Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là cuộc cách mạng to lớn, toàn diện và triệt để nhất trong lịch sử nước ta. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân ta đã anh dũng vùng lên đấu tranh, lật đổ chế độ đô hộ, áp bức và bóc lột của bọn thực dân, phát xít cùng nhà nước phong kiến tay sai, lập nên nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, nhà nước dân chủ nhân dân đầu tiên ở Đông Nam Á, mở ra kỷ nguyên mới, thời kỳ đấu tranh giành độc lập của các dân tộc bị đô hộ, áp bức và bóc lột trên phạm vi toàn thế giới.
Ảnh: tuyengiao.vn.
Xâm lược Việt Nam, thực dân Pháp, sau này là phát xít Nhật, được nhà nước phong kiến tay sai cùng bọn phản động giúp đỡ. Chúng ra sức vơ vét tài nguyên, bóc lột sức lao động, đẩy người dân vào cuộc sống ngày càng cùng cực. Bên cạnh đó, kẻ thù còn thẳng tay đàn áp rất đẫm máu các phong trào đấu tranh yêu nước, đòi tự do và dân chủ của nhân dân. Trước sự lớn mạnh của phong trào đấu tranh yêu nước, đòi giải phóng dân tộc, Đảng Cộng sản ra đời. Đường lối lãnh đạo của Đảng xác định rõ: Phải tập hợp lực lượng, xây dựng khối đoàn kết toàn dân mà nòng cốt là liên minh công-nông, đấu tranh giành chính quyền, lập lại nền hòa bình, độc lập và tự do cho dân tộc. Sự tiến bộ và sáng tạo trong đường lối lãnh đạo của Đảng đáp ứng nguyện vọng và lòng mong đợi của toàn dân. Nhân dân trên khắp mọi miền đất nước đã anh dũng vùng dậy đấu tranh giành chính quyền. Mở đầu là Xô-viết Nghệ Tĩnh năm 1930, sau đó là Phong trào cách mạng năm 1930-1931, cuộc đấu tranh đòi tự do và dân chủ năm 1936-1939. Tuy bị kẻ thù đàn áp rất tàn bạo, hàng chục vạn đồng bào, hàng chục nghìn cán bộ, đảng viên và nhiều Tổng Bí thư của Đảng bị kẻ thù cầm tù, tra tấn và sát hại dã man, mặc dù vậy, chúng vẫn không khuất phục được tinh thần đoàn kết và yêu nước, ý chí đấu tranh kiên cường của người dân Việt Nam. Những tấm gương đấu tranh trung kiên và bất khuất của đảng viên đã cổ vũ và củng cố vững chắc lòng tin của người dân vào sự lãnh đạo của Đảng, quyết vùng lên đấu tranh.
Trước sự lớn mạnh của phong trào đấu tranh yêu nước đòi độc lập và giải phóng dân tộc, Mặt trận Việt Minh ra đời. Mặt trận ra tuyên bố nêu rõ chương trình và điều lệ hoạt động, xác định đúng tôn chỉ và mục đích đấu tranh: “Liên hiệp tất cả các tầng lớp nhân dân, các đảng phái cách mạng, các đoàn thể dân chúng yêu nước, cùng nhau đánh đuổi Nhật-Pháp, làm cho Việt Nam hoàn toàn độc lập, dựng nên một nước Việt Nam dân chủ cộng hòa”(1). Tuyên ngôn của Mặt trận đã cụ thể hóa đường lối của Đảng, thể hiện rõ bước phát triển quan trọng về mục tiêu và chiến lược đấu tranh của cách mạng Việt Nam. Bên cạnh đó, Mặt trận còn đề ra chính sách mang lại lợi ích, đáp ứng nguyện vọng và lòng mong đợi của người dân mất nước là: Hòa bình, độc lập, tự do, ấm no và hạnh phúc. Tuyên ngôn và chính sách của Mặt trận được Đại hội quốc dân ở Tân Trào thông qua, thể hiện rõ ý chí, nguyện vọng, lòng mong muốn của nhân dân cả nước và kiều bào ta ở nước ngoài; là nhân tố quan trọng tạo ra sự đồng thuận, yếu tố quyết định nhân lên sức mạnh đấu tranh trong các tầng lớp nhân dân, cơ sở để Đảng ta đưa phong trào cách mạng, phát triển thành cao trào đấu tranh giành độc lập dân tộc.
Nhằm làm tăng sức mạnh cách mạng, Đảng ta thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân, đội quân chính quy đầu tiên, tiền thân của Quân đội nhân dân ngày nay. Trên khắp các vùng, miền của đất nước, nhiều chiến khu và căn cứ địa được xây dựng, đánh dấu bước trưởng thành vững mạnh của cách mạng. Có Đảng lãnh đạo, Mặt trận Việt Minh tổ chức, lực lượng vũ trang làm nòng cốt, căn cứ địa bảo đảm, cao trào đấu tranh cách mạng của nhân dân phát triển mạnh mẽ trên khắp các vùng, miền đất nước. Mở đầu, nhân dân ở nhiều địa phương đã đồng loạt vùng dậy phá kho thóc của Nhật cứu dân nghèo, chấm dứt nạn đói khủng khiếp nhất trong lịch sử, cướp đi sinh mạng của hơn hai triệu người. Thắng lợi đó càng củng cố và làm tăng thêm niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng. Đúng lúc cao trào đấu tranh cách mạng của nhân dân lên cao thì tình hình trong nước và thế giới lại có chuyển biến có lợi cho cách mạng Việt Nam. Trong nước, Nhật đảo chính Pháp; trên thế giới, phát xít Nhật đầu hàng Đồng minh. Nắm thời cơ, Đảng ta thành lập Ủy ban khởi nghĩa và ra Quân lệnh kêu gọi toàn dân vùng lên đấu tranh giành chính quyền. Nhân dân đấu tranh với tinh thần và quyết tâm rất cao: Đem sức ta mà tự giải phóng cho ta. Dù phải đốt cháy cả dãy Trường Sơn cũng kiên quyết giành cho được độc lập. Có Đảng lãnh đạo, lệnh Tổng khởi nghĩa của Ủy ban giải phóng, sự đồng lòng chung sức của đồng bào cả nước với lực lượng vũ trang làm nòng cốt, toàn dân đã anh dũng vùng lên thực hiện cuộc cách mạng có một không hai trong lịch sử-đó chính là Cách mạng Tháng Tám./.
Thiếu tướng, PGS, TS BÙI THANH SƠN
(1) Văn kiện Đảng 1930-1945, Ban Nghiên cứu lịch sử Đảng Trung ương, Nxb CTQG, H. 1977, tập III, tr. 448.
Theo Báo Quân đội nhân dân
Thanh Huyền (st)
