19. Xuân Quý Mão 1963
- Tối ngày 25-01-1963, Bác Hồ chúc mừng năm mới đến đồng bào cả nước nhân dịp Xuân Quý Mão:
"Thưa đồng bào thân mến,
Năm nay, ở miền Bắc chúng ta lại vui vẻ ăn Tết trong hòa bình.
Dưới chế độ xã hội chủ nghĩa của chúng ta, mọi người đoàn kết, phấn khởi mừng xuân.
Đồng bào miền Bắc, từ các cụ phụ lão đến các cháu thanh niên và nhi đồng, ai cũng cố gắng góp phần xây dựng đời sống ấm no hạnh phúc.
Nhân dịp này, thay mặt Đảng và Chính phủ, tôi thân ái gửi lời khen ngợi:
- Các anh hùng, chiến sĩ thi đua và tất cả anh chị em công nhân, nông dân, trí thức đang hăng hái thi đua sản xuất và công tác.
- Chiến sĩ và cán bộ trong quân đội, công an, dân quân luôn luôn nâng cao cảnh giác, bảo vệ Tổ quốc, giữ gìn trật tự an ninh.
- Cán bộ, nhân viên các ngành công tác đang ra sức phục vụ nhân dân, phục vụ cách mạng.
Tết này càng thêm vui, vì có những người anh em thân thiết vượt muôn dặm đến ăn Tết với đồng bào ta, là đồng chí Nôvốtni, Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản, Chủ tịch nước Tiệp Khắc anh em, cùng bà Nôvốtni và các vị lãnh đạo khác của Đảng và Chính phủ Tiệp Khắc.
Trong khi ở miền Bắc, chúng ta vui vẻ ăn Tết, lòng chúng ta vẫn luôn luôn ở bên cạnh đồng bào miền Nam đang đoàn kết chặt chẽ, chiến đấu anh dũng chống chế độ bạo tàn của Mỹ - Diệm. Càng thương đồng bào miền Nam, chúng ta càng phải lao động cần cù, phấn đấu hăng hái hơn nữa cho Bắc Nam mau được sum họp một nhà.
Nhân dịp đầu năm, tôi thân ái gửi lời thăm hỏi tất cả đồng bào miền Nam ruột thịt.
Nước Việt Nam ta là một,
Dân tộc Việt Nam ta là một.
Dù cho sông cạn đá mòn,
Nhân dân Nam, Bắc là con một nhà.
Cuộc đấu tranh của toàn dân ta để thực hiện hòa bình thống nhất nước nhà nhất định thắng lợi.
Nhân dịp này, tôi cũng gửi lời thân ái thăm hỏi và khen ngợi kiều bào ta, dù ở đất khách quê người, vẫn một lòng hướng về Tổ quốc và sốt sắng góp phần xây dựng đất nước.
Chúng ta cùng nhau:
Mừng năm mới,
Cố gắng mới,
Tiến bộ mới,
Chúc Quý Mão là năm nhiều thắng lợi".
- Thư chúc Tết đồng bào Hải Phòng:
"Nhân dịp năm mới, Bác gửi lời chúc Tết cán bộ, đảng viên, đoàn viên thanh niên và toàn thể đồng bào Hải Phòng: Năm mới, cố gắng mới, thắng lợi mới.
Năm nay, các cô, các chú phải ra sức đẩy mạnh sản xuất công nghiệp và nông nghiệp.
Trong công nghiệp, phải ra sức đẩy mạnh việc hợp lý hoá sản xuất, cải tiến quản lý, cải tiến kỹ thuật, nâng cao chất lượng, nâng cao năng suất lao động, làm đúng khẩu hiệu: Nhanh, nhiều, tốt, rẻ.
Ở trong nông nghiệp, phải ra sức cải tiến quản lý, cải tiến kỹ thuật, trước mắt phải ra sức chống hạn cho kỳ được.
Cán bộ, đảng viên và đoàn viên thanh niên lao động phải gương mẫu trong mọi việc.
Các cô phụ nữ thì tích cực thi đua 5 tốt.
Các cháu nhi đồng phải thi đua làm đúng 5 điều Bác dặn.
Các cô, các chú ăn Tết cho vui vẻ, phấn khởi nhưng phải tiết kiệm, ăn Tết xong phải khẩn trương sản xuất ngay.
Nhân dịp đồng chí Chủ tịch Antônin Nôvốtni, các vị cùng đi và Bác về thăm Hải Phòng, mong các cô, các chú đẩy mạnh thi đua về mọi mặt. Năm ngoái trong đợt thi đua giành danh hiệu Titốp, Hải Phòng đã đạt thành tích tốt. Năm nay, cá nhân, đơn vị nào thi đua đạt thành tích tốt thì sẽ được tặng thưởng danh hiệu Nôvốtni".
- Ngày 30-01-1963, Bác Hồ đến thăm đồng bào tỉnh Hà Đông (nay thuộc Hà Nội) và có bài nói chuyện với cán bộ, đồng bào tỉnh Hà Đông:
"Năm mới Bác thay mặt Trung ương Đảng và Chính phủ đến thăm hỏi đồng bào tỉnh nhà đồng thời nhắc nhủ đồng bào chống hạn. Công việc cấp bách trước mắt hiện nay là ra sức chống hạn. Tỉnh ta có 8 huyện mà 4 huyện bị hạn nặng. Tất cả diện hạn là 2 vạn 1 nghìn mẫu tây. Về hoa màu thì 1 vạn 8 nghìn mẫu đương bị hạn. Về cây công nghiệp thì có 4.000 mẫu bị hạn. Hạn như vậy là nghiêm trọng.
Bác có đi thăm mấy chỗ, thấy đồng bào đang cố gắng tát nước và anh em công nhân ở các trạm bơm ngày Tết vẫn ở lại làm việc, như thế là tốt.
Hiện nay hạn hán đang kéo dài. Chúng ta phải ra sức chống hạn để cấy trồng cho kịp thời vụ.
Nhưng có một số cán bộ và đồng bào còn tính ỷ lại, chờ trời mưa, chờ máy bơm, chờ nước tự chảy vào ruộng, không kịp thời khơi nguồn nước, những nơi có nước cũng không ra sức tát. Như thế là không đúng. Nhà máy của ta sản xuất máy bơm chưa đủ cung cấp theo yêu cầu, chúng ta cần phải ra sức vượt mọi khó khăn, tìm đủ mọi cách để chống hạn.
Bây giờ cần phải lập tức làm những việc sau đây:
- Phải dùng cho tốt những máy bơm đã có.
- Phải thay phiên nhau tát nước không kể ngày đêm, triệt để chống hạn.
- Phải đào vét mương ngòi đưa nước vào ruộng và sửa giếng cũ, đào giếng mới.
Đào giếng thì cần rút kinh nghiệm, có kế hoạch rõ ràng. Cán bộ kỹ thuật và những kiện tướng thuỷ lợi cần được phân phối đến những nơi đồng bào cần đào giếng.
Chống hạn cũng như đánh giặc.
Phải hết sức cố gắng, phải đồng tâm hiệp lực đánh cho kỳ thắng giặc hạn.
Đồng bào tỉnh nhà đã anh dũng trong kháng chiến. Bây giờ phải lấy tinh thần anh dũng ấy mà đánh giặc hạn, quyết giành lấy thắng lợi.
Bác nêu 5 điểm sau đây, cán bộ và đồng bào phải làm cho thật tốt:
1- Nơi đã cấy trồng rồi mà thiếu nước thì phải tát đủ nước để nuôi lúa, nuôi cây. Những nơi chưa cấy, chưa trồng mà bị hạn thì phải ra sức chống hạn, đảm bảo đủ nước để cấy lúa, trồng hoa màu và cây công nghiệp cho kịp thời vụ.
2- Tỉnh nhà vừa được mùa. Được mùa thì thường ít chú ý tiết kiệm. Bây giờ hạn hán thì vừa phải ra sức chống hạn, vừa phải tiết kiệm lương thực.
3- Trong tỉnh có 4 huyện bị hạn nặng. Các huyện khác bị hạn ít cũng phải cố gắng tăng gia sản xuất, tiết kiệm lương thực và tùy khả năng mà giúp đỡ đồng bào những huyện bị hạn nặng.
4- Các cơ quan, xí nghiệp, công trường, bộ đội... phải cố gắng tăng gia sản xuất, thực hành tiết kiệm hơn nữa để tự túc lương thực càng nhiều càng tốt.
5- Phải cố gắng đẩy mạnh chăn nuôi trâu, bò, lợn, gà cho tốt. Chăn nuôi tốt mới có nhiều phân để tăng năng suất.
Làm việc gì cũng phải tổ chức tốt, lãnh đạo sát. Trong lúc này toàn Đảng, toàn dân phải quyết tâm chống hạn. Tỉnh ủy và các huyện ủy phải kiểm tra, đôn đốc, đi sát, giúp đỡ đồng bào; các đồng chí đảng viên, đoàn viên và dân quân phải xung phong gương mẫu trong việc chống hạn.
Trong kháng chiến, vì chúng ta đoàn kết mà thắng lợi. Bây giờ chống hạn, chúng ta đồng tâm hiệp lực thì nhất định cũng thắng lợi. Bác có một câu thơ để tặng cho tỉnh Hà Đông, mong đồng bào tỉnh nhà ra sức chống hạn thắng lợi để xứng đáng với vinh dự ấy:
Hà Đông anh dũng tuyệt vời,
Vắt đất ra nước thay trời làm mưa.
Cá nhân nào, xã nào, huyện nào chống hạn tốt nhất thì Bác và tỉnh sẽ thưởng.
Mong đồng bào chống hạn thắng lợi".
20. Xuân Giáp Thìn 1964
- Ngày 01-01-1964, Bác Hồ gửi đến đồng bào và chiến sĩ cả nước nhân dịp Xuân Giáp Thìn thư chúc mừng năm mới:
Đồng bào thân mến,
1964 là năm thứ tư của kế hoạch Nhà nước 5 năm lần thứ nhất. Để hoàn thành thắng lợi kế hoạch, đồng bào miền Bắc hãy hăng hái thi đua yêu nước, đẩy mạnh hai phong trào trong công nghiệp, nông nghiệp và cuộc vận động đồng bào miền xuôi đi tham gia xây dựng miền núi.
Đồng bào miền Nam đang anh dũng chiến đấu cho tự do độc lập và đang giành được nhiều thắng lợi vẻ vang. Đồng bào miền Bắc phải hết lòng ủng hộ đồng bào miền Nam. Phải ra sức xây dựng chủ nghĩa xã hội thắng lợi làm cơ sở vững mạnh cho công cuộc đấu tranh hòa bình thống nhất nước nhà.
Bắc Nam như cội với cành,
Anh em ruột thịt, đấu tranh một lòng.
Rồi đây thống nhất thành công,
Bắc Nam ta lại vui chung một nhà.
Mấy lời thân ái nôm na,
Vừa là kêu gọi, vừa là mừng xuân.
- Bài nói chuyện với đồng bào tỉnh Thái Nguyên và công nhân khu gang thép:
"Bác và đồng chí Nguyễn Chí Thanh thay mặt Trung ương Đảng và Chính phủ thân ái chúc mừng năm mới:
Các đồng chí chuyên gia Trung Quốc,
Đồng bào các dân tộc,
Cán bộ và công nhân,
Bộ đội, công an, dân quân,
Các cụ phụ lão, các cháu thanh niên và nhi đồng.
Gần bốn năm trước, Bác đã về thăm Thái Nguyên. Lần này về thăm, Bác rất vui lòng thấy tỉnh ta có nhiều tiến bộ mới: có nông nghiệp tiến bộ và công nghiệp gang thép.
Nông nghiệp - Nhờ hợp tác hóa mà năm ngoái và năm nay khá được mùa. Nhân dân no ấm hơn. Nghĩa vụ “ba thu” đối với Nhà nước cũng làm được tốt. Nhưng đồng bào vẫn phải ra sức tăng gia sản xuất, tiết kiệm lương thực để góp phần xây dựng nước nhà...
Hoa màu trồng khá. Nhưng cây công nghiệp mới trồng được 5% diện tích, thế là quá ít.
Chăn nuôi có tiến bộ, cần phải nhân đà đó mà đẩy mạnh chăn nuôi hơn nữa.
Trồng cây gây rừng - Theo báo cáo thì tỉnh ta đã trồng được hơn 5 triệu cây. Cần nhớ trồng cây nào phải tốt cây ấy. Các cụ phụ lão, các cháu thanh niên và nhi đồng đã góp phần khá vào công việc này. Đồng bào phải cố gắng để đến năm 1965, tỉnh ta sẽ có 4 triệu cây trẩu trên các đồi trọc. Làm được như thế, tỉnh ta sẽ có một nguồn lợi rất to.
...
Văn hóa giáo dục - Tỉnh ta đã có nhiều trường cấp II, cấp III. Lại có những trường vừa học vừa làm như ở Tân Cương, Dương Thành, v.v.. Và những trường thanh niên lao động xã hội chủ nghĩa ở Phú Lương, Đại Từ, Định Hóa, v.v.. Những trường đó học kết hợp với hành. Như thế là rất tốt. Nên củng cố tốt và phát triển tốt những trường như thế để đào tạo cán bộ cho nông thôn.
Củng cố quốc phòng và giữ gìn trị an - Bộ đội, công an và dân quân tự vệ đều cố gắng làm trọn nhiệm vụ. Đảng viên, đoàn viên thanh niên và các đồng chí bộ đội phục viên đều biết làm kiểu mẫu. Bác gửi lời khen tất cả.
Bác mong rằng: Năm mới đồng bào Khu tự trị Việt Bắc, công nhân và cán bộ khu gang thép vui vẻ, phấn khởi, cố gắng nhiều và đạt nhiều thắng lợi mới để góp phần nhiều vào công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc làm cơ sở vững mạnh cho cuộc đấu tranh thống nhất nước nhà. Bác thân ái gửi lời chúc năm mới đến tất cả đồng bào và cán bộ các địa phương.
- Năm mới 1964, phóng viên báo Sự thật (Liên Xô) và Đài Phát thanh Mátxcơva đã phỏng vấn Chủ tịch Hồ Chí Minh. Sau đây là câu trả lời của Người:
"...
- Năm mới, tôi chúc phe xã hội chủ nghĩa, phong trào cộng sản và công nhân quốc tế và nhân dân yêu chuộng hòa bình thế giới đoàn kết chặt chẽ để đấu tranh thắng lợi chống chủ nghĩa đế quốc thực dân, vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội.
- Tôi xin thay mặt nhân dân Việt Nam chúc nhân dân Liên Xô anh em, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản vĩ đại, trong năm mới thu được nhiều thắng lợi to lớn trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa cộng sản".
21.Xuân Ất Tỵ 1965
- Ngày 01-01-1965, Bác Hồ gửi Thơ chúc Tết đồng bào:
"Đồng bào thân mến,
Nhân dịp năm mới, tôi gửi lời chúc mừng thân ái nhất đến toàn thể đồng bào miền Bắc và miền Nam, toàn thể chiến sĩ và cán bộ, đến các cụ phụ lão, các cháu thanh niên và nhi đồng, đến kiều bào ta ở nước ngoài.
Tôi thay mặt đồng bào ta gửi lời chúc mừng tốt lành nhất đến nhân dân các nước anh em trong phe xã hội chủ nghĩa, đến nhân dân các nước trên thế giới, đặc biệt là các nước bạn Á - Phi và Mỹ latinh. Sau đây là vài vần nôm na chúc đồng bào năm mới:
Chào mừng Ất Tỵ xuân năm mới,
Nhà nước ta vừa tuổi hai mươi.
Miền Bắc xây dựng đời sống mới vui tươi,
Miền Nam kháng chiến ngày càng tiến tới,
Đồng bào hai miền thi đua sôi nổi.
Đấu tranh anh dũng, cả nước một lòng,
Chủ nghĩa xã hội nhất định thắng lợi!
Hòa bình thống nhất ắt hẳn thành công!".
- Bác viết bài tổ chức Tết trồng cây:
"Mùa xuân là Tết trồng cây,
Làm cho đất nước càng ngày càng xuân.
Tết trồng cây bắt đầu phổ biến từ mùa xuân năm 1960. Vì lợi ích rõ rệt, cho nên nhân dân hăng hái hưởng ứng và ở nhiều nơi đã thành một phong trào quần chúng.
Từ đó đến nay vừa 5 năm, miền Bắc nước ta đã trồng được hơn 375 triệu cây các loại. Ngoài ra còn có hơn 200 triệu cây bảo vệ đê ở vùng biển.
Phong trào Tết trồng cây đã có nhiều nơi gương mẫu như các hợp tác xã Lạc Trung, Ngọc Long, Vinh Quang, Nà Vó, Lê Hồng Phong, v.v.. Hơn 8.000 hợp tác xã đã kết hợp Tết trồng cây vào kế hoạch sản xuất. Kết quả như thế là khá.
Có những tỉnh tổ chức Tết trồng cây tốt, như Vĩnh Phúc, Phú Thọ.
Có những tỉnh cũng khá, nhưng còn chậm, như Thái Bình, Thanh Hoá, Hà Bắc.
Có những tỉnh trước kia kém, nay đang chuyển khá, như Nghệ An, Sơn Tây.
Có những tỉnh nay vẫn còn kém. Theo Tổng cục lâm nghiệp thì những tỉnh đó là Nam Định, Hà Nội, Hải Phòng (cả Kiến An cũ).
Và còn độ hai vạn hợp tác xã chưa thật coi trọng Tết trồng cây.
Những nơi khá, nên tiến lên nữa. Những nơi kém, cần phải cố gắng vươn lên.
Chúng ta đang chuẩn bị xây dựng nông thôn mới. Việc đầu tiên của nông thôn mới là xây dựng nhà ở cho đàng hòang. Muốn vậy, thì ngay từ bây giờ phải trồng cây nhiều và tốt để lấy gỗ. Chỉ một việc đó đủ thấy cần phải đẩy mạnh phong trào Tết trồng cây. Cây ăn quả, cây làm củi, cây công nghiệp cũng là nguồn lợi to lớn. Cũng nên ra sức trồng cây để chống gió cát, bảo vệ ruộng, chống xói mòn. Nơi nào mà các cấp đảng bộ từ tỉnh đến chi bộ trực tiếp lãnh đạo, có kế hoạch đầy đủ, có biện pháp rõ ràng (hạt giống, vườn ươm, v.v.), có kiểm tra cẩn thận, khéo động viên quần chúng, khéo dựa vào lực lượng các cụ phụ lão và thanh niên, nhi đồng, thì nơi đó phong trào Tết trồng cây phát triển tốt. Kinh nghiệm đã chứng tỏ điều đó.
Năm nay, chúng ta sẽ kết thúc thành công kế hoạch 5 năm lần thứ nhất và chúc mừng nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa hai mươi năm. Đồng bào ta nên hăng hái tổ chức một phong trào Tết trồng cây thắng lợi (cố nhiên trồng cây nào phải tốt cây ấy) để làm món quà kỷ niệm xứng đáng với hai sự kiện vĩ đại ấy".
Tâm Trang (tổng hợp)
