Ngày 02/9/1969 lịch sử, giữa lúc cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đang bước vào giai đoạn gay go, ác liệt nhất trên cả hai miền Bắc - Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh muôn vàn kính yêu của dân tộc đã ra đi về nơi vĩnh hằng để lại nỗi tiếc thương vô hạn trong muôn triệu trái tim người dân Việt Nam và bạn bè thế giới. Nỗi đau đến với mỗi người dân, mỗi người lính trên chiến trường miền Nam lại càng da diết hơn, day dứt hơn.
“Với tấm lòng kính yêu vô hạn và đời đời nhớ ơn Chủ tịch Hồ Chí Minh chúng ta phải thực hiện đến mức tốt nhất nhiệm vụ giữ gìn lâu dài thi hài Hồ Chủ tịch và xây dựng Lăng của Người”. Quyết nghị của Bộ Chính trị đã đáp ứng lòng mong mỏi và nguyện vọng tha thiết của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta. Với sự giúp đỡ to lớn của Đảng, Nhà nước và nhân dân Liên Xô (trước đây), ngày 02/9/1973, Công trình Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh đã được khởi công xây dựng tại Quảng trường Ba Đình lịch sử. Đến ngày 29/8/1975, Công trình được khánh thành và chính thức mở cửa để đón tiếp nhân dân trong nước và khách quốc tế đến viếng Bác và tham quan công trình văn hóa lịch sử này. Đây là một công trình có ý nghĩa chính trị và văn hoá to lớn, là nơi nhân dân Việt Nam bày tỏ lòng thành kính, biết ơn đối với công lao của Người.
Cán bộ, chiến sỹ Trung đoàn 375 làm công tác đón tiếp, hướng dẫn đồng bào và khách quốc tế vào Lăng viếng Bác. Ảnh: http://www.cand.com.vn
Nhiệm vụ mới đặt ra trong thời gian này là phải bảo đảm tuyệt đối an toàn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh và Công trình Lăng trong quá trình xây dựng cũng như khi đã hoàn thành đi vào hoạt động. Thực hiện Quyết định số 34/TTg ngày 05/02/1972 của Thủ tướng Chính phủ về việc phân công nhiệm vụ cho các bộ, ban ngành trong đó “Bộ Công an và Bộ Quốc phòng có nhiệm vụ bảo vệ an toàn cho Công trình Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh”. Ngày 20/02/1975, Bộ Công an đã ra Chỉ thị số 157 giao cho Cục Cảnh sát Bảo vệ thành lập một đơn vị để thực hiện nhiệm vụ đặc biệt quan trọng này. Ngày 28/3/1975, Tiểu đoàn 75 trực thuộc Cục Cảnh sát Bảo vệ, tiền thân của Trung đoàn 375, Bộ Tư lệnh Cảnh vệ ngày nay chính thức được thành lập. Cán bộ, chiến sỹ được chọn lựa từ các trường, các sở, ty Công an thuộc 24 tỉnh, thành phố từ Quảng Bình trở ra. Đây là những chiến sỹ ưu tú, đại diện cho lực lượng Công an nhân dân, thực hiện nhiệm vụ vinh quang là bảo vệ an ninh, trật tự khu vực Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, Quảng trường Ba Đình; tổ chức, đón tiếp, hướng dẫn đồng bào và khách quốc tế vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Tiểu đoàn 75 được tổ chức thành 4 Đại đội và cơ quan Tiểu đoàn bộ. Tháng 7/1975, Tiểu đoàn 75 được đổi tên thành Đoàn 375 trực thuộc Cục Cảnh sát Bảo vệ. Đến tháng 11/1992, Bộ Nội vụ (nay là Bộ Công an)quyết định đổi tên Đoàn 375 thành Trung đoàn 375; tổ chức bộ máy gồm 03 Đại đội, 03 Ban chuyên môn và 01 Đội trực thuộc.
42 năm sau đại thắng mùa Xuân năm 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, công cuộc kiến thiết xây dựng Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đã đạt được những thành tựu ngày càng to lớn. Cũng ngần ấy năm, Trung đoàn 375, Bộ Tư lệnh Cảnh vệ, Bộ Công an được xây dựng, trưởng thành thực hiện một nhiệm vụ đặc biệt, thiêng liêng và cao cả - nhiệm vụ “giữ yên giấc ngủ cho Người”.
Trong quá trình hoạt động, bên cạnh nhiệm vụ chính là vũ trang canh gác bảo vệ mục tiêu, bảo vệ an ninh, trật tự, tổ chức lễ viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh, Trung đoàn 375 còn được Đảng và Nhà nước tin tưởng giao phó nhiều nhiệm vụ quan trọng như: Áp tải các chuyến hàng đặc biệt của Nhà nước; truy quét tàn quân Fulrô (năm 1976), tham gia chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc (năm 1979); bảo vệ an ninh, trật tự khu vực Bảo tàng Hồ Chí Minh (năm 1990); tiêu binh danh dự, mô tô hộ tống bảo vệ các đoàn khách quốc tế cấp cao sang thăm và làm việc tại nước ta, các Đại sứ trình Quốc thư, bảo vệ Đài tưởng niệm các Anh hùng liệt sỹ đã hy sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc (năm 1994); bảo vệ các kỳ họp thường niên của Quốc hội; bảo vệ Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VII, VIII, IX, X, XI, XII; tham gia bảo vệ, mô tô hộ tống, tiêu binh danh dự phục vụ các hội nghị quốc tế tổ chức tại Việt Nam và các ngày lễ trọng đại của Đảng, Nhà nước, các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể….
Trong những năm qua, Trung đoàn 375 đã không ngừng lớn mạnh toàn diện, từng bước khẳng định vị trí, vai trò của mình trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Từ những ngày đầu thành lập, Trung đoàn còn nhiều thiếu thốn về cơ sở vật chất, phương tiện kỹ thuật, nhiệm vụ mới, đa dạng; trình độ đào tạo của cán bộ, chiến sỹ không đồng đều nên trong công tác triển khai và thực hiện nhiệm vụ không tránh khỏi sự lúng túng. Bên cạnh đó,khu vực Quảng trường Ba Đình là một địa bàn trải rộng, không có tường rào ngăn cách, trong khi đó quần chúng nhân dân đến tham quan và vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh rất đông, vì vậy công tác bảo đảm an ninh, trật tự; tổ chức, đón tiếp, phục vụ lễ viếng gặp không ít khó khăn. Tuy nhiên, vượt lên trên tất cả những khó khăn ấy, toàn thể lãnh đạo, cán bộ, chiến sỹ Trung đoàn 375 đều có chung niềm vinh dự, tự hào được sống và làm việc bên Lăng Bác kính yêu, luôn đề cao trách nhiệm, tinh thần cảnh giác, cũng như thể hiện lòng tôn kính lãnh tụ trong bảo vệ, phục vụ, nỗ lực phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.
Trong 42 năm qua, Trung đoàn đã tổ chức, đón tiếp, hướng dẫn cho hơn 55 triệu lượt người vào Lăng viếng Bác (trong đó có hơn 10 triệu lượt khách quốc tế) bảo đảm chu đáo, an toàn; nhận và trả đầy đủ, chính xác hơn 11 triệu hành lý của khách gửi khi vào Lăng viếng Bác; kiểm tra, kiểm soát, phát hiện hàng nghìn trường hợp người đến viếng mang theo vũ khí và những vật dụng trái với quy định, góp phần bảo vệ tuyệt đối an toàn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh và khu vực Lăng. Bên cạnh đó, đơn vị còn chuẩn bị tốt các phương án, dụng cụ sơ cứu và cấp cứu y tế trên hàng nghìn lượt người và những trường hợp cụ già, thương binh, người tàn tật, Mẹ Việt Nam Anh hùng đã được cán bộ, chiến sỹ phục vụ xe đẩy để đưa vào viếng Bác. Không quản ngại khó khăn gian khổ, làm việc với thái độ nghiêm túc, lịch sự, hoà nhã, ân cần, tận tụy và mến khách là phẩm chất của những người làm công tác đón tiếp đồng bào và khách quốc tế vào Lăng viếng Bác. Đó là trách nhiệm, nghĩa vụ, là niềm vinh dự, tự hào lớn lao của người chiến sỹ Cảnh vệ.
Trải qua 42 nămxây dựng, chiến đấuvà trưởng thành, dù trong hoàn cảnh nào, Đảng uỷ, chỉ huy Trung đoàn luôn thống nhất và xác định nhiệm vụ xây dựng đơn vị vững mạnh về mọi mặt là mục tiêu cơ bản thường xuyên, trong đó coi trọng xây dựng đơn vị vững mạnh về chính trị là cơ sở, xây dựng đội ngũ cán bộ là khâu then chốt và xây dựng Đảng bộ là nhiệm vụ trung tâm thường xuyên.
Trong công tác nghiệp vụ, đơn vị luôn chủ động nắm tình hình, nghiên cứu dự báo những tình huống có thể xảy ra, trên cơ sở đó xây dựng kế hoạch, phương án tác chiến bảo đảm thế chủ động trong bất cứ tình huống nào không để bị động, bất ngờ; mọi chế độ trực ban, trực chiến, trực chỉ huy, trinh sát tuần tra canh gác bảo vệ mục tiêu được duy trì nghiêm ngặt. Cán bộ, chiến sỹ trong quá trình thực hiện nhiệm vụ luôn phát huy tinh thần chủ động, ý thức cảnh giác phát hiện tội phạm, giữ vững an ninh trật tự khu vực được phân công. Đơn vị đã phát hiện, ngăn chặn hàng trăm trường hợp cố ý xâm phạm vào khu vực bảo vệ, nhiều chiến sỹ đã dũng cảm tấn công tội phạm được cấp trên khen thưởng. Điển hình là 02 đồng chí Phạm Văn Miên và Trần Văn Dũng đã cảnh giác phát hiện, bắt giữ đối tượng có hành vi vi phạm đến sự an toàn của mục tiêu bảo vệ. Với thành tích đó, hai đồng chí đã được tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng Ba và Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ.
Trong công tác xây dựng lực lượng, Đảng uỷ, chỉ huy Trung đoàn luôn đặc biệt chú trọng đến việc nâng cao chất lượng chính trị tư tưởng coi đó là cơ sở, nền tảng để hoàn thành các nhiệm vụ khác. Thông qua việc quán triệt quan điểm, đường lối của Đảng, nghị quyết của tổ chức đảng các cấp, kết hợp giữa công tác giáo dục chính trị tư tưởng cơ bản với giáo dục truyền thống của đơn vị từng bước xây dựng và nâng cao bản lĩnh chính trị cho cán bộ, đảng viên, chiến sỹ. Đi đôi với công tác giáo dục và quản lý, đã thường xuyên đẩy mạnh phong trào thi đua “Vì an ninh Tổ quốc” gắn với phong trào “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh - CAND vì nước quên thân, vì dân phục vụ”, “Công an nhân dân chấp hành nghiêm điều lệnh, xây dựng nếp sống văn hóa, vì nhân dân phục vụ”, tổ chức tốt các hoạt động văn hoá, thể thao tạo không khí vui tươi, sôi nổi trong toàn đơn vị. Đảng uỷ, chỉ huy Trung đoàn đã thường xuyên chăm lo kiện toàn tổ chức và công tác cán bộ, quan tâm đúng mức đến công tác đào tạo nâng cao trình độ, kiến thức về mọi mặt cho cán bộ, chiến sỹ. Ngày mới thành lập, đơn vị chưa có đồng chí nào có trình độ đại học, đến nay đa số cán bộ, chiến sỹ đã tốt nghiệp đại học, cao đẳng và trung học nghiệp vụ đáp ứng với yêu cầu công tác. Cùng với việc chăm lo đến yếu tố con người, cấp uỷ đã thường xuyên quan tâm, chăm lo xây dựng tổ chức Đảng và các tổ chức quần chúng vững mạnh, chăm lo công tác hậu cần phục vụ công tác, chiến đấu và bảo đảm đời sống cho cán bộ, chiến sỹ. Đảng bộ Trung đoàn nhiều năm liền được công nhận danh hiệu trong sạch, vững mạnh, được Đảng uỷ Công an Trung ương tặng Cờ và Bằng khen; Đoàn cơ sở và Hội Phụ nữ Trung đoàn nhiều năm liên tục được Trung ương Đoàn và Trung ương Hội tặng Cờ, Bằng khen.
Với những thành tích và chiến công trong 42 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, tập thể cán bộ, chiến sỹ Trung đoàn 375 đã vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý như: Huân chương Lao động hạng Ba (năm 1980); Huân chương Hồ Chí Minh (năm 1985); Huân chương Độc Lập hạng Ba (năm 1995); Huân chương Quân công hạng Nhì (năm 2000); Anh hùng LLVTND thời kỳ đổi mới (năm 2003); Huân chương bảo vệ Tổ quốc hạng Ba (năm 2007, năm 2010); Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì (năm 2015) và 4 lần được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen. Bên cạnh đó, còn có nhiều cán bộ, chiến sỹ lập thành tích xuất sắc, được lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Bộ Công an, Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, Bộ Tư lệnh Cảnh vệ và Trung đoàn ghi nhận, tặng thưởng Huân chương Chiến công, Bằng khen, Giấy khen…
Những phần thưởng trên đây là sự ghi nhận công lao, khẳng định những cố gắng, nỗ lực hoàn thành nhiệm vụ của các thế hệ cán bộ, chiến sỹ Trung đoàn. Để có được những thành tích đó, đơn vị luôn nhận được sự quan tâm, lãnh đạo của Đảng ủy Công an Trung ương và lãnh đạo Bộ Công an, trực tiếp là sự chỉ đạo chặt chẽ, sâu sát của Ban Thường vụ Đảng uỷ, lãnh đạo Bộ Tư lệnh Cảnh vệ, Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh; sự phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ và giúp đỡ có hiệu quả của các cơ quan, đơn vị có liên quan trong và ngoài ngành. Bên cạnh đó, cấp uỷ, chỉ huy Trung đoàn thường xuyên coi trọng lãnh đạo toàn diện các mặt công tác; cán bộ, đảng viên, chiến sỹ trong Trung đoàn luôn nỗ lực phấn đấu vươn lên, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.Với thành tích đạt được, cán bộ, chiến sỹ Trung đoàn 375 luôn tự hào về truyền thống vẻ vang của các thế hệ cha anh đi trước đã xây dựng và không ngừng nỗ lực phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, giữ yên giấc ngủ của Người./.
Tâm Tư