BBT: Ban biên tập Trang tin điện tử Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh trân trọng đăng tải bài tham luận “Phát huy giá trị Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh trong phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của sĩ quan cấp phân đội trong Quân đội hiện nay” của Thượng tá, ThS Trần Đăng Dũng, Phó Chủ nhiệm Chính trị, Trường Sĩ quan Chính trị trong cuốn Kỷ yếu Hội thảo khoa học: “Phát huy giá trị di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh vào giáo dục chính trị trong Quân đội nhân dân Việt Nam”.

lang bac 2023
Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Hệ thống các di tích, khu lưu niệm về Chủ tịch Hồ Chí Minh (gọi tắt là Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh) là bộ phận đặc biệt trong di sản vô cùng quý báu Người để lại cho toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, cho dân tộc ta và rộng hơn là làm phong phú, sâu sắc văn hóa nhân loại. Đảng, Nhà nước, nhân dân luôn đặc biệt quan tâm bảo tồn, gìn giữ, khôi phục, phát huy Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh bằng tất cả tình cảm, lòng biết ơn vô bờ bến đối với lãnh tụ kính yêu của dân tộc. Vượt trên giá trị tham quan, trải nghiệm thông thường, Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh có sức cuốn hút đặc biệt, lan tỏa những giá trị văn hóa cao đẹp, biểu hiện sống động thân thế, sự nghiệp vĩ đại và tư tưởng, đạo đức, phong cách của Người. Vì vậy, trước yêu cầu “phải đặc biệt coi trọng và đưa công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng lên tầm cao mới, gắn liền với xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh”(1) cần tăng cường phát huy giá trị Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh trong phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của đội ngũ cán bộ, đảng viên.

Sĩ quan cấp phân đội là những cán bộ đảm nhiệm chức trách, nhiệm vụ, quyền hạn được giao ở trung đội, đại đội, tiểu đoàn và tương đương. Đây là lực lượng đông đảo, trực tiếp lãnh đạo, quản lý, chỉ huy, tổ chức thực hiện nhiệm vụ ở cơ sở, do đó có vai trò nhân tố cơ bản quyết định mức độ hoàn thành nhiệm vụ, xây dựng tổ chức đảng, xây dựng đơn vị cơ sở, đồng thời là nền tảng của chất lượng đội ngũ sĩ quan trung, cao cấp trong Quân đội. Quán triệt các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Quân ủy Trung ương về xây dựng Đảng và hệ thống chính trị, xây dựng đội ngũ cán bộ Quân đội, những năm qua các cấp đã coi trọng chăm lo giáo dục, bồi dưỡng, rèn luyện, phát triển và phát huy đội ngũ sĩ quan cấp phân đội. Công tác phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” được đặc biệt coi trọng. Kết hợp chặt chẽ giữa “phòng” và “chống, lấy “phòng” làm cơ bản, “chống” phải quyết liệt, không khoan nhượng, các cơ quan, đơn vị đã triển khai nhiều nội dung, biện pháp phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của sĩ quan cấp phân đội. Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, lịch sử, truyền thống được đẩy mạnh với hình thức ngày càng phong phú, hấp dẫn, hiệu quả, trong đó việc phát huy giá trị Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh đã được coi trọng. Nhiều cơ quan, đơn vị đã ký kết chương trình phối hợp tuyên truyền, giáo dục với Bộ Tư lệnh Bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh hoặc các Ban Quản lý di tích, khu lưu niệm về Chủ tịch Hồ Chí Minh trên địa bàn đóng quân. Nội dung, hình thức phát huy giá trị Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh trong tuyên truyền, giáo dục nói chung và phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của sĩ quan cấp phân đội ngày càng đa dạng, hiệu quả. Các hoạt động như hành quân về nguồn, tham quan, tuyên dương điển hình tiên tiến là sĩ quan trẻ, báo công dâng Bác… tại các di tích, khu lưu niệm về Chủ tịch Hồ Chí Minh đã được quan tâm tổ chức nhiều hơn qua đó thiết thực nâng cao bản lĩnh, tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, thấm nhuần giá trị văn hóa “Bộ đội Cụ Hồ”, phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Tuy nhiên, việc phát huy giá trị Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh trong phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của sĩ quan cấp phân đội có mặt, có nội dung chưa tương xứng với tiềm năng vốn có, việc tổ chức một số hoạt động tuyên truyền, giáo dục chưa có chiều sâu, chậm đổi mới.

Hiện nay, sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa bước vào giai đoạn phát triển mới. Nhiệm vụ xây dựng Quân đội theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đặt ra những yêu cầu rất cao về xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp trong Quân đội, trong đó có đội ngũ sĩ quan cấp phân đội. Trong khi đó, thế giới tiếp tục có những biến động to lớn, sâu sắc, nhanh chóng, đặt ra nhiều vấn đề mới đối với phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của sĩ quan cấp phân đội trong Quân đội nhân dân Việt Nam. Thực tế cho thấy, toàn cầu hóa và quá trình hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, sự phát triển của không gian mạng thúc đẩy biến đổi sâu sắc các lĩnh vực của đời sống xã hội và nguy cơ suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của sĩ quan cấp phân đội. Ở trong nước, công cuộc đổi mới tiếp tục được đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ, đất nước vững bước tiến lên, lòng tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa được củng cố, tăng cường. Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch vững mạnh được đặc biệt coi trọng, đưa lên tầm cao mới; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa phát triển mạnh mẽ, quá trình biến đổi xã hội ngày càng sâu sắc. Các thế lực thù địch đẩy mạnh chống phá cách mạng nước ta, “phi chính trị hóa” Quân đội với những âm mưu, thủ đoạn ngày càng tinh vi, thâm độc, nguy hiểm. Thúc đẩy suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong đội ngũ sĩ quan cấp phân đội sẽ là một trong những thủ đoạn trọng tâm của các thế lực thù địch, phản động. Vì vậy, trước yêu cầu nhiệm vụ và tình hình mới, Quân ủy Trung ương xác định: “Tăng cường giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống cho cán bộ, đảng viên nhất là cán bộ trẻ”(2). Phát huy giá trị Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh trong phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của sĩ quan cấp phân đội phải được nhận thức và đưa lên tầm cao mới nhằm thiết thực đổi mới, nâng cao hiệu quả giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ trẻ trong Quân đội hiện nay.

Trước hết, cần tăng cường giáo dục, quán triệt nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các tổ chức, lực lượng phát huy giá trị Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh trong phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của sĩ quan cấp phân đội.

Thông qua các hình thức, biện pháp công tác tư tưởng, sinh hoạt, hoạt động của các tổ chức và thực tiễn thực hiện nhiệm vụ, các cấp cần tăng cường giáo dục, quán triệt nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các tổ chức, lực lượng, trước hết là cấp ủy, cán bộ chủ trì, cơ quan chức năng về phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của sĩ quan cấp phân đội. Cần nhận thức đúng nguy cơ suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của sĩ quan cấp phân đội trong tình hình mới và tầm quan trọng, tính cấp bách, yêu cầu đẩy mạnh đổi mới nội dung, hình thức, biện pháp phòng, chống hiện nay. Nâng cao nhận thức về hệ thống các di tích, khu lưu niệm về Chủ tịch Hồ Chí Minh và giá trị Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh trong phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của sĩ quan cấp phân đội, đặc biệt là nhận thức đúng đặc điểm sĩ quan cấp phân đội, nội dung, hình thức, biện pháp phát huy giá trị của Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh trong công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, giá trị văn hóa “Bộ đội Cụ Hồ” nói chung và phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” nói riêng. Xác định rõ trách nhiệm của các tổ chức, lực lượng ở từng cấp trong phát huy giá trị Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh trong phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của sĩ quan cấp phân đội. Đồng thời, giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm, phát huy tính tích cực, chủ động, tự giác tham gia hoạt động tuyên truyền, giáo dục tại các di tích, khu lưu niệm về Chủ tịch Hồ Chí Minh và tự giáo dục thông qua nghiên cứu, tìm hiểu Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh của sĩ quan cấp phân đội. Đây phải được coi là nội dung cơ bản, quyết định việc chuyển hóa từ đối tượng tuyên truyền, giáo dục thông qua Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh sang chủ thể quá trình tự giáo dục, rèn luyện, tự phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, biểu hiện “tự chuyển hóa” của sĩ quan cấp phân đội.

Đẩy mạnh đổi mới, đa dạng hóa nội dung, hình thức phát huy giá trị Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh trong phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của sĩ quan cấp phân đội.

Tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả các hình thức như hành quân về nguồn, tham quan, dâng hương tưởng niệm, tuyên thệ, báo công dâng Bác. Trên cơ sở đó, gắn với từng địa bàn và điều kiện cụ thể, các cơ quan, đơn vị cần thường xuyên đổi mới, đa dạng hóa nội dung, hình thức phát huy giá trị Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh trong phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của sĩ quan cấp phân đội. Tổ chức sinh hoạt chính trị tư tưởng chuyên đề, tọa đàm sĩ quan trẻ, tự phê bình và phê bình, báo cáo kết quả tự phê bình và phê bình của sĩ quan cấp phân đội tại các di tích, khu lưu niệm về Chủ tịch Hồ Chí Minh cần được quan tâm đẩy mạnh với nội dung cụ thể, sát với các biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Xuất phát từ đặc điểm sĩ quan cấp phân đội, có thể tổ chức hình thức “Tham quan, trải nghiệm, học tập chính trị tư tưởng, viết thu hoạch” tại Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh. Tăng cường phối hợp với các di tích, khu lưu niệm về Chủ tịch Hồ Chí Minh tổ chức các hình thức như nói chuyện, kể chuyện, thông tin chuyên đề, thi tìm hiểu, triển lãm nhỏ… tại đơn vị cơ sở về chủ đề phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của sĩ quan cấp phân đội. Phát huy ưu thế của cán bộ trẻ về công nghệ, thông tin, các đơn vị cần tăng cường hoạt động tham quan trực tuyến bảo tàng, Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh của sĩ quan cấp phân đội. Đây cũng là hình thức phù hợp với điều kiện thực hiện nhiệm vụ của đơn vị cơ sở. Việc tổ chức tham quan trực tuyến cần gắn với chương trình, nội dung, hình thức giáo dục chính trị, sinh hoạt, hoạt động của cấp ủy, tổ chức đảng, tổ chức quần chúng hoặc phối hợp hoạt động với đơn vị kết nghĩa. Cùng với đó, cần thường xuyên động viên sĩ quan cấp phân đội tích cực, chủ động nghiên cứu, tìm hiểu hoặc định hướng nội dung tự tham quan trực tuyến với chủ đề cụ thể trong phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”.

Tổ chức đồng bộ hoạt động tuyên truyền, giáo dục tại các di tích, khu lưu niệm về Chủ tịch Hồ Chí Minh với các hoạt động ở đơn vị trong phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của sĩ quan cấp phân đội.

Nội dung, hình thức phát huy giá trị Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh phải được đặt trong tổng thể nội dung, hình thức, biện pháp phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của sĩ quan cấp phân đội ở đơn vị cơ sở. Vì vậy, cần nâng cao tính kế hoạch, xác định cụ thể, đồng bộ, tạo sự tác động tương hỗ về hiệu quả của hoạt động tuyên truyền, giáo dục tại khu di tích, khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh và nội dung, hình thức hoạt động phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của sĩ quan cấp phân đội tổ chức ở đơn vị cơ sở. Hằng năm, trong xây dựng kế hoạch các mặt công tác, đặc biệt là kế hoạch xây dựng cấp ủy, tổ chức đảng trong sạch vững mạnh, kế hoạch giáo dục chính trị, hoạt động công tác đoàn và phong trào thanh niên… cần xác định nội dung, hình thức tuyên truyền, giáo dục tại các di tích, khu lưu niệm về Chủ tịch Hồ Chí Minh hoặc các nội dung, hình thức phát huy Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh có thể tổ chức ngay ở đơn vị cơ sở.

Tăng cường phối hợp giữa cơ quan, đơn vị Quân đội với các tổ chức, lực lượng có liên quan phát huy giá trị Di tích Hồ Chí Minh trong phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của sĩ quan cấp phân đội.

Đây cũng là cơ sở để đổi mới, đa dạng hóa nội dung, hình thức hoạt động, tạo không gian tương tác về văn hóa, chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống cho cán bộ, đảng viên trẻ ở đơn vị cơ sở. Trên các địa bàn đóng quân, cấp ủy, cán bộ chủ trì và cơ quan chức năng các cấp cần quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn việc xác định chương trình, kế hoạch phối hợp hoạt động với các khu Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh. Coi trọng phương thức ký kết chương trình phối hợp hoạt động tuyên truyền, giáo dục giữa đơn vị Quân đội, địa phương và cơ quan, đơn vị quản lý các di tích, khu lưu niệm về Chủ tịch Hồ Chí Minh. Xuất phát từ vị trí, ý nghĩa đặc biệt của Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh, trong chương trình phối hợp hoạt động cần bao gồm cả trách nhiệm, các hoạt động phù hợp với điều kiện, khả năng để cùng tham gia chăm sóc, tôn tạo, bảo vệ các di tích, khu lưu niệm về Chủ tịch Hồ Chí Minh trên địa bàn. Lấy tổ chức Đoàn ở đơn vị cơ sở liên kết với tổ chức Đoàn địa phương và tổ chức Đoàn, tuổi trẻ cơ quan, đơn vị quản lý các di tích, khu lưu niệm về Chủ tịch Hồ Chí Minh làm lực lượng nòng cốt để thực hiện chương trình phối hợp hoạt động, qua đó tăng cường phát huy giá trị Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh trong phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của sĩ quan cấp phân đội và đoàn viên, thanh niên địa phương. Các bên thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện hiệu quả các chương trình, kế hoạch phối hợp hoạt động. Định kỳ sơ, tổng kết chuyên đề hoặc lồng ghép với sơ, tổng kết với các mặt công tác của mỗi bên nhằm không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động phối hợp phát huy giá trị Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh trong phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của sĩ quan cấp phân đội hiện nay./.

Chú thích:

(1) Đảng Cộng sản Việt Nam: Kết luận số 21-KL/TW ngày 25/10/2021 của Ban Chấp hành Trung ương về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, https://tulieuvankien.dangcongsan.vn.

(2) Quân ủy Trung ương, Nghị quyết số 109-NQ/QUTW ngày 11/02/2019 của Quân ủy Trung ương về xây dựng đội ngũ cán bộ Quân đội, nhất là cấp chiến dịch, chiến lược đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Thượng tá, ThS Trần Đăng Dũng

Bài viết khác: