BBT: Ban Biên tập Trang tin điện tử Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh trân trọng đăng tải bài tham luận “Phát huy giá trị di tích lịch sử về Chủ tịch Hồ Chí Minh trong giáo dục chính trị ở các cơ quan,đơn vị Quân đội hiện nay” của Trung tướng Nguyễn Văn Đức, Cục trưởng Cục Tuyên huấn, Tổng cục Chính trị QĐNDVN tại Hội thảo khoa học: "Phát huy giá trị di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh vào giáo dục chính trị trong Quân đội nhân dân Việt Nam".
Trung tướng Nguyễn Văn Đức tham luận tại Hội thảo.
Di tích lịch sử về Chủ tịch Hồ Chí Minh có ý nghĩa quan trọng trong hệ thống các di tích lịch sử - văn hóa của Việt Nam, bao gồm hệ thống các công trình có chức năng nghiên cứu, sưu tầm, kiểm kê, bảo quản, trưng bày những tư liệu, tài liệu, hiện vật và tuyên truyền, giáo dục về thân thế, sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh trải dài trên mọi miền Tổ quốc và một số quốc gia trên thế giới, đánh dấu nơi Người đã sống, hoạt động, lãnh đạo nhân dân tiến hành cách mạng Việt Nam. Những di tích lịch sử về Chủ tịch Hồ Chí Minh lớn tập trung ở nơi Người sinh ra và lớn lên (Nam Đàn, Nghệ An), nơi Người ra đi tìm đường cứu nước (Bến cảng Nhà Rồng, Thành phố Hồ Chí Minh), nơi Người về nước lãnh đạo cách mạng (Pắc Bó, Cao Bằng), nơi Người cùng Trung ương Đảng lãnh đạo, chỉ đạo kháng chiến (ATK Định Hóa, Thái Nguyên và Tân Trào, Tuyên Quang, khu Đá Chông), nơi Người sống và làm việc trên cương vị là Chủ tịch nước (Nhà sàn, Ao cá Bác Hồ), nơi lưu giữ lâu dài thi hài của Người (Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh), nơi lưu giữ hiện vật và tư liệu về cuộc đời hoạt động cách mạng của Người (Bảo tàng Hồ Chí Minh). Đây là những di tích đặc biệt đã và đang trở thành “địa chỉ đỏ” cho các tổ chức đoàn thể, quần chúng đến nghiên cứu, học tập, hưởng ứng các cuộc vận động và là nhịp cầu hữu nghị, thúc đẩy quan hệ hợp tác quốc tế.
Công tác giáo dục chính trị ở đơn vị cơ sở là một hình thức cơ bản của công tác tư tưởng, nội dung quan trọng trong công tác huấn luyện bộ đội, nhiệm vụ thường xuyên của các tổ chức đảng, người chỉ huy và tổ chức quần chúng, trước hết là của chính ủy, chính trị viên, cơ quan chính trị và cán bộ chính trị các cấp. Thực hiện tốt công tác giáo dục chính trị sẽ góp phần bồi dưỡng, rèn luyện cho cán bộ, chiến sĩ bản lĩnh chính trị, lập trường tư tưởng, đạo đức, lối sống, ý thức chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội nhằm phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” trong thời kỳ mới. Công tác giáo dục chính trị ở các cơ quan, đơn vị Quân đội bao gồm nhiều hình thức khác nhau, đa dạng và phong phú như: Học tập chính trị; sinh hoạt chính trị - tư tưởng; nghiên cứu chuyên đề của sĩ quan; thông báo chính trị - thời sự; đọc báo, nghe đài, xem truyền hình; ngày chính trị và văn hóa tinh thần ở cơ sở… Trong các hình thức đó, hình thức sinh hoạt chính trị - tư tưởng tại các điểm di tích lịch sử, nhà truyền thống là một trong những hình thức giáo dục quan trọng, góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ. Di tích lịch sử về Chủ tịch Hồ Chí Minh là nơi để cán bộ, chiến sĩ trong Quân đội tham quan, báo công, tuyên dương điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt, nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ được giao; nêu cao ý thức tu dưỡng, rèn luyện theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ, chiến sĩ. Tổ chức cho cán bộ, chiến sĩ tham quan thực tế tại Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh là một hình thức giáo dục chính trị hiệu quả, gắn lý thuyết với thực tiễn, tạo hiệu ứng tốt cho cán bộ, chiến sĩ tìm hiểu về thân thế và sự nghiệp của Người.
Di tích lịch sử về Chủ tịch Hồ Chí Minh trưng bày, triển lãm tư liệu, tài liệu, hiện vật, phim về cuộc đời và sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đây là một hoạt động nhằm nghiên cứu, tìm hiểu, lưu giữ và lan tỏa di sản Hồ Chí Minh, góp phần xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và tôn vinh những di sản vĩ đại của Người. Nhận thức được vị thế, những giá trị to lớn, giàu tính nhân văn của các di tích lịch sử về Chủ tịch Hồ Chí Minh, các cơ quan, đơn vị trong toàn quân tổ chức tham quan, tọa đàm, hội thảo, báo công, tuyên dương điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt tại các điểm di tích lịch sử về Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đây là hình thức giáo dục thực tiễn có hiệu quả thiết thực, vừa tham quan trực tiếp hệ thống tư liệu, tài liệu, hiện vật, phim kết hợp với những lời thuyết minh của cán bộ khu di tích giúp cho cán bộ, chiến sĩ lĩnh hội, thu nhận những thông tin về cuộc sống đời thường giản dị, khiêm tốn cũng như những tư tưởng, đạo đức và phong cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh, định hướng hành động và nâng cao ý thức, bản lĩnh chính trị, có trách nhiệm và khát vọng cống hiến cho Tổ quốc và nhân dân.
Thời gian qua, các cơ quan, đơn vị trong toàn quân đã thực hiện tốt Đề án “Đổi mới công tác giáo dục chính trị ở đơn vị cơ sở trong tình hình mới”, nâng cao chất lượng giáo dục chính trị ở đơn vị, góp phần xây dựng phẩm chất, nhân cách người quân nhân cách mạng; trang bị thế giới quan khoa học, phương pháp luận đúng đắn, niềm tin cộng sản; nâng cao bản lĩnh chính trị, ý thức trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ của cán bộ, chiến sĩ; kịp thời định hướng tư tưởng cho bộ đội trước những vấn đề nhạy cảm, phức tạp, xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh, cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”; đấu tranh có hiệu quả với âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, phản động. Các cơ quan, đơn vị đã làm tốt công tác giáo dục chính trị - tư tưởng, tổ chức các hoạt động tham quan bảo tàng, nhà truyền thống, di tích lịch sử, hoạt động Phòng Hồ Chí Minh. Các cơ quan, đơn vị tổ chức thường xuyên các hoạt động dâng hương, lễ báo công, tuyên dương điển hình tiên tiến, vào Lăng viếng Bác tại các di tích như: Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, Khu Di tích Kim Liên, ATK Định Hóa, Thái Nguyên, Khu K9 trước các dịp Đại hội Đảng, Đoàn, đại hội Thi đua quyết thắng…
Hiện nay, việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh ngày càng được quan tâm trong mọi tầng lớp nhân dân, đặc biệt là đội ngũ cán bộ, chiến sĩ quân đội, sinh hoạt chính trị - tư tưởng tại các Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh sẽ đem đến cho cán bộ, chiến sĩ các cơ quan, đơn vị sự hiểu biết toàn diện, sâu sắc về những giá trị to lớn ẩn chứa trong mỗi tài liệu, tư liệu, hiện vật và di tích, đồng thời hình thành cho cán bộ, chiến sĩ tình cảm, sự trân trọng và lòng biết ơn công lao to lớn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, từ đó ra sức phấn đấu, rèn luyện, thực hiện nhiệm vụ được giao.
Để phát huy giá trị di tích lịch sử về Chủ tịch Hồ Chí Minh trong giáo dục chính trị ở các cơ quan, đơn vị Quân đội, cần thực hiện tốt một số nội dung, biện pháp sau:
Một là, các cơ quan, đơn vị trong toàn quân cần tiếp tục quán triệt sâu sắc về vị trí, tầm quan trọng của Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh trong giáo dục chính trị.
Giá trị của Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh trong giáo dục chính trị chỉ được phát huy khi cấp ủy đảng các cấp, nhất là cấp cơ sở quan tâm sâu sát, chỉ đạo thực hiện và lan tỏa hiệu quả ở các cơ quan, đơn vị. Ngoài việc lãnh đạo, chỉ đạo, tập trung đổi mới mạnh mẽ, toàn diện, đồng bộ nội dung, chương trình, hình thức phương pháp giáo dục chính trị phù hợp với thực tiễn, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng Quân đội, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, cấp ủy, chỉ huy các cấp chỉ đạo cơ quan chính trị, các tổ chức quần chúng thường xuyên quán triệt, nâng cao nhận thức đúng đắn về vị trí, ý nghĩa, tầm quan trọng của phát huy giá trị di tích lịch sử nói chung, di tích lịch sử về Chủ tịch Hồ Chí Minh nói riêng trong giáo dục, tuyên truyền. Giáo dục chính trị thông qua hoạt động tham quan, báo công, tuyên dương điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt tại các điểm di tích lịch sử về Hồ Chí Minh sẽ tạo cho cán bộ, chiến sĩ có nhận thức, tình cảm và động lực trong thực hiện nhiệm vụ, góp phần thực hiện hiệu quả Kết luận số 01/KL/TW ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị “về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, Cuộc vận động Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới và Nghị quyết số 847/NQ-QUTW ngày 28/12/2021 của Quân ủy Trung ương về phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân trong tình hình mới.
Hai là, các cơ quan, đơn vị tổ chức chặt chẽ các hoạt động tham quan, báo công, nêu gương, tuyên dương, nhân rộng điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt tại các điểm di tích lịch sử về Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Các hoạt động tham quan, báo công, nêu gương, tuyên dương, nhân rộng điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt tại các điểm di tích lịch sử về Chủ tịch Hồ Chí Minh giúp cán bộ, chiến sĩ hiểu biết sâu sắc hơn về con người, sự nghiệp và tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh nâng cao nhận thức chính trị, niềm vinh dự tự hào được báo công dâng Bác, phát huy tinh thần trách nhiệm cao trong công việc, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.
Quá trình tổ chức các hoạt động báo công, nêu gương, tuyên dương, nhân rộng điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt tại các điểm di tích lịch sử về Chủ tịch Hồ Chí Minh, cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị cần lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ, có kế hoạch, bảo đảm trang nghiêm, có ý nghĩa thiết thực và giáo dục sâu sắc. Các cơ quan, đơn vị cần phối hợp với Ban quản lý các điểm di tích lịch sử về Chủ tịch Hồ Chí Minh trong việc lựa chọn nội dung, xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện.
Tổ chức hoạt động tham quan tại các điểm di tích lịch sử về Chủ tịch Hồ Chí Minh đòi hỏi cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị cần xác định rõ mục đích, yêu cầu với từng đối tượng; giáo dục, quán triệt cho cán bộ, chiến sĩ ý thức, trách nhiệm trong quá trình tham quan tại các di tích, nghiên cứu, tìm hiểu và chú ý trong quá trình nghe cán bộ hướng dẫn, thuyết minh tại các điểm di tích. Mỗi cán bộ, chiến sĩ cần hiểu rõ về thân thế, cuộc đời, sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Chủ tịch Hồ Chí Minh, sức sống trường tồn của tư tưởng Hồ Chí Minh, sự vận dụng và phát triển sáng tạo trong xây dựng quân đội, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc. Sau quá trình tham quan, cơ quan, đơn vị tổ chức cho cán bộ, chiến sĩ viết thu hoạch, cảm tưởng và liên hệ sát với quá trình thực hiện nhiệm vụ.
Ba là, phối hợp chặt chẽ với ban quản lý các điểm di tích lịch sử về Chủ tịch Hồ Chí Minh trong giáo dục chính trị ở cơ quan, đơn vị hiện nay.
Các điểm di tích lịch sử về Chủ tịch Hồ chí Minh trên từng địa bàn đều có các cơ quan, đơn vị quân đội đóng quân. Vì vậy, để phát huy giá trị di tích lịch sử về Chủ tịch Hồ Chí Minh trong giáo dục chính trị ở các cơ quan, đơn vị, đặc biệt là đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh, các cơ quan, đơn vị quân đội cần phối hợp chặt chẽ với ban quản lý các điểm di tích để tổ chức tốt các lễ báo công, lễ tuyên dương điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt.
Để thực hiện tốt các hoạt động trên, đội ngũ cán bộ, hướng dẫn viên tại các điểm di tích phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, luôn nêu cao tinh thần phục vụ, tác phong làm việc chuyên nghiệp; hiểu biết sâu sắc về thân thế, sự nghiệp, tư tưởng và phong cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh, có nghiệp vụ hướng dẫn, giao tiếp, ứng xử, tuyên truyền, giới thiệu về cuộc đời và sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh tới cán bộ, chiến sĩ các cơ quan, đơn vị trong toàn quân. Phối hợp với các cơ quan, đơn vị thực hiện tốt công tác tuyên truyền, giáo dục dưới hình thức phong phú: Hướng dẫn thuyết minh trực tiếp cho bộ đội, nói chuyện chuyên đề; đăng phát tin bài, chuyên đề trên các phương tiện thông tin đại chúng, xây dựng phim tư liệu; tổ chức hội thảo, tọa đàm khoa học, phục vụ các hoạt động báo công, tuyên dương, nhân rộng điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt …
Bốn là, phát huy hiệu quả các thiết chế văn hóa ở các cơ quan, đơn vị, nhất là bảo tàng, nhà truyền thống, phòng thờ, Phòng Hồ Chí Minh trong giáo dục chính trị.
Thông qua các bảo tàng, nhà truyền thống, phòng thờ, Phòng Hồ Chí Minh không chỉ bảo đảm cho công tác giáo dục chính trị thêm trực quan, sinh động mà còn góp phần nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần, mang đến những những điều hay, điều mới để cho cán bộ, chiến sĩ học tập và làm theo. Ngoài giáo dục lý luận thì các hình ảnh, tư liệu, sách báo trưng bày ở bảo tàng, nhà truyền thống, phòng thờ, Phòng Hồ Chí Minh sẽ giúp cho cán bộ, chiến sĩ dễ nhớ, dễ hiểu. Đây cũng là nơi để giáo dục truyền thống đơn vị, xây dựng bản lĩnh chính trị, ý chí quyết tâm cho cán bộ, chiến sĩ khắc phục khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Tổ chức phát động cho cán bộ, chiến sĩ tích cực tham gia đóng góp các tư liệu, tài liệu, cuốn sách về Chủ tịch Hồ Chí Minh cho bảo tàng, nhà truyền thống, phòng thờ, Phòng Hồ Chí Minh, thư viện ở các cơ quan, đơn vị; sáng tác thơ, nhạc về Người và thực hiện tốt mỗi ngày một lời Bác Hồ dạy, nhân rộng mô hình, điển hình tiên tiến trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Phát huy vai trò tích cực của cán bộ, chiến sĩ trong đấu tranh phê phán các quan điểm sai trái, thù địch, những thông tin, luận điệu tuyên truyền, xuyên tạc về thân thế, sự nghiệp cách mạng, phủ nhận giá trị to lớn của tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, bảo vệ tư tưởng và di sản Hồ Chí Minh.
Di tích lịch sử về Chủ tịch Hồ Chí Minh trưng bày những tư liệu, tài liệu, hiện vật, hình ảnh, phim được lưu giữ, bảo tồn, là địa chỉ đỏ, là nơi phát huy giá trị tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Việc tổ chức cho cán bộ, chiến sĩ tham quan tại các điểm di tích lịch sử về Chủ tịch Hồ Chí Minh là một trong những hình thức giáo dục chính trị có hiệu quả thiết thực, nhằm xây dựng cho cán bộ, chiến sĩ các cơ quan, đơn vị trong Quân đội và lực lượng dân quân tự vệ cả nước tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng, Nhà nước, Nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa; sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao; xứng đáng là lực lượng tin cậy của Đảng, của nhân dân, góp phần xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị, làm cơ sở nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh và khả năng chiến đấu, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới./.
Trung tướng Nguyễn Văn Đức
