Khi nói đến họa sĩ Hoàng Hoa Mai, người ta thường nhắc đến bức tranh "Bé ngoan”, bức tranh đó đã được bày tại triển lãm Mỹ thuật toàn quốc và in sách nhiều lần. Một khía cạnh nữa trong hoạt động sáng tác của Hoàng Hoa Mai được nhiều người biết đến là ông vẽ khá nhiều tranh về Bác Hồ.

Bức tranh "Bác Hồ trên núi Trường Lệ” được tác giả sáng tác vào thời điểm Bác Hồ về Thanh Hoá năm 1960

Những tác phẩm của ông như Bác Hồ nói chuyện với nhân dân Thanh hóa năm 1947, Bác Hồ thăm đình Gia Miêu ở huyện Hà Trung, Bác Hồ nói chuyện với cán bộ, đảng viên ở Rừng Thông Thanh Hóa, Bác Hồ với đồng bào thiểu số, Bác Hồ với thiếu nhi và nhiều tranh ở các thể loại khác nhau… Song đọng lại ở một số tác phẩm đã gây dấu ấn đối với công chúng đó là tác phẩm "Bác Hồ với cây chì đỏ”. Tác phẩm này đã triển lãm toàn quốc năm 1990 và đã giới thiệu ở báo Nhân Dân và nhiều báo, tạp chí khác.

Tác phẩm thể hiện khá sinh động vị lãnh tụ tối cao của dân tộc. Tác giả miêu tả Bác với khuôn mặt nghiêm nghị, anh minh, đôi mắt rực sáng đầy niềm tin vào cuộc kháng chiến của dân tộc. Hình tượng được xây dựng trong tranh là Bác cầm bút chì đỏ theo dõi diễn biến chiến sự nổi dậy của quân dân miền Nam, và khí thế đánh trả của quân dân Miền Bắc bắn rơi nhiều máy bay Mỹ. Trên bàn làm việc của Bác là tấm bản đồ trải rộng hình chữ S, in đậm những dấu chì đỏ mà Bác đã điểm. Tác phẩm được bố cục chặt chẽ thông qua màu sắc chắc khỏe, đậm nhạt hợp lý và có sức truyền cảm cao. Nhìn chân dung Bác trong tranh người ta có thể liên tưởng đến thời điểm ác liệt nhất của dân tộc Việt Nam lúc bấy giờ, mà Người là niềm tin tất thắng.

Bức tranh "Bác Hồ trên núi Trường Lệ”, là tác phẩm mà tác giả sáng tác vào thời điểm Bác Hồ về Thanh Hóa năm 1960. Nhìn tranh, ta có thể thấy họa sĩ đã nắm bắt được hình ảnh này khi Bác trầm ngâm trước cảnh non nước và dãy núi Trường Lệ thơ mộng, có sóng vỗ dập dờn dưới chân núi mà hình tượng Bác Hồ là trung tâm của tác phẩm. Bức tranh được tác giả miêu tả với không gian rộng lớn có núi cao, nước biển xanh bao la ôm ấp mây trời, Bác ngồi ung dung trên phiến đá với khuôn mặt đôn hậu và bộ quần áo nâu giản dị mà Bác thường mặc giống như một ông Tiên. Sau này, người ta mới biết rằng Bác ở và làm việc 3 ngày trên đền Cô Tiên nằm ở núi Trường Lệ là để suy tính về đường mòn Trường Sơn trên biển. Tác phẩm "Bác Hồ trên núi Trường Lệ” đã được Triển lãm Mỹ thuật toàn quốc ở Hà Nội năm 2010.

"Nguyễn Ái Quốc” là bức tranh được họa sĩ thể hiện ở thời điểm Người đến với Luận cương Lênin về các vấn đề thuộc địa khi Người ở Paris nước Pháp. Chân dung của Người được miêu tả với khuôn mặt tươi trẻ, đầy sáng suốt, quả cảm, tay cầm quyển sách học thuyết Lênin, tay phải chống ngang hông với tư thế của người chiến thắng. Bức tranh bố cục chặt chẽ với gam màu chắc khỏe, một bên là màu tối tượng trưng cho con đường đi của Bác còn gập ghềnh, gian khổ, dân tộc còn bị đô hộ dưới chế độ thực dân; một bên là màu đỏ hửng sáng của sức chiến đấu và niềm hi vọng đang ở phía trước. Tác phẩm "Nguyễn Ái Quốc” đã được trưng bày tại Triển lãm Mỹ thuật toàn quốc năm 2005 và đã được lưu giữ tại Bảo tàng Hồ Chí Minh (Hà Nội).

Bức tranh "Bác Hồ viết Tuyên ngôn Độc lập” năm 1945 là một đề tài khó. Nhân có buổi làm việc với Bảo tàng Hồ Chí Minh, Giám đốc Bảo tàng đã gợi ý cho họa sĩ sáng tác "Bác Hồ viết Tuyên ngôn Độc lập”. Vì theo những người làm bảo tàng thì hiện tại về tư liệu như ảnh chụp, ký họa,… vẽ Bác viết Tuyên ngôn Độc lập hầu như không có. Họa sĩ sáng tác bức tranh này từ năm 2005 và đến tháng 9-2008 mới hoàn thành.

Bức tranh đã được Triển lãm tại Hà Nội năm 2009 và được Tỉnh ủy Thanh Hóa tặng Bằng khen cho tác giả trong Cuộc vận động sáng tác, quảng bá các tác phẩm văn học nghệ thuật, báo chí về chủ đề làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.

Box thông tin: Họa sĩ Hoàng Hoa Mai sinh ra ở vùng quê nghèo, làng Hà Đông, xã Quảng Thái, Huyện Quảng Xương (Thanh Hóa). Ông là hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam, nguyên Giám đốc Sở Văn hóa Thông tin Thanh Hóa, nguyên Tổng Biên tập Báo Văn hóa Thông tin Thanh Hóa. Ông đã có nhiều tranh được giải thưởng và 6 lần có tranh được chọn treo tại Triển lãm Mỹ thuật toàn quốc.

Đăng Lâm

Theo http://daidoanket.vn

Thu Hiền (st)