Đề tài về Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn là niềm cảm hứng vô tận cho các họa sĩ. Trong mỗi tác phẩm, các họa sĩ luôn thể hiện tình cảm thiêng liêng, sự kính trọng và biết ơn sâu sắc đối với vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc.

Với họa sĩ Trần Từ Thành, nguyên Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Mỹ thuật Công nghiệp Hà Nội thì bức tranh “Bác Hồ với thiếu nhi” được treo trang trọng trên nóc Nhà thông tin thành phố, 93 Đinh Tiên Hoàng, quận Hoàn Kiếm (Hà Nội) hơn 40 năm nay là một kỷ vật vô giá.

Bức tranh này thể hiện hình ảnh Bác Hồ tươi cười hiền hậu ôm em bé được bố cục chính giữa, bên phải là hình chữ S - biểu tượng của bản đồ Việt Nam thống nhất. Nền trắng của tranh là hình chim bồ câu ngậm cành ô liu, mắt chim bồ câu là vầng sao sáng, là Thủ đô Hà Nội, là màu cờ Tổ quốc.

ve bac ho
Bức tranh “Độc lập thống nhất, hòa bình hạnh phúc” của họa sĩ Trần Từ Thành.

Nói về ý tưởng của bức tranh này, họa sĩ Trần Từ Thành chia sẻ: Hình ảnh Bác Hồ với thiếu nhi như một biểu tượng của hòa bình, tấm lòng của Bác với nhân dân. Họa sĩ Trần Từ Thành rất tâm huyết lựa chọn hình ảnh Bác với trẻ thơ làm đề tài cho mạch cảm xúc của mình. Ấp ủ về một tình cảm lớn cho Ngày đất nước thống nhất (30-4-1975), tác giả thể hiện tác phẩm trong thời gian rất ngắn. Sau khi lựa chọn, cân nhắc, họa sĩ Trần Từ Thành quyết định chọn hình thức tranh cổ động, một thể loại dễ hiểu, phổ biến rộng rãi trong cuộc sống để thể hiện.

ve bac ho 2
Họa sĩ Trần Từ Thành trao bức tranh “Độc lập thống nhất, hòa bình hạnh phúc”
 tặng Bảo tàng Hồ Chí Minh.

Năm 1976, để chào mừng cuộc Tổng tuyển cử bầu Quốc hội sau khi thống nhất đất nước, Xưởng tranh cổ động Trung ương đã cho in hàng vạn bản, phát hành trên cả nước và đề nghị tác tác giả đưa khẩu hiệu “Độc lập thống nhất, hòa bình hạnh phúc” vào tranh.

Tác phẩm này của họa sĩ Trần Từ Thành đã trở thành bức tranh cổ động đặc sắc, in đậm trong tâm trí người xem. Bức tranh đã trở thành biểu tượng khát khao về hòa bình. Vào dịp kỷ niệm 129 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19-5-1890/19-5-2019), tác giả đã trao bức tranh này tặng Bảo tàng Hồ Chí Minh lưu giữ và bảo quản lâu dài.

Với Họa sĩ Đỗ Mạnh Cương cũng có chung một niềm đam mê vẽ tranh cổ động như họa sĩ Trần Từ Thành. Khi nói về đề tài mà mình đam mê nhất, họa sĩ Đỗ Mạnh Cương chia sẻ: “Khi vẽ tranh cổ động, đề tài tôi say mê nhất là Bác Hồ”. Họa sĩ Đỗ Mạnh Cương đọc nhiều sách và các câu chuyện kể về cuộc đời của Bác Hồ để hiểu hơn về Chủ tịch Hồ Chí Minh. Qua đó, tạo nguồn cảm hứng nghệ thuật, khơi nguồn sáng tạo giúp ông thể hiện Bác Hồ qua từng nét vẽ.

ve bac ho 3
Bức tranh "Tôi hiến cả đời tôi cho dân tộc tôi" của họa sĩ Đỗ Mạnh Cương.
Ảnh: Bảo tàng Hồ Chí Minh.

Tác phẩm tranh cổ động “Theo con đường Bác Hồ đã chọn” của họa sĩ Đỗ Mạnh Cương sáng tác nhân kỷ niệm 60 năm thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (03-02-1930/03-02-1990). Qua bức tranh này, tác giả muốn thể hiện mong muốn của Bác khi còn sống. Trước khi qua đời, Bác luôn mong miền Nam được giải phóng hoàn toàn, đất nước thống nhất, kinh tế phát triển, đời sống được nâng cao. Bởi vậy, trong bức tranh này, họa sĩ thể hiện tất cả các hoạt động của đất nước sau ngày hoàn toàn giải phóng. Tất cả các hoạt động được lồng trong hình ngôi sao thể hiện đất nước thống nhất, nhân dân Việt Nam luôn tin tưởng và đi theo con đường Bác Hồ đã chọn.

Trong số các tác phẩm tranh cổ động về Bác Hồ, bức tranh “Đời đời nhớ ơn Bác Hồ vĩ đại” là bức tranh mà họa sĩ Đỗ Mạnh Cương dành nhiều tâm huyết thực hiện. Bức tranh được thực hiện nhân dịp kỷ niệm 115 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19-5-1980/19-5-2005). Bức tranh này vẽ hình ảnh Bác Hồ đang chung vui cùng thiếu nhi các dân tộc, thể hiện tình cảm của Bác Hồ dành cho thiếu nhi và sự vui mừng, lòng biết ơn, sự yêu mến, kính trọng Bác Hồ của các cháu thiếu nhi.

Là một họa sĩ sáng tác rất nhiều tranh về Bác Hồ và luôn coi đề tài về Bác là đề tài lớn nhất trong suốt hành trình hội họa, đó là họa sĩ Phạm Lung.

28 bức tranh họa sĩ Phạm Lung vẽ về Bác Hồ là 28 câu chuyện về Bác, từ câu chuyện chàng thanh niên Nguyễn Ái Quốc ra đi tìm đường cứu nước cho dân tộc đến thời điểm Người trở về xây dựng đất nước, tham gia dạy bình dân học vụ…Trong hầu hết các bức tranh của ông, hình ảnh Bác Hồ luôn giản dị, nụ cười của Người luôn hòa chung với nụ cười của quần chúng nhân dân. Mỗi tác phẩm của họa sĩ Phạm Lung có một màu chủ đạo riêng, với nét vẽ giản dị nhưng chứa đựng tình cảm mến yêu, kính trọng đối với Bác Hồ, trong đó có một số tác phẩm như: “Quyết chiến đấu giữ từng tấc đất của Tổ quốc”; “Việt Nam toàn thắng”; “Thanh niên Việt Nam sống, chiến đấu, lao động theo gương Bác Hồ vĩ đại”…

Không chỉ dừng lại ở 28 bức tranh, họa sĩ Phạm Lung quyết định vẫn tiếp tục vẽ về Chủ tịch Hồ Chí Minh bởi người họa sĩ này luôn cảm thấy mình hạnh phúc khi vẽ về Người.

Vẽ về Bác với tình cảm trân trọng, kính yêu, bởi thế mà họa sĩ Lê Nhường ấp ủ thực hiện bộ tranh cổ động về Bác Hồ trong 10 năm mới hoàn thành. Để sáng tác và hoàn thành bộ tranh này, họa sĩ Lê Nhường luôn ấp ủ những ý tưởng nghệ thuật của riêng mình. Đặc biệt, sau khi Bác Hồ qua đời, họa sĩ quyết tâm sẽ vẽ về Bác, thể hiện tình cảm đối với Người lãnh tụ vĩ đại của dân tộc.

Bức tranh “Phải nhìn cho rộng, suy cho kỹ/Kiên quyết không ngừng thế tiến công” của họa sĩ Lê Nhường là một trong 5 bức tranh khắc họa một phần tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh khi dạy lực lượng vũ trang nhân dân. Họa sĩ sáng tác bức tranh này lấy cảm hứng từ khổ thơ thứ 2 trong bài thơ “Học đánh cờ” trong tập thơ “Nhật ký trong tù” của Bác. Trong cảnh tối tăm, cực khổ của chế độ lao tù, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn dành thời gian, tâm huyết để suy ngẫm về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, chuẩn bị tinh thần và tư tưởng cho sự nghiệp giải phóng dân tộc. Bức tranh này đã được tác giả trao tặng Bảo tàng Hồ Chí Minh lưu giữ và bảo quản lâu dài.

Những tác phẩm tranh cổ động của các họa sĩ vẽ về Bác Hồ với bút pháp đồ họa phong phú đã khắc họa đậm nét chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị lãnh tụ vĩ đại nhưng vô cùng giản dị, gần gũi của dân tộc Việt Nam...

Bài, ảnh: Khánh Huyền

Theo Báo Quân đội nhân dân

Khánh An (st)

Bài viết khác: