Chủ tịch Hồ Chí Minh là Lãnh tụ thiên tài, Anh hùng giải phóng dân tộc, Danh nhân văn hóa kiệt xuất của Việt Nam. Cuộc đời và sự nghiêp vĩ đại của Người là một kho tàng di sản vô giá cần phải được nghiên cứu, vận dụng và phát huy. Một trong số những di sản quan trọng mà Người để lại đó là Khu Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch (gọi tắt là Khu Di tích) - nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh đã sống và làm việc trong suốt 15 năm cuối đời (1954 - 1969). Khu Di tích là nơi kết tinh những phẩm chất cao quý nhất trong tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh. Tại đây, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dồn tâm sức, trí tuệ cùng Trung ương Đảng vạch đường lối chiến lược, sách lược cho cách mạng Việt Nam. Lãnh đạo toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta phát huy chủ nghĩa anh hùng cách mạng, vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách nhằm thực hiện tốt hai nhiệm vụ chiến lược là xây dựng chủ nghĩa xã hội miền Bắc, đấu tranh giải phóng miền Nam, tiến tới thống nhất đất nước; góp phần tích cực vào cuộc đấu tranh vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội trên thế giới. Đây cũng là nơi, Chủ tịch Hồ Chí Minh ghi dấu những phẩm chất cá nhân hết sức tiêu biểu của một bậc đại nhân, đại trí, đại dũng thông qua phong cách cá nhân tiêu biểu của Người. Đồng thời, đây cũng là nơi chứng kiến những giờ phút “thương đau vô hạn” khi Chủ tịch Hồ Chí Minh trở về với “thế giới người hiền”.

Ngay sau ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh qua đời, Đảng và Nhà nước ta đã quyết định bảo quản và giữ gìn lâu dài, nguyên vẹn nơi ở và làm việc của Người tại Phủ Chủ tịch để mở cửa đón khách trong nước và quốc tế đến tham quan, nghiên cứu, học tập về cuộc đời, sự nghiệp và tư tưởng, đạo đức cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Toàn bộ những di tích, tài liệu, hiện vật, vườn cây, ao cá nơi đây không chỉ phản ánh tư tưởng lỗi lạc, tri thức uyên bác, thiên tài lãnh đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta, mà còn cho chúng ta thấy những phẩm chất cao quý của Người: Một tấm gương hết lòng phục vụ lợi ích của nhân dân, đấu tranh không mệt mỏi cho danh dự, tự do và độc lập của Tổ quốc mình. Từ những câu chuyện kể chân thực, sinh động về cuộc sống, về phong cách làm việc, cách ứng xử của Chủ tịch Hồ Chí Minh với cán bộ, với đồng chí, đồng bào, với các nguyên thủ quốc gia, quốc tế, các nhà báo nước ngoài... cùng với việc tận mắt chứng kiến những đồ dùng, tiện nghi vô cùng giản dị cho nguyên thủ quốc gia, cũng như những giá trị, ý nghĩa ẩn chứa trong mỗi di tích, tài liệu, hiện vật trưng bày nơi đây đã thực sự gây xúc động đối với khách thăm quan. Từ đó, mỗi người có dịp nhìn lại bản thân và ý thức tự điều chỉnh hành vi của mình để ít nhất cũng trở thành người tốt, người có ích cho xã hội.

Đặc biệt, trong giai đoạn cách mạng hiện nay, khi toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đang nỗ lực phấn đấu vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh trong tiến trình hội nhập quốc tế, thì Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn là biểu tượng nhân cách vĩ đại của các thế hệ Việt Nam.Việc tuyên truyền, giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh cho mọi tầng lớp nhân dân là vấn đề hết sức cần thiết, quan trọng trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, điều này càng được chú trọng hơn đối với lực lượng Quân đội nhân dân Việt Nam - lực lượng chính trị tuyệt đối trung thành, tin cậy của Đảng, Nhà nước và Nhân dân, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

Chủ tịch Hồ Chí Minh - người cha thân yêu của các lực lượng vũ trang nhân dân luôn dành nhiều tâm sức cho việc xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, trở thành lực lượng rất quan trọng đảm bảo sự ổn định chính trị và an toàn xã hội của nước nhà. Người luôn căn dặn phải giáo dục, rèn luyện, xây dựng đội ngũ cán bộ, chiến sĩ thật sự mẫu mực, tiêu biểu về phẩm chất đạo đức, năng lực hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao phó, xứng đáng là Quân đội cách mạng từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu, mang bản chất giai cấp công nhân, tính nhân dân, tính dân tộc sâu sắc, chiến đấu vì mục tiêu lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Các bài viết, bài nói của Người trở thành một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc, có giá trị lịch sử và hiện thực to lớn, định hướng quá trình đào tạo, bồi dưỡng cán bộ của Đảng, Nhà nước qua các thời kỳ cách mạng. Được Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, giáo dục và rèn luyện, suốt gần 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, dưới ánh sáng tư tưởng của Người, Quân đội nhân dân Việt Nam ngày càng lớn mạnh về mọi mặt, lập nên những chiến công vang dội, bảo vệ vững chắc Tổ quốc và ngày càng tỏ rõ là lực lượng chính trị tin cậy, công cụ sắc bén để bảo vệ Đảng, Nhà nước và Nhân dân.

Hiện thực hóa quan điểm của Người, nhằm xây dựng Quân đội nhân dân ngày càng vững mạnh, việc đẩy mạnh“Học tập làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”đã trở thành nhiệm vụ chính trị quan trọng hàng đầu của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân và là chủ đề lớn trong công tác tư tưởng, chính trị của Quân đội, được Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam đặc biệt quan tâm nhằm xây dựng Quân đội trong sạch, vững mạnh, tuyệt đối trung thành với Đảng với Tổ quốc, hết lòng, hết sức phục vụ Nhân dân, là lực lượng nòng cốt cùng toàn dân bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, tham gia xây dựng, phát triển đất nước theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

Với giá trị và ý nghĩa giáo dục sâu sắc, Khu Di tích Phủ Chủ tịchđã trở thành một "địa chỉ đỏ", một “trường học thực tiễn” sinh động, có sức hấp dẫn và lan tỏa để giáo dục truyền thống cách mạng, giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho mọi tầng lớp nhân dân, trong đó có cán bộ, chiến sĩ Quân đội nhân dân Việt Nam.Hàng năm, Khu Di tích Phủ Chủ tịch đón hàng trăm đoàn khách trong nước đến tham quan và học tập về tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh, trong đó có nhiều đoàn thuộc lực lượng Quân đội nhân dân. Theo thống kê trong 5 năm gần đây, riêng lực lượng Quân đội đã có 26.231 lượt người đến tham quan tại Khu Di tích. Trong đó, có 577 đoàn với 14.122được nghe giới thiệu về Khu Di tích. Con số thống kê nêu trên cho thấy, tuy có ảnh hưởng dịch bệnh Covid-19, nhưng số đoàn đến tham quan Khu Di tích nói chung và số đoàn thuộc lực lượng Quân độinhân dânnói riêng vẫn đang trên đà tăng. Bên cạnh đó, số đoàn thuộc lực lượng Quân độinhân dânchiếm một tỷ lệ khá cao trên tổng số đoàn nghe hướng dẫn tại Khu Di tích. Đó là những cán bộ, chiến sĩ của các đơn vị thuộc các binh chủng của lực lượng Quân đội, học viên các trường sĩ quan Quân đội, các học viện quân sự. Đặc điểm của các đoàn khách Quân đội là tổ chức tham quan học tập rất nghiêm túc, quy củ, thực hành theo quy định và điều lệnh Quân đội. Đặc biệt có một số trường quân đội như Học viện Kỹ thuật quân sự, Học viện Hậu Cần, Học viện Chính trị, Trường Sĩ quan Chính trị,... thường xuyên tổ chức cho học viên đến tham quan học tập tại Khu Di tích trong hoặc sau khi học bộ môn tư tưởng Hồ Chí Minh tại nhà trường nhằm bổ sung kiến thức về tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho học viên. Việc nhà trường tổ chức cho học viên đi tham quan học tập tại Khu Di tích Phủ Chủ tịch giúp cho các học viên có thêm những hiểu biết thực tế để bổ sung những nội dung kiến thức lý thuyết đã được học ở nhà trường. Phương pháp kết hợp giữa lý luận và thực tiễn này đem lại hiệu quả thiết thực trong việc giảng dạy và học tập bộ môn Tư tưởng Hồ Chí Minh trong các học viện, trường Quân đội.

Nhận thức ý nghĩa đặc biệt quan trọng của mình, những năm qua, Khu Di tích luôn chủ động, phát huy vai tròcủa mình trong công tác tuyên truyền giáo dục về cuộc đời, sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Chủ tịch Hồ Chí Minh, lan tỏa sức sống trường tồn của tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Nhiều nội dung, hình thức tuyên truyền, giáo dục đa dạng, phong phú đã được Khu Di tích triển khai, cụ thể như sau:

Thứ nhất, Khu Di tích chủ động nghiên cứu, xây dựng nội dung phù hợp, sát thực tiễn, nhiệm vụ của Quân đội. Trong đó, nội dung trọng tâm là làm cho cán bộ, chiến sĩ thấm nhuần sâu sắc chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng; tăng cường giáo dục lịch sử, truyền thống, về tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Những nội dung này gắn liền với cácchỉ thị, kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” trong tình hình mới gắn với nghiên cứu, quán triệt, học tập và thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.Qua đó, làm cho cán bộ, chiến sĩ nhận thức sâu sắc về tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là tài sản tinh thần vô giá của Đảng, Nhân dân và Quân đội ta.

Thứ hai, xuất phát từ thực tế, trong chương trình học của nhiều học viện, trường sĩ quan Quân đội thường xuyên tổ chức tham quan học tập tại Khu Di tích, nhằm đáp ứng công tác giáo dục chính trị, tư tưởng. Vì vậy, nội dung tuyên truyền tại Khu Di tích không chỉ theo đúng định hướng chính trị, thiết thực, chặt chẽ, ngày càng có chiều sâu, đưa lý luận gắn liền với thực tiễn, mà còn luôn phải đảm bảo tính chính xác mọi thông tin theo chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và quy định của Quân đội.

Bên cạnh đó, hoạt động tuyên truyền tại Khu Di tích luôn theo sát chương trình giáo dục, đào tạo ở các trường Quân đội, góp phần cung cấp và bổ sung những kiến thức chính xác, sinh động, giúp học viên dễ dàng lĩnh hội, hình thành lượng tri thức về Chủ tịch Hồ Chí Minh một cách đầy đủ và đúng đắn; thỏa mãn nhu cầu tìm hiểu kiến thức của học viên; bồi dưỡng phẩm chất đạo đức, lý tưởng, nhân cách của người lính “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới.

Thứ ba, Khu Di tích luôn tìm tòi những giải pháp nhằm đổi mới hình thức, nội dung và phương pháp tuyên truyền. Bên cạnh hình thức thuyết minh trực tiếp, Khu Di tích thường xuyên tổ chức nói chuyện chuyên đề về cuộc đời, sự nghiệp, tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh tại các đơn vị, trường học thuộc ngành quân đội…; chủ động tổ chức nhiều triển lãm nhân kỷ niệm các ngày lễ lớn trong năm; phối hợp với các bảo tàng trong hệ thống bảo tàng Quân đội như: Bảo tàng Hậu cần, Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam… thực hiện triển lãm chuyên đề phục vụ bộ đội và nhân dân cả nước; tổ chức và phối hợp với các đảng bộ, chi bộ, cơ quan, đơn vị, học viện, nhà trường, tổ chức đoàn thể quần chúng tổ chức nhiều hội thảo, tọa đàm khoa học, nhiều buổi sinh hoạt chính trị, truyền thống, lễ báo công, lễ kết nạp đảng viên, đoàn viên, đội viên, lễ phát động thi đua, sơ kết, tổng kết cuộc vận động học và làm theo Bác; trao đổi kinh nghiệm về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong Quân đội; chú trọng tuyên truyền gương “người tốt, việc tốt”, những kinh nghiệm hay, cách làm sáng tạo, có hiệu quả trong học tập và làm theo Bác. Qua đó, làm cho việc học tập và làm theo Bác thực sự gần gũi với bộ đội, “dễ học tập, dễ làm theo” để họ “muốn học tập, muốn làm theo”. 

Thứ tư, tổ chức biên soạn, in ấn và xuất bản nhiều đầu sách về “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” phục vụ cán bộ, chiến sĩ với nhiều nội dung, biện pháp sáng tạo, ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thực hiện. Những nội dung được Khu Di tích lựa trọn khai thác hàm chứa những giá trị tư tưởng, đạo đức nhân văn cao quý, ghi nhận, ca ngợi công lao to lớn của Chủ tịch Hồ Chí Minh cho sự nghiệp giải phóng dân tộc của Việt Nam, sự cống hiến của Người vì hòa bình thế giới và tiến bộ xã hội. Đó là những hồi ức, câu chuyện kể thể hiện tình đồng chí, đồng đội, về lòng trung thành với Đảng, với Chính phủ, về mối quan hệ sâu sắc giữa Bác Hồ với Quân đội. Từ đó, góp phần thắt chặt hơn nữa tình cảm gắn bó giữa lực lượng Quân đội với Đảng, với Bác Hồ, nâng cao năng lực lãnh đạo toàn diện và sức chiến đấu của cấp ủy, tổ chức đảng nhằm xây dựng bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, nhân cách, văn hóa cho cán bộ, chiến sĩ trong lực lượng vũ trang nhân dân, góp phần tạo sức mạnh tổng hợp để Quân đội ta luôn hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ.

Nhiều ấn phẩm có giá trị lý luận và thực tiễn về cuộc đời và sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã được giới thiệu, lan tỏa đến với công chúng cũng như cán bộ, chiến sĩ Quân đội. Đồng thời, trở thành một trong những công cụ sắc bén của Đảng trên mặt trận tư tưởng, văn hóa, góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, tham gia tích cực trong việc giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa đặc sắc của dân tộc. 

Thứ năm,bên cạnh việc đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền, công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ cũng được coi trọng.Mỗi cán bộ làm công tác truyên truyền giáo dục, ngoài việc nâng cao nhận thức và tu dưỡng đạo đức của mình, còn không ngừng học hỏi nâng cao trình độ, xây dựng những chuyên đề giới thiệu theo từng nội dung của đạo đức Hồ Chí Minh, đồng thời s­ưu tầm và chon lọc những câu chuyện kể sát với nội dung chủ đề, gắn với từng di tích và các tài liệu hiện vật, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công tác tuyên truyền tư­­ tư­­ởng và tấm gương đạo đức của Người đến với cán bộ, chiến sĩ.

Đặc biệt năm 2020,hưởng ứng các chỉ thị của Bộ Chính trị về việc “Đẩy mạnh học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” nói chung và công tác giáo dục chính trị trong Quân đội nói riêng, Khu Di tích đã thực hiện đề tài khoa học cấp cơ sở:“Xây dựng nội dung tuyên truyền, giáo dục tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh cho lực lượng Quân đội nhân dân Việt Nam tại Khu Di tích Phủ Chủ tịch”. Đây là chuyên đề khoa học thực hiện nhằm phục vụ công tác tuyên truyền tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho các đoàn khách thuộc lực lượng Quân đội nhân dân khi đến tham quan, học tập tại Khu Di tích. Đề tài đã hệ thống hóa các tư liệu, sự kiện, xây dựng chuyên đề thuyết minh tại Khu Di tích cho lực lượng Quân đội nhân dân, chuyên đề nói chuyện để tuyên truyền ngoài di tích. Các sản phẩm nghiên cứu của đề tài sẽ góp phần làm cho cho việc học tập và làm theo Bác thấm sâu vào trong nhận thức, tư tưởng, hành động; giúp tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong ý thức tu dưỡng, rèn luyện và trở thành việc làm thường xuyên, tự giác của mỗi cán bộ, chiến sĩ Quân đội.

Ngày nay, đất nước đang đứng trước những thời cơ và thách thức, tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, các thế lực thù địch, phản động tăng cường chống phá Đảng, Nhà nước, Quân đội. Hơn bao giờ hết, việc phát huy giá trị tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh cho lực lượng Quân đội nhân dân Việt Nam tại Khu Di tích Phủ Chủ tịch càng góp phần quan trọng vào việc tuyên truyền, giáo dục đạo đức, lối sống, nhân cách cho các thế hệ Quân đội nhân dân Việt Nam, phục vụ thiết thực vào chiến lược phát triển con người và xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa, góp phần thực hiện thắng lợi cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”./.

ThS Nguyễn Văn Dương

Phó Giám đốc

 Ban Quản lý Khu Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch

Bài viết khác: