Phụ cấp độc hại, bồi dưỡng bằng hiện vật áp dụng đối với nghề hoặc công việc có điều kiện kiện lao động độc hại, nguy hiểm mà những điều kiện đó chưa được xác định trong lương. Do đó, không phải công việc nào cũng được chi trả phụ cấp độc hại, nguy hiểm và bồi dưỡng bằng hiện vật. Xác định văn thư, lưu trữ là một trong số những ngành nghề cần có phụ cấp độc hại và bồi dưỡng bằng hiện vật, pháp luật đã quy định cụ thể như sau:
1. Phụ cấp độc hại
Căn cứ quy định tại Thông tư số 07/2005/TT-BNV ngày 05/01/2005 của Bộ Nội vụ hướng dẫn thực hiện chế độ phụ cấp độc hại, nguy hiểm đối với cán bộ, công chức, viên chức, Bộ Nội vụ hướng dẫn thực hiện mức phụ cấp độc hại, nguy hiểm đối với cán bộ, công chức, việc chức trực tiếp làm việc trong các kho lưu trữ thuộc các cơ quan nhà nước và các đơn vị sự nghiệp như sau:
“2. Quy định áp dụng các mức phụ cấp độc hại, nguy hiểm:
a) Mức 1, hệ số 0,1áp dụng đối với cán bộ, công chức, viên chức làm việc trực tiếp ở nơi có một trong các yếu tố độc hại, nguy hiểm sau:
a1) Tiếp xúc trực tiếp với chất độc, khí độc, bụi độc, làm việc ở môi trường dễ bị lây nhiễm, mắc bệnh truyền nhiễm.
a2) Làm việc trong môi trường chịu áp suất cao hoặc thiếu dưỡng khí, nơi quá nóng hoặc quá lạnh.
a3) Những công việc phát sinh tiếng ồn lớn hoặc làm việc ở nơi có độ rung liên tục với tần số cao vượt quá tiêu chuẩn an toàn lao động và vệ sinh lao động cho phép.
a4) Làm việc ở môi trường có phóng xạ, tia bức xạ hoặc điện từ trường vượt quá tiêu chuẩn cho phép.
b) Mức 2, hệ số 0,2áp dụng đối với cán bộ, công chức, viên chức làm việc trực tiếp ở nơi có hai trong các yếu tố độc hại, nguy hiểm quy định tại tiết a điểm 2 mục II nêu trên.
c) Mức 3, hệ số 0,3áp dụng đối với cán bộ, công chức, viên chức làm việc trực tiếp ở nơi có ba trong các yếu tố độc hại, nguy hiểm quy định tại tiết a điểm 2 mục II nêu trên.
d) Mức 4, hệ số 0,4áp dụng đối với cán bộ, công chức, viên chức làm việc trực tiếp ở nơi có các yếu tố độc hại, nguy hiểm quy định tại tiết a điểm 2 mục II nêu trên.”
Căn cứ vào quy định trên, những người trực tiếp làm công việc lựa chọn, phân loại, bảo quản tài liệu và tổ chức sử dụng tài liệu trong kho lưu trữ thì đều đủ điều kiện để được hưởng hệ số phụ cấp độc hại là 0,2. Tuy công việc của người văn thư là không thường xuyên nhưng hiện nay luật không có quy định về mức độ công việc văn thư có phải làm thường xuyên hay không mà chỉ quy định về công việc mà văn thư phải làm.
2. Bồi dưỡng bằng hiện vật
Đối tượng: Chế độ bồi dưỡng bằng hiện vật áp dụng đối với công chức, viên chức và người lao động trực tiếp làm công tác lưu trữ tại kho, phòng kho lưu trữ, xưởng kỹ thuật bảo quản.
Chế độ hưởng: Công chức, viên chức, người lao động trực tiếp làm công việc lưu trữ tại kho, phòng kho lưu trữ, xưởng kỹ thuật bảo quản được hưởng chế độ bồi dưỡng bằng hiện vật tính theo định suất hàng ngày và có giá trị bằng tiền tương ứng theo Mức 1 quy định tại Điểm a, Khoản 2, Điều 2 Thông tư số 25/2013/TT-BLĐTBXH ngày 18/10/2013 về việc hướng dẫn chế độ bồi dưỡng bằng hiện vật đối với người lao động làm việc trong điều kiện có yếu tố nguy hiểm, độc hại là 10.000 đồng/ngày làm việc.
Cách tính và nguồn kinh phí chi trả bồi dưỡng bằng hiện vật
* Cách tính: Công chức, viên chức, người lao động làm việc trong môi trường có yếu tố độc hại nguy hiểm từ 50% thời gian trở lên/1 ngày làm việc được hưởng cả định suất bồi dưỡng, dưới 50% thời gian/1 ngày làm việc được hưởng nửa định suất bồi dưỡng.
* Trong trường hợp công chức, viên chức, người lao động làm thêm giờ, định suất bồi dưỡng bằng hiện vật được tăng lên tương ứng với số giờ làm thêm theo nguyên tắc trên.
* Nguồn kinh phí chi trả
- Đối với các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp nhà nước việc chi trả bồi dưỡng bằng hiện vật được tính vào chi phí thường xuyên;
- Đối với đơn vị sản xuất, kinh doanh, việc chi trả bồi dưỡng bằng hiện vật được hoạch toán vào chi phí sản xuất kinh doanh;
- Đối với các đối tượng là người lao động trực tiếp làm công việc lưu trữ tại kho, phòng kho lưu trữ, xưởng kỹ thuật bảo quản tại cơ quan nào thì cơ quan đó cấp kinh phí chi trả bồi dưỡng.
Việc tổ chức bồi dưỡng bằng hiện vật phải đảm bảo nguyên tắc quy định tại Điều 3, Thông tư số 25/2013/TT-BLĐTBXH ngày 18/10/2013 của Bộ Lao động.
- Thương binh và Xã hội hướng dẫn thực hiện chế độ bồi dưỡng bằng hiện vật đối với công chức, viên chức, người lao động làm việc trong điều kiện có yếu tố nguy hiểm, độc hại.
Như vậy, căn cứ vào các quy định trên, công chức, viên chức làm công tác văn thư, lưu trữ tùy theo nhiệm vụ cụ thể sẽ được hưởng phụ cấp độc hại, bồi dưỡng bằng hiện vật. Qua đó, có thể thấy, pháp luật ngày càng hoàn thiện hơn, quan tâm, bảo đảm quyền lợi của người lao động. Mục đích của việc tạo ra những chế độ ưu đãi này là nhằm tạo động lực cho người lao động làm việc, tạo sự công bằng giữa các ngành, nghề và ràng buộc trách nhiệm giữa người lao động và người sử dụng lao động./.
Bùi Hảo (tổng hợp)
