NGÀY SINH BÁC HỒ NĂM 1969
Dịp sinh nhật Bác Hồ năm 1969 đã đến.
Ngày 10/5/1969, 7 giờ sáng, Bác Hồ dự Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ 16 tại Nhà khách Hồ Tây. Phát biểu tại Hội nghị, Người nhấn mạnh:
“1. Mỹ ở thế thua, ta ở thế mạnh, thế thắng. Mỹ còn ngoan cố, ta không được chủ quan, lơ là mất cảnh giác.
2. Phải ra sức phát triển nông nghiệp.
3. Phải làm tốt việc quản lý kinh tế, từ trên xuống dưới thực hành tiết kiệm. Nhà nước, nhân dân phải tiết kiệm. Thi đua phải thiết thực. Cán bộ, đảng viên phải gương mẫu, chống chủ nghĩa cá nhân.
4. Phải giữ bí mật.
5. Phải giữ vững tinh thần độc lập tự chủ và đoàn kết quốc tế”.
Đến 9 giờ, nghỉ giải lao, Bác Hồ xin phép ra về. Về đến Nhà sàn đã hơn 9 giờ. Lần đầu tiên trong bốn năm, Bác Hồ viết và sửa chữa bản Di chúc chậm giờ hơn - từ 9 giờ 30 đến 10 giờ 30.
Hôm nay Bác viết:
“Năm nay, tôi vừa 79 tuổi, đã là lớp người “xưa nay hiếm” nhưng tinh thần, đầu óc vẫn rất sáng suốt, tuy sức khỏe có kém so với vài năm trước đây. Khi người ta đã ngoài 70 Xuân, thì tuổi tác càng cao, sức khỏe càng thấp. Điều đó cũng không có gì lạ.
Nhưng ai mà đoán biết tôi còn phục vụ cách mạng, phục vụ Tổ quốc, phục vụ nhân dân được bao lâu nữa?
Vì vậy, tôi để sẵn mấy lời này, phòng khi tôi sẽ đi gặp cụ Các Mác, cụ Lê-nin và các vị cách mạng đàn anh khác, thì đồng bào cả nước, đồng chí trong Đảng và bầu bạn khắp nơi đều khỏi cảm thấy đột ngột”1.
Ngày 11/5/1969, từ 09 giờ đến 10 giờ Bác Hồ lại sửa Di chúc.
16 giờ 15, Bác Hồ đến thăm và nói chuyện thân mật với các đại biểu dự Hội nghị cán bộ cấp cao toàn quân. Khi Bác vào phòng họp, mọi người đứng cả dậy hô vang: “Hồ Chủ tịch muôn năm!”, “Hồ Chủ tịch muôn năm!” cho đến khi với dáng điệu quen thuộc, Bác giơ cao hai tay ra hiệu ngồi xuống thì tiếng hô mới ngừng.
“Bác thân mật cất tiếng hỏi:
- Các chú khỏe cả chứ?
Mọi người vui vẻ trả lời Bác:
- Thưa Bác! Chúng cháu khỏe cả ạ!
- Có vui không?
- Thưa Bác! Vui lắm ạ!
- Thế là tốt. Vậy các chú vỗ tay đi.
Cả hội trường lại được dịp rền vang những tràng vỗ tay vui mừng, phấn chấn, vì mọi người đều thấy Bác rất khoẻ, rất vui.
Thiếu tướng Vương Thừa Vũ thay mặt anh em mang hoa đến chúc thọ Bác. Xúc động quá nên giọng anh run run:
- Thưa Bác! Nhân dịp mừng thọ Bác 79 tuổi, chúng cháu xin thay mặt cán bộ, chiến sỹ toàn quân, kính chúc Bác mạnh khỏe, sống lâu. Toàn thể các lực lượng vũ trang nhân dân tin tưởng tuyệt đối và biết ơn sâu sắc sự lãnh đạo, giáo dục và thương yêu chăm sóc của Đảng, của Bác.
Anh Vũ vừa dứt lời, Bác vui vẻ rút một bông hoa đẹp nhất tặng lại anh. Một cử chỉ thật là âu yếm, thật là thân tình”2.
Buổi gặp này có ngờ đâu lại là buổi lễ kỷ niệm Ngày sinh Bác Hồ lần cuối cùng của lực lượng vũ trang nhân dân.
Ngày 18/5, từ 14 giờ đến 15 giờ 25, anh em trong cơ quan tổ chức mừng thọ Bác Hồ. Bác xuống dự và vui vẻ báo tin:
- Các chú đã biết chưa, hồi 7 giờ 18 phút giờ Mátxcơva ngày 16/5 vừa qua, trạm tự động Sao Kim 5 của Liên Xô đã đổ bộ nhẹ nhàng xuống Sao Kim mang theo Huy hiệu Lê-nin và Quốc huy của Liên Xô.
Chờ anh em vỗ tay xong, Bác tiếp tục báo tin:
- Đó là tin thế giới. Còn trong nước thì đêm 13, rạng ngày 14/5, Quân giải phóng lại bắn súng lớn vào sân bay Đà Nẵng, gây nhiều đám cháy và tiếng nổ dữ dội làm chấn động cả một vùng. Đây là lần thứ ba, kể từ đêm 11/5, sân bay Đà Nẵng bị pháo binh Quân giải phóng bắn phá.
Mọi người phấn khởi thưa với Bác đó là quân và dân miền Nam lập công kính dâng Bác nhân Ngày sinh lần thứ 79 của Bác. Nghe nói thế, Bác vừa hiền hậu, vừa thân mật hỏi lại:
- Thế còn các chú ở đây thì chúc thọ Bác cái gì nào?
Đồng chí Vũ Kỳ - Thư ký riêng cho Bác - thay mặt mọi người đứng dậy nói:
- Thưa Bác, nguyện vọng tha thiết của anh em là cố gắng mọi mặt, mong Bác ăn được ngon, ngủ được tốt. Kính chúc Bác mạnh khỏe, sống lâu, lãnh đạo toàn dân kháng chiến thắng lợi.
Thật là hạnh phúc cho những cán bộ, đảng viên có vinh dự lớn là hằng ngày được sống cạnh Bác Hồ, phục vụ Bác Hồ, mỗi lần đến dịp kỷ niệm Ngày sinh của Bác lại được quây quần quanh Bác như đàn con cháu vây quanh người cha, người ông rất đỗi yêu thương.
Mọi người không ngờ rằng, đó lại là dịp kỷ niệm Ngày sinh cuối cùng của Bác Hồ mà họ được hưởng niềm hạnh phúc to lớn.
Chiều 18/5, các đồng chí trong Bộ Chính trị và một số đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng vào chúc thọ Bác Hồ ở nhà họp Bộ Chính trị, ngay sau Nhà sàn. Rất đơn giản và chân tình, Bác Hồ ngồi thoải mái phía đầu bàn, các đồng chí một số ngồi, một số đứng vây quanh Bác, đồng chí Lê Duẩn đứng lên chúc thọ Bác, đồng chí Tố Hữu tặng hoa Bác.
Khi bánh kẹo được bưng ra, Bác thân mật nói:
- Mời các chú cứ tự nhiên. Nhớ mang phần về cho các cô, các cháu ở nhà.
Ngày 19/5/1969, đúng 9 giờ, Bác Hồ ngồi vào bàn làm việc tại Nhà sàn với bản tài liệu “Tuyệt đối bí mật” xem lại các bản viết các năm 1965, 1968, 1969.
10 giờ 30, Bác Hồ tiếp chị Phan Thị Quyên (vợ liệt sỹ Nguyễn Văn Trỗi), chị Nguyễn Thị Châu (Ủy viên Ban Chấp hành Hội Liên hiệp Thanh niên sinh viên giải phóng khu Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định) đến chúc thọ Bác.
14 giờ, Bác Hồ để các bác sĩ đến khám sức khỏe.
14 giờ 30, Bác Hồ lên Nhà sàn viết thư khen thiếu niên Hợp tác xã Măng non thôn Phú Mẫn, xã Hàm Sơn, huyện Yên Phong, tỉnh Hà Bắc đã có nhiều thành tích trong việc chăm sóc trâu, bò.
Trong ngày, Bác Hồ gửi tặng cán bộ, nhân dân tỉnh Nghệ An tấm ảnh chân dung của Bác. Phía dưới tấm ảnh, Bác viết: “Cán bộ, đảng viên phải gương mẫu trong mọi công tác, phải hết lòng, hết sức phục vụ nhân dân”. Bác cũng gửi tặng chân dung của Bác cho cán bộ, công nhân Nhà máy Xi măng Hải Phòng nhân dịp kỷ niệm lần thứ 79 Ngày sinh của Bác.
Trọn vẹn Ngày sinh của Bác Hồ ở nơi ở và làm việc của Bác tại Khu Phủ Chủ tịch là vậy.
Ngày 23/5/1969, Bác Hồ gửi:
Điện cảm ơn Chủ tịch Nguyễn Hữu Thọ và Ủy ban Trung ương Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam.
“Kính gửi Chủ tịch Nguyễn Hữu Thọ, Chủ tịch Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam,
Thưa Chủ tịch thân mến,
Tôi xin chân thành cảm ơn Chủ tịch và các vị trong Ủy ban Trung ương Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam về những lời chúc mừng thân thiết nhân dịp Ngày sinh của tôi.
Dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Mặt trận Dân tộc giải phóng, đồng bào và chiến sỹ miền Nam anh hùng đã phát huy thế thắng, thế mạnh của thời kỳ tổng tiến công và nổi dậy, lại lập thêm nhiều chiến công vang dội trong mùa Xuân Kỷ Dậu này, đồng thời liên tiếp giành thắng lợi chính trị và ngoại giao to lớn. Giải pháp 10 điểm của Ủy ban Trung ương Mặt trận Dân tộc giải phóng mới đề ra là chí tình, chí lý, chắc được toàn thể nhân dân Việt Nam nhất trí ủng hộ và bè bạn khắp năm châu đồng tình.
Đế quốc Mỹ đã thua to, song chúng còn cố bám lấy miền Nam và đang giở nhiều thủ đoạn cực kỳ tàn ác và gian xảo. Nhưng dân tộc ta đang tiến mạnh đến ngày thắng lợi vẻ vang. Tổ quốc thiết tha kêu gọi đồng bào và chiến sỹ miền Nam yêu quý vượt mọi khó khăn, hăng hái xốc tới, giành nhiều thắng lợi quyết định hơn nữa.
Tôi xin gửi Chủ tịch và các vị trong Ủy ban Trung ương Mặt trận dân tộc giải phóng lời cảm ơn thân thiết. Tôi nhờ Chủ tịch chuyển đến toàn thể đồng bào và chiến sỹ miền Nam yêu quý, đến anh chị em thương binh, bệnh binh và các gia đình có công với kháng chiến lời hỏi thăm thân ái nhất của tôi.
Hà Nội, ngày 23 tháng 5 năm 1969
HỒ CHÍ MINH”3.
Điện cảm ơn Chủ tịch Trịnh Đình Thảo và Ủy ban Trung ương Liên minh các lực lượng dân tộc, dân chủ và hòa bình Việt Nam.
“Kính gửi Chủ tịch Trịnh Đình Thảo, Ủy ban Trung ương Liên minh các lực lượng dân tộc, dân chủ và hòa bình Việt Nam,
Thưa Chủ tịch thân mến,
Tôi xin chân thành cảm ơn Chủ tịch và các vị trong Ủy ban Trung ương của Liên minh về những lời chúc mừng thân thiết nhân dịp Ngày sinh của tôi.
Ra đời cách đây hơn một năm trong cao trào tổng tiến công và nổi dậy, Liên minh ngày càng phát huy tác dụng to lớn của mình, tập hợp đông đảo các lực lượng dân tộc, dân chủ và hòa bình ở các thành thị miền Nam, luôn luôn sát cánh với Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam, để cùng nhau đưa sự nghiệp chống Mỹ, cứu nước đến thắng lợi hoàn toàn. Tôi tin rằng Liên minh sẽ giành thêm nhiều thành tích rực rỡ hơn nữa.
Dù đế quốc Mỹ còn điên cuồng giở những thủ đoạn tàn ác và thâm độc, chúng nhất định sẽ thất bại, nhân dân ta nhất định sẽ thắng lợi.
Xin chúc Chủ tịch, các vị trong Ủy ban Trung ương và toàn thể thành viên của Liên minh cố gắng hơn nữa và giành được nhiều thắng lợi hơn nữa trong cuộc đấu tranh chống Mỹ, cứu nước.
Hà Nội, ngày 23 tháng 5 năm 1969
HỒ CHÍ MINH”4
Báo Nhân Dân số 5522, ngày 28/5/1969 đăng Lời cảm ơn chung nhân dịp sinh nhật (19 tháng 5) của Bác Hồ:
“Nhân ngày 19 tháng 5 năm nay, tôi đã nhận được thư và điện chúc mừng của:
- Quốc hội, Chính phủ, Trung ương Đảng, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các chính đảng, các đoàn thể nhân dân.
- Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam, Liên minh các lực lượng dân tộc, dân chủ và hòa bình Việt Nam.
- Các đơn vị bộ đội, công an nhân dân vũ trang, dân quân, tự vệ, thanh niên xung phong.
- Các cơ quan, trường học, nhà máy, hầm mỏ, công trường, nông trường, lâm trường, hợp tác xã nông nghiệp và hợp tác xã thủ công nghiệp.
- Các anh hùng và chiến sĩ thi đua.
- Các cụ phụ lão, các cháu thanh niên và nhi đồng.
- Kiều bào ở nước ngoài.
- Bà con Hoa kiều và các cháu học sinh Hoa kiều.
Trong thư và điện mừng thọ tôi, các đồng chí và đồng bào ta đều báo cáo những thành tích thi đua đã đạt được và hứa tiếp tục phấn đấu lập những thành tích mới. Các đơn vị bộ đội trong cả nước đều hứa quyết tâm chiến đấu vì độc lập, tự do của Tổ quốc và ra sức xây dựng quân đội.
Tôi thân ái gửi lời nhiệt liệt cảm ơn chung.
Chúc đồng bào, chiến sỹ, cán bộ, các cụ phụ lão, các cháu thanh niên, nhi đồng và bà con Hoa kiều cả hai miền Nam Bắc, đoàn kết chặt chẽ, sản xuất giỏi, chiến đấu giỏi, công tác tốt, học tập tốt, giành thêm nhiều thắng lợi mới to lớn hơn nữa trong sự nghiệp chống Mỹ, cứu nước.
* * *
Nhân dịp này, tôi cũng nhận được thư và điện chúc mừng của:
- Các đồng chí lãnh đạo các đảng, các chính phủ các nước anh em,
- Các vị lãnh đạo chính phủ và nhân dân các nước bạn,
- Các nhân sĩ đấu tranh cho hòa bình trên thế giới,
- Các đồng chí và các bạn trong Đoàn ngoại giao,
- Các đồng chí chuyên gia các nước anh em.
Tôi chân thành và nhiệt liệt cảm ơn tất cả. Chúc tình đoàn kết hữu nghị giữa nhân dân Việt Nam và nhân dân các nước xã hội chủ nghĩa anh em, các nước bạn, ngày càng củng cố và phát triển”5.
Bức thư cảm ơn chung nhân Ngày sinh này có ai ngờ lại là những lời cảm ơn cuối cùng trong cuộc đời 79 mùa Xuân của Bác Hồ.
1. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 12, tr. 509 - 510.
2. Vũ Kỳ: Bác Hồ viết Di chúc, Sđd, tr. 110 - 111.
3. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 12, tr. 459 - 460.
4. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 12, tr. 461 - 462.
5. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 12, tr. 463 - 464.
Hết
