75. Đội Thanh niên xung phong Thủ đô
Người ta thường cho rằng: Thanh niên ở các thành thị, nhất là ở Hà Nội, chỉ ham trau chuốt, thích chơi bời, ít hoạt động. Có một số ít thanh niên như thế thật. Nhưng khi được tổ chức, giáo dục và lãnh đạo, thì thanh niên rất hăng hái hoạt động.
Trong cuộc Cách mạng tháng Tám, thanh niên Hà Nội đã tham gia.
Ngày kháng chiến bắt đầu, thanh niên Hà Nội đã oanh liệt đánh giặc, bảo vệ Thủ đô suốt trong hai tháng. Sau đó, đại bộ phận thanh niên ấy tham gia Trung đoàn Thủ đô, đã lập chiến công ở nhiều mặt trận.
Trước ngày ta tiếp quản Hà Nội, thanh niên công nhân và công chức hăng hái tham gia đấu tranh giữ gìn nhà máy và cơ quan.
Ngay sau khi ta tiếp quản Hà Nội, mặc dầu có nhiều khó khăn, thanh niên đã cố gắng giúp sức trong việc khôi phục kinh tế, văn hóa, v.v.
Ngày nay, Đội thanh niên xung phong Thủ đô là một tập thể lao động gương mẫu: Trên công trường đường sắt Vĩnh Phúc, trong đợt thi đua vừa qua (8-4 đến 23-4-1955), họ đã thu được rất nhiều thành tích, như:
Đồng chí Bào, đào đất tăng năng suất 600 phần 100,
Đồng chí Thụy, đục đá tăng năng suất 460 phần 100,
Đồng chí Quý, cào đá tăng năng suất 100 phần 100,
Phân đội 2 tăng năng suất 170 phần 100,
Trung bình toàn đội tăng năng suất 219 phần 100,
Toàn đội vượt mức tăng năng suất 3.290 công.
Họ còn giúp đồng bào địa phương gánh nước tưới ruộng, làm vệ sinh, và những công việc khác. Thế là Đội thanh niên xung phong đã đưa lại vinh dự cho thanh niên Thủ đô. Mong rằng Đội Thanh niên xung phong Thủ đô thi đua bền bỉ, tiến bộ mãi; và nam nữ thanh niên Hà Nội thì học tập tinh thần quyết tiến của Đội Thanh niên xung phong.
(Đăng trên Báo Nhân Dân, ngày 16/5/1955)
76. Phong trào thi đua ở các nhà thương
Phong trào thi đua ở các nhà thương đã có kết quả bước đầu. Tình trạng các nhà thương đã tiến bộ nhiều, khác hẳn với nhà thương thời kỳ đô hộ. Thí dụ:
Ở các nhà thương chữa mắt, Phủ Doãn, Bạch Mai... giám đốc, bác sĩ, nhân viên đều có tinh thần đoàn kết, tinh thần trách nhiệm.
Thầy thuốc, y tá, cán bộ giúp việc khác, ai cũng thi đua chăm nom chu đáo cho người bệnh mau chóng lành mạnh. Mọi người đều cố gắng nâng cao trình độ chính trị, kỹ thuật và văn hóa, do đó mà nâng cao thêm năng suất công tác. Như nhà thương Phủ Doãn đã tổ chức phòng đọc sách báo, bốn lớp học chữ, hai đội đánh bóng, một ban kịch, một ban nhạc v.v.
Nhà thương Bạch Mai tăng năng suất và tiết kiệm, kết quả khá: Trong tháng 4/1955, Ban Giặt quần áo đã tiết kiệm được 82 vạn 5 ngàn đồng mà quần áo của người bệnh lại sạch sẽ hơn trước. Nhà thuốc đã tiết kiệm được 79 vạn 4 ngàn đồng trong việc dùng đèn, dùng giấy... Công nhân làm ống nước, cột điện... đã tiết kiệm được 20 vạn đồng.
Trong 3 tháng, ban cơm nước tiết kiệm được 150 vạn đồng, mà cơm canh thì ngon lành hơn trước. Anh chị em lại nuôi được 30 con lợn để cải thiện thêm thức ăn cho người bệnh. Văn phòng và các ban chuyên môn khác cũng cố gắng tiết kiệm.
Một điều đáng khen, đáng quý là sự hy sinh đối với người bệnh như bác sĩ Thìn đã không ngần ngại lấy máu mình truyền cho bệnh nhân nặng.
Đối với nhân dân, cán bộ nhà thương là những chiến sĩ chống giặc bệnh tật. Với tinh thần đoàn kết chặt chẽ và thi đua bền bỉ giữa các nhà thương với nhau, chắc rằng các chiến sĩ y tế sẽ làm tròn nhiệm vụ một cách vẻ vang.
(Đăng trên Báo Nhân Dân, ngày 11/6/1955)
77. Quản lý hộ khẩu
Việc đăng ký hộ khẩu ở Thủ đô đã làm xong và đã có kết quả tốt. Kết quả quan trọng nhất, là nhân dân đã hiểu rõ: Thủ đô là Thủ đô của nhân dân, nhân dân là người chủ của Thủ đô. Là người chủ, thì nhân dân phải làm tròn nhiệm vụ của người chủ; phải quản lý tốt Thủ đô, tức là:
- Đoàn kết chặt chẽ hơn nữa, nâng cao cảnh giác hơn nữa, chú ý ngăn ngừa bọn phá hoại, giữ gìn trật tự an ninh, chống nạn tham ô lãng phí, làm cho Thủ đô phồn thịnh, thực hiện mỹ tục thuần phong, cần, kiệm, liêm, chính.
- Mọi người, mọi ngành tùy theo công việc của mình, ra sức thi đua hoàn thành kế hoạch khôi phục kinh tế và phát triển văn hóa. Nhân dân Thủ đô phải làm gương mẫu, làm "đầu tàu" cho các địa phương khác.
Nhân dân Thủ đô sẫn có truyền thống phấn đấu anh dũng, lại có Đảng và Chính phủ trực tiếp chăm nom. Mỗi người chúng ta (bất kỳ tầng lớp nào, bất kỳ gái, trai, già, trẻ) đều cần phải cố gắng, làm sao cho xứng đáng là người đi trước dẫn đầu cho đồng bào cả nước, là người chủ của Thủ đô nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Riêng về văn hóa, hiện nay Thủ đô còn có 44.000 người (từ 7 tuổi trở lên) mù chữ. Vậy các đoàn thể, trước hết là đoàn thanh niên cần có kế hoạch thiết thực để tổ chức, động viên, và phân công cho thanh niên thi đua dạy; động viên và khuyến khích những người chưa biết chữ thi đua học. Sao cho nội trong năm nay toàn dân Thủ đô (từ 7, 8 tuổi trở lên) đều biết đọc, biết viết. Đó là một công việc rất thiết thực và vẻ vang của cơ quan văn hóa và của thanh niên Thủ đô.
(Đăng trên Báo Nhân Dân, ngày 10/02/1955)
78. Báo cáo trước Hội nghị đại biểu nhân dân Thủ đô về thành công của kỳ họp thứ Sáu, Quốc hội khóa I
Hôm nay, nhân danh là đại biểu của đồng bào Thủ đô Hà Nội, chúng tôi xin chia nhau báo cáo về khóa họp thứ Sáu của Quốc hội ta. Tôi rất vui lòng nói với đồng bào rằng khóa họp vừa qua của Quốc hội đã thu được thắng lợi to lớn. Lần này Quốc hội họp trong 29 ngày. Suốt trong thời gian khóa họp, các vị đại biểu đã làm việc liên tục và khẩn trương, có khi làm việc cả đêm và cả ngày chủ nhật.
Nhân dân cả nước ta đều hướng về Quốc hội. Gần 4000 bức thư và điện của các nơi đã gửi về chào mừng Quốc hội. Nhiều đoàn đại biểu nhân dân Thủ đô và các nơi đã đến chào mừng Quốc hội. Một bầu không khí đoàn kết, phấn khởi đã rõ rệt giữa Quốc hội và nhân dân.
*
* *
Quốc hội đã nghe Chính phủ ta báo cáo đầy đủ về mọi mặt công tác trong năm qua như: Đấu tranh thống nhất nước nhà, cải cách ruộng đất, kinh tế tài chính, văn hóa, xã hội, ngân sách, quốc phòng, dân tộc, ngoại giao. Quốc hội đã làm việc với một tinh thần dân chủ rộng rãi. Các tiểu ban đã thảo luận sôi nổi và kỹ lưỡng các vấn đề do Chính phủ trình bày. Trong cả khóa họp có 123 bản tham luận chính của các đại biểu nêu lên rất nhiều ý kiến bổ ích cho công tác của Chính phủ sau này.
Quốc hội đã xác nhận đường lối, chính sách của Đảng và Chính phủ trong thời gian qua căn bản là đúng. Trên mọi mặt công tác, nói chung, chúng ta thu được những thành tích to lớn, mặc dầu đã có một số sai lầm và khuyết điểm.
Quốc hội đã thảo luận vấn đề đấu tranh thống nhất nước nhà. Cuộc đấu tranh giành thống nhất của nhân dân ta là lâu dài, gian khổ, nhưng nhất định thắng lợi. Muốn nước nhà được thống nhất, toàn dân ta phải đoàn kết chặt chẽ, cố gắng hơn nữa, ra sức củng cố miền Bắc vững mạnh làm nền tảng cho sự nghiệp giải phóng dân tộc. Các đại biểu Quốc hội đã nói lên ý chí sắt đá của nhân dân ta đối với sự nghiệp thống nhất nước nhà. Quốc hội đã nhiều lần biểu thị nhiệt liệt hoan nghênh tinh thần đấu tranh kiên quyết và bền bỉ của đồng bào ta ở miền Nam.
Về vấn đề cải cách ruộng đất. Quốc hội đã nhận định rằng: Luật cải cách ruộng đất do khóa họp thứ ba của Quốc hội thông qua căn bản là đúng, vì nó nhằm xóa bỏ chế độ chiếm hữu phong kiến làm ngăn trở sự tiến bộ của dân tộc ta, và nó đã đem lại ruộng đất cho hàng triệu nông dân lao động. Mặc dầu có những sai lầm nghiêm trọng, cải cách ruộng đất đã thu được kết quả lớn là đánh đổ giai cấp địa chủ phong kiến và thực hiện người cày có ruộng. Những sai lầm trong cải cách ruộng đất hiện nay đang được sửa chữa.
Chúng ta phải quyết tâm sửa chữa sai lầm để hoàn thành tốt cải cách ruộng đất, và muốn như thế thì phải tăng cường đoàn kết ở nông thôn và nắm vững đường lối nông thôn của Đảng và Chính phủ.
Về vấn đề kinh tế tài chính và ngân sách năm 1956, Quốc hội đã xác nhận những thành tích to lớn của nhân dân ta trong công cuộc khôi phục kinh tế trong hai năm qua, nhất là những thành tích về sản xuất lương thực đã vượt mức năm 1939. Hiện nay, khó khăn còn nhiều vì nước ta lâu năm bị đế quốc thống trị, lại trải qua 15 năm chiến tranh tàn phá. Chúng ta cần phải giữ vững tác phong tiết kiệm, cần cù, đẩy mạnh sản xuất, thì khó khăn nhất định sẽ dần dần được giảm bớt, đời sống sẽ dần dần được nâng cao.
Quốc hội đã thảo luận vấn đề văn hóa, xã hội và nhận thấy chúng ta đã thu được nhiều thành tích: Mở nhiều trường học, dựng nhiều nhà thương. Nhưng chúng ta còn phải cố gắng nhiều hơn nữa.
Về vấn đề củng cố quốc phòng, Quốc hội đã nêu rõ nhiệm vụ của quân đội và nhân dân ta trong công cuộc bảo vệ hòa bình, giữ gìn đất nước. Trong hai năm qua, bộ đội ta đã có nhiều tiến bộ và đang tiến dần từng bước đến chính quy và hiện đại. Quân đội cần phải tích cực học tập và công tác hơn nữa; nhân dân ta cần phải nâng cao hơn nữa ý thức củng cố quốc phòng và giúp đỡ bộ đội.
Về vấn đề ngoại giao, Quốc hội nhận thấy từ ngày hòa bình lập lại, địa vị quốc tế của nước ta được nâng cao thêm nhiều. Chúng ta cần tăng cường hơn nữa tình đoàn kết các nước anh em trong phe xã hội chủ nghĩa, củng cố hơn nữa tình hữu nghị với các nước yêu chuộng hòa bình, nhất là các nước láng giềng và các nước Á - Phi. Chúng ta cần tranh thủ hơn nữa sự đồng tình quốc tế và tiếp tục đấu tranh đòi thi hành hiệp định Giơ-ne-vơ.
Trong phiên họp ngày 22 tháng 01, Quốc hội đã nhiệt liệt thông qua Nghị quyết hoàn toàn tín nhiệm Chính phủ. Nghị quyết ấy nói: "Quốc hội nhận định rằng trong năm 1956, công cuộc củng cố miền Bắc và đấu tranh giành thống nhất... đã thu được những thành tích to lớn, mặc dầu đã có những sai lầm, khuyết điểm trong một số công tác... Thành tích là chủ yếu, là căn bản và nhất định ngày càng được phát huy thêm. Sai lầm, khuyết điểm là bộ phận, là tạm thời, nhất định khắc phục được và hiện đang khắc phục".
Quốc hội cũng đã thông qua những đạo luật, mà chốc nữa bác sĩ Trần Duy Hưng sẽ báo cáo với đồng bào. Tinh thần và nội dung của những đạo luật ấy đều thể hiện chủ trương mở rộng dân chủ, tăng cường chuyên chính. Chế độ ta là chế độ dân chủ nhân dân; chúng ta cần mở rộng dân chủ với nhân dân, đồng thời cần phải tăng cường chuyên chính với kẻ địch của nhân dân, có tăng cường chuyên chính với kẻ địch thì mới bảo vệ được tự do và dân chủ của nhân dân ta.
Để phát triển thêm sinh hoạt dân chủ của Nhà nước và chuẩn bị điều kiện để ngày càng tăng cường dân chủ đó, Quốc hội đã có nghị quyết về việc kiện toàn tổ chức Quốc hội, nói rõ quyền hạn của Ban Thường trực Quốc hội; quyết định việc tuyển cử bổ sung ở những nơi khuyết đại biểu của miền Bắc; và quyết định thành lập một ban để nghiên cứu việc sửa đổi Hiến pháp, phản ánh được những thắng lợi của cách mạng và kháng chiến, và thích hợp với sự phát triển của chế độ ta ngày nav. Tôi xin báo cáo đồng bào biết rằng tôi được cử làm Trưởng ban sửa đổi Hiến pháp. Đó không phải là vinh dự riêng của cá nhân tôi, mà là vinh dự chung của cả đồng bào Thủ đô Hà Nội.
Tôi yêu cầu toàn thể đồng bào, trước hết là đồng bào Hà Nội, tích cực tham gia công việc sửa đổi Hiến pháp, tôi tin chắc rằng chúng ta sẽ có một bản Hiến pháp mới xứng đáng với nhân dân ta. Quốc hội ta còn tỏ rõ thái độ trên nhiều vấn đề quốc tế quan trọng.
* *
*
Quốc hội đã thông qua bản tuyên bố hoan nghênh lời kêu gọi của Xô-viết tối cao Liên Xô về vấn đề cấm vũ khí nguyên tử và tài giảm binh bị. Một lần nữa chúng ta lại tỏ rõ chính sách yêu chuộng hòa bình của nhân dân và Chính phủ ta.
Quốc hội có lời nhiệt liệt ủng hộ nhân dân và Chính phủ công nông cách mạng Hung-ga-ri đang đấu tranh để củng cố chế độ xã hội chủ nghĩa. Chúng ta coi thắng lợi của nhân dân Hung-ga-ri cũng như là thắng lợi của nhân dân ta.
Lời tuyên bố đó đã chứng tỏ tinh thần đoàn kết quốc tế giữa nước ta và các nước xã hội chủ nghĩa do Liên Xô đứng đầu.
Quốc hội đã thông qua lời tuyên bố nhiệt liệt ủng hộ nhân dân Ai-cập đang đấu tranh để bảo vệ chủ quyền và độc lập của mình, nhiệt liệt ủng hộ nhân dân An-giê-ri đang chiến đấu anh dũng chống chủ nghĩa thực dân Pháp. Chúng ta tin tưởng cuộc đấu tranh chính nghĩa của các nước Á - Phi nhất định thắng lợi.
Để thực hiện những nghị quyết của Quốc hội và đường lối, chính sách của Chính phủ, để giành lấy thắng lợi mới, Quốc hội đã có lời kêu gọi toàn thể đồng bào trong nước và kiều bào ở nước ngoài, kêu gọi Quân đội nhân dân ta hãy ra sức đoàn kết phấn đấu, củng cố miền Bắc, giữ vững và phát triển cuộc đấu tranh ở miền Nam, tăng cường đoàn kết quốc tế.
Quốc hội đã kêu gọi đồng bào miền Nam bền bỉ đấu tranh, nêu cao ý chí thống nhất, độc lập. "Không một sức gì ngăn nổi ý chí thống nhất và tình thương ruột thịt của nhân dân ta".
Chế độ ta đang phát triển mạnh mẽ. Lực lượng của nhân dân ta vô cùng to lớn, nước ta nhất định sẽ thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh.
Thưa đồng bào,
Quốc hội khóa họp thứ sáu đã thành công rực rỡ.
Thành công vì sự nhất trí giữa Quốc hội và Chính phủ đã tiêu biểu cho sự đoàn kết nhất trí của toàn dân ta. Thành công là do đường lối, chính sách của Đảng và Chính phủ trong thời gian qua căn bản là đúng; là do toàn dân ta đã đoàn kết phấn đấu để thực hiện đường lối, chính sách ấy, đã cố gắng phát huy ưu điểm và quyết tâm sửa chữa sai lầm; là do các vị đại biểu cho nhân dân ta ở Quốc hội đều hết sức lo lắng bàn bạc việc nước, việc dân để làm cho khóa họp Quốc hội mang lại tin tưởng và phấn khởi cho nhân dân ta.
Nhiệm vụ của chúng ta là phải đoàn kết phấn đấu để thực hiện những nghị quyết của Quốc hội, thực hiện đường lối, chính sách của Đảng và Chính phủ, đẩy mạnh mọi công tác trong năm nay, tăng gia sản xuất, thực hành tiết kiệm, để làm cho miền Bắc ta càng vững mạnh, để đoàn kết đồng bào cả nước trên cơ sở cương lĩnh của Mặt trận Tổ quốc đấu tranh để thống nhất nước nhà.
Đồng bào Thủ đô ta có nhiệm vụ vẻ vang là làm gương mẫu cho đồng bào cả nước trong việc tăng cường đoàn kết, phát triển dân chủ, làm cho tinh thần khóa họp thứ sáu của Quốc hội thấm nhuần đến mỗi một người dân. Đồng bào Thủ đô làm được như vậy, đồng bào cả nước đều làm được như vậy, thì năm nay nhất định sẽ đưa đến cho chúng ta nhiều thắng lợi mới và vẻ vang.
(Đăng trên Báo Nhân Dân, ngày 16/02/1957)
Thanh Huyền (tổng hợp)
