60 năm trước, với ý chí mạnh mẽ, quân và dân ta đã cùng nhau đoàn kết, đập tan cứ điểm Điện Biên Phủ, tạo nên một chiếng thắng “chấn động địa cầu”. Trải qua thời gian, những hiện vật của chiến thắng năm xưa vẫn luôn được nâng niu, gìn giữ. Hình ảnh chiếc xe đạp thồ, đôi bồ đựng, đòn gánh tre, đôi dép cao su… sẽ còn đi theo mãi với lịch sử dân tộc ta. Mỗi hiện vật đó là một câu chuyện ý nghĩa, là một minh chứng cho giai đoạn lịch sử hào hùng.
Những người dân Việt Nam khi có cơ hội đến và ngắm nhìn những hiện vật này đều không khỏi xúc động. Bởi dù chỉ với số lượng có hạn nhưng những hiện vật đó đã tái hiện lại được một phần hình ảnh của Chiến dịch năm xưa. Khó khăn, gian khổ nhưng quân và dân ta đã vượt qua tất cả để chiến đấu.
Sau đây là những hình ảnh của những hiện vật đã từng được sử dụng trong Chiến dịch Điện Biên Phủ, hiện đang được trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam.
Trong cuộc đối đầu lịch sử năm xưa tại mảnh đất Điện Biên, thực dân Pháp đã đổ vào đây nhiều loại vũ khí tối tân, như máy bay, xe tăng và nhiều loại vũ khí có hỏa lực mạnh, khả năng sát thương cao. Đó là súng phun lửa...
…mìn nhảy…
…súng cối…
Lính Pháp còn được trang bị cả áo chống đạn để bảo vệ sinh mạng trong cuộc chiến.
Nếu so sánh tương quan về vũ khí trang bị, thì vũ khí của ta kém hiện đại hơn nhiều so với quân Pháp. Trong ảnh: Khách tham quan ngăn trưng bày một số loại vũ khí, trang bị của bộ đội ta trong Chiến dịch Điện Biên Phủ.
Tuy nhiên, với khát vọng "độc lập, tự do" cháy bỏng; với đường lối kháng chiến toàn dân, toàn diện, chúng ta đã động viên được sức người, sức của cho Chiến dịch. Những chiếc xe đạp vốn là tài sản lớn của nhiều gia đình lúc bấy giờ cũng được “đầu quân” vào lực lượng vận chuyển hàng hóa phục vụ Chiến dịch…
Đôi bồ và chiếc đòn gánh này cũng đã góp công trong Chiến dịch.
Với áo trấn thủ, dép lốp cao su; với “mưa dầm, cơm vắt”, chiến sĩ Điện Biên đồng lòng vượt lên gian khổ, hy sinh…
…đưa pháo vào vào mặt trận, tạo nên bất ngờ lớn đối với quân Pháp. Trong ảnh: Khẩu pháo gắn với tên tuổi và chiến công của Anh hùng LLVT nhân dân Phùng Văn Khầu.
Ngày 7-5-1954, quân ta tiêu diệt hoàn toàn tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, buộc Tướng Đờ-Cát phải đầu hàng vô điều kiện. Chiếc mũ sắt của lính Pháp là minh chứng cho sự thất bại hoàn toàn của thực dân Pháp ở Điện Biên Phủ.
Chiếc cặp da…
…và cây ba-toong của Tướng Đờ Cát được trưng bày tại Bảo tàng, khiến du khách nước ngoài hiểu hơn về sức mạnh Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Pháp, và cũng khiến chúng ta thêm tự hào về chiến thắng vĩ đại của dân tộc mình 60 năm trước.
Mỗi hiện vật tại khu vực trưng bày về Chiến thắng Điện Biên Phủ ở Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam đều có những câu chuyện hấp dẫn. Những thế hệ người Việt Nam sẽ mãi trân trọng từng hình ảnh đó.
Đặc biệt, để kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, UBND tỉnh Điện Biên đã phối hợp với Báo Quân đội nhân dân Việt Nam và Trung ương Hội Cựu chiến binh Việt Nam đã phát động hiến tặng tư liệu, hiện vật, kỷ vật, tư liệu, tài liệu liên quan đến chiến dịch Điện Biên Phủ cho Bảo tàng chiến thắng Điện Biên Phủ. Sau gần một năm, nhiều tổ chức, cựu chiến binh, thân nhân cựu chiến binh đã nhiệt tình hiến tặng nhiều hiện vật, kỷ vật, đồng thời còn tích cực tuyên truyền, vận động đồng đội tham gia hiến tặng. Tính đến nay, Bảo tàng Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ đã tiếp nhận 203 hiện vật, kỷ vật, tài liệu từ 40 tổ chức và cá nhân hiến tặng. Nhiều hiện vật quý được tiếp nhận có giá trị lịch sử như: Huy hiệu chiến sĩ Điện Biên của Đại tá Hoàng Đăng Vinh được Bác Hồ trao tặng ngày 19/5/1955 với chiến công đã trực tiếp bắt sống tướng Đờ-cát-tơ-ri vào chiều ngày 7/5/1954; dao đa năng của bác Nguyễn Dũng Chi, nguyên Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 251, Trung đoàn 174, Đại đoàn 316, đã thu được của tướng Đờ-cát-tơ-ri; những dụng cụ y tế được các bác sĩ, y tá dùng để cứu chữa thương, bệnh binh tại chiến dịch Điện Biên Phủ hiến tặng như: Hộp đựng dụng cụ y tế, hộp đựng xi lanh, kéo, khay, kìm kéo lưới, ống chỉ khâu, dao mổ; võng cáng thương, nồi, chậu, bộ bật bông, mũ nan lưới… Một số hiện vật là chiến lợi phẩm mà bộ đội ta thu được của địch như: Dao nhíp, mảnh dù, thắt lưng, hòm đựng đạn, hộp đựng khẩu phần ăn, chiếc chăn dù…
Cựu Chiến binh Cù Huy Thước tặng bài thơ về Đại tướng Võ Nguyên Giáp
cho Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên
Các cá nhân có thành tích xuất sắc trong hưởng ứng và vận động các cá nhân, tổ chức tham gia Chương trình hiến tặng kỷ vật, hiện vật, tài liệu liên quan đến Chiến dịch Điện Biên Phủ nhận Bằng khen
Những hiện vật này khi được xây dựng xong sẽ góp phần làm phong phú, đa dạng tư liệu, hiện vật trong Bảo tàng, giúp đẩy mạnh giáo dục truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc cho thế hệ mai sau./.
Thanh Huyền (Tổng hợp)