Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng (CTQP) và khu quân sự (KQS) được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XV, kỳ họp thứ 6 thông qua tại ngày 24/11/2023; Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam công bố tại Lệnh số 12/2023/L-CTN ngày 01/12/2023. Luật gồm 06 chương, 34 điều, đã khắc phục những tồn tại hạn chế của Pháp lệnh Bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự năm 1994 và thể chế hóa đường lối, quan điểm, chủ trương của Đảng về bảo vệ tổ quốc trong tình hình mới; tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho hoạt động quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự, góp phần tăng cường tiềm lực quốc phòng, xây dựng củng cố vững chắc nền quốc phòng toàn dân, gắn kết chặt chẽ với phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2025.
1. Chương I. Quy định chung: Gồm 08 điều (từ Điều 1 đến Điều 8) quy định về: Phạm vi điều chỉnh; giải thích từ ngữ; nguyên tắc quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự; chính sách của Nhà nước trong quản lý, bảo vệ CTQP và KQS; phân loại và phân nhóm CTQP và KQS; quy định về công trình lưỡng dụng và những hành vi bị nghiêm cấm trong quản lý, bảo vệ CTQP và KQS.
2. Chương II. Quản lý CTQP và KQS: Gồm 07 điều (từ Điều 9 đến Điều 15) quy định về: Nội dung quản lý CTQP và KQS; lập hồ sơ quản lý CTQP và KQS; bảo quản, bảo trì CTQP; chuyển mục đích sử dụng CTQP và KQS; phá dỡ CTQP, di dời KQS; thống kê, kiểm kê CTQP và KQS; quy định về trách nhiệm quản lý CTQP và KQS.
3. Chương III. Bảo vệ CTQP và KQS: Gồm 08 điều (từ Điều 16 đến Điều 23) quy định về: Nội dung bảo vệ CTQP và KQS; xác định phạm vi bảo vệ CTQP và KQS; chế độ bảo vệ đối với khu vực cấm, khu vực bảo vệ, vành đai an toàn CTQP và KQS, vành đai an toàn kho đạn dược, hành lang an toàn kỹ thuật hệ thống ăng-ten quân sự; xử lý công trình, vật kiến trúc, đất, đất có mặt nước trong phạm vi bảo vệ CTQP và KQS; lực lượng bảo vệ CTQP và KQS; nhiệm vụ, quyền hạn của lực lượng thuộc Bộ Quốc phòng bảo vệ CTQP và KQS; nhiệm vụ, quyền hạn của lực lượng thuộc Bộ Công an phối hợp tham gia bảo vệ CTQP và KQS; nhiệm vụ, quyền hạn của lực lượng thuộc cơ quan, tổ chức được giao bảo vệ CTQP.
4. Chương IV. Quyền, nghĩa vụ của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân và chế độ chính sách, ngân sách bảo đảm trong hoạt động quản lý, bảo vệ CTQP và KQS: Gồm 04 điều (từ Điều 24 đến Điều 27) quy định về: Quyền, nghĩa vụ của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trong quản lý, bảo vệ CTQP và KQS; chế độ, chính sách đối với cơ quan, đơn vị, cá nhân trong hoạt động quản lý, bảo vệ CTQP và KQS; chế độ, chính sách đối với địa phương, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân bị tác động bởi hoạt động quản lý, bảo vệ CTQP và KQS; ngân sách bảo đảm cho hoạt động quản lý, bảo vệ CTQP và KQS.
5. Chương V. Trách nhiệm của cơ quan, tổ chức trong quản lý, bảo vệ CTQP và KQS: Gồm 06 điều (từ Điều 28 đến Điều 33) quy định về: Nội dung, trách nhiệm quản lý nhà nước về quản lý, bảo vệ CTQP và KQS; trách nhiệm của Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, các Ban, Bộ, ngành trung ương, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các cấp, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận.
6. Chương VI. Điều khoản thi hành: Gồm 01 điều (Điều 34) quy định về hiệu lực thi hành của Luật.
Thực hiện chỉ đạo của Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật Trung ương về việc phổ biến các luật, nghị quyết mới được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 6, Kỳ họp bất thường lần thứ 5 tại Công văn số 446/HĐPH ngày 24/01/2024 và triển khai Kế hoạch công tác phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2024 của Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, trân trọng giới thiệu tới bạn đọc một số nội dung cơ bản của Luật Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS năm 2023 như sau:
Câu 1. “Công trình quốc phòng”; “Khu Quân sự” được quy định như thế nào trong Luật Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS năm 2023?
Trả lời:
- Khoản 1, Điều 2 Luật Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS năm 2023 quy định: Công trình quốc phòng là công trình xây dựng, địa hình, địa vật tự nhiên được xác định, cải tạo do quân đội, cơ quan, tổ chức được giao quản lý, bảo vệ để phục vụ cho hoạt động quân sự, quốc phòng, phòng thủ bảo vệ Tổ quốc. Công trình quốc phòng có thể nằm trong hoặc ngoài khu quân sự.
- Khoản 2, Điều 2 Luật Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS năm 2023 quy định: Khu quân sự là khu vực có giới hạn được thiết lập trên mặt đất, trong lòng đất, trên mặt nước, dưới mặt nước, trên không, xác định chuyên dùng cho mục đích quân sự, quốc phòng.
Câu 2: Luật Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS năm 2023 quy định về “khu vực cấm”, “khu vực bảo vệ” như thế nào?
Trả lời
- Khoản 5, Điều 2 Luật Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS năm 2023 quy định: Khu vực cấm là khu vực được giới hạn bởi ranh giới trên mặt đất, trong lòng đất, trên mặt nước, dưới mặt nước, trên không của công trình quốc phòng, khu quân sự, được thiết lập để kiểm soát nghiêm ngặt hoạt động của người, phương tiện, bảo đảm an ninh, an toàn và phòng, chống hành vi xâm nhập, phá hoại, thu thập bí mật nhà nước, bí mật quân sự.
- Khoản 6, Điều 2 Luật Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS năm 2023 quy định: Khu vực bảo vệ là khu vực được giới hạn bởi ranh giới trên mặt đất, trong lòng đất, trên mặt nước, dưới mặt nước, trên không bao quanh phía ngoài khu vực cấm, được thiết lập để kiểm soát hoạt động của người, phương tiện, bảo đảm an ninh, an toàn cho công trình quốc phòng, khu quân sự.
Câu 3. Thế nào là “vành đai an toàn” và “phạm vi bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự”?
Trả lời
- Khoản 7, Điều 2 Luật Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS năm 2023 quy định: Vành đai an toàn là khu vực được giới hạn bởi ranh giới bao quanh phía ngoài khu vực cấm hoặc khu vực bảo vệ, được thiết lập theo yêu cầu quản lý, bảo vệ để bảo đảm an ninh, an toàn cho công trình quốc phòng khu quân sự.
- Khoản 8, Điều 2 Luật Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS năm 2023 quy định: Phạm vi bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự là giới hạn không gian được thiết lập để quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự; có thể bao gồm đầy đủ khu vực cấm, khu vực bảo vệ, vành đai an toàn hoặc chỉ có khu vực cấm hoặc chỉ có khu vực cấm và khu vực bảo vệ hoặc chỉ có khu vực cấm và vành đai an toàn. Đối với kho đạn dược, phạm vi bảo vệ gồm khu vực cấm và vành đai an toàn kho đạn dược; đối với hệ thống ăng-ten quân sự, phạm vi bảo vệ gồm khu vực cấm và hành lang an toàn kỹ thuật hệ thống ăng-ten quân sự.
Câu 4. Nguyên tắc quản lý, bảo vệ CTQP và KQS?
Trả lời:
Điều 3 Luật Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS năm 2023 quy định 04 nguyên tắc sau:
(1) Tuân thủ Hiến pháp và pháp luật; phù hợp với điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên và thỏa thuận quốc tế có liên quan; bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.
(2) Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên, là trách nhiệm của toàn dân, của cả hệ thống chính trị, trong đó Quân đội nhân dân làm nòng cốt.
(3) Kết hợp quản lý, bảo vệ CTQP và KQS với phát triển kinh tế - xã hội, gắn phát triển kinh tế - xã hội với quản lý, bảo vệ CTQP và KQS.
(4) Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS phải thống nhất theo quy hoạch, kế hoạch được phê duyệt; bảo đảm bí mật, an toàn, đúng mục đích, công năng sử dụng, phù hợp với từng loại, nhóm CTQP và KQS.
Câu 5. Chính sách của Nhà nước trong quản lý, bảo vệ CTQP và KQS?
Trả lời:
Điều 4 Luật Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS năm 2023 quy định 04 chính sách của Nhà nước như sau:
(1) Bảo đảm nguồn lực cho quản lý, bảo vệ CTQP và KQS, ưu tiên địa bàn chiến lược, trọng điểm về quốc phòng, CTQP, KQS đặc biệt quan trọng, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, phòng thủ bảo vệ Tổ quốc.
(2) Có chế độ, chính sách phù hợp cho các lực lượng quản lý, bảo vệ CTQP và KQS.
(3) Có chế độ, chính sách phù hợp để bảo đảm yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân bị tác động, ảnh hưởng do hoạt động quản lý, bảo vệ CTQP và KQS.
(4) Nghiên cứu, ứng dụng khoa học, công nghệ tiên tiến, hiện đại vào hoạt động quản lý, bảo vệ CTQP và KQS.
Câu 6. Theo chức năng nhiệm vụ, mục đích sử dụng, CTQP và KQS được được phân loại như thế nào trong Luật Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS năm 2023?
Trả lời:
Theo quy định tại Điều 5 của Luật, căn cứ vào chức năng nhiệm vụ, mục đích sử dụng, CTQP và KQS được phân thành loại A, loại B, loại C và loại D.
(1) CTQP và KQS loại A phục vụ nhiệm vụ tác chiến phòng thủ bảo vệ Tổ quốc.
(2) CTQP và KQS loại B phục vụ nhiệm vụ huấn luyện, diễn tập của lực lượng quân đội và Dân quân tự vệ.
(3) CTQP và KQS loại C phục vụ cất trữ, sửa chữa, tiêu hủy vũ khí, đạn dược, trang bị, nghiên cứu, thử nghiệm, sản xuất các sản phẩm quốc phòng
(4) CTQP và KQS loại D phục vụ sinh hoạt, học tập, làm việc thường xuyên của quân đội.
Tại khoản 6 Điều 5 Luật giao Chính phủ quy định chi tiết về phân loại CTQP và KQS.
Câu 7. Phân nhóm CTQP và KQS được quy định như thế nào?
Trả lời:
Điều 6 Luật Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS năm 2023, quy định việc phân nhóm CTQP và KQS theo tính chất quan trọng và yêu cầu quản lý, bảo vệ, CTQP và KQS thành Nhóm đặc biệt, Nhóm I, Nhóm II và Nhóm III
(1) Nhóm đặc biệt gồm các công trình quốc phòng, khu quân sự đặc biệt quan trọng phải áp dụng biện pháp quản lý, bảo vệ đặc biệt nghiêm ngặt để bảo đảm bí mật, an toàn tuyệt đối.
(2) Nhóm I gồm các công trình quốc phòng, khu quân sự rất quan trọng có yêu cầu quản lý, bảo vệ rất nghiêm ngặt, bảo đảm bí mật, an toàn.
(3) Nhóm II gồm các CTQP, KQS quan trọng có yêu cầu quản lý, bảo vệ nghiêm ngặt, bảo đảm bí mật, an toàn.
(4) Nhóm III gồm các CTQP, KQS được áp dụng các biện pháp quản lý, bảo vệ để bảo đảm bí mật, an toàn.
Luật giao Chính phủ quy định chi tiết Điều này.
Câu 8. Thế nào là “Công trình lưỡng dụng” theo quy định của Luật Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS năm 2023?
Trả lời:
Khoản 1 Điều 7 của Luật xác định: “Công trình lưỡng dụng là công trình sử dụng cho cả mục đích quân sự, quốc phòng và mục đích dân sự, gồm công trình dân sự có tính lưỡng dụng và công trình quốc phòng sử dụng lưỡng dụng, được cấp có thẩm quyền quyết định khi phê duyệt chủ trương đầu tư hoặc chuyển đổi, bổ sung mục đích sử dụng”.
Câu 9. Luật Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS năm 2023 quy định những hành vi nào bị nghiêm cấm?
Trả lời:
Luật quy định tại Điều 8 gồm có 06 nhóm hành vi bị nghiêm cấm trong quản lý, bảo vệ CTQP và KQS, cụ thể:
(1) Chiếm đoạt, chiếm giữ, lấn chiếm, xâm nhập trái phép; phá hoại, làm hư hỏng kiến trúc, kết cấu, trang thiết bị của CTQP và KQS.
(2) Thu thập trái phép, chiếm đoạt, hủy hoại, làm lộ bí mật hồ sơ, tài liệu, thông tin CTQP và KQS.
(3) Sử dụng trái phép, sai mục đích; chuyển mục đích sử dụng, phá dỡ công trình quốc phòng và di dời khu quân sự trái quy định của pháp luật.
(4) Xây dựng, khai thác, đặt thiết bị làm ảnh hưởng đến kiến trúc, kết cấu, công năng sử dụng, an toàn, bí mật của CTQP và KQS.
(5) Cản trở, chống đối việc thực hiện nhiệm vụ của lực lượng quản lý, bảo vệ hoặc cơ quan, tổ chức, cá nhân tham gia quản lý, bảo vệ CTQP và KQS.
(6) Lợi dụng, lạm dụng chức vụ, quyền hạn, nhiệm vụ được giao trong quản lý, bảo vệ CTQP và KQS. để trục lợi, xâm hại lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân.
Câu 10. Bảo quản, bảo trì CTQP được quy định như thế nào?
Trả lời:
Điều 11 Luật Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS năm 2023 quy định các nội dung cơ bản về bảo quản, bảo trì CTQP, gồm:
(1) CTQP được bảo quản, bảo trì thường xuyên và định kỳ theo đúng chế độ, tiêu chuẩn, định mức kinh tế - kỹ thuật, bảo đảm an toàn để duy trì khả năng sử dụng theo công năng, nhiệm vụ.
(2) Đơn vị quản lý, sử dụng CTQP có trách nhiệm bảo quản, bảo trì công trình theo kế hoạch và quy trình bảo quản, bảo trì, phù hợp với từng loại, nhóm CTQP, trang thiết bị lắp đặt trong công trình.
(3) CTQP loại A trong thời bình được bảo quản, bảo trì thường xuyên hoặc niêm cất, lấp phủ; khi có yêu cầu nhiệm vụ thì mở niêm cất, lấp phủ.
(4) Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quy định chi tiết Điều này.
Câu 11. Luật Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS năm 2023 quy định như thế nào về chuyển mục đích sử dụng CTQP và KQS?
Trả lời:
Tại Khoản 1, Khoản 2 Điều 12 Luật quy định việc chuyển mục đích sử dụng CTQP và KQS không làm ảnh hưởng đến nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, bảo đảm bí mật nhà nước; phù hợp với quy hoạch hệ thống CTQP, KQS được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Đồng thời quy định các trường hợp CTQP và KQS được chuyển mục đích sử dụng, gồm:
(1) Chuyển mục đích sử dụng CTQP, KQS do Bộ Quốc phòng quản lý theo yêu cầu nhiệm vụ quân sự, quốc phòng;
(2) Không còn nhu cầu sử dụng cho nhiệm vụ quân sự, quốc phòng cần chuyển mục đích sử dụng để phát triển kinh tế - xã hội và phục vụ nhu cầu dân sinh;
(3) Còn nhu cầu sử dụng cho nhiệm vụ quân sự, quốc phòng nhưng nằm trong phạm vi thực hiện dự án phát triển kinh tế - xã hội theo quy hoạch được cấp có thẩm quyền phê duyệt và được Bộ Quốc phòng thống nhất bằng văn bản về chuyển mục đích sử dụng CTQP, KQS trong quá trình phê duyệt chủ trương đầu tư dự án.
Khoản 3 Điều 12 quy định thẩm quyền quyết định chuyển mục đích sử dụng CTQP và KQS như sau:
(1) Thủ tướng Chính phủ quyết định chuyển mục đích sử dụng CTQP, KQS sang mục đích khác đối với trường hợp quy định tại điểm b và điểm c khoản 2 Điều này, đồng thời xem xét, chấp thuận việc thu hồi đất theo quy định của pháp luật về đất đai đối với diện tích đất có CTQP, KQS được chuyển sang mục đích khác;
(2) Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quyết định hoặc phân cấp thẩm quyền quyết định chuyển mục đích sử dụng CTQP, KQS quy định tại điểm a khoản 2 Điều này.
(3) Quy định về việc bồi thường, hỗ trợ khi thực hiện chuyển mục đích sử dụng CTQP và KQS.
Luật giao Chính phủ quy định chi tiết Điều này.
Câu 12. Trường hợp nào được phá dỡ công trình quốc phòng, di dời khu quân sự?
Trả lời:
Khoản 1 Điều 13 Luật Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS năm 2023 quy định công trình quốc phòng được phá dỡ trong các trường hợp sau đây:
(1) Bị hư hỏng, xuống cấp nghiêm trọng ảnh hưởng đến an toàn trong quản lý, khai thác, sử dụng;
(2) Đã hoàn thành nhiệm vụ đối với công trình được xây dựng, lắp đặt tạm thời;
(3) Không còn nhu cầu sử dụng cho nhiệm vụ quân sự, quốc phòng nhưng do yêu cầu bảo đảm bí mật Nhà nước mà không được chuyển mục đích sử dụng;
(4) Nằm trong phạm vi thực hiện dự án phát triển kinh tế - xã hội mà cơ quan, tổ chức, chủ đầu tư thực hiện dự án không có nhu cầu tiếp tục sử dụng hoặc phải phá dỡ để bảo đảm bí mật nhà nước;
(5) Để xử lý các tình huống cấp bách theo quyết định của cấp có thẩm quyền.
Khoản 2 Điều 13 của Luật quy định khu quân sự được di dời trong các trường hợp sau đây:
(1) Di dời theo yêu cầu nhiệm vụ quân sự, quốc phòng;
(2) Di dời để thực hiện dự án phát triển kinh tế - xã hội theo quy hoạch được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Câu 13. Luật quy định nội dung bảo vệ CTQP và KQS như thế nào?
Trả lời:
Tại Điều 16 Luật quy định nội dung quản lý CTQP và KQS, gồm:
(1) Xác định phạm vi bảo vệ CTQP và KQS.
(2) Xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch bảo vệ, phòng chống các hành vi xâm hại đến an toàn, bí mật của CTQP và KQS; phòng chống thiên tai, hỏa hoạn.
(3) Bảo đảm an toàn về người, vũ khí, công cụ hỗ trợ, phương tiện kỹ thuật nghiệp vụ và cơ sở vật chất trong quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự; xây dựng địa bàn nơi có CTQP và KQS ổn định về an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội.
Câu 14. Quy định về xác định phạm vi bảo vệ của CTQP và KQS?
Trả lời:
Điều 17 Luật Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS năm 2023 quy định nguyên tắc, phương pháp xác định từng thành phần thuộc phạm vi bảo vệ của CTQP và KQS, gồm các phạm vi: Khu vực cấm; khu vực bảo vệ; vành đai an toàn; vành đai an toàn kho đạn dược; hành lang an toàn hệ thống ăng-ten quân sự.
(1) Phạm vi khu vực cấm của công trình quốc phòng và khu quân sự xác định theo từng loại, nhóm, yêu cầu quản lý bảo vệ, vị trí, điều kiện địa hình, dân cư nơi có CTQP, KQS.
(2) Phạm vi khu vực bảo vệ của CTQP và KQS được xác định từ ranh giới của khu vực cấm trở ra xung quanh một khoảng cách nhất định theo từng loại, nhóm, được thể hiện trên sơ đồ, bản đồ và thực địa, có cột mốc, biển báo, phao tiêu để xác định.
(3) Phạm vi vành đai an toàn CTQP và KQS được tính từ ranh giới phía ngoài của khu vực bảo vệ hoặc khu vực cấm trở ra xung quanh một khoảng cách nhất định theo loại, nhóm, yêu cầu quản lý, bảo vệ, vị trí, điều kiện địa hình, dân cư, được thể hiện trên sơ đồ, bản đồ, văn bản của cấp có thẩm quyền.
(4) Phạm vi vành đai an toàn kho đạn dược được xác định từ giới hạn trong trở ra xung quanh với khoảng cách bằng bán kính an toàn được thể hiện trên sơ đồ, bản đồ và thực địa, có cột mốc, biển báo, phao tiêu hoặc hào ngăn cách để xác định
(5) Phạm vi hành lang an toàn kỹ thuật hệ thống ăng-ten quân sự xác định theo tính năng kỹ thuật của từng hệ thống ăng-ten quân sự.
(6) Phạm vi bảo vệ của CTQP loại A thuộc Nhóm III và KQS Loại D thuộc nhóm III chỉ xác định khu vực cấm, không xác định khu vực bảo vệ và vành đai an toàn.
Luật giao Thủ tướng Chính phủ quy định chi tiết phạm vi vành đai an toàn của CTQP và KQS Nhóm đặc biệt; giao Chính phủ quy định chi tiết về phạm vi bảo vệ CTQP và KQS.
Câu 15. Chế độ bảo vệ đối với khu vực cấm, khu vực bảo vệ, vành đai an toàn CTQP và KQS, vành đai an toàn kho đạn dược, hành lang an toàn kỹ thuật hệ thống ăng-ten quân sự được quy định như thế nào?
Trả lời:
Điều 18 Luật quy định về các hoạt động được phép thực hiện, không được thực hiện hoặc chỉ được thực hiện khi được cấp có thẩm quyền cho phép đối với từng khu vực trong phạm vi bảo vệ CTQP và KQS, gồm:
(1) Chế độ bảo vệ đối với khu vực cấm: (a) Chỉ thực hiện hoạt động quân sự, quốc phòng phù hợp với công năng, nhiệm vụ của CTQP, KQS; (b) người, phương tiện có nhiệm vụ ra, vào khu vực cấm phải mang theo các loại giấy tờ do cấp có thẩm quyền quy định; chỉ thực hiện nhiệm vụ được phê duyệt và chịu sự kiểm tra, hướng dẫn của lực lượng bảo vệ; (c) không được ghi âm, ghi hình, điều tra, khảo sát, định vị, đo vẽ, ghi chép miêu tả, đăng tải, phát tán trên phương tiện thông tin đại chúng, không gian mạng về CTQP, KQS, trừ trường hợp được cấp có thẩm quyền đồng ý.
(2) Chế độ bảo vệ đối với khu vực bảo vệ CTQP và KQS Nhóm đặc biệt.
(3) Chế độ bảo vệ đối với khu vực bảo vệ CTQP và KQS Nhóm I, Nhóm II và Nhóm III.
(4) Chế độ bảo vệ đối với vành đai an toàn CTQP và KQS Nhóm đặc biệt.
(5) Chế độ bảo vệ đối với vành đai an toàn CTQP và KQS Nhóm I, Nhóm II và Nhóm III.
(6) Chế độ bảo vệ đối với vành đai an toàn kho đạn dược.
(7) Chế độ bảo vệ đối với hành lang an toàn kỹ thuật hệ thống ăng-ten quân sự.
(8) Quản lý phương tiện bay trong phạm vi bảo vệ CTQP và KQS.
(9) Chế độ quản lý hoạt động của người nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài trong phạm vi bảo vệ CTQP và KQS.
Luật giao Thủ tướng Chính phủ quy định chi tiết chế độ bảo vệ đối với CTQP và KQS thuộc Nhóm đặc biệt; giao Chính phủ quy định trình tự, thủ tục, thẩm quyền cho phép các hoạt động được thực hiện trong phạm vi bảo vệ CTQP và KQS.
Câu 16. Luật Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS năm 2023 quy định việc xử lý công trình, vật kiến trúc, đất, đất có mặt nước trong phạm vi bảo vệ CTQP và KQS như thế nào?
Trả lời:
Điều 19 Luật quy định về các nội dung:
(1) Trừ di tích lịch sử - văn hóa; các công trình, vật kiến trúc nằm trong phạm vi bảo vệ CTQP, KQS phải thực hiện chuyển mục đích sử dụng sang mục đích quốc phòng hoặc di dời, phá dỡ để đáp ứng yêu cầu quản lý, bảo vệ CTQP và KQS.
(2) Quy định nội dung xử lý công trình, vật kiến trúc nằm trong phạm vi bảo vệ CTQP và KQS.
(3) Quy định về xử lý diện tích đất, đất có mặt nước trong khu vực cấm chưa phải là đất, đất có mặt nước sử dụng vào mục đích quốc phòng phải thu hồi để sử dụng vào mục đích quốc phòng theo quy định của pháp luật về đất đai.
(4) Trách nhiệm xử lý công trình, vật kiến trúc, diện tích đất, đất có mặt nước trong phạm vi bảo vệ CTQP và KQS.
(5) Việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với các trường hợp bị thu hồi đất hoặc di dời, phá dỡ công trình.
(6) Luật giao Chính phủ quy định về lộ trình xử lý công trình, vật kiến trúc, diện tích đất, đất có mặt nước trong phạm vi bảo vệ CTQP và KQS quy định tại Điều này.
Câu 17. Lực lượng bảo vệ CTQP và KQS được quy định như thế nào?
Trả lời:
Tại Điều 20 Luật quy định về những nội dung cụ thể sau:
(1) Lực lượng bảo vệ CTQP và KQS gồm: (a) lực lượng của Bộ Quốc phòng làm nòng cốt; (b) lực lượng của Bộ Công an phối hợp tham gia bảo vệ; (c) lực lượng bảo vệ của Ban, Bộ, ngành, địa phương được giao quản lý, sử dụng, bảo vệ CTQP.
(2) Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quy định lực lượng bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự, bao gồm: (a) lực lượng chuyên trách bảo vệ CTQP và KQS Nhóm đặc biệt và các CTQP Nhóm I loại A không niêm cất, lấp phủ; (b) lực lượng bảo vệ của đơn vị đóng quân trực tiếp quản lý, sử dụng CTQP và KQS; (c) lực lượng thuộc cơ quan quân sự địa phương và dân quân tự vệ bảo vệ CTQP và KQS được giao quản lý, sử dụng trên địa bàn.
(3) Người đứng đầu Ban, Bộ, ngành trung ương có trách nhiệm tổ chức lực lượng thuộc phạm vi quản lý để bảo vệ công trình sơ tán thời chiến của cơ quan mình; trường hợp không tổ chức được lực lượng bảo vệ thì bàn giao công trình cho Bộ Quốc phòng để bố trí lực lượng thuộc cơ quan quân sự địa phương trực tiếp bảo vệ; khi cần sử dụng, Bộ Quốc phòng giao lại cho ban, bộ, ngành trung ương bảo vệ theo quy định của Luật này.
(4) Quy định về tiêu chuẩn người làm công tác bảo vệ CTQP và KQS.
Câu 18. Tiêu chuẩn người làm công tác bảo vệ CTQP và KQS được quy định như thế nào?
Trả lời
Khoản 4 Điều 20 Luật Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS năm 2023 quy định tiêu chuẩn người làm công tác bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự như sau:
(1) Là công dân Việt Nam làm việc trong cơ quan, đơn vị, tổ chức được Nhà nước giao quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự;
(2) Có đủ tiêu chuẩn chính trị, phẩm chất đạo đức, lý lịch rõ ràng; chấp hành nghiêm chính sách, pháp luật của Nhà nước;
(3) Đủ sức khoẻ bảo đảm thực hiện nhiệm vụ;
(4) Được huấn luyện, đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ phù hợp với nhiệm vụ được giao.
Câu 19. Nhiệm vụ, quyền hạn của lực lượng bảo vệ CTQP và KQS được quy định như thế nào trong Luật Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS năm 2023?
Trả lời:
Điều 21 Luật Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS năm 2023 quy định nhiệm vụ, quyền hạn của lực lượng bảo vệ CTQP và KQS thuộc Bộ Quốc phòng như sau:
(1) Nhiệm vụ của lực lượng bảo vệ thuộc Bộ Quốc phòng:
- Tổ chức thu thập thông tin, phân tích, đánh giá, dự báo tình hình; xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch, phương án bảo vệ an ninh, an toàn CTQP và KQS;
- Thực hiện công tác phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh ngăn chặn âm mưu, thủ đoạn, hoạt động thu thập thông tin trái phép, xâm phạm, phá hoại CTQP và KQS;
- Tuần tra, canh gác, kiểm tra, kiểm soát người, phương tiện ra, vào khu vực cấm, khu vực bảo vệ và thực hiện các hoạt động bảo vệ CTQP và KQS trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình;
- Xây dựng đơn vị an toàn; phối hợp với chính quyền địa phương quản lý, bảo vệ CTQP và KQS và tổ chức xây dựng địa bàn an toàn;
- Thực hiện nhiệm vụ khác theo quy định của pháp luật.
(2) Quyền hạn của lực lượng bảo vệ thuộc Bộ Quốc phòng:
- Kiểm tra, kiểm soát người, phương tiện ra, vào khu vực cấm, khu vực bảo vệ CTQP và KQS;
- Ngăn chặn người, phương tiện ra, vào khu vực cấm, khu vực bảo vệ, tạm giữ đồ vật, phương tiện khi có căn cứ cho rằng người, phương tiện, đồ vật đó có nguy cơ gây nguy hại đến an toàn của CTQP và KQS;
- Tạm đình chỉ hoặc đình chỉ việc sử dụng phương tiện thông tin liên lạc, tạm cấm đường để thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng và bảo đảm an toàn cho người, tài sản trong phạm vi bảo vệ CTQP và KQS theo quyết định của người chỉ huy cấp trung đoàn và tương đương trở lên;
- Yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân phối hợp, hỗ trợ thực hiện nhiệm vụ bảo vệ CTQP và KQS theo quy định của Luật này;
- Được sử dụng vũ khí, công cụ hỗ trợ, phương tiện kỹ thuật nghiệp vụ trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh, an toàn CTQP và KQS theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ;
- Sử dụng biện pháp bảo vệ khác theo quy định của pháp luật.
Câu 20. Quy định của Luật về nhiệm vụ, quyền hạn của lực lượng thuộc cơ quan, tổ chức được giao bảo vệ công trình quốc phòng?
Trả lời:
Điều 23 Luật quy định nhiệm vụ, quyền hạn của lực lượng thuộc cơ quan, tổ chức được giao bảo vệ công trình quốc phòng như sau:
(1) Nhiệm vụ của lực lượng được giao bảo vệ:
- Xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch, phương án bảo vệ an ninh, an toàn công trình quốc phòng;
- Tuần tra, canh gác, kiểm tra, kiểm soát người, phương tiện ra, vào khu vực cấm, khu vực bảo vệ công trình quốc phòng;
- Phối hợp với lực lượng quân đội, công an và lực lượng khác trên địa bàn thực hiện nhiệm vụ bảo vệ công trình quốc phòng và xây dựng địa bàn an toàn.
(2) Quyền hạn của lực lượng thuộc cơ quan, tổ chức được giao bảo vệ công trình quốc phòng
- Kiểm tra, kiểm soát người, phương tiện ra, vào khu vực cấm, khu vực bảo vệ công trình quốc phòng;
- Yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân phối hợp, hỗ trợ thực hiện nhiệm vụ bảo vệ công trình quốc phòng khi cần thiết;
- Sử dụng công cụ hỗ trợ, phương tiện kỹ thuật nghiệp vụ trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh, an toàn công trình quốc phòng theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ;
- Ngăn chặn người, phương tiện ra, vào khu vực cấm, khu vực bảo vệ; tạm giữ đồ vật, phương tiện khi có căn cứ cho rằng người, đồ vật, phương tiện đó có nguy cơ gây nguy hại đến an toàn của công trình quốc phòng.
Câu 21. Quyền, nghĩa vụ của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân và chế độ chính sách, ngân sách bảo đảm trong hoạt động quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự?
Trả lời:
Điều 24 của Luật Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS năm 2023 quy định quyền, nghĩa vụ của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trong quản lý, bảo vệ CTQP và KQS như sau:
(1) Tổ chức, hộ gia đình, cá nhân có quyền sau đây:
- Cư trú, sản xuất, kinh doanh, đầu tư, xây dựng và các hoạt động khác theo quy định của Luật này và pháp luật có liên quan;
- Được bồi thường, hỗ trợ khi bị thiệt hại do thực hiện các biện pháp quản lý, bảo vệ CTQP và KQS theo quy định của Luật này và pháp luật có liên quan;
- Được hưởng các chế độ, chính sách hỗ trợ quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 26 của Luật này.
(2) Tổ chức, hộ gia đình, cá nhân có nghĩa vụ sau đây:
- Tuân thủ quy định của pháp luật về quản lý, bảo vệ CTQP và KQS;
- Thông báo, cung cấp thông tin cho chính quyền địa phương hoặc đơn vị quản lý, bảo vệ ngay khi phát hiện hành vi vi phạm quy định về quản lý, bảo vệ CTQP và KQS;
- Thực hiện yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền trong quản lý, bảo vệ CTQP và KQS; hỗ trợ, giúp đỡ cơ quan, tổ chức và người có trách nhiệm thực hiện quản lý, bảo vệ CTQP và KQS.
Câu 22. Quy định của Luật Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS năm 2023 về chế độ, chính sách đối với cơ quan, đơn vị, cá nhân trong hoạt động quản lý, bảo vệ CTQP và KQS?
Trả lời:
Điều 25 Luật Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS năm 2023 quy định như sau:
(1) Người trực tiếp thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ CTQP và KQS được hưởng chế độ, chính sách theo quy định của pháp luật và chế độ, chính sách phù hợp với tính chất, yêu cầu nhiệm vụ của công việc đảm nhiệm.
(2) Cơ quan, đơn vị, cá nhân được yêu cầu tham gia hoạt động quản lý, bảo vệ CTQP và KQS có thành tích thì được khen thưởng; bị thiệt hại về tài sản thì được bồi thường; cá nhân bị thương tích, tổn hại về sức khỏe hoặc bị thiệt hại về tính mạng thì bản thân và gia đình được hưởng chế độ, chính sách theo quy định của pháp luật.
Luật giao Chính phủ quy định chi tiết Điều này.
Câu 23. Quy định của Luật Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS năm 2023 về Chế độ, chính sách đối với địa phương, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân bị tác động bởi hoạt động quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự?
Trả lời:
Điều 26 Luật Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS năm 2023 quy định:
(1) Xã, phường, thị trấn trong phạm vi bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự Nhóm đặc biệt được Nhà nước ưu tiên đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu thông qua các chương trình, dự án, hỗ trợ đào tạo, tạo nguồn nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ cơ sở.
(2) Tổ chức, hộ gia đình, cá nhân sản xuất, kinh doanh thường trú trong phạm vi bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự Nhóm đặc biệt được hưởng chính sách hỗ trợ về giáo dục, y tế, lao động, việc làm, sản xuất, kinh doanh và chính sách an sinh xã hội khác theo quy định của pháp luật.
(3) Tổ chức, hộ gia đình, cá nhân bị hạn chế về quyền và lợi ích hợp pháp do yêu cầu quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự thuộc Nhóm I, Nhóm II và Nhóm III theo quy định của Luật này thì được hưởng chính sách hỗ trợ theo quy định của pháp luật.
Luật giao Chính phủ quy định chi tiết Điều này.
Câu 24. Trách nhiệm của Bộ Quốc phòng được quy định như thế nào trong Luật Quản lý, bảo vệ CTQP và KQS năm 2023?
Trả lời:
Tại Điều 29, Luật quy định Bộ Quốc phòng là cơ quan đầu mối giúp Chính phủ thực hiện thống nhất quản lý nhà nước về quản lý, bảo vệ CTQP và KQS; chủ trì, phối hợp với các Ban, Bộ, ngành trung ương, địa phương thực hiện các nhiệm vụ sau đây:
(1) Ban hành theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành và tổ chức thực hiện văn bản quy phạm pháp luật về quản lý, bảo vệ CTQP và KQS;
(2) Tổ chức thực hiện quản lý, bảo vệ CTQP và KQS theo thẩm quyền;
(3) Xây dựng, triển khai kế hoạch phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh, ngăn chặn các hoạt động làm lộ bí mật, phá hoại CTQP, KQS;
(4) Tổ chức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về quản lý, bảo vệ CTQP và KQS;
(5) Nghiên cứu, ứng dụng khoa học, công nghệ tiên tiến và hiện đại phục vụ công tác quản lý, bảo vệ CTQP và KQS;
(6) Kiểm tra, thanh tra, xử lý vi phạm, giải quyết khiếu nại, tố cáo, sơ kết, tổng kết, khen thưởng trong quản lý, bảo vệ CTQP và KQS theo thẩm quyền./.
Huyền Trang (tổng hợp)
