Nhà báo Wilfred Graham Burchett trong một lần phỏng vấn Bác Hồ. Ảnh: The Australian (Nguồn ảnh: http://antg.cand.com.vn)
1. Hồ Chí Minh là một trong những anh hùng của thời đại, của thế hệ chúng ta
Đồng chí Hồ Chí Minh là một trong những anh hùng của thời đại, của thế hệ chúng ta, là vị anh hùng dân tộc, đồng thời cũng là vị anh hùng của phong trào công nhân quốc tế. Người còn là vị anh hùng của cuộc đấu tranh cho tự do và tiến bộ của toàn thể loài người. Chân dung của Người chẳng những được treo ở các cơ quan nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa mà còn được giương cao trong hàng ngũ những đoàn công nhân đấu tranh bảo vệ hòa bình, chống các công tu độc quyền ở Châu Âu và Châu Mỹ. Tên Người không chỉ được công nhân, nông dân, chiến sỹ Việt Nam nhắc đến với cả tấm lòng tôn kính và tình thương yêu sâu sắc, mà đồng thời là niềm cổ vũ đối với thanh niên tiến bộ toàn thế giới. Lòng yêu nước, tính trung thực, lòng trung thành với lý tưởng của Người, cũng như ý chí kiên cường và điêu luyện về chính trị đã làm cho ngay cả quân thù cũng phải khâm phục. Những người bình thường, những chiến sỹ bình thường sở dĩ giành được danh hiệu anh hùng thường là nhờ vào một hành động xuất sắc. Các chiến sỹ và lãnh tụ như đồng chí Hồ Chí Minh chiếm địa vị trong lịch sử thì nhờ vào thành quả cả cuộc đời mình. Vì thực chất cả cuộc đời của đồng chí Hồ Chí Minh rất xứng đáng với danh hiệu anh hùng. Cho đến phút cuối cùng, cả cuộc đời ấy là cuộc đời đấu tranh cho sự nghiệp giải phóng dân tộc Việt Nam, đồng thời cũng đấu tranh cho thắng lợi của những lý tưởng thiêng liêng chung của loài người: Công lý xã hội, bình đẳng dân tộc. Chính vì vậy, giai cấp công nhân toàn thế giới, tất cả những người trung thực đang đấu tranh chống chủ nghĩa đế quốc, thực dân và chống chiến tranh, đều ghi sâu công ơn Người trong tâm khảm của mình.
Trong thời kỳ niên thiếu của đồng chí Hồ Chí Minh, trong những năm chiến tranh thế giới thứ nhất, nguyện vọng giải phóng dân tộc của nhân dân Việt Nam khỏi ách thực dân là mục tiêu can đảm và táo bạo đến nỗi tưởng chừng như không tưởng. Lúc đó, chủ nghĩa đế quốc đang còn là hệ thống thống trị trên toàn cõi địa cầu. Chủ nghĩa thực dân của các tập đoàn tư bản kếch xù Tây Âu chiến thắng liên tiếp ở Châu Á, dường như trở thành một lực lượng vô địch. Lúc bấy giờ, những khái niệm như quyền tự do và độc lập của các dân tộc trong thực tế đời sống chính trị hầu như không được ai đếm xỉa đến.
Đồng chí Hồ Chí Minh đã cay đắng hiểu điều này từ khi Người còn trẻ. Dựa vào những câu rất kêu trong tuyên bố của Tổng thống Mỹ, Người đã đòi công nhận quyền tự trị của các dân tộc Đông Dương thuộc Pháp lúc bấy giờ. Và Người không nản lòng. Từ đó, Người đã rút ra kết luận: Đồng minh của các dân tộc đang đấu tranh cho sự nghiệp giải phóng khỏi ách áp bức thực dân chỉ có thể là cách mạng vô sản. Và Người đã trở thành một chiến sỹ kiên cường. Người tổ chức và lãnh đạo dẻo dai cuộc cách mạng ấy, cho đến những giây phút cuối cùng của đời mình.
…
Chủ tịch Hồ Chí Minh là một người nhân đạo sâu sắc và là một chiến sỹ. Chủ nghĩa nhân đạo đã hướng Người vào những mục đích chiến đấu cao thượng, khiến Người hiến dâng cả cuộc đời cho cuộc đấu tranh này. Đặc tính của một người chiến sỹ đã cho phép Người tiến hành cuộc chiến tranh này với tất cả nhuệ khí, sự bền bỉ và thái độ không mệt mỏi trong suốt những năm dài vô cùng gian khổ ở rừng sâu của vùng nhiệt đới, giữa những trận chiến đấu liên tục chống bạo lực của quân thù và giữa những khó khăn chồng chất.
Một phần tư thế kỷ trước đây, sau khi chiến thắng phát xít Nhật, lần đầu tiên Người đưa du kích về miền xuôi, và Người đọc "Tuyên ngôn Độc lập" của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tại Hà Nội.
Song đó mới chỉ là mở đầu cho một bản anh hùng ca mới của những trận chiến đấu mới, cuộc chiến đấu chống thực dân Pháp kết thúc bằng một thắng lợi huy hoàng ở Điện Biên Phủ.
Và sau đó, quân Mỹ tràn vào miền Nam, cuộc chiến đấu lại nổ ra khiến một nước nhỏ ở Châu Á phải đương đầu với một cường quốc mạnh nhất của thế giới tư bản. Nước nhỏ bé ấy trong trận quyết chiến chống bạo lực của đế quốc, đã đứng trên tuyến đầu của chủ nghĩa xã hội, của phong trào giải phóng dân tộc.
Với cuộc chiến đấu lần này, toàn thế giới đều thấy rõ hình ảnh quen thuộc của một vị lãnh tụ nhiều tuổi, đáng kính với đôi mắt cháy bỏng ngọn lửa cách mạng của tuổ trẻ, tràn đầy trí thông minh và hiền từ.
Tất nhiên, đồng chí Hồ Chí Minh không chỉ là tượng trưng cho đất nước mình đang chiến đấu. Hơn ai hết, Người là người tổ chức, người sáng tạo ra lịch sử của dân tộc Việt Nam trong suốt nửa thế kỳ XX/ Nay tuy Người đã qua đời, song Người để lại một nhà nước do chính Người thành lập, một dân tộc do Người tổ chức. Người còn để lại cả thành quả đầy sáng tạo của tư tưởng và nhiệt tình của lòng yêu nước nồng nàn và chủ nghĩa nhân đạo cao thượng mà Người đã dày công vun đắp và truyền lại cho hàng vạn chiến sỹ của mình.
Đồng thời, Người còn để lại cả di sản về lý tưởng mà Người đã truyền lại cho tất cả chúng ta, tất cả những người trung thực trên hành tinh này, nêu một tấm gương về lòng trung thành phục vụ dân tộc và qua đó phục vụ cả loài người, nêu một tấm gương về ý chí chiến đấu kiên cường, bất khuất chống bạo lực của đế quốc, ý chí đó đã biến thành sức mạnh bất diệt.
(Bài đăng trên báo quân đội Ba Lan Chiến sĩ tự do, số ra ngày 10/9/1969).
2. Cụ là một người cộng sản
Cụ Hồ Chí Minh đã cống hiến trọn đời mình cho sự nghiệp giải phóng dân tộc Việt Nam. Trong suốt quá trình tham gia cách mạng, Cụ là người kiên trì theo chủ nghĩa quốc tế. Cụ đã xác nhận chân lý cơ bản là, sự nghiệp giải phóng nhân dân Việt Nam là một bộ phận khăng khít của cuộc đấu tranh chung cho độc lập và chủ nghĩa xã hội trên toàn thế giới.
Nhiều kẻ thù của Người tỏ lòng khâm phục và kính trọng đối với Người. Nhiều người tự do ở phương Tây ca ngợi những cống hiến của Người cho sự tiến bộ của nhân loại.
Nhưng nhiều tên phát ngôn của bọn tư bản phương Tây đang lợi dụng việc Cụ Hồ Chí Minh từ trần để tiến hành những chiến dịch gian dối và lừa gạt bỉ ổi nhắm biện bạch cho sự xâm lược của đế quốc Mỹ chống nước Việt Nam. Bọn lừa bịp lấp liếm chân lý đó đã xuyên tạc sự thật, nhằm bào chữa cho những cuộc ném bom ồ ạt, cho những vụ tra tấn và sử dụng chất hóa học vô nhân đạo của chúng để nhằm kiếm thêm lợi nhuận. Chúng ra sức bưng bít nhân dân Mỹ về trách nhiệm của Oasinhton đối với những hành động vô nhân đạo và tàn ác mà chúng đã tiến hành chống nhân dân Việt Nam.
Cụ Hồ Chí Minh là một anh hùng đối với hàng triệu người trong phong trào rộng lớn trên khắp thế giới đang đấu tranh cho hòa bình, tiến bộ và chủ nghĩa xã hội. Là một trong những người hiếm có, được lịch sử giao phó, Người tiêu biểu cho một nền đạo đức mới, đạo đức mácxít mang đầy nhân tính sâu sắc và đầy tinh thần xả thâm quên mình.
Trước những đau thương vô cùng to lớn mà bọn tư bản phương Tây gây ra cho Người và nhân dân Việt Nam, Người đã tự mình kết hợp một cách thành thạo chủ nghĩa anh hùng phù hợp với thực tiễn hoàn cảnh Việt Nam.
Cụ Hồ Chí Minh là một trong những chiến sỹ tiền bối của lớp người mới, những người "sẽ làm biến đổi thế giới, biến đổi nhân loại và đưa chúng ta vĩnh viễn thoát khỏi nanh vuốt của bọn quỷ dữ thời xưa và hiện nay đang luôn tìm cách hủy diệt chúng ta".
Đồng chí Hồ Chí Minh, chúng tôi xin kính chào Người.
(Xã luận đăng trên báo Diễn đàn (Canađa) số ra ngày 10/9/1969).
3. Người con lỗi lạc của nhân dân Việt Nam
Giai cấp công nhân quốc tế luôn luôn coi Chủ tịch Hồ Chí Minh, vị lãnh tụ, nhà tổ chức của cách mạng Việt Nam, nhà hoạt động lỗi lạc của phong trào cộng sản, công nhân và phong trào giải phóng dân tộc, người sáng lập Đảng Cộng sản Đông Dương trước kia tức Đảng Lao động Việt Nam ngày nay là một trong những con người trung thành, nhà hoạt động quốc tế xuất hiện trong quá trình cuộc đấu tranh của giai cấp mình. Cuộc đời của Chủ tịch Hồ Chí Minh là tấm gương sáng ngời của người cộng sản tin tưởng chắc chắn vào thắng lợi của sự nghiệp vĩ đại giải phóng nhân dân khỏi ách áp bức bóc lột của tư bản, là mẫu mực về tính đảng, về con người anh hùng cách mạng đã rèn luyện trong đấu tranh đầy khó khăn gian khổ. Những hoạt động cách mạng trong 50 năm qua của Người đều gắn liền với lịch sử anh hùng của cuộc đấu tranh của nhân dân Việt Nam…
Trong những năm xây dựng hòa bình cũng như trong những năm chống bọn xâm lược Mỹ, công lao vĩ đại của nhà tổ chức Hồ Chí Minh càng rõ rệt. Người đã giáo dục việc thực hiện sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào hoàn cảnh và đặc điểm của đất nước mình.
(Trích bài đăng trên báo Sự thật (Mông Cổ) ngày 18/8/1975)
4. Chủ tịch Hồ Chí Minh, một lãnh tụ hiếm có
Chủ tịch Hồ Chí Minh, là một vị lãnh tụ hiếm có trong thời đại của chúng ta. Người chẳng những được nhân dân Việt Nam mà còn được nhân dân thế giới yêu mến và kính phục. Người đã cống hiến đời mình từ thưở còn niên thiếu cho đến hơi thở cuối cùng cho cuộc đấu tranh vì độc lập của nhân dân Việt Nam. Người luôn luôn đứng về phía độc lập, công lý và phồn vinh của loài người và đấu tranh để thực hiện những mục tiêu đó. Người là hình ảnh của những đức tính khiêm tốn, giản dị và cần cù.
Chủ tịch Hồ Chí Minh là tấm gương sáng ngời của nhân dân Việt Nam, nhân dân các thuộc địa, các lực lượng dân chủ và hòa bình thế giới. Vì vậy, Chủ tịch Hồ Chí Minh mất đi, chẳng những là một tổn thất to lớn của nhân dân Việt Nam mà còn là một tổn thất lớn của nhân dân tiến bộ trên toàn thế giới.
(Trích bài của Tổng thứ ký Hội đồng hòa bình Mianma, đăng trên báo Quan điểm, số ra ngày 15/9/1969).
5. Thương tiếc đồng chí Hồ Chí Minh
Nói chung, người ta không biết đồng chí Hồ Chí Minh đã ở Xri Lanca vài ngày trong khi Người từ Châu Âu trở về Việt Nam để lãnh đạo cuộc đấu tranh giải phóng đất nước.
Trong chuyến đi này, đồng chí Hồ Chí Minh đã ẩn danh là một thành viên của đoàn thủy thủ. Chiếc tàu Người đi đã ghé vào cảng Côlômbô, Thủ đô Xri Lanca. Người đã ở khách sạn ngày nay mang tên "Thắng lợi". Người cũng đã tới thăm tỉnh Canđi, cách Côlômbô khoảng 50 km.
Sau đó, Người đi một chiếc tàu khác về Việt Nam.
Bọn cầm quyền thực dân Anh không biết Người đã ở Xri Lanca trong thời gian này.
…Người là một trong những vĩ nhân của thời đại chúng ta, một người làm ra lịch sử hiện đại, một trong những nhân vật cao quý nhất, đáng yêu nhất trong thời đại chúng ta.
Sự lãnh đạo lâu dài và vẻ vang của Người trong cuộc đấu tranh giành tự do ở Việt Nam có ảnh hưởng không những đối với lịch sử Việt Nam mà còn có ảnh hưởng đối với quá trình phát triển của các sự kiện trên toàn thế giới.
Người ta nói: Lãnh tụ là người làm cho những người có hành động riêng trở thành những người có hành động chung. Qua tiêu chuẩn này, đồng chí Hồ Chí Minh là một trong những lãnh tụ hàng đầu. Vì cuộc đời hoạt động của Người đã cổ vũ những người nam, nữ bình thường, những công nhân, nông dân, thanh niên và sinh viên khắc phục các khó khăn dường như không vượt qua nổi, tiến tới thắng lợi.
Các chiến sỹ tự do đang cầm vũ khí chống chủ nghĩa thực dân và chủ nghĩa phát xít hiện nay, biết rằng từ tấm gương của Việt Nam dưới sự lãnh đạo của đồng chí Hồ Chí Minh, họ cũng có thể chiến thắng.
Tất cả những người Châu Á có thể tự hào rằng Người cũng là một người Châu Á. Chúng ta, những người cộng sản có thể tự hào rằng Người là một người cộng sản.
Đồng chí Hồ Chí Minh là hiện thân của tất cả những gì tốt đẹp nhất trong phong trào vĩ đại của chúng ta: Một nhà cách mạng, một người yêu nước, một người nhân đạo, một nhà hoạt động quốc tế toàn tâm toàn ý.
(Bài đăng trên báo Tiến lên, cơ quan Trung ương của Đảng Cộng sản Xri Lanca, ngày 09/9/1969)
Tâm Trang (tổng hợp)
