NGÀY SINH BÁC HỒ NĂM 1952
Sáng ngày 19-5-1952, Chủ tịch Hồ Chí Minh tiếp Tổng Bí thư Trường Chinh, Trưởng ban Thường trực Quốc hội Bùi Bằng Đoàn, Chủ tịch Mặt trận Liên Việt Tôn Đức Thắng, Phó Thủ tướng Phạm Văn Đồng, Đại tướng Võ Nguyên Giáp, các đại biểu Đảng và đoàn thể đến chúc mừng sinh nhật của Người. Khi đoàn nhi đồng đến chúc mừng, Bác Hồ cùng các đại biểu vui chơi với các cháu1.
Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi điện cảm ơn Thủ tướng Chính phủ kháng chiến Lào Xuphanuvông và Chủ tịch Ủy ban dân tộc giải phóng Trung ương Cao Miên Sơn Ngọc Minh đã gửi điện chúc mừng kỷ niệm ngày sinh của Người.
Báo Cứu quốc đã đăng thông cáo cảm ơn của Văn phòng Chủ tịch phủ:
THÔNG CÁO CỦA VĂN PHÒNG CHỦ TỊCH PHỦ
Trong dịp mừng thọ Hồ Chủ tịch, Văn phòng Chủ tịch phủ đã nhận được rất nhiều thư, điện, quà của các cơ quan, đoàn thể, các đơn vị bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương, du kích, đồng bào các giới, các cụ phụ lão, các em nhi đồng trong và ngoài nước, ở vùng tự do, vùng du kích và vùng bị chiếm, gửi về chúc thọ Người và báo cáo lên Người những thành tích thi đua từ đầu năm đến nay. Hồ Chủ tịch rất vui lòng về các báo cáo trên. Vì không thể trả lời riêng, thừa lệnh Người, Văn phòng Chủ tịch phủ xin gửi lời cảm ơn chung đồng bào và bộ đội.
VĂN PHÒNG CHỦ TỊCH PHỦ2
NGÀY SINH BÁC HỒ NĂM 1953
Nhân dịp Ngày sinh lần thứ 63, Bác Hồ làm bài thơ chữ Hán nhan đề Thất cửu3
“THẤT CỬU
Nhân vị ngũ tuần thường thán lão,
Ngã kim thất cửu chính khang cường.
Tự cung thanh đạm tinh thần sảng,
Tố sự thung dung nhật nguyệt trường.
1953
Dịch nghĩa:
BẢY CHÍN
Thường người ta chưa đến năm mươi tuổi đã tự than già,
Mình nay sáu mươi ba tuổi vẫn đang khỏe mạnh.
Sống cách thanh đạm tinh thần sáng suốt,
Làm việc thong dong, ngày tháng dài.
1953
Dịch thơ:
SÁU MƯƠI BA TUỔI
Chưa năm mươi đã kêu già,
Sáu ba, mình vẫn nghĩ là đương trai.
Sống quen thanh đạm nhẹ người,
Việc làm tháng rộng ngày dài ung dung.
1953”4
Bác Hồ đã gửi Thư cảm ơn nhân Ngày sinh:
“Ngày 19-5, tôi tiếp được thư và điện mừng của Quốc hội, Chính phủ, Mặt trận Liên - Việt, Bộ Tổng tư lệnh Quân đội nhân dân Việt Nam, Đảng.
Điện mừng và báo cáo thành tích thi đua của các đoàn thể nhân dân, bộ đội, các đoàn dân công, các anh hùng và chiến sỹ thi đua, kiều bào ở nước ngoài, cá nhân đồng bào, các cháu thanh niên và nhi đồng.
Nhiều bầu bạn nước ngoài cũng có điện chúc thọ tôi. Tôi trân trọng cảm ơn tất cả. Tôi xin báo cáo rằng tôi rất mạnh khỏe và xin hứa với đồng bào, bộ đội và các bạn rằng: Tôi quyết đưa tất cả tinh thần và sức lực để cùng đồng bào và bộ đội đẩy mạnh kháng chiến đến thắng lợi, kiến quốc đến thành công, đặng góp phần vào công cuộc bảo vệ hòa bình thế giới.
Chào thân ái và quyết thắng.
Tháng 5 năm 1953
HỒ CHÍ MINH”5
NGÀY SINH BÁC HỒ NĂM 1954
Tháng 5-1954, quân dân ta toàn thắng ở Điện Biên Phủ, đó là quà đặc biệt dâng Bác Hồ nhân Ngày sinh của Người.
Bác Hồ đã viết Thư gửi toàn thể cán bộ và chiến sỹ ở mặt trận Điện Biên Phủ như sau:
“Trước hết Bác gửi lời thân ái thăm các chú thương binh.
Toàn thể các chú cũng như cán bộ và chiến sỹ ở toàn quốc đã quyết tâm tranh được thắng lợi lớn để chúc thọ Bác.
Bác quyết định khao các chú. Khao thế nào tuỳ theo điều kiện, nhưng nhất định khao.
Thế là Bác cháu ta cùng vui. Vui để cố gắng mới, để khắc phục khó khăn mới và để tranh thắng lợi mới.
Bác và Chính phủ định thưởng cho tất cả các chú huy hiệu “Chiến sỹ Điện Biên Phủ”. Các chú tán thành không?
Bác dặn các chú một lần nữa:
Chớ vì thắng mà kiêu, chớ chủ quan khinh địch, phải luôn luôn sẵn sàng làm trọn nhiệm vụ Đảng và Chính phủ giao cho các chú.
Bác hôn các chú
Bác
HỒ CHÍ MINH”6
Và Bác Hồ đã làm bài thơ Quân ta toàn thắng ở Điện Biên Phủ với bút danh là C.B:
“20 tháng 11 năm cũ,
Giặc Pháp nhảy dù Điện Biên Phủ.
Hăm mốt tiểu đoàn tinh nhuệ nhất,
Xe tăng, súng lớn đầy chồng chất.
Chúng khoe rằng: “Kế hoạch Nava,
Thật là mạnh dạn và tài hoa.
Phen này Việt Minh phải biết tay,
Quan thầy Mỹ thì vui lòng thay!”
Các báo phản động khắp thế giới
Inh ỏi tâng bốc Nava tới.
* * *
Bên ta thì:
Bộ đội, dân công quyết một lòng,
Xẻ non, đắp suối, vượt qua sông,
Khắc phục khó khăn và hiểm trở,
Đánh cho giặc tan mới hả dạ.
Lặng lẽ chuẩn bị suốt tháng ngày,
Không quản gian khổ và đắng cay,
Quyết tâm làm cho tròn nhiệm vụ,
Đã hứa với Bác, Đảng, Chính phủ.
* * *
13 tháng 3 ta tấn công,
Giặc còn ở trong giấc mơ nồng:
“Mình có thầy Mỹ lo cung cấp,
Máy bay cao cao, xe tăng thấp,
Lại có Nava cùng Cônhi,
Những tay tướng giỏi nắm chỉ huy.
Chúng mình chuyến này nhất định thắng,
Việt Minh ắt thua chạy quýnh cẳng”.
* * *
Hơn 50 ngày, ta đánh đồn,
Ta chiếm một đồn lại một đồn,
Quân giặc chống cự tuy rất hăng,
Quân ta anh dũng ít ai bằng.
Nava, Cônhi đều méo mặt,
Quân giặc tan hoang ta vây chặt.
Giặc kéo từng loạt ra hàng ta.
Quân ta vui hát “khải hoàn ca”.
Mười ba quan năm đều hàng nốt,
Tên tướng chỉ huy cũng bị nhốt.
Một vạn sáu ngàn tên giặc Tây,
Đều là tù binh hoặc bỏ thây.
* * *
Thế là quân ta đã toàn thắng
Toàn thắng là vì rất cố gắng.
Chiến sỹ viết thư dâng Cụ Hồ:
“Xin Bác vui lòng mà nhận cho
Món quà chúc thọ sinh nhật Bác,
Chúng cháu cố gắng đã sắm được”.
C.B7
1. Xem: Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh, Viện Hồ Chí Minh: Hồ Chí Minh - Biên niên tiểu sử, Sđd, t.5, tr. 203
2. Báo Cứu quốc, số 2092, ngày 4-6-1952.
3. Chỉ tuổi 63 của Bác Hồ năm đó (7 x 9 = 63).
4. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 7, tr. 77
5. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 7, tr. 78.
6. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 7, tr. 276.
7. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.7, tr. 277-279.
Ban Biên tập
Còn nữa
