92. Lời chúc Đại hội những người sản xuất trẻ ở Thủ đô
Bác thân ái chúc các cháu:
Mạnh khỏe, vui vẻ,
Đoàn kết chặt chẽ,
Luôn luôn thi đua,
Đưa cả tinh thần và lực lượng tuổi trẻ,
Vươn lên hàng đầu
Trong mọi công việc xây dựng xã hội chủ nghĩa.
(Trích trong cuốn Những lời kêu gọi của Hồ Chủ tịch, Nxb Sự thật, HN.1960, t5, tr.290)
93. Thư gửi đồng bào Thủ đô
Thân ái gửi đồng bào Hà Nội,
Tôi rất cảm ơn toàn thể đồng bào Thủ đô Hà Nội đã đề nghị tôi ra ứng cử ở Thủ đô trong cuộc tổng tuyển cử Quốc hội khóa II.
Tôi xin báo cáo để đồng bào biết rằng Trung ương Đảng Lao động Việt Nam đã đồng ý để tôi ứng cử tại Hà Nội (khu Ba Đình). Cuộc tổng tuyển cử Quốc hội là một sự kiện chính trị rất quan trọng của chế độ dân chủ ta. Mong toàn thể đồng bào hăng hái tham gia hoạt động, làm cho cuộc tổng tuyển cử này đại thắng lợi.
Chào thân ái
(Đăng trên Báo Nhân Dân số 2208 ngày 04/4/1960)
94. Lời phát biểu tại Đại hội nhân dân Thủ đô chào mừng các vị ứng cử đại biểu Quốc hội tại Hà Nội ra mắt cử tri
...
Thưa đồng bào thân mến,
Sáng nay, một đồng chí cán bộ mời tôi đi "ra mắt cử tri". Tôi trả lời: Đã bao nhiêu năm lòng tôi luôn luôn ở cạnh đồng bào, và tôi tin rằng lòng đồng bào cũng luôn luôn ở cạnh tôi. Xa lạ gì mà phải ra mắt?
Nói thế này mới đúng: Tôi đến đây để cảm ơn đồng bào đã nhất trí yêu cầu tôi và các vị khác ra ứng cử vào Quốc hội khóa II ở Thủ đô yêu quý của chúng ta.
Trước hết, tôi xin tóm tắt nói về Luật Bầu cử. Cũng như ở các nước xã hội chủ nghĩa anh em, Luật Bầu cử của ta thật là dân chủ.
Tất cả công dân, gái cũng như trai; từ 18 tuổi trở lên đều có quyền bầu cử, tự do lựa chọn người thay mặt mình ở Quốc hội. Tại các nước tư bản thì không như thế.
Vài thí dụ: Ở nước Mỹ, đối với công dân Mỹ da đen đến tuổi cử tri chỉ một phần năm được đi bầu cử. Ở Quốc hội Mỹ chỉ có đại biểu tư sản, không có đại biểu nhân dân lao động và giai cấp công nhân.
Ở Pháp, trong cuộc tổng tuyển cử vừa rồi (tháng 11 năm 1958):
- Đảng Độc lập được non 15% tổng số phiếu mà được 120 đại biểu vào Quốc hội.
- Đảng Cộng sản được hơn 20% tổng số phiếu mà chỉ được 10 đại biểu vào Quốc hội.
- Đảng Cộng hòa mới được hơn 26% tổng số phiếu mà được 185 đại biểu vào Quốc hội.
Hơn 25.000 cử tri phe phản động được một đại biểu.
Hơn 375.000 cử tri phe tả mới có được một đại biểu.
Cái gọi là "tổng tuyển cử" ở miền Nam còn tệ hơn nữa. Bọn Ngô Đình Diệm đã dùng đủ mọi cách lừa bịp và khủng bố để bắt buộc đồng bào miền Nam đi bỏ phiếu. Chúng còn dùng cách trắng trợn, có nơi số phiếu nhiều gấp bội số cử tri.
Do Luật Bầu cử của ta thật sự dân chủ, cho nên Quốc hội ta thật sự đại biểu cho lợi ích của nhân dân.
Quốc hội khóa I là Quốc hội chiến đấu. Quốc hội đã đoàn kết nhân dân và giúp đỡ Chính phủ đưa cuộc kháng chiến đến thắng lợi vẻ vang. Quốc hội đã thông qua nhiều đạo luật quan trọng, như Luật Lao động và Luật Công đoàn, Luật Cải cách ruộng đất, Luật Hôn nhân và gia đình... Quốc hội đã thông qua Hiến pháp mới và Luật Tổng tuyển cử, v.v. Quốc hội khóa I đã hoàn thành nhiệm vụ của nó một cách vẻ vang.
Quốc hội khóa II phải là Quốc hội xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc làm nền tảng vững chắc cho cuộc đấu tranh thống nhất nước nhà. Vì vậy, Quốc hội phải có những đại biểu thật xứng đáng, những đại biểu một lòng một dạ phục vụ Tổ quốc, phục vụ nhân dân và phục vụ chủ nghĩa xã hội. Lựa chọn những đại biểu như vậy là quyền lợi và nghĩa vụ của người cử tri.
Lá phiếu cử tri có một giá trị cao quý, nó là một dấu hiệu xác nhận rằng nhân dân đã thực sự làm chủ nước nhà. Nhân dân ta đã đấu tranh lâu dài và anh dũng, đã hy sinh biết bao xương máu trong cách mạng và trong kháng chiến mới giành được và giữ được quyền dùng lá phiếu ấy. Vì vậy đối với lợi ích chung của Tổ quốc cũng như đối với lợi ích riêng của mỗi người, đồng bào cử tri phải làm tròn nhiệm vụ của mình, tức là phải nhắc nhủ nhau hăng hái đi bỏ phiếu ngày tổng tuyển cử.
Nói đến đồng bào cử tri, tôi rất hài lòng nêu lên một điểm là: Trong cuộc tổng tuyển cử này, chúng ta sung sướng hoan nghênh rất nhiều cử tri mới. Trong cuộc tổng tuyển cử trước họ là các cháu bé bốn, năm tuổi. Nay họ đã trở thành những người công dân cứng cáp, những người cử tri sáng suốt, những chiến sĩ xây dựng chủ nghĩa xã hội. Họ cùng ông, bà, cha mẹ, anh chị, cả nhà vui vẻ đi bầu cử. Điều đó càng khiến cho chúng ta làm cho ngày tổng tuyển cử vui vẻ, tưng bừng như ngày Tết và hơn ngày Tết. Vui hơn ngày Tết vì mỗi năm có một ngày Tết, mà cách đây mấy năm mới có một ngày tổng tuyển cử.
Sau ngày tổng tuyển cử, đồng bào Thủ đô ta cần phải tiếp tục nêu cao tinh thần làm gương mẫu cho toàn thể nhân dân ta hăng hái thi đua tăng gia sản xuất và thực hành tiết kiệm để hoàn thành vượt mức kế hoạch năm nay và chuẩn bị đầy đủ để bước sang kế hoạch 5 năm sắp tới.
Dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân ta quyết tâm làm được như thế. Mà làm được như thế thì chúng ta nhất định thắng lợi trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, và nhất định sẽ thắng lợi trong sự nghiệp đấu tranh thực hiện thống nhất nước nhà bằng phương pháp hòa bình.
Cuối cùng, tôi xin thay mặt các đảng viên Đảng Lao động Việt Nam ra ứng cử, và nếu các vị cho phép thì thay mặt cho cả các vị khác ra ứng cử ở Hà Nội hứa với đồng bào rằng:
- Thủ đô Hà Nội ta được bầu ba mươi đại biểu vào Quốc hội khóa II, mà có gần bốn mươi người ra ứng cử, đó là điều tốt.
Chúng tôi nhận rằng được đồng bào đưa ra ứng cử là một vinh dự lớn. Người được bầu và người không được bầu sẽ đều vui vẻ, phấn khởi và đều cảm ơn đồng bào.
- Những người được cử vào Quốc hội khóa II sẽ luôn luôn cố gắng để xứng đáng là những người đầy tớ trung thành của đồng bào, những đại biểu cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, hết lòng hết sức phục vụ Tổ quốc, phục vụ nhân dân, phục vụ chủ nghĩa xã hội.
(Trích trong Hồ Chí Minh, toàn tập, t10, Sđd, tr.129-132)
95. Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư khen quân dân Thủ đô
Đầu tháng 12 năm 1966, giặc Mỹ mở chiến dịch "Sấm rền" 52, tiếp tục đánh phá Thủ đô Hà Nội với quy mô lớn. Ngoài các mục tiêu kinh tế, quân sự, chúng còn đánh vào nhiều khu dân cư nội thành.
Quân và dân Hà Nội cùng với cả miền Bắc đã bước vào cuộc chiến đấu mới rất oanh liệt. Ngày 02/12, bắn rơi 12 máy bay Mỹ, bắt sống giặc lái. Ngày 4/12, bắn rơi 6 máy bay. Liên tiếp trong 2 ngày 13 và 14/12, quân và dân Thủ đô phối hợp với bộ đội phòng không, không quân bắn rơi 8 máy bay Mỹ, trong đó có chiếc thứ 1.600 bị bắn rơi trên miền Bắc. Ngày 15/12/1966, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi thư khen và tặng cờ "Quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược" cho đồng bào, bộ đội và cán bộ Hà Nội. Bức thư có đoạn viết:
"Mấy ngày vừa qua, giặc Mỹ dã man liên tiếp ném bom Thủ đô yêu quý của chúng ta. Quân và dân Hà Nội cùng các nơi khác đã bắn rơi nhiều máy bay địch, trừng trị một cách đích đáng...".
"Quân và dân Hà Nội càng đánh càng giỏi, đã bắn rơi chiếc máy bay Mỹ thứ 1.600 trên miền Bắc. Hà Nội vừa chiến đấu khá, vừa sản xuất khá, vừa giữ gìn trật tự trị an tốt".
Người nhắc nhở: "Quân và dân ta vừa nâng cao cảnh giác, ra sức chiến đấu giỏi, làm tốt việc phòng không nhân dân, giành nhiều thắng lợi to lớn hơn nữa".
(Đăng trên Báo Nhân Dân ngày 16/12/1966)
- Chủ tịch Hồ Chí Minh về thăm xã Xuân Phương, huyện Từ Liêm, dự mít tinh kỷ niệm 24 năm thành lập Đội Thiếu niên tiền phong Việt Nam
Giữa năm 1965, trong lúc cả miền Bắc bước vào cuộc chiến đấu chống chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ, Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn dành thời gian đi thăm, động viên quân dân Thủ đô. Ngày 14/5, Người về thăm hợp tác xã Phương Đông, xã Xuân Phương, huyện Từ Liêm.
8 giờ, xe ô tô chở Bác dừng bánh bên thửa ruộng của hợp tác xã sát đường quốc lộ 70. Được tin Bác đến, mọi người đang gặt ở gần đó hối hả chạy lại đứng quanh Bác. Bác hỏi thăm tình hình sản xuất của hợp tác xã và rất vui khi thấy lúa tốt. Bác khen cách làm ăn của hợp tác xã, nhắc nhở mọi người chớ chủ quan thỏa mãn mà phải cố gắng nhiều hơn nữa, phải làm nhiều mương máng, làm bờ vùng bờ thửa để giữ nước; phải chú ý cải tạo đồng ruộng, áp dụng kỹ thuật mới vào sản xuất. Thanh niên phải đi đầu trong việc này làm cho lúa mỗi ngày một thêm tốt, năng suất cao hơn nữa. Bác hỏi thăm tình hình đời sống, thu nhập của xã viên, tình hình học hành của con em các gia đình. Bác nhắc đồng chí chủ nhiệm hợp tác xã cần cố gắng đi sát các đội, hướng dẫn bà con làm tốt mọi việc; động viên kịp thời, chú ý lắng nghe ý kiến của xã viên, chú ý rút kinh nghiệm trong việc tổ chức sản xuất; Chi ủy và Ban quản trị phải luôn bàn bạc, tạo điều kiện giúp đỡ xã viên yên tâm sản xuất, gắn bó với hợp tác xã; phải tổ chức tốt nhà trẻ cho mẹ các cháu đi làm được đều.
Sau khi thăm đồng, Bác về sân kho của hợp tác xã. Bác đến xem máy tuốt lúa, máy quạt thóc và nơi để thóc giống của hợp tác xã. Bác nhắc mọi người phải giữ gìn bảo quản tốt máy móc, giữ thóc giống không để lẫn giống nọ sang giống kia. Bác nhắc các đồng chí lãnh đạo địa phương, năm nay được mùa lúa tốt nhưng phải tiết kiệm, hết sức tránh lãng phí để đóng góp vào việc xây dựng đất nước, nuôi quân đánh giặc và nâng cao đời sống xã viên.
19 giờ 30 phút, Chủ tịch Hồ Chí Minh dự mít tinh tại Nhà hát Lớn Thành phố do Đoàn thanh niên lao động Thủ đô tổ chức nhân dịp kỷ niệm 24 năm thành lập Đội Thiếu niên tiền phong Việt Nam.
Người nói chuyện với các cháu thiếu nhi và tặng thiếu nhi Hà Nội một máy quay phim nhỏ.
(Đăng trên Báo Nhân Dân số 4059 ngày 15/5/1965)
96. Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm và nói chuyện với Đại hội Thanh niên Thủ đô làm theo lời Bác
Bác thay mặt Trung ương Đảng và Chính phủ thân ái hỏi thăm các đại biểu. Bác có thể nói với các cô, các chú và các cháu rằng Bác rất hài lòng và vui sướng vì mấy điều sau đây:
- Hiện nay cả miền Bắc nước ta, Bác có gần 40 vạn cháu rất ngoan. Đó là các cháu nhi đồng học tập tốt, lao động tốt, tính nết tốt, đã được thiếu niên và nhi đồng các tỉnh bầu ra.
- Các trường học cấp I, cấp II và cấp III, năm ngoái có 333 cháu được giải thưởng; năm nay tăng đến 797 cháu được giải thưởng, trong đó có hơn 350 cháu gái. Đó là những cháu tất cả các môn học và hành đều đạt 10 điểm và 5 điểm.
- Hiện nay đã có hàng vạn thanh niên và học sinh tốt nghiệp lớp 7 và lớp 10 xung phong đi lao động sản xuất ở các công trường, nông trường và đi tham gia phát triển kinh tế và văn hóa miền núi.
Bác muốn nhắc Bộ Giáo dục, Trung ương Đoàn Thanh niên Lao động, các chi bộ và chi đoàn địa phương phải thiết thực giúp đỡ các cháu ấy có thể vừa lao động sản xuất, vừa tiếp tục học tập.
- Trong phong trào thi đua năm nay, đoàn viên và thanh niên Hà Nội đã có những thành tích khá, như:
a) 5.300 đoàn viên và thanh niên công nhân đã có hơn 8.600 sáng kiến. Hơn 12.000 cháu đã nâng cao chất lượng sản phẩm, đã tiết kiệm khá nhiều nguyên liệu, vật liệu và hơn một vạn ngày công.
b) Đoàn viên và thanh niên nông dân đã góp sức đào đắp gần 4 triệu thước khối đất, bình quân mỗi cháu làm được 7 tấn rưỡi phân các loại. Nói chung, đoàn viên và thanh niên nông dân đã góp phần khá vào công việc đẩy mạnh sản xuất và cần kiệm xây dựng hợp tác xã.
c) Trong bộ đội và các lực lượng vũ trang nhân dân, đoàn viên và thanh niên đang góp phần xứng đáng vào công cuộc củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc và trong cuộc đánh thắng đế quốc Mỹ khiêu khích miền Bắc nước ta ngày 5 tháng 8 vừa rồi.
d) Ở các cơ quan, các trường học và các ngành khác, đoàn viên và thanh niên đều có cố gắng và đều có thành tích khá.
Trong số hơn 21 vạn thanh niên Hà Nội, hiện nay đã có 12 vạn cháu hứa sẵn sàng đi lao động sản xuất, sẵn sàng chiến đấu. Chắc rằng nhiều thanh niên khác sẽ hứa và làm như vậy.
Với những cố gắng và thành tích của các cháu ở miền Bắc, với chí khí chiến đấu vô cùng anh dũng của các cháu ở miền Nam. Bác có quyền tự hào và vui sướng. Các cháu đang cố gắng và càng tiến bộ thì Bác càng vui lòng và càng trẻ thêm.
Bản báo cáo của đồng chí Lưu Minh Châu trước Đại hội và bài phát biểu của đồng chí Nguyễn Lam đã nói khá đầy đủ về các vấn đề. Bác chỉ nhắc nhủ các đại biểu thêm vài điều sau đây:
- Đối với mọi công việc nên thiết thực và bền bỉ. Ví dụ: Thanh niên công nhân Hà Nội có hơn 8.600 sáng kiến. Như thế là tốt. Nhưng còn phải không ngừng cải tiến và áp dụng rộng rãi những sáng kiến ấy. Như thế mới thật sự có ích lợi. Nếu không làm như vậy, thì chỉ có con số suông. (Về điểm này, các cháu nên xem kỹ bài nói về Nhà máy Gia Lâm, trong báo Tiền phong ngày 16-9-1964; xem kỹ để tránh những khuyết điểm người khác đã mắc phải).
- Cần đẩy mạnh phong trào thi đua tăng gia sản xuất và thực hành tiết kiệm. Đồng thời thanh niên công nhân phải góp sức làm cho thật tốt cuộc vận động "3 xây, 3 chống", thanh niên nông dân phải góp sức làm cho thật tốt cuộc vận động "cải tiến quản lý hợp tác xã nông nghiệp".
- Thanh niên phải ra sức học tập chính trị, văn hóa và khoa học, kỹ thuật. Học có tốt, hành mới tốt. Học và hành tốt mới làm trọn nhiệm vụ người thanh niên cách mạng.
- Trước mắt, thanh niên phải ra sức đấu tranh hoàn thành và hoàn thành vượt mức kế hoạch năm 1964 của Nhà nước, chuẩn bị tốt cho kế hoạch năm sau.
- Phải thường xuyên thực hiện tốt khẩu hiệu: "Nâng cao cảnh giác, đẩy mạnh sản xuất, sẵn sàng chiến đấu".
- Đối với mọi công tác, thanh niên Thủ đô phải làm gương mẫu cho thanh niên cả nước. Vì vậy, Trung ương Đoàn cần phải tăng cường hơn nữa việc giáo dục tinh thần yêu nước, giác ngộ giai cấp và đạo đức cách mạng cho đoàn viên và thanh niên. Phải luôn luôn nhớ đến đồng bào miền Nam ruột thịt.
Cần củng cố tốt và phát triển tốt hơn nữa Đoàn Thanh niên Lao động. Hà Nội có hơn 21 vạn thanh niên, hiện nay mới có một phần ba là đoàn viên. Mỗi đoàn viên thật sự phụ trách, gần gũi và giúp đỡ một bạn ngoài Đoàn cùng tiến bộ thì Đoàn sẽ phát triển vững chắc và nhanh chóng hơn nữa.
Mong các cháu làm đúng những điều nói trên, thì chúng ta nhất định giành được nhiều thắng lợi to lớn.
Chúc Đại hội thành công.
(Đăng trên Báo Nhân Dân, số 3836, ngày 01-10-1964).
Thanh Huyền (tổng hợp)