Chủ tịch Hồ Chí Minh là lãnh tụ thiên tài và người thầy vĩ đại của cách mạng Việt Nam, một chiến sĩ cách mạng kiên cường và người bạn rất thân thiết của các dân tộc trên thế giới. Người đã trải qua một cuộc đời oanh liệt, đầy gian khổ hy sinh, vô cùng phong phú, cao đẹp và đã cống hiến trọn đời mình cho sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng và dân tộc. Tên tuổi và sự nghiệp của Người sẽ còn mãi với non sông đất nước, sống mãi trong lòng mỗi chúng ta. “Dân tộc ta, nhân dân ta, non sông đất nước ta đã sinh ra Hồ Chủ tịch, Người anh hùng dân tộc vĩ đại, và chính Người đã làm rạng rỡ dân tộc ta, nhân dân ta và non sông đất nước ta”. Người đã để lại cho chúng ta một gia tài vô cùng đồ sộ, một di sản hết sức quý báu, đó là tư tưởng Hồ Chí Minh. Nói về giá trị tư tưởng Hồ Chí Minh và những cống hiến của Người đối với sự nghiệp đấu tranh giành độc lập của Việt Nam và phong trào cách mạng giải phóng dân tộc trên thế giới, Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên Hiệp Quốc (UNESCO) khẳng định: “Chủ tịch Hồ Chí Minh là một biểu tượng kiệt xuất về quyết tâm của cả dân tộc, đã cống hiến trọn đời mình cho sự nghiệp giải phóng dân tộc của nhân dân Việt Nam, góp phần vào cuộc đấu tranh chung của các dân tộc vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội”.
Tư tưởng HồChí Minh là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, kết quả của những năm bôn ba, lặn lội trong hoạt động thực tiễn, nghiên cứu, học tập, vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lê-nin vào điều kiện cụ thể của Việt Nam, kế thừa và phát triển các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại. Đó là tư tưởng về giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con người; về độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại; về sức mạnh của nhân dân, của khối đại đoàn kết dân tộc; về quyền làm chủ của nhân dân, xây dựng Nhà nước thật sự của dân, do dân và vì dân; về quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân, xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân; về phát triển kinh tế và văn hóa, không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân; về đạo đức cách mạng, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư; về chăm lo bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau; về xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh; cán bộ, đảng viên vừa là người lãnh đạo, vừa là người đầy tớ thật trung thành của nhân dân…. Tư tưởng Hồ Chí Minh là tài sản tinh thần vô giá, mãi mãi là ngọn đuốc soi đường cho cuộc đấu tranh vì độc lập tự do, vì chủ nghĩa xã hội của nhân dân Việt Nam. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII của Đảng đã xác định: “Lấy chủ nghĩa Mác - Lê-nin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động”.
Trong công cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc, dưới ánh sáng chủ nghĩa Mác - Lê-nin và sự chỉ đạo trực tiếp của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đảng đã đề ra đường lối đúng đắn lãnh đạo khối đại đoàn kết toàn dân tộc, kết hợp sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đại; đồng thời, nắm vững, tận dụng tình thế và thời cơ cách mạng để xóa bỏ chính quyền thực dân - phong kiến, làm nên cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945, đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên độc lập dân tộc và CNXH. Như vậy, nhờ có chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh dẫn đường, Việt Nam từ một nước không có tên trên bản đồ chính trị thế giới đã trở thành một nước độc lập, có chủ quyền; nhân dân Việt Nam từ thân phận của người nô lệ trở thành người làm chủ đất nước, chủ thể của một tiến trình quá độ lên CNXH. Trải qua cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, Đảng ta, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh lãnh đạo nhân dân nhất tề đứng lên, chiến đấu kiên cường, đánh bại các kiểu chiến tranh xâm lược của chúng, bảo vệ thành quả cách mạng, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, mở ra một kỷ nguyên mới: Độc lập dân tộc gắn với CNXH. Đất nước Việt Nam thống nhất và cùng đi lên CNXH. Đây là sự thật lịch sử không thể bác bỏ, đồng thời là minh chứng hùng hồn cho sự tất thắng của chủ nghĩa Mác - Lê-nin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Với thắng lợi đó, Việt Nam trở thành một dân tộc tiên phong trong đấu tranh chống chế độ thực dân kiểu cũ, đứng đầu là thực dân Pháp và chế độ thực dân mới mà tiêu biểu là đế quốc Mỹ. Thế kỷ XX đã ghi đậm dấu ấn của nhân dân Việt Nam do Đảng Cộng sản lãnh đạo luôn thấm nhuần lý luận giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con người của chủ nghĩa Mác - Lê-nin và tư tưởng Hồ Chí Minh.
Bước vào thời kỳ đổi mới, hơn 30 năm qua, đứng vững trên nền tảng lý luận chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng ta lãnh đạo toàn dân, toàn quân tiếp tục sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Thành tựu to lớn trong phát triển kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh…của đất nước trong khi các nước XHCN ở Đông Âu và Liên xô bị tan rã, Việt Nam rơi vào tình thế muôn vàn khó khăn, nhưng Đảng Cộng sản Việt Nam, chế độ chính trị XHCN vẫn đứng vững và phát triển. Điều đó tiếp tục chứng tỏ, cách mạng Việt Nam đã đi đúng hướng; Đảng đã vận dụng và phát triển một cách sáng tạo, hiệu quả chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh vào tình hình cụ thể ở nước ta. Trên thực tế, chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh không chỉ là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động của Đảng, mà còn là động lực thúc đẩy sự phát triển bền vững của cả dân tộc Việt Nam.
Trong quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam từ khi ra đời đến nay, bên cạnh những thành tựu hết sức cơ bản, song Đảng ta vẫn còn mắc một số sai lầm, khuyết điểm, điều đó đã làm cho cách mạng Việt Nam có lúc gặp khó khăn, trở ngại. Nguyên nhân sâu xa của những khuyết điểm, sai lầm đó là do giáo điều hoặc chưa thấm nhuần chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Trước những biến cố, khúc quanh của lịch sử, Đảng Cộng sản Việt Nam vẫn kiên định lý luận cách mạng và khoa học của chủ nghĩa Mác - Lê-nin; đồng thời, trung thành tuyệt đối với tư tưởng độc lập dân tộc gắn liền với CNXH của Chủ tịch Hồ Chí Minh, qua đó, đề ra đường lối, chủ trương đúng đắn, lãnh đạo cách mạng giành thắng lợi trong mọi điều kiện, hoàn cảnh, đưa đất nước ta thoát khỏi khủng hoảng trầm trọng vào những năm cuối thế kỷ XX. Tạo ra một diện mạo mới của Việt Nam trong phát triển kinh tế, giữ vững hòa bình ổn định chính trị, củng cố quốc phòng, an ninh, bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ thiêng liêng của Tổ quốc; tăng cường đối ngoại, hội nhập quốc tế, tạo tiền đề vững chắc để đưa đất nước ta trở thành một nước CNH- HĐH vào năm 2020.
Để khẳng định tính đúng đắn, khách quan, khoa học và sức sống mãnh liệt của tư tưởng Hồ Chí minh trong thời kỳ mới, chúng ta cần thực hiện tốt một số nội dung sau đây:
Một là, tiếp tục kiên trì chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, lấy đó làm nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động là nguyên tắc đảm bảo cho Đảng ta tiếp tục hoàn thành sứ mệnh lãnh đạo Nhà nước và xã hội, thực hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN thời kỳ mới. Để làm được điều đó, đòi hỏi Đảng ta phải thấm nhuần sâu sắc chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh; đồng thời, vận dụng sáng tạo và phát triển trong thời kỳ đẩy mạnh CNH,HĐH, toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế, đưa công cuộc đổi mới toàn diện đất nước phát triển không ngừng bằng những chủ trương, chính sách phù hợp với điều kiện đất nước, hợp lòng dân. Tập trung xây dựng hệ thống chính trị mà hạt nhân lãnh đạo là Đảng Cộng sản Việt Nam thật sự trong sạch, vững mạnh. Đảng phải luôn xứng đáng là lương tâm, trí tuệ, danh dự của dân tộc, vừa là người lãnh đạo, vừa là người đày tớ thật trung thành của nhân dân; xứng đáng là tổ chức chính trị tin cậy để nhân dân giao phó trách nhiệm lãnh đạo Nhà nước và xã hội tiến bước trên con đường CNXH theo đúng quy định trong Hiến pháp nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (năm 2013). Kiên trì thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ 4 Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; gắn với việc thực hiện Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh việc học tập tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh, làm cho mỗi cán bộ, đảng viên thực sự là tấm gương sáng để quần chúng nhân dân học tập và noi theo.
Quá trình thực hiện phải luôn kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với CNXH. Tuyệt đối trung thành với chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, vận dụng sáng tạo vào hoàn cảnh cụ thể của đất nước, chống giáo điều, chủ quan, duy ý chí. Chú trọng làm tốt công tác tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận, tiếp thu có chọn lọc tinh hoa văn hóa nhân loại. Phát huy sức mạnh nội lực, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, đảm bảo cho mọi tầng lớp nhân dân trong nước và người Việt Nam ở nước ngoài đều hướng tới sự phát triển bền vững của đất nước. Triển khai thực hiện có hiệu quả Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên CNXH (bổ sung, phát triển năm 2011); Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII; đồng thời tích cực nghiên cứu vận dụng những bài học kinh nghiệm bổ ích trong 30 năm đổi mới (1986- 2016); tiếp tục làm sáng tỏ hơn nữa những vấn đề bức xúc do thực tiễn đổi mới, chỉnh đốn Đảng đặt ra. Trước hết, cần nghiên cứu sâu thêm vấn đề đảng viên làm kinh tế tư nhân; về kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; về Đảng cầm quyền và công tác xây dựng Đảng; làm rõ hơn mô hình và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam; nghiên cứu, vận dụng sáng tạo kinh nghiệm của các nước vào công cuộc đổi mới, chỉnh đốn Đảng, sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, hội nhập quốc tế....
Hai là, tích cực học tập, nghiên cứu nắm vững bản chất cách mạng và khoa học của chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Trên cơ sở đó, biết vận dụng đúng đắn, sáng tạo vào điều kiện, hoàn cảnh cụ thể của từng cấp, từng ngành, từng địa phương và đơn vị. Bởi lẽ, nếu không nắm được bản chất cách mạng và khoa học, không nắm chắc nội dung cơ bản, cốt lõi của chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối, quan điểm của Đảng thì không những người cán bộ, đảng viên không làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng mà còn không lý giải được một cách thuyết phục những vấn đề do thực tiễn cuộc sống đặt ra. Do đó, không có cơ sở khoa học để đấu tranh có hiệu quả chống các quan điểm sai trái phủ nhận, xuyên tạc chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chính sách của Đảng. Mặt khác phải thường xuyên đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp tuyên truyền giáo dục chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, làm cho nó giữ vai trò chủ đạo trong đời sống tinh thần của Đảng và toàn xã hội. Cần căn cứ vào đường lối, quan điểm của Đảng, Nghị quyết, chỉ thị, hướng dẫn của cấp trên và tình hình thực tiễn của địa phương, nhà trường và đơn vị để xác định rõ nội dung, hình thức và phương pháp tiến hành tổ chức nghiên cứu, học tập chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh cho phù hợp với từng đối tượng. Nội dung tuyên truyền, giáo dục, học tập chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh phải đảm bảo tính toàn diện, tính hệ thống và chuyên sâu gắn với tình hình thực tiễn.
Ba là, đi đôi với việc bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, phải kiên quyết đấu tranh với những quan điểm, tư tưởng sai trái, thù địch, bảo vệ sự trong sáng của chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước ta. Cần thường xuyên nghiên cứu, nhận diện các quan điểm sai trái, thù địch xuyên tạc, phủ nhận chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh từ những luận điểm chung đến những luận điểm cụ thể trên các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại. Cần tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo thống nhất của các cấp ủy đảng trong đấu tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch, bảo đảm các hoạt động đấu tranh tư tưởng, lý luận theo đúng định hướng của Đảng, chặt chẽ về nguyên tắc, vững vàng về quan điểm chính trị, sâu sắc về lý luận khoa học, sắc bén trong phương pháp và đạt hiệu quả cao. Huy động lực lượng rộng rãi trong các cơ quan nghiên cứu lý luận, các cơ quan nghiên cứu khoa học, các cơ quan truyền thông, báo chí... tiến công chống các quan điểm sai trái, thù địch, nhất là phát huy vai trò của các cơ quan nghiên cứu, các nhà khoa học trong đấu tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch. Nâng cao chất lượng đấu tranh phản bác, tiến công tư tưởng, lý luận chống các quan điểm sai trái, thù địch theo hướng tăng hàm lượng khoa học, tăng độ sâu lý luận, cập nhật thông tin, luận cứ, luận chứng sắc bén, có lý, có tình, có sức thuyết phục cao. Cung cấp đầy đủ các thông tin liên quan đến vấn đề đấu tranh dưới nhiều hình thức. Quan tâm đầu tư kinh phí, phương tiện, điều kiện cho các hoạt động đấu tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch. Chủ động đấu tranh mạnh mẽ, không khoan nhượng với những hành động xuyên tạc chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Đây là cuộc đấu tranh trên mặt trận tư tưởng, lý luận của những người cộng sản chân chính, nó diễn ra hết sức gay go, quyết liệt, nên phải được tiến hành thường xuyên; bảo đảm chặt chẽ về nguyên tắc, vững vàng về quan điểm chính trị, sâu sắc về lý luận, khoa học, sắc bén về phương pháp. Để đấu tranh đạt hiệu quả, cần tích cực tuyên truyền, giáo dục những nội dung cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối, quan điểm của Đảng, đưa những tư tưởng đó thành hiện thực trong cuộc sống nhằm nâng cao hơn nữa đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân. Đó là cách tốt nhất để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trước sự công kích của các thế lực thù địch và sự xuyên tạc của các phần tử phản động.
Trung thành, vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh là điều kiện tiên quyết để Đảng ta giữ vững bản chất cách mạng, vai trò lãnh đạo Nhà nước và xã hội; là nền tảng tư tưởng vững chắc, kim chỉ nam để Đảng hoạch định đường lối xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN. Điều đó đã được thực tiễn kiểm nghiệm và đó cũng là cơ sở vững chắc để khẳng định sức sống mãnh liệt của tư tưởng Hồ Chí Minh trong giai đoạn mới của cách mạng Việt Nam, đúng như nhận xét của Đại tướng Võ Nguyên Giáp lúc sinh thời: “Thế giới đã và sẽ còn đổi thay, nhưng tư tưởng Hồ Chí Minh vẫn sống mãi”.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1-Hồ Chí Minh toàn tập, tập 10, NXB Chính trị Quốc gia, H. 1995.
2-Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI, NXB Chính trị Quốc gia, H. 2011.
3-Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, NXB Chính trị Quốc gia, H. 2016.
4-Võ Nguyên Giáp: Tư tưởng Hồ Chí Minh, qúa trình hình thành và phát triển. NXB Sự thật. H.1993
5-Trung tâm KHXH&NV quốc gia - Ủy ban UNESCO của Việt Nam : Chủ tịch Hồ Chí Minh - Anh hùng giải phóng dân tộc, Nhà văn hóa lớn. NXB KHXH, H.1995
Trung tướng, PGS, TS. Đặng Nam Điền
Nguyên Chính ủy BTL Bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh