Đội ngũ chính trị viên trong Quân đội nhân dân Việt Nam có vai trò đặc biệt quan trọng trong xây dựng đơn vị nói chung, trong giữ vững và tăng cường trận địa tư tưởng của Đảng trong Quân đội nói riêng. Nghị quyết 51/NQ- TW của Bộ Chính trị (khoá IX) đã xác định: “Ở mỗi cấp có chính uỷ (hoặc chính trị viên) là người chủ trì về chính trị và cơ quan chính trị đảm nhiệm công tác đảng, công tác chính trị của đơn vị, hoạt động dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn của cấp uỷ, cơ quan chính trị, chính uỷ (chính trị viên) cấp trên và sự lãnh đạo trực tiếp của cấp uỷ cùng cấp”.
Ảnh minh họa.
Đội ngũ chính trị viên có trọng trách giữ vững định hướng chính trị trong đơn vị, trước hết là đối với mọi mặt hoạt động của đơn vị, chịu trách nhiệm trước cấp trên, cấp uỷ cùng cấp và toàn thể cán bộ, chiến sĩ thuộc quyền về chất lượng chính trị của đơn vị; hướng dẫn, chỉ đạo và kiểm tra các tổ chức, lực lượng thực hiện nhiệm vụ xây dựng đơn vị về chính trị, tiến hành công tác đảng, công tác chính trị theo quy định cho từng cấp.
Với cương vị là những người chủ trì về chính trị, đảm nhiệm công tác Đảng, công tác chính trị, đội ngũ chính trị viên chịu trách nhiệm trước cấp uỷ cấp mình và cấp uỷ cấp trên về toàn bộ các hoạt động xây dựng, củng cố giữ vững trận địa tư tưởng của Đảng ở đơn vị cơ sở. Đội ngũ chính trị viên là những người trực tiếp đề xuất, chỉ đạo, hướng dẫn tổ chức việc giữ vững và tăng cường trận địa tư tưởng của Đảng ở các đơn vị trong Quân đội. Là người chủ trì về chính trị, chính trị viên trực tiếp tìm hiểu, phân tích tình hình tư tưởng của đơn vị, của từng người trong từng nhiệm vụ. Đánh giá đúng mặt mạnh, mặt yếu, những nhận thức, quan điểm sai trái và những yêu cầu, nguyện vọng chính đáng của bộ đội và những tư tưởng cá biệt trong đơn vị. Phân tích rõ nguyên nhân phát sinh và dự kiến chiều hướng phát triển của tư tưởng, báo cáo và đề xuất cấp uỷ, tổ chức đảng cấp mình có chủ trương, biện pháp giáo dục chính trị, lãnh đạo tư tưởng đúng đắn, kịp thời nhằm xây dựng và phát huy tư tưởng tiến bộ tích cực, khắc phục tư tưởng tiêu cực lạc hậu.
Chính trị viên trực tiếp chỉ đạo, hướng dẫn, tổ chức tiến hành công tác giáo dục chính trị, tuyên truyền cổ động, văn hoá văn nghệ trong đơn vị, làm cho chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đương lối, quan điểm của Đảng giữ vị trí chủ đạo trong đời sống chính trị - tinh thần ở đơn vị; bảo đảm cho cán bộ, chiến sĩ kiên định mục tiêu, lý tưởng chiến đấu vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; giữ gìn, bảo vệ và phát huy bản chất cách mạng, truyền thống tốt đẹp của dân tộc, của Đảng, của Quân đội, quán triệt sâu sắc nhiệm vụ của cách mạng, của Quân đội; có lòng căm thù địch sâu sắc; nhận rõ đối tác, đối tượng của Quân đội, phân biệt rõ đúng sai, không mơ hồ lẫn lộn địch ta; thường xuyên cảch giác cách mạng, kịp thời ngăn chặn, đập tan mọi âm mưu, thủ đoạn phá hoại của các thế lực thù địch trên lĩnh vực chính trị - tư tưởng, đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, quan liêu quân phiệt, tư do vô kỷ luật, những biểu hiện tiêu cực lạc hậu, những nhận thức tư tưởng lịch lạc để giữ vững ổn định chính trị, an ninh tư tưởng của đơn vị trong mọi hoàn cảnh.
Chính trị viên trực tiếp đề xuất với cấp uỷ, tổ chức đảng những chủ trương, biện pháp lãnh đạo; đồng thời trực tiếp chỉ đạo, hướng dẫn việc tổ chức và hoạt động của bộ máy tổ chức; bảo đảm cho các tổ chức đó hoạt động theo đúng chức năng, nhiệm vụ, đạt hiệu quả tối đa trong việc giữ vững và tăng cường trận địa tư tưởng của Đảng trong Quân đội. Chính trị viên giữ vai trò trung tâm, chủ đạo trong việc xây dựng tổ chức lãnh đạo, tổ chức chỉ huy, tổ chức quần chúng trở thành những tập thể có bản lĩnh, sáng suốt, vững vàng về chính trị, tư tưởng; trong việc tổ chức phối kết hợp hoạt động của các tổ chức đó theo chức năng nhiệm vụ, tạo nên sức mạnh tổng hợp của cả đơn vị vào việc giữ vững và tăng cường trận địa tư tưởng của Đảng trong quân đội.
Trên cương vị là bí thư cấp uỷ, tổ chức đảng, chính trị viên giữ vị trí chủ chốt trong việc quán triệt quan điểm, đường lối của Đảng, các chỉ thị, nghị quyết của cấp trên; chỉ đạo, thực hiện việc đổi mới nâng cao chất lượng sinh hoạt, phương thức lãnh đạo, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của cấp uỷ, tổ chức đảng trên lĩnh vực chính trị - tư tưởng. Với trách nhiệm, quyền hạn của người bí thư cấp uỷ, chính trị viên có tác động quyết định đến việc xây dựng cấp uỷ, tổ chức đảng vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức, đạo đức và cán bộ, thực sự là hạt nhân chính trị - chủ thể của công tác giáo dục chính trị, lãnh đạo tư tưởng ở các đơn vị.
Ở cương vị là người chủ trì về chính trị, chính trị viên chỉ đạo, hướng dẫn việc giáo dục, bồi dưỡng, rèn luyện, nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống, năng lực tiến hành công tác tư tưởng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên; xây dựng tổ chức chỉ huy, tổ chức quần chúng và Hội đồng quân nhân vững mạnh toàn diện; phối hợp hoạt động và phát huy vai trò của các tổ chức đó, tạo nên sức mạnh của cả đơn vị vào việc giữ vững và tăng cường trận địa tư tưởng của Đảng ở các đơn vị.
Giữ vững và tăng cường trận địa tư tưởng của Đảng trong Quân đội còn là cuộc đấu tranh trên lĩnh vực chính trị - tư tưởng với phương châm tích cực chủ động tiến công, không dung hoà trung lập về tư tưởng nhằm khắc phục một cách triệt để nhận thức tư tưởng sai trái, những thói hư tật xấu trong ý thức và hành vi; đập tan mọi âm mưu, thủ đoạn phá hoại của các thế lực thù địch trên lĩnh vực chính trị - tư tưởng - văn hóa, bảo vệ nền tảng tư tưởng lý luận của Đảng, của Quân đội ta. Trong cuộc đấu tranh này, chính trị viên không những tự mình tham gia mà còn là người giữ vai trò trực tiếp chỉ đạo, tổ chức, hướng dẫn các tổ chức, các lực lượng trong đơn vị. Huy động trí tuệ của cấp uỷ, tổ chức đảng, của toàn đơn vị vào cuộc đấu tranh chống lại hệ tư tưởng tư sản, các luận điệu xuyên tạc chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng; phê phán, khắc phục những biểu hiện bi quan dao động, thoái thác nhiệm vụ, giảm sút ý chí chiến đấu, sự suy thoái về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống và các tác động tiêu cực vào đời sống chính trị - tinh thần của đơn vị.
Như vậy, đội ngũ chính trị viên có vai trò đặc biệt đối với việc giữ vững và tăng cường trận địa tư tưởng của Đảng ở các đơn vị cơ sở. Hoạt động chỉ đạo, hướng dẫn và tổ chức tiến hành giữ vững và tăng cường trận địa tư tưởng của Đảng ở các đơn vị Quân đội của đội ngũ chính trị viên vừa toàn diện: từ việc xây dựng chính trị - tinh thần đến việc củng cố, đấu tranh bảo vệ an ninh tư tưởng; vừa cụ thể: từ việc nghiên cứu đề xuất đến xây dựng phương hướng, mục tiêu, chương trình, kế hoạch, điều phối giữa các cơ quan đơn vị thuộc quyền tiến hành xây dựng, củng cố trận địa tư tưởng của Đảng trong đơn vị; bao quát đến tất cả mọi lực lượng, mọi tổ chức trong đơn vị; khai thác và huy động mọi phương tiện thông tin tuyên truyền cổ động vào việc giữ vững và tăng cường trận địa tư tưởng của Đảng trong Quân đội.
Giai đoạn mới của cách mạng đang đặt ra đòi hỏi phải không ngừng củng cố vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, giữ vững vai trò chủ đạo của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng trong Quân đội nhân Việt Nam; tăng cường sự nhất trí về chính trị, tư tưởng và tổ chức trong toàn quân; giữ vững bản chất giai cấp công nhân, tính nhân dân và tính dân tộc; không ngừng nâng cao tiềm lực, sức mạnh chính trị - tinh thần của Quân đội; chủ động tiến công đánh bại mọi âm mưu, thủ đoạn xảo quyệt của các thế lực thù địch hòng “phi chính trị hoá”, “phi ý thức hệ tư tưởng” của Quân đội ta. Hơn thế, đời sống chính trị - tinh thần của các đơn vị hết sức sinh động và luôn biến đổi, nảy sinh nhiều tình huống, đòi hỏi chính trị viên phải luôn sẵng sàng đáp ứng, giải quyết một cách năng động, có hiệu quả, thiết thực. Những vấn đề đó đang đòi hỏi đội ngũ chính trị viên trong Quân đội phải có phẩm chất chính trị vững vàng, đạo đức, lối sống cách mạng, có kiến thức, năng lực lãnh đạo, quản lý và tổ chức thực tiễn hoạt động giữ vững và tăng cường trận địa tư tưởng của Đảng trong các đơn vị Quân đội.
Để hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ, đội ngũ chính trị viên phải là những người có thế giới quan khoa học, nắm vững lý luận Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng; có giác ngộ chính trị, giác ngộ giai cấp, giác ngộ dân tộc sâu sắc; có niềm tin cộng sản vững vàng, có tính đảng cao, luôn tiếp cận mọi vấn đề của cuộc sống trên lập trường Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng. Có khả năng phân tích sâu sắc, toàn diện những vấn đề lý luận cũng như những vấn đề thực tiễn của đời sống xã hội, đời sống Quân đội. Biết phân tích đúng sai đối với các sự kiện chính trị - xã hội xảy ra trên thế giới. Có tính nguyên tắc cao, có tinh thần chiến đấu chống hệ tư tưởng tư sản, chủ nghĩa cơ hội, xét lại, những tư tưởng sai lầm thù địch, kiên quyết bảo vệ sự trong sáng cả chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng, không mơ hồ, bi quan, dao động. Ra sức rèn luyện, phấn đấu tu dưỡng nâng cao phẩm chất, đạo đức cách mạng cần kiệm, liêm chính, chí công, vô tư; có lối sống trong sạch lành mạnh, giản dị. Có ý thức đấu tranh bảo vệ danh dự, y tín của Đảng, của Nhà nước, của Quân đội, đơn vị và cá nhân.
Cùng với phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống cách mạng, chính trị viên phải có trình độ toàn diện, cần thiết về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, nắm vững đường lối chính trị, quân sự của Đảng và Nhà nước trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ; chủ động, sáng tạo trong đề xuất, tham gia vào các quyết định của cấp uỷ, tổ chức đảng và tổ chức thực hiện có hiệu quả các chủ trương, biện pháp lãnh đạo, xây dựng, củng cố vững chắc trận địa tư tưởng của Đảng trong các đơn vị Quân đội. Có năng lực nắm bắt, dự báo tình hình tư tưởng; có khả năng phân tích, đánh giá sâu sắc, đầy đủ âm mưu, thủ đoạn của kẻ thù. Có năng lực tổ chức điều hành bộ máy và kiểm tra quá trình thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ giữ vững và tăng cường trận địa tư tưởng của Đảng trong đơn vị.
Để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giữ vững và tăng cường trận địa tư tưởng của Đảng trong đơn vị, chính trị viên còn phải có phương pháp, tác phong công tác khoa học. luôn nêu cao tính đảng, tính nguyên tác trong, sâu sát đơn vị; có ý thức trách nhiệm cao, có kỷ luật, nói, viết, hành động theo đúng đường lối, quan điểm của Đảng. Trung thực, nhất quán trong tính cách, khiêm tốn, gần gũi bộ đội, am hiểu con người, tôn trọng con người, chín chắn trong suy nghĩ, lời nói và hành động. Chủ động, nhạy bén nắm bắt tình hình diễn biến tư tưởng, không để bị động trên trận địa tư tưởng, luôn có định hướng chính trị tư tưởng đúng đắn trong bộ đội, trong đơn vị.
Chỉ có như vậy, đội ngũ chính trị viên mới có thể giải quyết các vấn đề lý luận, thực tiễn giữ vững, tăng cường trận địa tư tưởng của Đảng trong giai đoạn mới của cách mạng ở các đơn vị Quân đội bảo đảm chất lượng, hiệu quả, thiết thực./.
Trung tá, Thạc sĩ Nguyễn Khắc Tùng
Phó Chủ nhiệm Chính trị Lữ đoàn 204, Binh chủng Pháo binh
