Phần 4. Giai đoạn 1955 - 1969
Tháng 6-1955
- Ngày 1: Gửi thư cho các cháu và cán bộ các Trường miền Nam nhân Ngày Quốc tế thiếu nhi, Người căn dặn các cháu thiếu nhiphải thương yêu giúp đỡ lẫn nhau, phải đoàn kết chặt chẽ;phải yêu lao động, giữ kỷ luật, rèn luyện đức tính tự lập trong sinh hoạt.Người nêu lên trách nhiệm của các cán bộ phục vụ và giảng dạy:Nên yên tâm công tác, thương yêu các cháu như con em ruột thịt của mình, trong công tác, trong học tập phải cố gắng thi đua, trao đổi kinh nghiệm để cùng nhau tiến bộ không ngừng.
Cùng ngày, bài viết1- 6, bút danh C.B., đăng báoNhân Dân, số 455, Người nhắc nhở các ngành, các cấp và các bậc cha mẹ, anh chị phải quan tâm chăm sóc dạy dỗ các em thiếu nhi; giúp các em phát triển toàn diện để trở thành những người có ích cho Tổ quốc. Người chỉ rõ:Phải dạy các em theo năm điểm yêu: Yêu người, yêu nhân dân, yêu lao động, yêu khoa học, yêu quý của công; và bốn tính tốt: Hoạt bát, mạnh dạn, chất phác, thật thà.
- Ngày 4: Dự phiên họp bất thường Hội đồng Chính phủ bàn về đường lối và sách lược đấu tranh thực hiện thống nhất nước nhà.
- Ngày 6: Bài viếtĐạo đức cách mạng, bút danh C.B., đăng báoNhân Dân, số 460, Người nêu rõ vai trò quan trọng của đạo đức cách mạng trong sự nghiệp đổi xã hội cũ thành xã hội mới và xây dựng mỹ tục thuần phong; ca ngợi các chiến sĩ cách mạng nước ta đã nêu cao đạo đức cách mạng. Đồng thời, Người chỉ ra những thoái hoá đạo đức của một số cán bộ sau ngày hoà bình lập lại, những ảnh hưởng xấu của xã hội cũ với các cán bộ trong Đảng và ngoài Đảng.Để ngăn ngừa cái xấu, Đảng cần phải chú trọng việc giáo dục đạo đức cách mạng, tăng cường tinh thần cảnh giác, mở rộng tự phê bình và phê bình trong cán bộ, đảng viên.
- Ngày 7: Trong bàiPhát triển đảng ở nông thôn trong phát động quần chúng, bút danh C.B., đăng báoNhân Dân, số 461, Người nêu lên tầm quan trọng của công tác xây dựng Đảng ở nông thôn trong cải cách ruộng đất. Người viết:“Chi bộ mạnh hay là yếu, công tác chi bộ tốt hay là xấu, ảnh hưởng rất lớn đến việc cải tạo nông thôn. Vì vậy, chỉnh đốn chi bộ là một việc quan trọng bậc nhất trong phong trào cải cách ruộng đất: loại những phần tử xấu ra, đưa những phần tử tốt vào để thêm lực lượng mới cho Đảng”. Người chỉ rõ những nội dung cần xem xét trước khi kết nạp đảng viên mới. Công tác phát triển đảng phải được tiến hành thật chu đáo, phải theo đúng những quy định của Trung ương và đồng thời với việc phát triển Đảng phải chú ý công tác bồi dưỡng, giáo dục đảng viên mới thường xuyên, liên tục.
- Ngày 10: Bài viếtTếu thật!, bút danh C.B., đăng báoNhân Dân, số 464, Người lên án Chính phủ Mỹ dự định tổ chức báo động giả tại Thủ đô và 50 thành phố của nước Mỹ để phòng chống chiến tranh nguyên tử, làm cho dân chúng Mỹ hoang mang, lo sợ. Người kết luận:
"Dọa người, người chẳng sợ đâu,
Tự mình rước lấy lo âu cho mình".
- Ngày 11: Bài viếtPhong trào thi đua ở các nhà thương, bút danh C.B., đăng báoNhân Dân, số 465. Người biểu dương phong trào thi đua phục vụ người bệnh, học tập chính trị, chuyên môn và thực hành tiết kiệm tại một số bệnh viện tiêu biểu ở Hà Nội như Bệnh viện Phủ Doãn (nay là Bệnh viện Hữu nghị Việt - Đức), Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Mắt...
- Ngày 13: Thăm và nói chuyện với Hội nghị sản xuất cứu đói họp tại Hà Nội. Người nói:“Chính sách của Đảng và Chính phủ là phải hết sức chăm nom đến đời sống của nhân dân. Nếu dân đói, Đảng và Chính phủ có lỗi; nếu dân rét là Đảng và Chính phủ có lỗi; nếu dân dốt là Đảng và Chính phủ có lỗi; nếu dân ốm là Đảng và Chính phủ có lỗi...". Người yêu cầu phát động phong trào thi đua sản xuất và tiết kiệm, cán bộ, đảng viên phải xung phong gương mẫu trong phong trào. Sau khi chỉ rõ những khuyết điểm, Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn cán bộ, đảng viênphải nắm vững đường lối, chính sách của Đảng và Chính phủ, biết dựa vào lực lượng và sáng kiến của nhân dân; nếu cố gắng và tin tưởng thì sẽ chống và phòng được nạn đói.
- Ngày 14: Trong bàiTự phê bình và phê bình, bút danh C.B., đăng báo Nhân Dân, số 468, Người phân tích tầm quan trọng của phê bình và tự phê bình: "Tự phê bình và phê bình là thứ vũ khí sắc bén nhất, nó giúp cho Đảng ta mạnh và ngày càng thêm mạnh. Nhờ nó mà chúng ta sửa chữa khuyết điểm, phát triển ưu điểm, tiến bộ không ngừng". Người nêu lên các thái độ khác nhau trong phê và tự phê. Chỉ rõ cần"phải học tập tinh thần và tác phong" của các đồng chí thật thà tự phê bình và kiên quyết sửa chữa khuyết điểm;"phải mời ra khỏi Đảng"những kẻ bảo thủ không chịu tiếp thu phê bình và"phải giúp đỡ"những đồng chí phê bình người thì đúng đắn, nhưng tự phê bình thì "ôn hoà".
- Ngày 15: Bài viếtMiền Nam đen tối,bút danh C.B., đăng báoNhân Dân, số 469. Trong bài, Người lên án sự can thiệp của Mỹ vào miền Nam đã làm cho xã hội miền Nam hỗn loạn: các phe nhóm chống đối, tiêu diệt lẫn nhau làm cho nhiều thường dân chết oan, nhiều nhà cửa, xóm làng bị thiêu cháy. Người kết luận:
"Khóc than khôn xiết sự tình,
Tự mình gây vạ chuốc mình vào trong".
- Ngày 18: BáoNhân Dân, số 472 đăng bàiĐường số 5 anh dũng, bút danh C.B., Người khen ngợi quân dân dọc đường số 5 đã lập nhiều chiến công vang dội trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và can thiệp Mỹ. Người kết luận:
"Đường số 5 hơn trăm đồn bốt
Dân đường 5 có một lòng son
Dù cho sông cạn đá mòn
Quyết tâm gìn giữ nước non Lạc Hồng".
BàiCác quyền tự do dân chủ của nhân dân Khơme phải được đảm bảo theo đúng Hiệp định Giơnevơ, bút danh T.L., Người lên án Chính phủ Hoàng gia Campuchia do sự xúi giục của Mỹ, đã bắt bớ, giam cầm một số nhà báo tiến bộ ở Campuchia. Đó là những hành động vi phạm quyền tự do dân chủ, vi phạm những điều khoảnHiệp định Giơnevơvề Đông Dương.
- Ngày 20: Bài viếtBộ đội làm dân vận,bút danh C.B., đăng báoNhân Dân, số 474. Trong bài, Người biểu dương cán bộ, chiến sĩ một số đơn vị quân đội ở Phú Thọ và Khu Tả ngạn đã tích cực giúp đỡ đồng bào địa phương tăng gia sản xuất, học tập chính trị, văn hoá, giữ gìn vệ sinh, v.v..
- Ngày 21: Bài viếtXã kiểu mẫu,bút danh C.B., đăng báoNhân Dân, số 475. Trong bài, Người biểu dương nhân dân xã Nam Thượng, huyện Nam Đàn, Nghệ An đã đoàn kết chặt chẽ, thương yêu đùm bọc, giúp đỡ nhau chống lũ lụt, đẩy mạnh sản xuất, xây dựng tổ đổi công. Bà con trong xã còn dành dụm được hai tấn ngô, khoai, giúp đỡ xã bạn đang gặp khó khăn về lương thực.
- Ngày 22: Chủ tịch Hồ Chí Minh dẫn đầu Đoàn đại biểu Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà đi thăm Liên Xô và Trung Quốc. Trong lễ tiễn đoàn tại Phủ Chủ tịch, Người đã đọc lời tuyên bố trước khi lên đường, tin chắc cuộc đi thăm này sẽ thắt chặt thêm tình hữu nghị giữa nhân dân, Chính phủ Việt Nam với nhân dân Liên Xô và Trung Quốc.
- Ngày 23: Cùng Đoàn đại biểu Chính phủ ta đến Nam Ninh, thủ phủ Khu tự trị Choang - Quảng Tây. Tại ga xe lửa Nam Ninh, Người dự lễ đón tiếp của chính quyền Quảng Tây. Trong diễn văn đọc tại buổi lễ, Người bày tỏ niềm phấn khởi được đến thăm đất nước Trung Quốc và cảm ơn sự đón tiếp nồng hậu của nhân dân Quảng Tây.
- Ngày 25: 10 giờ 30, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đoàn đại biểu Chính phủ ta tới sân bay Bắc Kinh. Người đã đọc bài phát biểu bày tỏ niềm vui mừng của Đoàn đại biểu Chính phủ ta khi đến thăm nước Cộng hoà nhân dân Trung Hoa; khẳng định tình hữu nghị lâu đời giữa nhân dân hai nước sẽ ngày càng phát triển trong cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa đế quốc, xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc, bảo vệ hoà bình ở châu á và trên toàn thế giới.
- Ngày 26: 7 giờ 30, Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm Đại sứ quán Việt Nam và nói chuyện với cán bộ, học sinh Việt Nam tại Bắc Kinh.
20 giờ, Người dự chiêu đãi của Thủ tướng Quốc vụ viện nước Cộng hoà nhân dân Trung Hoa Chu Ân Lai tại khách sạn Bắc Kinh. Sau diễn văn chào mừng của Thủ tướng Chu Ân Lai, Người đã đọc đáp từ nói lên tình đoàn kết, hữu nghị giữa nhân dân hai nước.
- Ngày 29: 8 giờ 30, Người thăm Trường tiểu học số hai thuộc Trường Đại học Sư phạm Bắc Kinh.
Bài viết "Tự do dân chủ" của Ngô Đình Diệm, bút danh H.B., đăng báoNhân Dân, số 483. Bài viết dẫn một vài chứng cứ cụ thể việc Ngô Đình Diệm cố tình vi phạmHiệp định Giơnevơ,gây nhiều tội ác với đồng bào miền Nam, trong khi chúng thường rêu rao về cái gọi là "tự do dân chủ".
- Ngày 30: Tối, Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng Chủ tịch Mao Trạch Đông và Thủ tướng Chu Ân Lai xem Đoàn nghệ thuật ấn Độ biểu diễn.
Bài viết của Chủ tịch Hồ Chí Minh: Không phá đám nổi, bút danh H.B., đăng báoNhân Dân, số 484. Bài viết nêu Liên Xô có sáng kiến raTuyên bố chungnhân lễ kỷ niệm 10 năm kýHiến chương Liên hợp quốc,có đại biểu của 60 nước đến dự. Mỹ và phe lũ ra sức phản đối và tìm cách ngăn trở, nhưng cuối cùng các nước khác dự lễ kỷ niệm đã đồng lòng raTuyên bố chung gồm bốn điểm.
*Tháng 6- 1956
- Ngày 1: Bài viết1-6, bút danh C.B., đăng báoNhân Dân, số 819, Người nhắc nhở các bậc cha mẹ, thầy giáo, cô giáo và các đoàn thể về nhiệm vụ giáo dục bồi dưỡng thế hệ tương lai của dân tộc. Trong công tác, sinh hoạt, người lớn phải gương mẫu, việc phối hợp giáo dục giữa nhà trường, gia đình và xã hội sẽ làm cho các cháu dễ thấm nhuần tinh thần yêu Tổ quốc, yêu lao động, yêu học hỏi, để mai sau lớn lên các cháu sẽ trở thành người công dân tốt. Người chúc các cháu một ngày tết Quốc tế Thiếu nhi vui vẻ.
- Ngày 2: Nói chuyện với các thầy thuốc, cán bộ, công nhân viên và chuyên gia Liên Xô đang công tác tại bệnh viện Hữu nghị Việt - Xô vừa khánh thành và đưa vào sử dụng, Người căn dặn:các thầy thuốc Việt Nam phải học tập chuyên môn kỹ thuật và tinh thần lao động của các chuyên gia Liên Xô, phải thực hiện tốt khẩu hiệu “Lương y như từ mẫu”.
Thăm Bệnh viện Phủ Doãn (nay là Bệnh viện Việt - Đức), Hà Nội. Nói chuyện với các thầy thuốc và nhân viên bệnh viện, Người nhắc nhở:“Các cô, các chú phải hết lòng thương yêu chăm sóc người bệnh; phải đoàn kết giúp đỡ nhau trong công tác và phải hăng hái thi đua làm tốt mọi việc để ngành y tế của ta ngày càng tiến bộ”.
Cùng ngày, Chủ tịch Hồ Chí Minh tiếp đại biểu chị em phụ nữ các dân tộc thiểu số về dự Đại hội lần thứ hai Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam.
- Ngày 7: bài viết của Chủ tịch Hồ Chí Minh:Vì sao đế quốc Mỹ thích chiến tranh, sợ hoà bình, bút danh C.B., đăng báoNhân Dân,số 825. Tác giả chỉ rõ: Việc sản xuất vũ khí và đồ dùng quân sự là nguồn làm giàu cho các công ty độc quyền, trong đó có giới quân sự Mỹ. Bài báo kết thúc bằng một đoạn trích ở báoNation: “Có tuyên truyền chiến tranh, có chạy đua binh bị thì bọn tài phiệt và quân phiệt mới có thể làm giàu. Vì vậy, chúng thích chiến tranh và chúng sợ hoà bình”.
- Ngày 9: Bài viết của Chủ tịch Hồ Chí Minh:Một tin tức lạ, bút danh C.B., đăng báoNhân Dân,số 827.Tác giả cho biết: Theo dư luận các báo, Mỹ muốn giúp nước Libăng 17 triệu đôla nhưng Libăng từ chối. Bởi vì, cũng theo chính các báo Mỹ và chính khách phương Tây: Các nước châu á không ưa "viện trợ" của Mỹ, vì nó thường kèm theo những điều kiện nặng nề, tàn nhẫn hơn cả xiềng xích sắt. Bài báo kết luận:
"Có tiền mà cậy chi tiền,
Mất tiền mà lại vô duyên lạ đời".
- Ngày 11: Bài viếtBài học Điện Biên Phủ, bút danh C.B., đăng báoNhân Dân,số 829. Bài viết cho biết dưới đầu đề ấy, tuần báo PhápParis Match, ngày 12-5, đã đăng một bài dài, trong đó có nhận xét: Ngày thất bại ở Điện Biên Phủ là một ngày quan trọng, từ đó hệ thống thuộc địa của đế quốc Pháp bắt đầu tan rã. Bài báo nêu rõ, hàng loạt tướng tá, sĩ quan, hạ sĩ quan và binh lính người Âu, người Phi, người Việt bị thiệt mạng trong cuộc chiến tranh Đông Dương và kết luận: Điện Biên Phủ thực sự là một bài học.
- Ngày 12: Thăm lớp đào tạo hướng dẫn viên các trại hè cấp I, tổ chức tại Hà Nội. Nói chuyện tại lớp học, Chủ tịch Hồ Chí Minh nêu rõ nhiệm vụ của các thầy cô giáo là bồi dưỡng thế hệ công dân, cán bộ sau này. Người nói:“Không có giáo dục, không có cán bộ thì cũng không nói gì đến kinh tế văn hoá”. “Trong giáo dục không những phải có tri thức phổ thông mà phải có đạo đức cách mạng. Có tài phải có đức. Có tài không có đức, tham ô hủ hoá có hại cho nước. Có đức không có tài như ông bụt ngồi trong chùa, không giúp ích gì được ai”. Người nhấn mạnh:Phương châm phát triển giáo dục phải đi từng bước vững chắc. “Giáo dục cũng phải theo hoàn cảnh, điều kiện. Phải ra sức làm nhưng làm vội không được”.
- Ngày 14: Bài viếtở bầu thì tròn, ở ống thì dài, bút danh C.B., đăng báoNhân Dân, số 832. Người nêu lên tầm quan trọng của môi trường giáo dục đối với việc dạy dỗ trẻ em; nhắc nhở các cấp ngành giáo dục, các bậc cha mẹ“phải giáo dục trẻ em Việt Nam cho các cháu ngoan”.
- Ngày 19: Trong thư gửi cán bộ miền Nam tập kết, Người cảm ơn những lời chúc thọ của cán bộ và các cháu thiếu nhi miền Nam tập kết gửi tới Người trong dịp 19-5.
Về chủ trươngCủng cố miền Bắc, chiếu cố miền Nam, Người phân tích rõ: “Muốn dựng ngôi nhà tốt, thì phải xây nền cho thật vững. Muốn cây được mạnh, lá được tươi, hoa được đẹp, quả được tốt, thì phải ra sức săn sóc, vun xới gốc cây.
Miền Bắc là cái nền, cái gốc của cuộc đấu tranh hoàn thành giải phóng dân tộc, thực hiện thống nhất nước nhà. Cho nên mọi việc chúng ta làm ở miền Bắc đều nhằm tăng cường lực lượng của miền Bắc và miền Nam”.
Người khẳng định cuộc đấu tranh thống nhất đất nước là cuộc đấu tranh chính nghĩa, lâu dài, gian khổ, nhưng nhất định thắng lợi.
- Trước ngày 21: Chủ tịch Hồ Chí Minh chủ trì cuộc họp Hội đồng Chính phủ thảo luận và quyết nghị về kế hoạch thành lập Khu tự trị Việt Bắc; phục viên tám vạn cán bộ, chiến sĩ trong quân đội thường trực và thành lập Ban Thể thao - Thể dục Trung ương.
- Ngày 22: Bài viết của Chủ tịch Hồ Chí Minh:Lá cờ và mặt trời, bút danh C.B., đăng báoNhân Dân, số 840. Bài báo viết về sự tan rã hệ thống thuộc địa của thực dân Anh với sự kiện nhà cầm quyền Anh ở Pốt Xét (Port Said - một cửa biển của Ai Cập) lặng lẽ cuốn cờ trả lại độc lập cho xứ này.
- Ngày 24: Bài viết của Chủ tịch Hồ Chí Minh:Phong trào chống Mỹ, bút danh C.B., đăng báoNhân Dân,số 842. Bài báo viết về phong trào chống “viện trợ” Mỹ ở các nước trong đó có miền Nam Việt Nam và kết luận:
“Mỹ quen giúp một lột mười,
Tham ăn mắc họng để người cười chê”.
- Trong tháng 6: Thăm trại hè Cải cách giáo dục năm 1956 của giáo viên các trường phổ thông Hà Nội tổ chức tại Trường Chu Văn An. Sau khi nói chuyện với các thầy cô giáo, Người nhận ra và bước đến hỏi thăm mẹ con cô giáo Lê Hiền Đức - nguyên là chiến sĩ công an, người chuyên dịch mật mã ở chiến khu Việt Bắc trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp. Mười ngày sau, Người gửi tặng cô giáo Đức tấm ảnh chụp hôm đó: Người đang vuốt má cháu bé ba tháng tuổi con cô giáo.
*Tháng 6-1957
- Ngày 3: Chủ tịch Hồ Chí Minh tham dự cuộc họp Ban Bí thư nghe báo cáo về Đảng Dân chủ.
- Khoảng từ ngày 3 đến ngày 8: Thăm Hội nghị cán bộ đảng ngành Giáo dục (Hội nghị họp từ ngày 3 đến ngày 8-6-1957). Nói chuyện với Hội nghị, Người chỉ rõ: Nhiệm vụ của cán bộ đảng ngành giáo dục là phải đoàn kết với các cán bộ ngoài đảng, vì“đảng viên là thiểu số so với tổng số nhân dân, nếu không có người ngoài đảng ủng hộ, giúp đỡ thì Đảng không làm gì được”; phải có mối liên hệ mật thiết giữa nhà trường với gia đình học trò, kết hợp giáo dục của nhà trường với gia đình và xã hội. Người căn dặn: Cán bộ, đảng viên ngành giáo dục phải gột bỏ tư tưởng''vạn ban giai hạ phẩm, duy hữu độc thư cao''- coi các nghề khác là thấp kém, chỉ có người đọc sách, trí thức là cao sang; hoặc tư tưởng một người làm nên, cả họ được nhờ; phải coi lao động nào, làm nghề gì mà làm tốt đều là vẻ vang; xác định rõ tiền đồ cá nhân phải gắn bó mật thiết với tiền đồ dân tộc, tiền đồ của toàn dân; phải biết và dám hy sinh lợi ích cá nhân cho lợi ích tập thể, cho đất nước. Người quan niệm rằng: Chủ nghĩa xã hội''là mọi người được ăn no mặc ấm, sung sướng, tự do''.
- Ngày 6: Chủ tịch Hồ Chí Minh dự họp Ban Bí thư, nghe báo cáo về việc bổ sung chính sách sửa sai ở miền biển và kế hoạch công tác bước ba ở miền núi.
- Ngày 10: Thăm và nói chuyện tại Đại hội chiến sĩ thi đua ngành giao thông - bưu điện. Người biểu dương thành tích của ngành giao thông - bưu điện trong năm 1956 và phê bình một số biểu hiện chưa tốt của ngành như mới chú trọng về số lượng, chưa quan tâm đúng mức việc nâng cao chất lượng công tác, chưa nắm vững phương châm nhanh, nhiều, tốt, rẻ; một số chiến sĩ thi đua chưa biết phát huy tác dụng và phát triển những sáng kiến công tác. Người nhắc nhở: Trong lao động phải có kỷ luật, thực hành tiết kiệm; phải hiểu tiền đồ của mỗi cá nhân nằm trong tiền đồ chung của tập thể, của đất nước. Các chiến sĩ thi đua phải luôn luôn gương mẫu chịu khó học tập chính trị và kỹ thuật; phải đoàn kết giúp đỡ nhau cùng tiến bộ. Người nhờ các chiến sĩ thi đua chuyển lời thăm hỏi tới cán bộ, công nhân ở các xí nghiệp cơ quan của ngành.
- Ngày 11: Tối, Chủ tịch Hồ Chí Minh chủ tọa phiên họp thứ năm của Ban sửa đổiHiến pháp,nghe Ban thư ký thuyết trình về: tính chất và nhiệm vụ của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa; tính chất của bảnHiến pháp và một số vấn đề đặt ra trong việc sửa đổiHiến phápnăm 1946.
- Ngày 13: Nói chuyện với gần 4.000 đại biểu cán bộ và các tầng lớp nhân dân tỉnh Thanh Hóa trong buổi họp mặt đón chào Người, Chủ tịch Hồ Chí Minh biểu dương những thành tích của cán bộ và nhân dân Thanh Hóa trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và trong công cuộc hàn gắn vết thương chiến tranh, khôi phục kinh tế. Người cũng phê bình một số khuyết điểm của cán bộ và nhân dân Thanh Hóa như chưa thực hiện tốt việc tiết kiệm trong việc cưới xin, lễ tết, chậm trả nợ tiền của Chính phủ.
Về nhiệm vụ của cán bộ và nhân dân Thanh Hóa, Người chỉ rõ phải:“đoàn kết lương giáo, đoàn kết dân tộc Kinh và thiểu số, đoàn kết Nam - Bắc, đoàn kết quân dân, đoàn kết Việt - Hoa”.Phải làm tốt công tác sửa sai. Phải chú ý phát triển sản xuất. Phải chú ý làm tốt các công tác giữ đê phòng lụt, vệ sinh phòng bệnh, bình dân học vụ và xây dựng, phát triển các thuần phong mỹ tục.
- Ngày 14: Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm quê lần đầu tiên kể từ ngày ra đi tìm đường cứu nước (6-1911). Người thăm ngôi nhà năm xưa nhân dân làng Kim Liên dựng cho phụ thân của Người là cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc. Sau khi thăm quê nhà, ở thành phố Vinh, Người tiếp đại biểu các đoàn thể quân, dân, chính, đảng tỉnh Nghệ An và Khu 4 cũ.
Chiều, Chủ tịch Hồ Chí Minh nói chuyện với hơn 3.000 đại biểu cán bộ và nhân dân tỉnh Nghệ An đón chào Người. Phấn khởi trước sự họp mặt đông đủ các tầng lớp nhân dân, Người đọc câu thơ:
Chúng ta đoàn kết một nhà,
Ấy là nghĩa trọng, ấy là tình sâu.
Sau đó, Người nói: "Tôi là một người con tỉnh nhà đã hơn 50 năm xa cách quê hương. Hôm nay là lần đầu trở về thăm tỉnh nhà. Có thể nói là:
Quê hương nghĩa trọng tình cao
Năm mươi năm ấy biết bao nhiêu tình!".
Người khen ngợi những thành tích mà tỉnh Nghệ An đã giành được trong 9 năm kháng chiến chống thực dân Pháp và trong 3 năm hàn gắn vết thương chiến tranh, khôi phục kinh tế; nêu một số khuyết điểm mà cán bộ và nhân dân Nghệ An cần khắc phục như chưa chú ý đến vấn đề thực hành tiết kiệm; chưa làm tốt nghĩa vụ thuế và trả nợ cho Nhà nước.
Về nhiệm vụ của cán bộ và nhân dân Nghệ An, Người chỉ rõ: Cải thiện đời sống của nhân dân là mục đích của Đảng và Nhà nước, nhưng phải hiểu rõ muốn cải thiện sinh hoạt thì phải tăng gia sản xuất và thực hành tiết kiệm, phải có thời gian phấn đấu. Người nhấn mạnh một số nhiệm vụ cụ thể trước mắt mà đồng bào và cán bộ Nghệ An phải chú ý thực hiện là: Phải làm tốt công tác sửa sai; hoàn thành tốt nghĩa vụ thuế và trả nợ cho Nhà nước; phòng chống thiên tai; thực hiện đoàn kết; phát triển nếp sống thuần phong, mỹ tục, thực hiện đúng pháp luật của Nhà nước. Kết thúc buổi họp mặt, tất cả mọi người cùng hát bài Kết đoàntrong không khí thân tình, vui vẻ.
Tối, Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm Bộ Tư lệnh Quân khu 4, có văn công quân khu biểu diễn. Ban tổ chức xếp hai hàng ghế salông và hai ghế đệm trước sân khấu. Khi vào hội trường, Người đặt dép, ngồi trên đôi dép. Thế là hai hàng ghế không có ai ngồi phải khiêng ra. Trong buổi diễn, một nữ diễn viên ngâm bài thơĐêm nay Bác không ngủ, xúc động chỉ ngâm được 4 - 5 câu rồi quên. Người quay sang nói nhỏ với đồng chí cảnh vệ. Lát sau đồng chí này mang vào hai quả dưa. Người lên sân khấu, đứng gần cô diễn viên và nói:
- Cháu ngâm hết bài thơ, Bác tặng hết tất cả số dưa mà đồng bào tặng Bác, nhưng cháu chỉ ngâm được mấy câu nên Bác tặng cháu hai quả.
Cô diễn viên nhận hai quả dưa, nước mắt rưng rưng. Sau đó, Người bắt nhịp: Nào, Bác cháu ta cùng hát bàiKết đoàn.
- Ngày 15: Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm Quân khu 4 và nói chuyện với đại biểu các đơn vị quân đội trong quân khu. Sau khi biểu dương thành tích về sẵn sàng chiến đấu bảo vệ Tổ quốc, cố gắng học tập và công tác, giúp nhân dân trong công tác sửa sai và phòng chống thiên tai, Người nhắc nhở cán bộ và chiến sĩ phải sửa chữa các khuyết điểm: Tinh thần cảnh giác chưa đầy đủ; một số cán bộ, chiến sĩ còn có biểu hiện công thần, suy bì ghen tị; một số quan niệm chưa đúng về phân công lao động; ý thức kỷ luật quân đội có lúc biểu hiện chưa nghiêm.
Người nêu rõ những nhiệm vụ của cán bộ, chiến sĩ trong quân khu: Phải nâng cao cảnh giác cách mạng; làm tốt công tác học tập và chỉnh huấn chính trị; cố gắng học tập nâng cao trình độ kỹ thuật quân sự và nghiệp vụ; chống tham ô, lãng phí; nâng cao kỷ luật lao động và ý thức tiết kiệm; thực hành đoàn kết nội bộ, đoàn kết quân dân, đoàn kết Bắc - Nam.
Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm tỉnh Hà Tĩnh. Nói chuyện với đại biểu cán bộ, đảng viên các cơ quan và đoàn thể trong tỉnh, Người khen ngợi cán bộ và nhân dân tỉnh Hà Tĩnh tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, tích cực công tác; có nhiều cố gắng trong cải cách ruộng đất và sửa sai để kiện toàn tổ chức, lãnh đạo nhân dân tăng gia sản xuất; biểu dương hai gương tốt của tỉnh Hà Tĩnh là đồng chí Bí thư chi bộ Kỳ Hải dũng cảm trong chống lũ lụt và nữ đồng chí Thiện gương mẫu trong công tác xây dựng tổ đổi công vùng đồng bào theo đạo Thiên chúa.
Người nhắc nhở cán bộ, đảng viên và nhân dân Hà Tĩnh chú ý khắc phục những khuyết điểm như còn kém đoàn kết trong nội bộ đảng, giữa cán bộ cũ và cán bộ mới, đảng viên cũ và đảng viên mới; kém ý thức tổ chức kỷ luật và tinh thần trách nhiệm; có tư tưởng cá nhân, suy bì tị nạnh; cấp trên và cấp dưới, trong đảng và ngoài đảng quan hệ chưa mật thiết; còn có những cán bộ tham ô, lãng phí; thiếu nhận thức đúng đắn về lao động, coi thường lao động chân tay; một số cán bộ còn biểu hiện công thần.
Về nhiệm vụ của cán bộ, đảng viên tỉnh Hà Tĩnh, Người nêu rõ: Phải cố gắng sửa sai cho tốt, gọn; chú ý phát triển tăng gia sản xuất; chú ý làm tốt nghĩa vụ thuế và trả nợ cho Nhà nước; cán bộ phải gương mẫu, liên hệ mật thiết với quần chúng; phải đoàn kết chặt chẽ, đoàn kết nội bộ, đoàn kết nhân dân.
Cùng ngày, Người thăm và nói chuyện với Hội nghị cán bộ Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Hà Tĩnh; biểu dương sự đóng góp của nhân dân Hà Tĩnh trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, những thành tích về mọi mặt trong công cuộc hàn gắn vết thương chiến tranh, khôi phục và phát triển kinh tế - văn hóa. Người cũng chỉ rõ một số khuyết điểm của cán bộ và nhân dân Hà Tĩnh để địa phương khắc phục.
Kết thúc buổi nói chuyện, Người nhắc nhở cán bộ và nhân dân Hà Tĩnh phải thực hiện tốt các nhiệm vụ: Thực hiện đoàn kết; chú ý phòng chống thiên tai, phát triển sản xuất toàn diện; đề cao ý thức bảo vệ tài sản của Nhà nước, làm tốt nghĩa vụ thuế và trả nợ Nhà nước; làm tốt công tác bình dân học vụ.
Cùng ngày, Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm một đơn vị bộ đội đóng trên địa bàn Hà Tĩnh. Đồng chí Dương Nữ - một nữ chiến sĩ người miền Nam tập kết, tặng Người chiếc khăn tay có thêu dòng chữ: "Gặp Bác cháu mừng quá. Cháu xin tặng Bác món quà mà gia đình cho cháu. Cháu đã giữ trong mấy năm kháng chiến và mấy năm hòa bình. Hôm nay gặp Bác cháu gửi tấm lòng miền Nam để Bác kỷ niệm''. Người xúc động nhận chiếc khăn và ký vào góc hai chữ Bác Hồ. Người tặng lại đồng chí Dương Nữ và căn dặn đồng chí cố gắng học tập, công tác tiến bộ.
- Ngày 16: Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm tỉnh Quảng Bình. Sau khi thăm nơi ăn chốn ở của cơ quan Tỉnh ủy, Người làm việc ngay với các đồng chí trong Ban Thường vụ Tỉnh ủy. Người hỏi rất tỉ mỉ về công tác xây dựng Đảng; về vấn đề đoàn kết trong nội bộ Đảng, giữa lương giáo và các địa phương. Người cũng đặc biệt quan tâm tìm hiểu tình hình khôi phục và phát triển kinh tế, về đời sống nhân dân. Người nhớ lại và hỏi:''Trước đây đi qua Quảng Bình, Bác thấy có một vùng nhân dân ở đấy mắc bệnh chân voi, bệnh đó nay đã bớt chưa, y tế đã kết luận ra sao rồi?”.Người nhắc nhở cán bộ phải chú ý đi sát cơ sở, địa phương để nắm chắc và giải quyết tình hình công việc, phải chú ý tổ chức cho nhân dân, nhất là phụ nữ học văn hóa vì''dân ta phải văn minh, muốn văn minh phải có văn hóa”.
Chiều, đầu giờ làm việc, Chủ tịch Hồ Chí Minh tiếp và nói chuyện thân mật với một số đại biểu nhân sĩ, trí thức, các tôn giáo trong Hội đồng nhân dân tỉnh.
13 giờ 30, Người gặp gỡ cán bộ các cơ quan và đại biểu nhân dân; khen ngợi thành tích của Quảng Bình trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp, trong những năm khôi phục kinh tế và trong công tác sửa sai. Người chỉ rõ: “Đảng viên, cán bộ là đầy tớ trung thành của nhân dân, lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ, phải luôn luôn trau dồi đạo đức cách mạng; phải luôn luôn thực hiện cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư; phải chống quan liêu, mệnh lệnh, giữ gìn đoàn kết nhất trí trong Đảng, chăm lo xây dựng khối đoàn kết toàn dân”.
Về nhiệm vụ an ninh, quốc phòng của Quảng Bình, Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn: Quảng Bình cùng với Vĩnh Linh ở tuyến đầu miền Bắc. Mọi việc làm tốt hay xấu của các cô, các chú ở đây đều có ảnh hưởng nhất định đến cách mạng miền Nam, đều có ý nghĩa đối với việc bảo vệ miền Bắc. Nếu kẻ địch có hành động liều lĩnh gì thì Quảng Bình, Vĩnh Linh phải đương đầu với chúng trước hết và phải đảm bảo đánh thắng chúng trước hết.
Về nhiệm vụ xây dựng và phát triển kinh tế, Người nói:“Đối với Quảng Bình, nghề biển, nghề rừng cũng quan trọng không kém nghề ruộng”; cùng với phát triển sản xuất, Đảng bộ và chính quyền địa phương phải hết sức chú ý chăm lo đời sống nhân dân.
Chiều, tại sân vận động thị xã Đồng Hới, Chủ tịch Hồ Chí Minh nói chuyện tại cuộc míttinh của cán bộ và nhân dân Quảng Bình đón chào Người. Người nhấn mạnh vấn đề xây dựng khối đoàn kết toàn dân, và cùng với những người dự míttinh đồng thanh đọc câu tục ngữ:
"Nhiễu điều phủ lấy giá gương,
Người trong một nước phải thương nhau cùng".
Kết thúc cuộc míttinh, Người bắt nhịp bài hátKết đoàntrong không khí vui vẻ và đầm ấm.
- Ngày 17: Sáng, tại sân vận động thị xã Đồng Hới, Chủ tịch Hồ Chí Minh dự míttinh của cán bộ, chiến sĩ Sư đoàn 325, một số đơn vị bộ đội địa phương và dân quân tự vệ tỉnh Quảng Bình đón chào Người. Người căn dặn cán bộ chiến sĩ trong các lực lượng vũ trang hãy nhận rõ vị trí quan trọng của Quảng Bình, tăng cường cảnh giác, đoàn kết, ra sức học tập quân sự, chính trị, rèn luyện phẩm chất đạo đức của người chiến sĩ cách mạng; tích cực tham gia sản xuất và thực hành tiết kiệm, xây dựng quân đội vững mạnh về mọi mặt để hoàn thành mọi nhiệm vụ mà Đảng và nhân dân giao phó trong bất cứ tình huống nào. Tại sân bay Đồng Hới, trong khi chờ chuẩn bị máy bay trở về Hà Nội, Người nói với các đồng chí ra tiễn: “Bác rất tiếc là thăm Quảng Bình chưa hết chương trình đã phải về. Bác về, Bác sẽ trở lại. Chỉ mong Đảng bộ và nhân dân Quảng Bình làm tốt chủ trương, chính sách của Trung ương Đảng, Chính phủ và những lời căn dặn của Bác”.
- Ngày 20: Dự họp Ban Bí thư, bàn về vấn đề biên chế và vấn đề sửa sai. Trong cuộc họp, Người vạch rõ: Chính sách của Đảng phải chú ý cả về mặt vật chất lẫn tinh thần cho anh em miền Bắc cũng như miền Nam, làm sao cho chế độ phụ cấp không chênh lệch nhau nhiều, dễ nảy sinh vấn đề thắc mắc.
- Trước ngày 21: Được tin cụ Trương Đình Duy(một trong những gia đình là cơ sở liên lạc của nhiều nhà cách mạng Việt Nam trong những năm 30 và đầu những năm 40 của thế kỷ XX ở Trung Quốc) mất, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhờ người thay mặt mình viết thư chia buồn và gửi 20 mét vải đen viếng cụ.
- Ngày 30: Bài viếtXây dựng trong mùa lúachín, bút danh T.L., đăng báoNhân Dân, số 1209. Trong bài, qua nêu một số câu chuyện về việc giúp đỡ lẫn nhau thu hoạch lúa chiêm của một số gia đình nông dân ở xã Mỹ Hà, tỉnh Nam Định, Người chỉ rõ ích lợi của việc làm đổi công và xây dựng tổ đổi công ở nông thôn.
- Trong tháng 6: Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư cho anh em thương, bệnh binh đang an dưỡng tại trại an dưỡng Hà Nam. Người căn dặn: “Các chú là những chiến sĩ đã được Quân đội nhân dân ta rèn luyện về đạo đức và kỷ luật cách mạng, là những người con đã hy sinh một phần xương máu để bảo vệ nước nhà. Vậy các chú cần phải giữ vững truyền thống tốt đẹp và vẻ vang của quân đội cách mạng”.
* Tháng 6- 1958
- Ngày 10: Bài viếtBáo chí Mỹ và phong trào chốngMỹ, ký bút danh Trần Lực, đăng báoNhân Dân,số 1550, giới thiệu về phong trào chống Mỹ đang phát triển ngày càng mạnh mẽ tại nhiều nước trên thế giới, cho dù Mỹ đã chi trên trăm triệu đôla vào việc tuyên truyền xuyên tạc mà vẫn không mang lại kết quả gì.
- Ngày 14: Bài viết của Chủ tịch Hồ Chí Minh:Những người Mỹ biết điều, ký bút danh T.L., đăng báoNhân Dân, số 1554. Tác giả trích dẫn một số đoạn trong báo cáo của ông Menphin trình bày trước Thượng nghị viện Mỹ ngày 25-5-1958 để chứng tỏ: Có những người Mỹ biết điều cũng đã lên tiếng tán thành chủ trương đúng đắn của Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đề nghị chính quyền miền Nam cử đại biểu để hai miền Bắc - Nam bàn bạc những biện pháp nhằm đi đến thống nhất đất nước bằng phương pháp hòa bình.
- Ngày 28: đến thăm và nói chuyện với Hội nghị sản xuất toàn quân, Người nhắc nhở quân đội ta phải ra sức thi đua học tập làm tròn hai nhiệm vụ chính hiện nay là xây dựng quân đội và sản xuất để bảo vệ và tham gia xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và đấu tranh thống nhất nước nhà.
* Tháng 6- 1959
- Ngày 4: Bài viết của Chủ tịch Hồ Chí Minh:Vài ý kiến về cuộc vận động cải tiến quản lý xí nghiệp, ký bút danh Trần Lực, đăng báoNhân Dân, số 1906, bàn về những nguyên nhân khiến nhiều xí nghiệp làm kém kết quả cuộc vận động cải tiến quản lý xí nghiệp. Kết luận, bài báo có đoạn:“Để đẩy tới cuộc vận động cho tốt, cho gọn, thì cán bộ, đảng viên, đoàn viên thanh niên lao động và công nhân cần phải nghiên cứu kỹ và làm thật đúng những chỉ thị của Trung ương. Phải ra sức sửa chữa những khuyết điểm nói trên. Đồng thời phải học tập kinh nghiệm của những xí nghiệp đã làm tốt. Như vậy thì cuộc vận động cải tiến quản lý xí nghiệp tiến bước vừa tốt, vừa gọn”.
- Ngày 8: Phát biểu tại Hội nghị Đảng bộ Khu Việt Bắc, Người khen ngợi những thành tích của Đảng bộ và nhân dân Việt Bắc đã đạt được và đề cập tới những nhiệm vụ mới của Khu về hợp tác hoá nông nghiệp, hoàn thành cải cách dân chủ, công tác thuỷ lợi, văn hoá xã hội, việc chấp hành chính sách dân tộc. Người đặc biệt nhấn mạnh công tác củng cố và phát triển Đảng, sự tu dưỡng đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên.
Cùng ngày, Chủ tịch đến thăm công nhân, cán bộ Khu gang thép Thái Nguyên. Đứng trên một sườn đồi máy húc đang bạt dở, Người nói:“Có một số các cô, các chú thắc mắc về “tiền đồ bạc đồ”. Muốn ăn quả phải trồng cây. Muốn uống nước phải đào giếng. Xây dựng xí nghiệp bây giờ là thế...Chủ nghĩa xã hội là gì? Là không có người bóc lột người, mọi người đều no ấm. Đó là tiền đồ của chúng ta, không có “tiền đồ bạc đồ” nào khác”.
- Ngày 15: Dự họp Bộ Chính trị thống nhất Nghị quyết 15 trước khi đưa ra Hội nghị Trung ương Đảng. Phát biểu tại Hội nghị, Người nhắc nhở vấn đề đấu tranh chính trị là gay go, phức tạp, tránh khuynh hướng manh động, sai phương châm, ảnh hưởng đến kế hoạch và nhiệm vụ chung.
- Ngày 21: BàiĐiện Biên Phủ, ký bút danh T.L., của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đăng báoNhân Dân, số 1923. Bài báo nhấn mạnh ý nghĩa to lớn của chiến thắng Điện Biên Phủ, nguyên nhân thất bại của quân viễn chinh Pháp và khẳng định: “Khi một dân tộc đã đoàn kết chặt chẽ vùng dậy chiến đấu để giành lại quyền độc lập của mình, thì không có lực lượng phản động nào ngăn cản được họ, và họ nhất định thắng lợi”. Người kết luận bằng bốn câu thơ:
“Cũng trong một cuộc Điện Biên,
Ta mừng thắng lợi, Pháp phiền xấu xa
Trăm năm trong cõi người ta
Bên chính ắt thắng, bên tà ắt thua”.
- Ngày 23: Phát biểu tại Hội nghị Bộ Chính trị nghe báo cáo về Hội nghị chỉnh huấn, Người lưu ý phải làm cho cán bộ thấy rõ mối quan hệ giữa hai nhiệm vụ ở hai miền. Về cách mạng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc, Người không đồng ý coi giai cấp tư sản dân tộc là đối tượng của cách mạng, bởi họ đã đi cùng với giai cấp công nhân trong cách mạng dân tộc dân chủ và cho rằng“nên coi họ là đồng minh, cải tạo họ thành người lao động”và“khi cải tạo nên dùng phương pháp dân chủ, không phải chuyên chính với họ”.
- Ngày 25: Bài viếtVài ý kiến về mấy cuộc trưng bày, ký bút danh T.L., đăng báoNhân Dân, số 1927, Người hoan nghênh tinh thần dám nghĩ dám làm của những người trực tiếp sản xuất và kịch liệt phê bình những cán bộ quan liêu“chẳng những không khuyến khích mà còn kìm hãm sáng kiến của quần chúng”.
- Ngày 26: Cùng Tổng thống A. Xucácnô tới dự cuộc mít tinh chào mừng của sinh viên các trường đại học và một số trường trung cấp chuyên nghiệp, trung học phổ thông tổ chức tại Trường đại học Tổng hợp Hà Nội. Nói chuyện với sinh viên, Người nhắc lại những điều “Bác Cácnô” đã căn dặn: “tương lai của loài người một phần lớn là ở trong các cháu thanh niên tức là các cháu là chủ nhân, là ông chủ, bà chủ tương lai của trái đất. Nhưng muốn cho xứng đáng với ông chủ, bà chủ thì phải làm thế nào? Không phải cứ ngồi khoanh tay sẽ là ông chủ, bà chủ, mà:
1. Phải đoàn kết chặt chẽ.
2. Cố gắng học tập cho tốt.
3. Phải lao động cho tốt.
4. Vượt mọi khó khăn để mà chiến thắng, để hưởng thụ tất cả những khoa học, những hiểu biết của thời đại thế kỷ thứ XX”.
- Ngày 30: Sáng, Chủ tịch Hồ Chí Minh ra sân bay Gia Lâm lên đường đi nghỉ ở Liên Xô. Gần trưa, máy bay đưa Người đến Hán Khẩu (Trung Quốc). 20 giờ, vì trời mưa to, không tiếp tục đi máy bay được, Người đáp tàu hỏa đi Bắc Kinh.
* Tháng 6 - 1960
- Ngày 1: Đến dự buổi họp mặt thân mật của các đại biểu Quốc hội mới trúng cử ở Thủ đô, do ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội tổ chức. Thay mặt các đại biểu Quốc hội mới trúng cử, Người đọc thư cảm ơn các cử tri đã nhiệt tình tham gia bầu cử và bỏ phiếu tín nhiệm. Người kêu gọi toàn thể nhân dân trên đà phấn khởi, cố gắng thi đua hoàn thành kế hoạch Nhà nước.
- Ngày 2: Người dự họp Bộ Chính trị bàn về dự thảo Luật Tổ chức Quốc hội.
- Ngày 6: Bài viết của Chủ tịch Hồ Chí Minh:Cần phải đẩy mạnh phong trào cải tiến nông cụ, ký bút danh T.L., đăng báoNhân Dân, số 2270, nêu ý nghĩa quan trọng của việc cải tiến nông cụ trong sản xuất nông nghiệp, kêu gọi phải dấy lên thành một phong trào, nhắc nhở các cấp bộ Đảng phải quan tâm chỉ đạo và nêu một số biện pháp nhân rộng phong trào này để tăng năng suất lao động và đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp.
- Ngày 14: Đến thăm Hội nghị bàn việc củng cố và phát triển phong trào hợp tác xã nông nghiệp do Ban Bí thư Trung ương Đảng triệu tập. Nói chuyện với Hội nghị, Người nhấn mạnh: Hiện nay, đẩy mạnh sản xuất vụ mùa là một nhiệm vụ hết sức quan trọng đối với việc củng cố và phát triển phong trào hợp tác hoá nông nghiệp và chỉ rõ những biện pháp cần làm để đẩy mạnh sản xuất.
- Ngày 20: Sáng, đến thăm và nói chuyện với Đại hội Đảng bộ thành phố Hà Nội, Người nêu lên những ưu, khuyết điểm trong công nghiệp, nông nghiệp, văn hoá, xã hội của Hà Nội và chỉ rõ nhiệm vụ của Đảng bộ thành phố Hà Nội là “Phải làm cho mỗi người thấy rõ: muốn tiến lên chủ nghĩa xã hội thì phải lao động, phải hiểu rõ lao động là vẻ vang, do đó mà nâng cao năng suất lao động” và phải chú ý đến đời sống của người lao động trong cải tạo xã hội chủ nghĩa...
Sau đó, Người đến thăm và nói chuyện tại Hội nghị sơ kết phongtrào “Phấn đấu trở thành người lao động tiên tiến, tổ tiên tiến, đơn vị tiên tiến”.Người khẳng định:“Phong trào thi đua yêu nước, phong trào cải tiến quản lý xí nghiệp, phong trào “tiên tiến”, ba phong trào đó kết hợp chặt chẽ với nhau, cùng nhằm mục đích xây dựng chủ nghĩa xã hội” và chỉ ra các biện pháp để đẩy mạnh phong trào “tiên tiến”.
- Trước ngày 21: Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi điện mừng Thái tử Nôrôđôm Xihanúc nhân dịp Thái tử nhận chức Quốc trưởng nước Campuchia.
- Ngày 24: Chủ tọa phiên họp Hội đồng Chính phủ chuẩn bị các văn bản trình Quốc hội gồm: Báo cáo của Hội đồng Chính phủ, Luật Tổ chức Hội đồng Chính phủ, Luật Tổ chức Tòa án nhân dân tối cao, Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân. Phát biểu tại cuộc họp, Người nhấn mạnh rằng luật phải có sự phân công rành mạch giữa công an, Viện Kiểm sát và Tòa án.
Cùng ngày, trong bàiPhải đẩy mạnh hơn nữa công việc vệ sinh, ký bút danh T.L., đăng báoNhân Dân, số 2288, Người phê phán một số đơn vị trong ngành dịch vụ ăn uống và thực phẩm chưa coi trọng công tác vệ sinh và nhắc nhở các đơn vị, cơ quan phải chú ý hơn vấn đề này, phải có biện pháp phê bình đấu tranh kiên quyết để công tác vệ sinh được cải tiến, góp phần giữ gìn sức khoẻ của nhân dân.
- Ngày 25: Chủ tịch Hồ Chí Minh tiếp tục chủ tọa phiên họp Hội đồng Chính phủ chuẩn bị các văn bản luật trình Quốc hội. Cuối cuộc họp, Người nhắc lại vấn đề viết luật phải viết sao cho nhân dân hiểu và cố gắng dùng những từ của ta.
- Ngày 28: Chủ tịch Hồ Chí Minh dự họp Bộ Chính trị thảo luận về vấn đề lương thực. Người tán thành ý kiến với Ban Bí thư về định mức và nhắc nhở nếu thiếu phải tranh thủ sự giúp đỡ của các nước anh em.
- Ngày 30: Chủ tịch Hồ Chí Minh họp Bộ Chính trị thảo luận tiếp về Kế hoạch 5 năm lần thứ nhất. Phát biểu ý kiến, Người nêu một số yêu cầu:
Việc bố trí các xí nghiệp phải hợp lý vừa bảo đảm cho sản xuất, vừa phục vụ chiến đấu tốt, vừa tận dụng được nguồn nhiên liệu sẵn có của địa phương và nước ta.
Phải có kế hoạch cụ thể cho hợp tác quốc tế: nhờ nước nào và giúp đỡ cáigì.
Cần cân nhắc kỹ vấn đề nhân lực, tiền lương, tài chính, văn hoá, xuất khẩu...
Cuối cùng, Người lưu ý cần cân nhắc kỹ các chỉ tiêu cho hợp lý và phương hướng thực hiện các chỉ tiêu này.
Huyền Trang (tổng hợp)
