài nước, nhất là Hội đồng Khoa học cấp Nhà nước; nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác nghiên cứu và ứng dụng thành tựu khoa học vào thực hiện nhiệm vụ chính trị. nhằm giải quyết tốt những vấn đề cơ bản, phục vụ cho nhiệm vụ giữ gìn lâu dài thi hài Bác. Quan tâm chăm lo, duy trì mối quan hệ truyền thống giữa đơn vị và Trung tâm Nghiên cứu y sinh Matxcơva, Liên bang Nga.
Duy trì và thực hiện nghiêm các chế độ quy định, quy trình về công tác y tế, bảo đảm nghiêm cách, thận trọng, tỉ mỉ, chính xác, tuyệt đối không để xảy ra sai sót; bảo đảm thi hài Bác luôn được giữ gìn ở trạng thái tốt nhất.
Tập trung bồi dưỡng, đào tạo đội ngũ cán bộ y tế, nhất là cán bộ đầu ngành, bảo đảm đủ số lượng và chất lượng, có trình độ chuyên sâu vững vàng, năng lực thực hành tốt, đủ sức hoàn thành nhiệm vụ trong mọi tình huống. Đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị cho nhiệm vụ y tế; xây dựng Viện 69 trở thành Viện chuyên ngành theo hướng chính quy, khoa học, từng bước hiện đại, đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ. Thực hiện nghiêm Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Đoàn 969 lần thứ X, nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã xác định “Tiếp tục đầu tư bồi dưỡng nâng cao trình độ ngoại ngữ cho cán bộ Viện 69, phấn đấu đến hết nhiệm kỳ 100% cán bộ cấp khoa, viện có thể trao đổi làm việc trực tiếp bằng tiếng Nga với bạn”. Phấn đấu đến năm 2030 xây dựng đơn vị đạt trình độ hiện đại cả về tổ chức, biên chế, trang bị kỹ thuật; làm chủ hoàn toàn nhiệm vụ giữ gìn lâu dài, bảo vệ tuyệt đối an toàn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Có thể nói rằng, 30 năm qua, với tinh thần quốc tế trong sáng, tình cảm đặc biệt đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh, các thế hệ chuyên gia y tế Liên Xô trước đây và Liên bang Nga ngày nay luôn dành những tình cảm và sự quan tâm chia sẻ tốt đẹp, bằng những việc làm cụ thể, thiết thực dành cho Chủ tịch Hồ Chí Minh và dân tộc Việt Nam. Trên cơ sở sự quan tâm của Lãnh đạo hai nước, quan hệ hợp tác trực tiếp giữa hai cơ quan chắc chắn sẽ tiếp tục đạt được nhiều thành quả hơn nữa, góp phần giữ gìn lâu dài, bảo vệ tuyệt đối an toàn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh giai đoạn tiếp theo, đáp ứng nguyện vọng của toàn thể dân tộc Việt Nam và cũng chính là góp phần vào sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới./.
Phương Ngân
