Với quan điểm không ngừng tăng cường và đổi mới công tác dân vận, trong những năm gần đây, Đảng ta đã ban hành nhiều văn bản có tính hệ thống, đồng bộ, bao trùm các lĩnh vực của công tác dân vận, đồng thời tổ chức thực hiện có kết quả trong thực tế. Những nỗ lực đó đã góp phần bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng, phát huy vai trò, nguồn lực, tiềm năng sáng tạo của nhân dân, thắt chặt hơn nữa mối quan hệ giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân, tạo điều kiện  quan trọng để thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Nhận thức đúng và rõ việc phát huy vai trò nêu gương

Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta luôn xác định công tác dân vận là nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược đối với sự nghiệp cách mạng của đất nước; là điều kiện quan trọng bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng, góp phần củng cố và tăng cường mối quan hệ gắn bó mật thiết giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ, là người lãnh đạo, nhưng toàn bộ sức mạnh của Ðảng bắt nguồn từ mối quan hệ mật thiết giữa Ðảng với nhân dân. Trong tác phẩm “Dân vận” - được coi như “cương lĩnh” của Đảng về công tác dân vận - Người nhấn mạnh: “Lực lượng của dân rất to. Việc dân vận rất quan trọng. Dân vận kém thì việc gì cũng kém. Dân vận khéo thì việc gì cũng thành công”1.

Thấm nhuần tư tưởng Hồ Chí Minh, Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (Bổ sung, phát triển năm 2011) khẳng định mạnh mẽ, sâu sắc: “Toàn bộ hoạt động của Đảng phải xuất phát từ lợi ích và nguyện vọng chính đáng của nhân dân. Sức mạnh của Đảng là ở sự gắn bó mật thiết với nhân dân”2. Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã ban hành các nghị quyết, chỉ thị, quy định, kết luận về: Vận động các giới, các giai tầng xã hội, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; quy chế công tác dân vận của hệ thống chính trị; xây dựng và thực hiện Quy chế Dân chủ ở cơ sở, công tác dân vận của cơ quan nhà nước và chính quyền các cấp; giám sát và phản biện xã hội, góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền; giám sát việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và đội ngũ cán bộ, đảng viên; trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy trong việc tiếp dân, đối thoại trực tiếp với nhân dân và xử lý kịp thời những phản ánh, kiến nghị chính đáng của nhân dân,...

vai tro neu guong 1
Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính động viên lực lượng phòng, chống dịch COVID-19 tại chốt kiểm dịch trên đường Nguyễn Tuân, quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội. Nguồn: TTXVN

Đặc biệt, Nghị quyết số 25-NQ/TW, ngày 3-6-2013, Hội nghị Trung ương 7 khóa XI, “Về tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới” đã xác định rõ mục tiêu của công tác dân vận, đề ra 5 quan điểm chỉ đạo, trong đó nhấn mạnh: “Cách mạng là sự nghiệp của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân, nhân dân là chủ, nhân dân làm chủ. Động lực thúc đẩy phong trào nhân dân là phát huy quyền làm chủ, đáp ứng lợi ích thiết thực của nhân dân; kết hợp hài hòa các lợi ích; quyền lợi phải đi đôi với nghĩa vụ công dân; chú trọng lợi ích trực tiếp của người dân; huy động sức dân phải đi đôi với bồi dưỡng sức dân; những gì có lợi cho dân thì hết sức làm, những gì có hại cho dân thì hết sức tránh. Phương thức lãnh đạo công tác dân vận của Đảng phải gắn liền với công tác xây dựng Đảng, Nhà nước trong sạch, vững mạnh. Mọi quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước phải phù hợp với lợi ích của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. Mỗi cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức phải gương mẫu để nhân dân tin tưởng, noi theo. Công tác dân vận là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, đoàn viên, hội viên các đoàn thể nhân dân, cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang. Trong đó, Đảng lãnh đạo, chính quyền tổ chức thực hiện, Mặt trận, đoàn thể làm tham mưu và nòng cốt. Nhà nước tiếp tục thể chế hóa cơ chế “Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ” thành quy chế, quy định để các tổ chức trong hệ thống chính trị; cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang thực hiện công tác dân vận; các hình thức tập hợp nhân dân phải phong phú, đa dạng, khoa học, hiệu quả”3. Đồng thời, cùng với 7 nhóm nhiệm vụ và giải pháp thực hiện mang tính đột phá, Nghị quyết số 25-NQ/TW được coi như dấu mốc quan trọng trong công tác dân vận của Đảng thời kỳ đất nước đổi mới, hội nhập sâu rộng toàn diện.

Trong các đại hội gần đây của Đảng, vấn đề này cũng luôn được chú trọng. Nghị quyết Đại hội XII của Đảng yêu cầu: “Đội ngũ cán bộ, đảng viên phải thật sự tin dân, trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân, dựa vào dân, có trách nhiệm với dân”4; Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng nhấn mạnh: “Tiếp tục xây dựng đội ngũ cán bộ thật sự “trọng dân, gần dân, tin dân, hiểu dân, học dân, dựa vào dân và có trách nhiệm với dân””5; tiếp tục cụ thể hóa phương châm: “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”6. Cùng với ban hành các nghị quyết về công tác dân vận, thời gian qua, Đảng ta chú trọng trách nhiệm của cán bộ, đảng viên, lãnh đạo, quản lý các cấp, nhất là đề cao vai trò nêu gương của người đứng đầu các cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị đối với công tác dân vận. Quy chế công tác dân vận của hệ thống chính trị được Bộ Chính trị khóa X ban hành kèm theo Quyết định số 290-QĐ/TW, ngày 25-2-2010, “Về việc ban hành Quy chế công tác dân vận của hệ thống chính trị”; nay được thay thế bằng Quyết định số 23-QĐ/TW, ngày 30-7-2021, của Bộ Chính trị khóa XIII, “Về việc ban hành Quy chế công tác dân vận của hệ thống chính trị” đã quy định rất cụ thể trách nhiệm lãnh đạo và thực hiện công tác dân vận của từng cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị trong hệ thống chính trị; đó là cơ sở rất quan trọng để phát huy và tăng cường hơn nữa vai trò, sự nêu gương của người đứng đầu đối với công tác dân vận. Hiến pháp năm 2013 tiếp tục khẳng định: Các cơ quan nhà nước, cán bộ, công chức, viên chức phải tôn trọng nhân dân, tận tụy phục vụ nhân dân, liên hệ chặt chẽ với nhân dân, lắng nghe ý kiến và chịu sự giám sát của nhân dân; kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí và mọi biểu hiện quan liêu, hách dịch, cửa quyền,...

Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa XII, “Về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”, đã đề ra những nhiệm vụ và giải pháp cụ thể nhằm nâng cao trách nhiệm, vai trò nêu gương của người đứng đầu; theo đó, người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp phải thực hiện nghiêm túc việc tiếp dân định kỳ hoặc đột xuất để tiếp nhận thông tin, lắng nghe, đối thoại trực tiếp và xử lý những phản ánh, kiến nghị của nhân dân; tập trung giải quyết kịp thời, có hiệu quả những vấn đề bức xúc, kiến nghị hợp pháp, chính đáng của nhân dân.

Những quy định cụ thể về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên7, được thực hiện đồng bộ gắn với việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Các văn bản này nhấn mạnh những nội dung: Cán bộ, đảng viên giữ chức vụ càng cao càng phải gương mẫu nêu gương; nêu gương về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống và vai trò tiền phong, gương mẫu của người cán bộ, đảng viên trước nhân dân nơi cư trú; tích cực giải quyết dứt điểm các vấn đề phức tạp, bức xúc, tồn tại kéo dài; kiên quyết chống độc đoán, chuyên quyền, quan liêu, xa dân, thờ ơ, vô cảm trước những khó khăn, bức xúc của nhân dân; người đứng đầu phải trực tiếp thực hiện việc tiếp công dân, kịp thời đối thoại với nhân dân khi cần thiết; lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, giám sát, đôn đốc người đứng đầu cấp ủy, tổ chức, cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền chấp hành quy định về công tác tiếp công dân, đối thoại trực tiếp với công dân và xử lý, giải quyết kịp thời phản ánh, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của công dân; người đứng đầu phải gương mẫu, nghiêm túc thực hiện, cầu thị lắng nghe ý kiến và chịu sự giám sát của nhân dân,... Như vậy, nêu gương là một trong những phương thức lãnh đạo của Đảng, được cụ thể hóa đồng bộ trên các mặt công tác và Đảng ta đề ra yêu cầu ngày càng cao đối với đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ.

vai tro neu guong 2
Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Dân vận Trung ương Bùi Thị Minh Hoài thăm, động viên và hỗ trợ nhân dân tỉnh Bắc Ninh phòng, chống dịch COVID-19.
Ảnh: TTXVN

Thời gian qua, nhất là trong nhiệm kỳ Đại hội XII của Đảng, người đứng đầu các cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị đã nâng cao nhận thức, quyết liệt trong hành động, thực hành phong cách “trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân, có trách nhiệm với dân” và “nghe dân nói, nói dân hiểu, làm dân tin”; tích cực lãnh đạo, chỉ đạo đổi mới nội dung, phương thức công tác dân vận; tuyên truyền, cụ thể hóa, thể chế hóa chủ trương, đường lối, những quy định của Đảng về công tác dân vận và tổ chức thực hiện nghiêm túc, sáng tạo, có hiệu quả. Công tác dân vận được gắn với công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; gắn với nhiệm vụ chính trị của từng địa phương, đơn vị và quan tâm chăm lo, nâng cao toàn diện đời sống của nhân dân.

Người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị chú trọng lãnh đạo nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác dân vận của cơ quan nhà nước và chính quyền các cấp, thực hiện Quy chế Dân chủ ở cơ sở, phát huy quyền làm chủ của nhân dân. Tích cực đổi mới lề lối làm việc, lãnh đạo, chỉ đạo cải cách hành chính, chấn chỉnh thái độ phục vụ nhân dân; tăng cường tiếp xúc, đối thoại trực tiếp với nhân dân, lắng nghe dân, lấy sự hài lòng của người dân làm thước đo chất lượng, hiệu quả công việc. Đổi mới công tác nắm tình hình nhân dân, nhất là khi thực hiện các chính sách mới, ở những địa bàn trọng điểm, phức tạp, có thiên tai, dịch bệnh; kịp thời đề xuất nhiều chủ trương, giải pháp để giải quyết những vấn đề phát sinh, bức xúc và tâm tư, nguyện vọng chính đáng của đoàn viên, hội viên và nhân dân. Chỉ đạo đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả, tính bền vững của các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước, thi đua “Dân vận khéo” trên các lĩnh vực của đời sống xã hội. Nhiều đồng chí đứng đầu cấp ủy, tổ chức, cơ quan, đơn vị nêu gương mẫu mực về phẩm chất đạo đức, lối sống, phong cách công tác, nói đi đôi với làm, hết lòng phụng sự Đảng, phục vụ dân, được nhân dân tin yêu, quý trọng. Có thể khẳng định, kết quả công tác dân vận trong những năm qua đã góp phần rất quan trọng vào thành tựu chung của đất nước.

Bên cạnh đó, trách nhiệm và việc nêu gương của người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị đối với công tác dân vận vẫn còn có những hạn chế, như còn một bộ phận cán bộ, đảng viên, trong đó có người đứng đầu, nhận thức chưa đầy đủ về công tác dân vận, về mối quan hệ giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân; chưa thể hiện tính tiền phong, gương mẫu; còn biểu hiện quan liêu, cửa quyền, chưa thực sự sâu sát thực tế, cơ sở, thậm chí thờ ơ, vô cảm, xa dân; chưa thực sự thường xuyên lắng nghe, đối thoại, giải quyết những vấn đề bức xúc, tâm tư, nguyện vọng chính đáng của nhân dân. Việc đánh giá và dự báo đôi lúc còn thiếu chính xác, nên chưa nắm bắt được tâm tư, nguyện vọng của các giai tầng xã hội, còn để xảy ra những tình huống bất ngờ; nhiều bức xúc của nhân dân chưa được quan tâm, giải quyết thỏa đáng; tình trạng đơn, thư, khiếu nại, các vụ khiếu kiện đông người, vượt cấp, kéo dài còn diễn biến phức tạp. Ở một số nơi, người đứng đầu chưa thực sự coi trọng thực hành dân chủ ở cơ sở; do vậy, quyền làm chủ của nhân dân còn bị vi phạm. Còn tình trạng người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, cán bộ chủ chốt ở các cấp chưa đề cao trách nhiệm nêu gương, còn biểu hiện thiếu gương mẫu trong sinh hoạt, công tác, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, vi phạm kỷ luật đảng, vi phạm pháp luật. Việc xử lý trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị khi để xảy ra vi phạm có nơi còn chưa nghiêm, gây bức xúc cho địa phương, đơn vị và  nhân dân.

Báo cáo tổng kết công tác xây dựng Đảng và thi hành Điều lệ Đảng tại Đại hội XIII của Đảng đã đúc kết 5 bài học kinh nghiệm quan trọng, trong đó có bài học: “Người đứng đầu các cấp phải thực sự mẫu mực, nói đi đôi với làm, nêu cao tinh thần trách nhiệm, đặt lợi ích của quốc gia - dân tộc, nhân dân lên trên hết, trước hết. Thường xuyên tăng cường mối quan hệ gắn bó mật thiết giữa Đảng với nhân dân, phát huy vai trò của nhân dân và thật sự dựa vào dân để xây dựng Đảng”(8). Nhân dân là trung tâm, là chủ thể của công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; mọi chủ trương, chính sách phải thực sự xuất phát từ yêu cầu, nguyện vọng, quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân; thắt chặt mối quan hệ mật thiết với nhân dân, dựa vào nhân dân để xây dựng Đảng; lấy hạnh phúc, ấm no của nhân dân làm mục tiêu phấn đấu; củng cố và tăng cường niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước, chế độ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam.

vai tro neu guong 3
Cán bộ, công nhân ngành điện hướng dẫn đồng bào dân tộc thiểu số sử dụng điện an toàn, hiệu quả. Ảnh: TTXVN

Một số nhiệm vụ, giải pháp cần tập trung thực hiện thời gian tới

Trong giai đoạn hiện nay, tình hình thế giới diễn biến phức tạp, khó lường; tình hình đất nước gặp nhiều khó khăn, nhất là trong bối cảnh bùng phát của đại dịch COVID-19, tác động đến tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội và cuộc sống nhân dân. Để tiếp tục tăng cường và đổi mới công tác dân vận theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, phát huy hơn nữa vai trò nêu gương của người đứng đầu trong thực hiện công tác dân vận, thời gian tới cần tập trung thực hiện có hiệu quả một số nhiệm vụ, giải pháp sau:

Một là, quán triệt sâu sắc, nâng cao hơn nữa nhận thức của các cá nhân và tổ chức về vai trò của nhân dân, nội dung công tác dân vận trong Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng gắn với thực hiện các văn bản của Đảng về công tác dân vận, nhất là Nghị quyết số 25-NQ/TW, ngày 3-6-2013, của Hội nghị Trung ương 7 khóa XI, “Về tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới”; Quyết định số 23-QĐ/TW, ngày 30-7-2021, của Bộ Chính trị khóa XIII, “Về quy chế công tác dân vận của hệ thống chính trị”; các quy định của Đảng về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên gắn với học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Đặc biệt, cần tiếp tục nâng cao nhận thức về trách nhiệm nêu gương của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, nhất là đối với người đứng đầu, cũng như của các cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan nhà nước và hệ thống chính trị trong thực hiện công tác dân vận.

Hai là, tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới. Tăng cường công tác dân vận của các cơ quan nhà nước và chính quyền các cấp; phát huy quyền làm chủ của nhân dân; tiếp tục thể chế hóa đường lối, quan điểm của Đảng, hoàn thiện cơ chế “Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ”, cụ thể hóa phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”. Đánh giá và dự báo chính xác, kịp thời những diễn biến, thay đổi cơ cấu xã hội, thành phần dân cư, tâm tư, nguyện vọng của các tầng lớp nhân dân để có giải pháp, chính sách thực hiện kịp thời, sát hợp. Đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao đạo đức công vụ, thực hiện có hiệu quả công tác giải quyết đơn, thư, khiếu nại, tố cáo của công dân.

Ba là, lấy lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân để định hướng mục tiêu lãnh đạo, lấy sự hài lòng của người dân làm thước đo đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ của cấp ủy, người đứng đầu các cấp; hằng năm, người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị cần làm tốt công tác xây dựng chương trình công tác dân vận, cụ thể hóa và triển khai thực hiện nghị quyết của cấp ủy về công tác dân vận. Hướng nhiệm vụ của công tác dân vận vào lãnh đạo, chỉ đạo giải quyết, tháo gỡ những vấn đề cụ thể liên quan đến đời sống, tâm tư, nguyện vọng hợp pháp, chính đáng của nhân dân, nhất là trong bối cảnh đại dịch COVID-19 diễn biến rất phức tạp hiện nay. Người đứng đầu cấp ủy, cơ quan, đơn vị phải thực sự phát huy dân chủ trong Đảng; công khai, gương mẫu trong trong điều hành; tiên phong trong phòng, chống quan liêu, cửa quyền, tham nhũng, lãng phí và các hành vi xâm phạm quyền làm chủ của nhân dân. Nghiêm túc chấp hành các quy định về công tác tiếp công dân, đối thoại trực tiếp với nhân dân và xử lý, giải quyết có kết quả những phản ánh, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của công dân; đồng thời, cầu thị, lắng nghe ý kiến của người dân. Trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, cần phân định rõ ràng thẩm quyền, trách nhiệm, mối quan hệ công tác của người đứng đầu với tập thể cấp ủy, lãnh đạo cơ quan, đơn vị.

Bốn là, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, phát huy vai trò nòng cốt chính trị, trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội trong xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tập hợp, vận động nhân dân đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động, thực hành dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội. Đổi mới nội dung, phương thức hoạt động; phát huy vai trò giám sát, phản biện xã hội, góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội. Bảo đảm sự lãnh đạo thường xuyên của các cấp ủy, tổ chức đảng đối với các hội quần chúng được Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ; tăng cường sự quản lý nhà nước với hội quần chúng; đẩy mạnh tính tự chủ, nâng cao hiệu quả hoạt động, phát huy vai trò đại diện, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của hội viên, làm cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân. Tăng cường vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân trong giám sát việc nêu gương của người đứng đầu. Xây dựng cơ chế khuyến khích nhân dân góp ý, giám sát người đứng đầu cấp ủy, cơ quan, đơn vị trong công tác dân vận, nhất là việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ, việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống và thực hiện các quy định trách nhiệm nêu gương của người đứng đầu.

Năm là, tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác dân vận của lực lượng vũ trang; xây dựng “thế trận lòng dân”, thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân vững chắc; góp phần vào công cuộc đấu tranh, bảo vệ và xây dựng Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Người đứng đầu cấp ủy, cơ quan, đơn vị phải thường xuyên bám sát địa bàn, gần dân, tin dân, dựa vào dân; xây dựng hình ảnh cán bộ, chiến sĩ  lực lượng vũ trang thân thiện, có trách nhiệm với nhân dân, sẵn sàng bảo vệ nhân dân; tích cực tham gia xây dựng hệ thống chính trị địa phương, cơ sở trong sạch, vững mạnh, phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo đa chiều bền vững, tham gia cứu hộ, cứu nạn, phòng, chống và khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh; nhân rộng các mô hình tự quản, tự bảo vệ, tự hòa giải tại cơ sở; tăng cường công tác phối hợp giữa các lực lượng, tổ chức, đơn vị trong hệ thống chính trị để thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ được giao.

vai tro neu guong 4
Lực lượng quân đội trao thực phẩm hỗ trợ cho người dân tại Thành phố Hồ Chí Minh phòng, chống dịch COVID-19. Ảnh: zing.vn

Sáu là, tham mưu ban hành các chủ trương, chính sách, giải pháp công tác dân vận ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số; công tác dân vận trong đồng bào theo tôn giáo; công tác dân vận đối với đồng bào Việt Nam ở nước ngoài đáp ứng yêu cầu của tình hình mới. Người đứng đầu cấp ủy, cơ quan, đơn vị cần lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, thường xuyên nắm bắt tình hình đồng bào dân tộc thiểu số, nhất là các địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn; hướng công tác vận động vào thúc đẩy tính tích cực, ý chí tự lực, tự cường, vươn lên thoát nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới, xây dựng đời sống văn hóa tinh thần, xóa bỏ tập tục lạc hậu trong đồng bào. Tăng cường công tác vận động đồng bào theo tôn giáo củng cố mối quan hệ đoàn kết giữa các tôn giáo, giữa người theo tôn giáo và người không theo tôn giáo, đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước trong chức sắc, chức việc, tín đồ tôn giáo, sống tốt đời, đẹp đạo, chấp hành pháp luật; phát huy các giá trị văn hóa, đạo đức tốt đẹp của tôn giáo đóng góp cho công cuộc phát triển đất nước. Thực hiện tốt cơ chế phối hợp trong tham mưu chủ trương, giải pháp xử lý các vấn đề phức tạp liên quan đến tôn giáo. Vận động đồng bào Việt Nam ở nước ngoài, nhất là thế hệ trẻ, phát huy truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc, tinh thần đoàn kết; tăng cường công tác giáo dục, vận động, tập hợp quần chúng, giúp đỡ lẫn nhau, tuân thủ luật pháp nước sở tại, nhận thức và hành động phù hợp với lợi ích quốc gia - dân tộc để hướng về Tổ quốc.

Bảy là, đẩy mạnh phong trào thi đua “Dân vận khéo” của hệ thống chính trị một cách thiết thực, hiệu quả, tạo chuyển biến trong nhận thức và hành động của nhân dân; tuyên truyền, biểu dương, nhân rộng các mô hình, điển hình tiêu biểu về công tác dân vận, nhất là trong những lĩnh vực mới, có hiệu quả cao, được nhân dân tích cực hưởng ứng, tham gia. Đổi mới công tác tuyên truyền, vận động nhân dân theo hướng nâng cao tính định hướng, tính thuyết phục, tạo sự thống nhất về nhận thức, hành động trong thực hiện các nhiệm vụ, mục tiêu chung của đơn vị, địa phương, đất nước. Quan tâm bồi dưỡng, tiếp tục xây dựng những tấm gương điển hình “Dân vận khéo” là người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị trong hệ thống chính trị.

Chủ tịch Hồ Chí Minh từng căn dặn: “một tấm gương sống còn có giá trị hơn một trăm bài diễn văn tuyên truyền”9. Vì vậy, vai trò nêu gương của người đứng đầu không chỉ là trách nhiệm, mà còn là một chuẩn mực trong giá trị đạo đức của người cán bộ, đảng viên giữ cương vị lãnh đạo, là văn hóa chính trị của Đảng ta. Trách nhiệm nêu gương cần được đề cao, trở thành nhu cầu “tự thân” của người lãnh đạo, quản lý các cấp, nhất là người đứng đầu, không chỉ để cho cán bộ, đảng viên cấp dưới noi theo, bảo đảm thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị được giao, mà còn góp phần tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ trong xã hội, tăng cường niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng trong chặng đường phát triển mới của đất nước./.

Bùi Thị Minh Hoài

Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Dân vận Trung ương

Theo Tạp chí Cộng sản điện tử
Tâm Trang (st)

--------------

1. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, t. 6, tr. 234
2. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, tr. 65
3. Ban Dân vận Trung ương: Văn bản của Đảng, Nhà nước về công tác dân vận, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, tr. 79 - 80
4. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Văn phòng Trung ương Đảng, Hà Nội, 2016, tr. 210
5, 6. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, t. II, tr. 248, 249
7. Như Quy định số 101-QĐ/TW, ngày 7-6-2012, của Ban Bí thư Trung ương Đảng, “Về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là lãnh đạo chủ chốt các cấp”; Quy định số 55-QĐ/TW, ngày 19-12-2016, của Bộ Chính trị, “Về một số việc cần làm ngay để tăng cường vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên”; Quy định số 08-QĐi/TW, ngày 25-10-2018, của Ban Chấp hành Trung ương, “Về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương”; Quy định số 11-QĐi/TW, ngày 18-2-2019, của Bộ Chính trị, “Về trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy trong việc tiếp dân, đối thoại trực tiếp với dân và xử lý những phản ánh, kiến nghị của dân”; Quy định số 213-QĐ/TW, ngày 2-1-2020, của Bộ Chính trị, “Về trách nhiệm của đảng viên đang công tác thường xuyên giữ mối liên hệ với tổ chức đảng và nhân dân nơi cư trú”,...
8. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Sđd, t. II, tr. 226
9. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 1, tr. 284

Bài viết khác: