Bác Hồ với công tác thương binh, liệt sỹ (tiếp theo)
14. Quốc lệnh
Trong một nước thưởng phạt phải nghiêm minh thì nhân dân mới yên ổn, kháng chiến mới thắng lợi, kiến quốc mới thành công. Vậy Chính phủ ra Quốc lệnh rõ ràng gồm có 10 điểm thưởng và 10 điểm phạt, cho quân dân biết rõ những tội nên tránh, những việc nên làm.
I. Thưởng
1. Nhà nào có 3 con tòng quân sẽ được thưởng.
2. Ai lập được quân công sẽ được thưởng.
3. Ai vì nước hy sinh sẽ được thưởng.
4. Ai ra trận can đảm phi thường sẽ được thưởng.
5. Ai làm việc công một cách trong sạch, ngay thẳng sẽ được thưởng.
6. Ai làm việc gì có lợi cho nước nhà, dân tộc và được dân chúng mến phục sẽ được thưởng.
7. Ai bỏ tiền ra xây đắp cầu cống, đê, đường sẽ được thưởng.
8. Ai bắt được những kẻ phản quốc sẽ được thưởng.
9. Ai liều mình về việc công sẽ được thưởng.
10. Ai cứu được người bị nạn sẽ được thưởng.
II. Phạt
1. Thông với giặc, phản quốc sẽ bị xử tử.
2. Trái quân lệnh sẽ bị xử tử.
3. Ra trận tự ý rút lui sẽ bị xử tử.
4. Tự ý phá hoại giao thông sẽ bị xử tử.
5. Phá hoại quân khí sẽ bị xử tử.
6. Để cho bộ đội hại dân sẽ bị xử tử.
7. Vô cớ sát hại kiều dân ngoại quốc sẽ bị xử tử.
8. Trộm cắp của công sẽ bị xử tử.
9.Hãm hiếp, cướp bóc sẽ bị xử tử.
10. Can tội bắt cóc, ám sát sẽ bị xử tử.
Hà Nội, ngày 26 tháng 01 năm 1946
Chủ tịch Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa
HỒ CHÍ MINH1
16. Thư khen ngợi các chiến sỹ bị thương và sự tận tâm của các y sỹ, khán bộ, cứu thương
Cùng các nam nữ chiến sỹ bị thương,
Tôi tiếp được nhiều thơ nam nữ chiến sỹ bị thương, hăng hái hứa với tôi rằng: Hễ vết thương khỏi, thì lại xin ra mặt trận.
Lòng yêu nước, chí kiên quyết của các chiến sỹ thật là đáng quý!
Các chiến sỹ đã hy sinh máu mủ để giữ gìn đất nước. Nay đã bị thương mà còn mong mỏi ra sát địch ở trận tiền. Các chiến sỹ thật xứng đáng với Tổ quốc, và Tổ quốc sẽ không bao giờ quên những người con yêu quý như thế.
Tôi thay mặt Chính phủ hỏi thăm và chúc anh chị em mau lành mạnh.
Các anh em thầy thuốc và chị em khán hộ, cứu thương,
Tôi được báo cáo rằng: Các thầy thuốc và khán hộ đều hết lòng săn sóc thương binh một cách rất chu đáo. Thế là các bạn cũng trực tiếp tham gia kháng chiến cứu quốc.
Tôi thay mặt anh em thương binh, cảm ơn các bạn, và khuyên các bạn gắng sức.
Tôi gửi cho tất cả mọi người trong nhà thương lời chào thân ái và quyết thắng.
Chủ tịch Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa
HỒ CHÍ MINH2
17. Thư gửi cụ Bộ trưởng Bộ Thương binh, cựu binh
Thân ái gửi cụ Bộ trưởng Thương binh, cựu binh,
Nhân ngày Thương binh, tôi nhờ cụ biếu lại những anh em thương binh kiểu mẫu mấy bộ áo mà đồng bào đã biếu tôi.
Anh em thương binh đã hy sinh một phần xương máu để giữ gìn Tổ quốc, bảo vệ đồng bào, đã tận trung với nước, tận hiếu với dân. Họ đã làm trọn nhiệm vụ, họ không đòi hỏi gì cả.
Song đối với những người con trung hiếu ấy, Chính phủ và đồng bào phải báo đáp thế nào cho xứng đáng ?
Tôi có ý kiến như sau:
Chính quyền, đồng bào và các đoàn thể nhân dân trong mỗi xã phải tuỳ theo sự cố gắng và khả năng chung của mỗi xã mà đón một số anh em thương binh.
Giúp lâu dài, chứ không phải chỉ giúp trong một thời gian. Không phải giúp bằng cách góp gạo nuôi thương binh, nhưng giúp bằng cách này:
1. Mỗi xã trích một phần ruộng công, nếu không có ruộng công thì mượn ruộng của những đồng bào hằng tâm hằng sản, nếu không mượn được ruộng thì chính quyền, đoàn thể và đồng bào trong xã chung sức phát vỡ một số đất mới để giúp thương binh.
2. Chính quyền, đoàn thể và đồng bào trong xã sẽ tổ chức việc cày cấy, chăm nom, gặt hái những ruộng đất ấy. Hoa lợi sẽ để nuôi thương binh.
3. Tuỳ theo số ruộng đất trích được, mượn được hoặc khai khẩn được, mà đón nhiều hoặc ít thương binh về xã. Anh em thương binh sẽ tuỳ sức mà làm những công việc nhẹ, như học may vá, đan lát, hớt tóc hoặc giúp việc phòng giấy, giúp việc bình dân học vụ trong làng, v.v..
Kế hoạch tỉ mỉ sẽ do Chính phủ cùng Mặt trận Liên Việt định sau.
Như thế thì đồng bào mỗi xã đã được thoả mãn lòng ước ao báo đáp anh em thương binh; mà anh em thương binh thì được yên ổn về vật chất và vui vẻ về tinh thần và vẫn có dịp tham gia sự hoạt động ích lợi cho xã hội.
Với lòng hăng hái và cố gắng của đồng bào, với sự nỗ lực của cán bộ và chính quyền và đoàn thể các địa phương, tôi chắc rằng công việc đón anh em thương binh về làng sẽ có kết quả tốt đẹp.
Xin cụ chuyển lời tôi hỏi thăm tất cả anh em thương binh.
Chào thân ái và quyết thắng!
HỒ CHÍ MINH3
18. Lời kêu gọi nhân dịp kỷ niệm Cách mạng Tháng Tám và Ngày độc lập (trích)
...
Nhân dịp Quốc khánh, tôi thay mặt nhân dân, quân đội và Chính phủ ta cảm ơn sự ủng hộ của nhân dân các nước bạn, nhân dân Pháp và nhân dân thế giới đấu tranh cho hòa bình.
Tôi kính cẩn nghiêng mình trước linh hồn các liệt sỹ đã hy sinh cho Tổ quốc
Tôi gửi lời thân ái an ủi các thương binh, bệnh binh và gia đình liệt sỹ
Khen ngợi: Toàn thể chiến sỹ Vệ quốc quân, bộ đội địa phương, dân quân du kích và công an;
Đồng bào dân công;
Chiến sỹ thi đua tăng gia sản xuất;
Cán bộ Quân, Dân, Chính, Đảng;
Các cụ phụ lão, các cháu thanh niên và nhi đồng;
Đồng bào ở vùng tạm bị chiếm và kiều bào ở nước ngoài.
Nhân dịp này tôi kêu gọi những người lầm đường theo địch, hãy giác ngộ và trở về với Tổ quốc. Chính phủ và nhân dân ta bao giờ cũng khoan hồng với những người cải tà quy chính.
Tuy chúng ta đã tranh được nhiều thắng lợi lớn, nhưng chúng ta tuyệt đối không chủ quan khinh địch. Để tranh lấy độc lập và thống nhất thật sự và góp phần vào việc giữ gìn hòa bình thế giới, cuộc kháng chiến của ta vẫn còn phải trường kỳ và gian khổ, quân và dân ta phải quyết tâm vượt mọi khó khăn, thực hiện những nhiệm vụ sau đây:
- Quân đội phải ra sức thi đua học tập chính trị và quân sự, nâng cao chí khí chiến đấu, tiêu diệt sinh lực địch nhiều hơn nữa, phá tan mọi âm mưu tấn công của địch.
- Nhân dân phải thi đua tăng gia sản xuất và tiết kiệm, tham gia kháng chiến.
- Đồng bào sau lưng địch phải ra sức ủng hộ kháng chiến, đấu tranh chống địch càn quét, bắt lính, phá hoại sản xuất, phải ra sức giữ gìn tính mệnh tài sản của mình.
- Mọi người hãy sốt sắng tham gia và ủng hộ công cuộc phát động quần chúng thực hiện chính sách ruộng đất.
- Cán bộ phải ra sức học tập chỉnh huấn, phát triển ưu điểm, sửa chữa khuyết điểm, hết lòng hết dạ phục vụ nhân dân, thực hiện đúng chính sách của Đảng và Chính phủ, đi đúng đường lối quần chúng.
Để làm tròn những nhiệm vụ này, quân đội, nhân dân và cán bộ ta phải:
- Nâng cao tư tưởng trường kỳ kháng chiến, tự lực cánh sinh; phải nhận rõ ta, bạn, thù; phải luôn luôn tỉnh táo và ra sức phá tan mọi âm mưu của địch lừa bịp và tiến công, đập tan chính sách "dùng người Việt đánh người Việt, lấy chiến tranh nuôi chiến tranh".
- Toàn dân đoàn kết vượt mọi khó khăn, làm tròn nhiệm vụ, đẩy mạnh kháng chiến, giữ vững độc lập.
Trường kỳ kháng chiến nhất định thắng lợi
Độc lập thống nhất, nhất định thành công!
Chào thân ái và quyết thắng!
Ngày 02 tháng 9 năm 1953
HỒ CHÍ MINH4
19. Thư gửi anh em thương binh, bệnh binh và gia đình liệt sỹ (năm 1958)
Thân ái gửi: Các anh em thương binh, bệnh binh và các gia đình liệt sỹ,
Nhân ngày 27 tháng 7, thay mặt Đảng và Chính phủ, tôi thân ái gửi lời thăm các gia đình liệt sỹ, các anh em thương binh, bệnh binh.
Nhân dịp này, Bác có mấy lời nhắc nhủ anh em như sau:
Từ ngày hòa bình lập lại, anh em đã cố gắng nhiều và có nhiều thành tích trong học tập và tăng gia sản xuất. Đã có người được bầu làm chiến sỹ thi đua và lao động xuất sắc, cán bộ gương mẫu. Ví dụ:
- Đồng chí Trần Chút (ở Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh), dù cụt một tay, đã bốn lần liền được bầu làm chiến sỹ nông nghiệp trong tỉnh, được cử đi dự Đại hội anh hùng, chiến sỹ thi đua toàn quốc.
- Đồng chí Nguyễn Văn Hơn (miền Nam), cụt tay, về sản xuất ở xã Liên Thành, đã được bầu làm chiến sỹ nông nghiệp tỉnh Nghệ An.
- Đồng chí Phạm Hữu Hoạt, cụt một chân, là chiến sỹ xuất sắc về ngành chăn nuôi.
- Đồng chí Phạm Văn Tiêm, ở nông trường quốc doanh Đông Hiếu, 12 lần được khen thưởng, được bầu làm chiến sỹ toàn ngành, v.v..
Còn nhiều chiến sỹ gương mẫu khác nữa. Các đồng chí ấy trước đã ra sức giết giặc trong thời kỳ kháng chiến, nay lại ra sức sản xuất trong thời kỳ hòa bình. Như thế là rất tốt. Các anh em thương binh cần noi gương những đồng chí đó.
Nhưng cũng có một số ít vẫn còn tư tưởng và hành động không đúng, không gương mẫu, chưa thật đoàn kết với đồng bào địa phương. Bác mong những anh em đó cố gắng sửa chữa để tiến bộ.
Bác mong những anh em thương tật nặng thì yên tâm an dưỡng. Các anh em khác thì tùy khả năng của mình, hăng hái tham gia sản xuất trong các tổ đổi công và hợp tác xã.
Tôi thân ái gửi lời hỏi thăm và chúc các gia đình liệt sỹ đạt được nhiều thành tích trong công việc tăng gia sản xuất và thực hành tiết kiệm, để góp phần vào công cuộc xây dựng Tổ quốc.
Tôi mong đồng bào các nơi sẵn sàng giúp đỡ anh em thương binh, bệnh binh và gia đình liệt sỹ trong việc sản xuất làm ăn.
Cuối cùng, tôi cũng nhắc các cơ quan, đoàn thể phải chấp hành một cách chu đáo các chính sách của Đảng và Chính phủ đối với anh em thương binh, bệnh binh và gia đình liệt sỹ.
Chào thân ái!
Tháng 7 năm 1958
HỒ CHÍ MINH5
Tâm Trang (tổng hợp)
Chú thích:
1. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011. t.5, tr.190.
2. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.5, tr.16.
3. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.7, tr.136
4. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.8, tr. 228-230.
5. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.11, tr. 507
